Η μαγεία κάθε φωτογραφίας είναι ότι ακινητοποιεί μια συγκεκριμένη στιγμή και την κρατά εκεί παγωμένη, ανεπηρέαστη από το χώρο, τον χρόνο. Τι ιστορία κρύβεται πίσω από αυτούς τους μπόμπιρες;
Φωτογραφία: η χειροπιαστή απόδειξη της ύπαρξης των δευτερολέπτων. Η συντροφιά της ανάμνησης. Μια ακινητοποιημένη στιγμή. Άφθαρτη από τον χρόνο. Αιώνια. Ποια ιστορία κρύβεται πίσω από τα πιτσιρίκια αυτής της φωτογραφίας που τραβήχτηκε πριν από 27 χρόνια;
Ένας δημοσιογράφος της Guadian, ονόματι Anders Bengtsson, αποφάσισε να τους βρει, όταν ο φωτογράφος και στενός του φίλος, Peter Widing, έφυγε πέρυσι από τη ζωή. Ήταν κάτι που οι δυο τους σχεδίαζαν συχνά να κάνουν, αλλά η μοίρα είχε γράψει αλλιώς το σενάριο.
Ήταν Ιούλιος του 1990, μια εβδομάδα η οποία ξεκίνησε με έναν καταστροφικό σεισμό στις Φιλιππίνες που σκότωσε 1.621 ανθρώπους και τελείωσε με τον Roger Waters να τραγουδάει το «The Wall» μπροστά σε περίπου 500.000 ανθρώπους στο Βερολίνο. Την ίδια χρονική στιγμή ο επιχειρηματίας Donald Trump βρισκόταν λίγα λεπτά μακριά από την πτώχευση.
Ο καιρός ήταν ηλιόλουστος στη Σουηδία μεταξύ 15 και 21 Ιουλίου, επιβραβεύοντας όλους όσους έμειναν στη χώρα της Σκανδιναβίας εν μέσω καλοκαιρινών διακοπών. Ο φωτογράφος της ιστορίας μας, Peter Widing, ωστόσο, δεν ήταν για διακοπές. Δούλευε.
Ήταν μόλις 22 χρονών τότε και είχε αναλάβει να καλύψει ένα τουρνουά ποδοσφαίρου νέων, το Κύπελλο Gothia, για την εφημερίδα Expressen. Σε ένα σημείο του αγώνα σταμάτησε, σηκώθηκε και σήκωσε την κάμερά του. Μπορεί να αισθάνθηκε ότι είχε απαθανάτισε κάτι ιδιαίτερο, ίσως και όχι.
Πέρασαν 16 χρόνια για να πιάσει στα χέρια του ο δημοσιογράφος, Anders Bengtsson, την φωτογραφία εκείνη και να δει τι είχε απαθανατίσει ο φίλος του. Εκείνη την περίοδο δούλευε στο περιοδικό Offside football και στους τοίχους υπήρχαν εννέα φωτογραφίες. Όλες του Widing.
H μία ήταν από το κατάμεστο και επιβλητικό «Μαρακανά», η άλλη απεικόνιζε τον Πίτερ Σμάιχελ να μαζεύει την μπάλα από τα δίχτυα του στο Euro του ’92. Εκείνη η φωτογραφία που του τράβηξε το ενδιαφέρον, όμως, ήταν αυτή που ο Widing έβγαλε τον Ιούλιο του 1990. Δύο ξανθοί μπόμπιρες να πανηγυρίζουν κι ένας τρίτος να κλαίει φανερά απογοητευμένος, με τα όνειρά του να έχουν (πιθανόν) μόλις καταστραφεί.
Η εικόνα δεν θα είχε το ίδιο αποτέλεσμα αν είχε ληφθεί ένα δευτερόλεπτο νωρίτερα ή ένα αργότερα. Ήταν εκείνη η συγκεκριμένη στιγμή όπου τα τρία παιδιά εξέφρασαν ταυτόχρονα δύο εντελώς διαφορετικά συναισθήματα. Αν ήταν απλώς τα δύο ξανθά αγοράκια να πανηγυρίζουν ή απλά ο τρίτος λυπημένος και όχι και οι τρεις ταυτόχρονα σε ένα καρέ, η φωτογραφία δεν θα είχε την ίδια δυναμική. Ήταν ένα έργο τέχνης!
