Final Four: Οι μεγάλες βραδιές, οι εκπλήξεις και οι ελληνικές κούπες (vids)

H μεγάλη ώρα στη Euroleague έφτασε με τις Μπαρτσελόνα, Αρμάνι Μιλάνο, ΤΣΣΚΑ Μόσχας και Αναντολού Εφές να συγκρούονται στην Κολωνία με στόχο την κατάκτηση του τίτλου. Μετά την περσινή αναβολή οι τέσσερις ομάδες κοντράρονται για το βαρύτιμο τρόπαιο στη Γερμανία με την Μπαρτσελόνα να είναι το φαβορί, αλλά όλους τους συλλόγους να έχουν τις ίδιες πιθανότητες.

Σε ένα Final Four που απουσιάζουν και πάλι οι ελληνικές ομάδες, με την τελευταία συμμετοχή να χρονολογείται στο 2017, όταν ο Ολυμπιακός είχε φτάσει μέχρι τον τελικό στην Πόλη, όπου είχε ηττηθεί από την Φενέρμπαχτσε. Με αφορμή τους δυο ημιτελικούς της Παρασκευής, to10.gr θυμάται όλη την ιστορία της διοργάνωσης από το μακρινό 1958, μέχρι και το 2019, δίνοντας έμφαση στη νέα Euroleague και πιο συγκεκριμένα από το 1988 όταν και το format έγινε με Final Four. Από τις μεγάλες βραδιές των φαβορί, μέχρι και τις κούπες του Ολυμπιακού και του Παναθηναϊκού, αλλά και τις θρυλικές εκπλήξεις, όπως αυτή των Πειραιωτών το 2012, αλλά και της Μακάμπι το 2014.

Η Ρίγα, η Ακαντέμικ και η κυριαρχία της Γιουγκοπλάστικα

Από το 1958, όταν για πρώτη φορά στα χρονικά διεξήχθη (διπλός) τελικός σε επίπεδο πρωταθλητριών ομάδων Ευρώπης έχουν περάσει πολλά χρόνια. Τότε, Ρίγα και Ακαντέμικ συγκρούστηκαν με τους Λετονούς να γράφουν ιστορία όχι μόνο γιατί έγιναν η πρώτη ομάδα που κατέκτησε το τρόπαιο, αλλά γιατί στη συνέχεια πέτυχαν το three-peat (μόνο η Γιουγκοπλάστικα έχει καταφέρει κάτι ανάλογο).

Από τότε μέχρι και το 1961, ο τελικός της Ευρωλίγκας διεξαγόταν σε διπλές αναμετρήσεις με την κάθε φιναλίστ να φιλοξενεί από ένα ματς στην έδρα της. Το 1962 ο τελικός έγινε… μονός με τη Δυναμό Τιφλίδας να επικρατεί της Ρεάλ Μαδρίτης 90-83 στη Γενεύη. Στη συνέχεια, μέχρι και το 1965, οι τελικοί επανήλθαν στην αρχική τους version με εντός και εκτός έδρας αγώνες. Έκτοτε και έως το 1987, ο Πρωταθλητής Ευρώπης αναδεικνυόταν μέσα από έναν μόνο αγώνα.

Από το 1988 και έπειτα καθιερώθηκε το Final Four, όπου τέσσερις ομάδες αγωνίζονται στα ημιτελικά, με τους νικητές να περνούν στο μεγάλο τελικό διεκδικώντας τον τίτλο. Η πρώτη ομάδα που έγραψε ιστορία κατακτώντας το Final Four ήταν η Ολίμπια Μιλάνο, η οποία επιβλήθηκε της Μακάμπι με 90-84.

Ο «αυτοκράτορας» Παναθηναϊκός, ο «Βασιλιάς» Ολυμπιακός και οι ελληνικές συμμετοχές

Η Ελλάδα μετράει με τη φετινή του Ολυμπιακού 25 συμμετοχές, με πέντε συνολικά ομάδες (Παναθηναϊκός, Ολυμπιακός, ΑΕΚ, Άρης και ΠΑΟΚ) να την έχουν εκπροσωπήσει.