Ο δημοσιογράφος κοίταξε τόσες πολλές φορές την φωτογραφία, αναρωτήθηκε πώς λένε τους μικρούς μπόμπιρες, πώς εξελίχθηκε η ζωή τους από τότε. Ζήτησε από τον δημιουργό της, να τους εντοπίσουν αλλά εκείνος υποστήριζε, λίγο απαισιόδοξα, ότι κάτι τέτοιο θα ήταν αδύνατο. Ποτέ δεν το έκαναν τελικά…
Στις 29 Μαΐου 2016 o Peter Widing έφυγε από τη ζωή. Η φωτογραφία των τριών παιδιών ήταν ένας συνδετικός κρίκος ανάμεσα στους δύο άνδρες της ιστορίας.
Τον περασμένο χειμώνα, λοιπόν, ο Anders Bengtsson, αποφάσισε να τους βρει. Ξεκίνησε από ελάχιστες ενδείξεις. Από μερικά σκόρπια στοιχεία που είχε στα χέρια του. Τα αγόρια της φωτογραφίας ήταν μεταξύ 11 και 13 ετών, πράγμα που σημαίνει ότι πλέον θα πλησίαζαν τα 40. Επιπλέον, η οπτική της φωτογραφίας αποκάλυπτε ένα ακόμα σημάδι: Bele IK
Η Bele IK είναι ένα σουηδικό αθλητικό σωματείο από την Järfälla, μια πόλη λίγο έξω από την Στοκχόλμη. Το 2001 συγχωνεύτηκε με την Barkaby SK για να γίνει Bale Barkaby IF. Επικοινώνησε με τον διευθυντή του συλλόγου, με το σωματείο που διοργάνωνε το Κύπελλο Gothia από το 1975, το BK Häcken. Δεν γνώριζαν τίποτα. Επισκέφθηκε μια βιβλιοθήκη στο Γκέτεμποργκ, η οποία διαθέτει μικρογραφίες εφημερίδων μέχρι και από τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Δεν υπήρχε τίποτα από το τουρνουά εκείνης της χρονιάς.
Μια άλλη τοπική εφημερίδα, το Göteborgs Posten, ανέφερε μεν περισσότερα αλλά δεν είχε καμία αναφορά στην Bele IK. Απογοητευμένος συνειδητοποίησε ότι ακόμα κι αν κάποιος που εργάζεται στην Bele δεχτεί να τον βοηθήσει θα είναι απελπιστικά δύσκολο να θυμηθεί ένα παιχνίδι από ένα τουρνουά πριν από 27 χρόνια.
Γνώριζε μόνο ότι συμμετείχαν 937 ομάδες από 42 διαφορετικές χώρες. Ένας παίκτης, από την Voluntas Brescia, ήταν ο Ιταλός μαέστρος, Andrea Pirlo. Ήταν μόλις 11 εκείνο το καλοκαίρι.
Τα μικρά αγοράκια της φωτογραφίας θα μπορούσαν να είναι ο οποιοσδήποτε. Δολοφόνος, δικηγόρος, ο μεγαλύτερος ποδοσφαιριστής της Σουηδίας ή κάποιος που δεν έπαιξε ποτέ ξανά ποδόσφαιρο από εκείνη την ημέρα.
Ξαφνικά ο Bengtsson έλαβε ένα κείμενο από τον Håkan, ο οποίος συνεργάζεται με την Bele Barkaby: «Έχω τα ονόματα. Θα σας στείλω email αύριο, τα αγόρια λατρεύουν την φωτογραφία!»
Η επόμενη κίνηση; Να τηλεφωνήσει στον Markus Gellner, το ξανθό αγόρι στα δεξιά της φωτογραφίας.
Ο Markus γεννήθηκε το 1978, πράγμα που σημαίνει ότι ήταν κάτω των 12 ετών τον Ιούλιο του 1990. Ο συμπαίκτης του στην εικόνα είναι ο Mattias Dixner και ήταν κολλητοί φίλοι από την πρώτη τους χρονιά στο σχολείο, έπαιζαν μαζί σχεδόν κάθε μέρα.
Ο Markus ζούσε για το ποδόσφαιρο, ο Mattias όχι, περισσότερο το έκανε «γιατί δεν ήθελε να μείνει έξω από αυτό». Οι δύο μπόμπιρες ζούσαν σε απόσταση 500 μέτρων ο ένας από τον άλλον. Στην πορεία των χρόνων χάθηκαν. Σήμερα ο Mattias είναι παντρεμένος και έχει δύο παιδιά. Το ενδιαφέρον του για το ποδόσφαιρο είναι ελάχιστο. Έπαιξε μια σεζόν για την Lökringen Oilers σε πολύ χαμηλό επίπεδο, κι όταν έχει ελεύθερο χρόνο προτιμά πια να παρακολουθήσει Formula 1.
Ο Markus από την άλλη εντάχθηκε στην ΑΪΚ Στοκχόλμης και σημείωνε μεγάλη πρόοδο όταν, κατά τη διάρκεια του διαλείμματος στο σχολείο, την ώρα που έπαιζε ποδόσφαιρο υπέστη ένα πολύ σοβαρό τραυματισμό. Του είπαν ότι έπρεπε να περιμένει 6 μήνες. Οι έξι μήνες σύντομα έγιναν ένας χρόνος. Τελικά συμπληρώθηκαν τρία χρόνια για να αναρρώσει πλήρως. «Σιγά-σιγά έχασα επαφή με το ποδόσφαιρο χωρίς να το παρατηρώ πραγματικά», τόνισε ο ίδιος.
Όσον αφορά το τρίτο αγόρι, από την αντίπαλη ομάδα, ο Marcus υποστήριξε ότι ήταν από ένα σύλλογο της Μάλτας.
Οι εβδομάδες περνούσαν και ακόμα ο τρίτος μπόμπιρας της φωτογραφίας δεν είχε βρεθεί. Ο δημοσιογράφος σκέφτηκε να σταματήσει την έρευνα αλλά σκέφτηκε ότι ο Widing δεν θα είχε παραιτηθεί. Έστειλε τότε ένα απελπισμένο email στην BK Häcken, τους διοργανωτές του Gothia Cup. Λίγες ώρες αργότερα έλαβε μια απάντηση από τον πρόεδρο του συλλόγου, Dennis Andersson. «Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου είχαμε πολλές ομάδες από τη Μάλτα. Οι ομάδες είχαν διαφορετικά ονόματα, αλλά σχεδόν όλες τον ίδιο αθλητικό ηγέτη, τον Edgar Tonna. Αν το αγόρι είναι από τη Μάλτα, τότε υπάρχει μια καλή πιθανότητα να τον βρει ο Edgar»
Έστειλε στον Edgar. Η απάντηση ήταν η εξής: «Έχω διαβάσει το email σας και ο παίκτης στην φωτογραφία είναι ο Kevin Fenech. Έπαιξε για την Naxxar Lions και ονομάστηκε »ο Μαλτέζος Paul Gascoigne»».
Ταξίδεψε με αεροπλάνο μέχρι την Μάλτα. Η πρώτη συνάντηση ήταν με τον Edgar, τον προπονητή του Kevin το 1990. «Ο Kevin ήταν ο καλύτερος παίκτης του Naxxar και σκόραρε τέσσερα ή πέντε γκολ στο τουρνουά», ανέφερε εκείνος.
Υπάρχουν και θλιβερές ιστορίες όμως. Ο Edgar αποκάλυψε στον δημοσιογράφο ότι ο τερματοφύλακάς τους στο Κύπελλο Gothia, Simon, ανακάλυψε ένα μήνα μετά το τουρνουά ότι είχε λευχαιμία και πέθανε λίγο αργότερα.
Η συνάντηση με το αγόρι με τα δάκρυα στα μάγουλα ήταν πια πολύ κοντά. Ο 39χρονος Kevin Fenech δεν μοιάζει σε τίποτα με το παχουλό αγόρι της φωτογραφίας. Σταμάτησε να παίζει ποδόσφαιρο δύο χρόνια μετά το τουρνουά στη Σουηδία και δεν ήταν περισσότερο από 17 όταν άλλαξε γνώμη και επέστρεψε ξανά στο γρασίδι. «Έχω κρατήσει αυτό το άρθρο που με παρομοιάζει με τον Gascoigne. Είναι αστείο γιατί ήταν πραγματικά το είδωλό μου. Είχα πει στη μαμά μου να μου κόψει τα μαλλιά σαν κι αυτόν», θυμάται.
Ένας «μπομπέρ» που βλέπει… Euroleague: Η χρονιά «εκτόξευσης» του Βασίλη Τολιόπουλου (vids)
Αυτή ήταν η ιστορία των Kevin, Markus, Mattias και του δημοσιογράφου της Guardian που στη μνήμη του φίλου του έκανε όλο αυτό το ταξίδι. Ολοκληρώνοντάς το, κοίταξε τον ουρανό και είπε: «Tα καταφέραμε φίλε!»