Είναι χαρακτηριστικό πως στα τριάντα συνολικά Final Four, τα εικοσιένα είχαν ελληνική συμμετοχή (σ.σ. τέσσερις φορές διπλή) και μόνο εννέα (1991, 1992, 2001, 2003, 2004, 2006, 2008, 2014 και 2016) δεν είχαν… άρωμα Ελλάδας. Σε αυτές τις παρουσίες, η χώρα μας κατέκτησε εννέα τρόπαια (Έξι ο Παναθηναϊκός και τρία ο Ολυμπιακός) και έπαιξε συνολικά σε δεκατέσσερις τελικούς.

Συνολικά ο Παναθηναϊκός έχει 6 κατακτήσεις Euroleague μετά το format σε Final Four, ενώ ο Ολυμπιακός έχει 3 τίτλους, με τους δυο συνεχόμενους να έχουν μείνει αξέχαστοι το 2012 και το 2013.

Οι συμμετοχές των ελληνικών ομάδων σε Final Four:

Παναθηναϊκός 10: 1994 (3ος), 1995 (3ος), 1996 (1ος), 2000 (1ος), 2002 (1ος), 2005 (3ος), 2007 (1ος), 2009 (1ος), 2011 (1ος), 2012 (4ος)
Ολυμπιακός 10: 1994 (2ος), 1995 (2ος), 1997 (1ος), 1999 (3ος), 2009 (4ος), 2010 (2ος), 2012 (1ος), 2013 (1ος), 2015 (2ος) 2017 (2ος).
Άρης 3: 1988 (4ος), 1989 (3ος), 1990 (4ος) ]
ΠΑΟΚ 1: 1993 (3Ος)
ΑΕΚ 1: 1998 (2η)

Το εντυπωσιακό 16/32 τελικούς

Από το 1988 όταν και αποφασίστηκε το μοντέλο του Final Four οι ελληνικές ομάδες κυριαρχούν στη διοργάνωση, ειδικά αν αναλογιστεί κανείς πως από τους 32 τελικούς υπάρχει ελληνική εκπροσώπηση τις 16 φορές. Ολυμπιακός και Παναθηναϊκός είναι οι ομάδες που έχουν πάρει τρόπαια, έχοντας συνολικά 9 τίτλους, ενώ ΤΣΣΚΑ Μόσχας, Μακάμπι και Ρεάλ είναι οι ζωντανοί θρύλοι από το 1988 και μετά. Το μεγαλύτερο επίτευγμα είναι αυτό της Γιουγκοπλάστικα που έχει πάρει τρεις σερί τίτλους, ενώ από εκεί και πέρα οι ομάδες που έμειναν στην ιστορία είναι ο Ολυμπιακός του 2012-13 με δυο σερί κατακτήσεις και η Μακάμπι του 2004-05 που πανηγύρισε επίσης δυο.

Ωστόσο, δεν είναι μόνο τα σερί τρόπαια που κάνουν το Final Four εντυπωσιακό, αφού ο Παναθηναϊκός του Ζέλικο Ομπράντοβιτς από το 2000 μέχρι και το 2011 πήρε 5 τίτλους. Φυσικά ιστορία γράφτηκε και το 2012 και το 2014, όταν ο Ολυμπιακός με τη μεγαλύτερη ανατροπή στην ιστορία πανηγύρισε το τρόπαιο στην Πόλη με το πεταχτάρι του Πρίντεζη, ενώ δυο χρόνια μετά η Μακάμπι του Ταϊρίς Ράις νίκησε τη Ρεάλ Μαδρίτης που ήταν το απόλυτο φαβορί για την κούπα. Μεγάλη έκπληξη ήταν και του Παναθηναϊκού ο τίτλος το 2002 κόντρα στην Κίντερ Μπολόνια, αλλά και η νίκη της Μπανταλόνα το μακρινό 1994 όταν νίκησε τον Ολυμπιακό με 59-57.

Όλοι οι τελικοί σε Final Four

1988 Τρέισερ Μιλάνο – Μακάμπι 90-84
1989 Γιουγκοπλάστικα – Μακάμπι 75-69
1990 Γιουγκοπλάστικα – Μπαρτσελόνα 72-67
1991 Ποπ 84 (Γιουγκοπλάστικα) – Μπαρτσελόνα 70-65
1992 Παρτίζαν – Μπανταλόνα 71-70
1993 Λιμόζ – Μπενετόν 59-55
1994 Μπανταλόνα – Ολυμπιακός 59-57
1995 Ρεάλ Μαδρίτης – Ολυμπιακός 73-61
1996 Παναθηναϊκός – Μπαρτσελόνα 67-66
1997 Ολυμπιακός – Μπαρτσελόνα 73-58
1998 Κίντερ Μπολόνια – ΑΕΚ 58-44
1999 Ζαλγκίρις – Κίντερ Μπολόνια 82-74
2000 Παναθηναϊκός – Μακάμπι 73-67
*2001 Μακάμπι – Παναθηναϊκός 81-67
*2001 Κίντερ Μπολόνια – Ταουγκρές 68-85, 94-73, 80-60, 79-96, 82-74
2002 Παναθηναϊκός – Κίντερ Μπολόνια 89-83
2003 Μπαρτσελόνα – Μπενετόν 76-65
2004 Μακάμπι – Σκίπερ Μπολόνια 118-74
2005 Μακάμπι – Ταουγκρές 90-78
2006 ΤΣΣΚΑ Μόσχας – Μακάμπι Τελ Αβίβ 73-69
2007 Παναθηναϊκός – ΤΣΣΚΑ Μόσχας 93-91
2008 ΤΣΣΚΑ Μόσχας – Μακάμπι 91-77
2009 Παναθηναϊκός – ΤΣΣΚΑ Μόσχας 73-71
2010 Μπαρτσελόνα – Ολυμπιακός 86-68
2011 Μακάμπι – Παναθηναϊκός 70-78
2012 ΤΣΣΚΑ Μόσχας – Ολυμπιακός 61-62
2013 Ολυμπιακός – Ρεάλ Μαδρίτης 100-88
2014 Ρεάλ-Μακάμπι 86-98
2015 Ρεάλ Μ. – Ολυμπιακός 78-59
2016 Φενέρμπαχτσε – ΤΣΣΚΑ Μόσχας 96-101
2017 Φενέρμπαχτσε – Ολυμπιακός 80-64
2018 Ρεάλ Μ. – Φενέρμπαχτσε 85-80
2019 Αναντολού Εφές – ΤΣΣΚΑ Μόσχας 83-91

*Το 2001 έγιναν δύο διοργανώσεις.

Η Χρυσή Βίβλος (1958-2020):

10 Τίτλους
Ρεάλ Μαδρίτης, Ισπανία (1964, 1965, 1967, 1968, 1974, 1978, 1980, 1995, 2015)

8 τίτλους
ΤΣΣΚΑ Μόσχας, Ρωσία (1961, 1963, 1969, 1971, 2006, 2008, 2016)

6 τίτλους
Παναθηναϊκός, Ελλάδα (1996, 2000, 2002, 2007, 2009, 2011)

Μακάμπι Τελ Αβίβ, Ισραήλ (1977, 1981, 2001*, 2004, 2005, 2014)

5 Τίτλους
Βαρέζε, Ιταλία (1970, 1972, 1973, 1975, 1976)

3 Τίτλους
Ρίγα, Σοβιετική Ένωση (1958, 1959, 1960)
Ολίμπια Μιλάνο, Ιταλία (1966, 1987, 1988)
Γιουγκοπλάστικα Σπλιτ, Γιουγκοσλαβία (1989, 1990, 1991)
Ολυμπιακός, Ελλάδα (1997, 2012, 2013)

2 Τίτλους
Μπαρτσελόνα, Ισπανία (2003, 2010)
Τσιμπόνα, Γιουγκοσλαβία (1985, 1986)
Βίρτους Μπολόνια, Ιταλία (1998, 2001)
Καντού, Ιταλία (1982, 1983)

1 Τίτλος
Παρτιζάν, Γιουγκοσλαβία (1992)
Μπανταλόνα, Ισπανία (1994)
Ζαλγκίρις, Λιθουανία (1999)
Μπόσνα Σαράγεβο, Γιουγκοσλαβία (1979)
Δυναμό Τιφλίδας, Σοβιετική Ένωση (1962)
Λιμόζ, Γαλλία (1993)
Φενέρμπαχτσε (2017)

MUST READ

Ολυμπιακός: Οι δύο «διαβολοβδομάδες», τα 11 ματς σε 30 μέρες και το δυνατό «finish»