Συναντήσεις με το μετά-ανθρώπινο.
Καθώς τα σώματα μας αναμιγνύονται και εκτίθενται καθημερινά στις μηχανές και στις νέες τεχνολογίες, εμείς αναρωτιόμαστε αν αυτό είναι το τέλος του φυσικού μας σώματος, όπως το ξέραμε από πάντα.
Τρανταχτό παράδειγμα ο Νεοϋορκέζος Neil Harbisson, ένας Καταλανός καλλιτέχνης, μουσικός και αυτοπροσδιοριζόμενος «cyborg», ο οποίος μπορεί να σου φτιάξει το δικό σου «ηχητικό» πορτραίτο ανά πάσα στιγμή, αν φυσικά εσύ το θελήσεις.
Πώς είναι να είσαι ένα μοντέρνο cyborg.
«Για εννέα χρόνια, ακούω τα χρώματα», μας λέει ο ίδιος. Τι σημαίνει τώρα αυτό; Κανείς δεν ξέρει, πρέπει να μας το πει ο ίδιος.
Στο κεφάλι του φοράει ένα πράγμα σαν φακό, σαν αυτό που φοράνε οι χειρούργοι. Κατά τα άλλα έχει μία φυσιολογικότατη εμφάνιση. Πουκάμισο, casual παντελόνι και βλέμμα λογικού ανθρώπου.
Αυτό το μαραφέτι που φοράει στο κεφάλι είναι ικανό να μετατρέψει το χρώμα σε ήχο. Ο ίδιος το ονομάζει «eyeborg».
Δεν μπορούμε να μην παρατηρήσουμε τον ενθουσιασμό του Harbisson. Έτεινε το eyeborg προς το αυτί μου, μετά προς τη μύτη και μετά προς το στόμα. Του έδωσα το mail μου κι εκείνος θα μου έστελνε αργότερα τα αρχεία των ήχων που «σύλλεξε» με το eyeborg.
Είπε πως στο πελατολόγιο του είχε τον Al Gore, την Nicole Kidman και τον Πρίγκιπα Κάρολο.
Ο Harbisson έχει greyscale, μία επιθετική μορφή αχρωματοψίας, που σημαίνει πως δεν βλέπει καθόλου χρώματα, τα μάτια του δεν μπορούν να τα πιάσουν.
Ο ίδιος φοράει το eyeborg από το 2004. Η συσκευή αυτή μπορεί κι εκμεταλλεύεται το γεγονός πως και ο ήχος αλλά και το χρώμα λειτουργούν με κύματα διαφορετικών συχνοτήτων.
Ένα chip στο πίσω μέρος του κεφαλιού του Harbisson δέχεται τους υπολογισμούς και το μεταφέρει σε ένα Pad δονήσεων στο αυτί του και το μετατρέπει σε ήχο.
Ποτέ δεν βγάζει το eyeborg από πάνω του. Έχει γίνει πλέον ένα καινούριο μέλος του σώματος του. Το φοράει ακόμη κι όταν κάνει μπάνιο ή όταν κοιμάται. Βλέπει ακόμη και όνειρα γεμάτα μεταφράσεις ήχων.
Φέτος ο Harbisson σχεδιάζει να το εμφυτεύσει μέσα του. Δεν τον νοιάζει που μπορεί κάποιοι να τον θεωρούν ένα μοντέρνο cyborg, εκείνος θέλει μόνο να μπορεί να ζει καλύτερα. Με αυτό τον τρόπο θα μπορέσει για μία ζωή να μεταφράζει τα χρώματα σε ήχο και να γνωρίζει τι ακριβώς χρώμα βλέπει μπροστά του. Το eyeborg είναι στην ουσία τα μάτια του.
«Με έχουν πετάξει πολλές φορές έξω από εκκλησίες και σούπερ μάσκετ. Δεν τους αρέσει αυτό που έχω στο κεφάλι μου μόνιμα. Το θεωρούν βλασφημία» λέει ο ίδιος. «Το να ψάξεις για μία καλύτερη μορφή της ανθρωπότητας δεν σημαίνει πως είσαι βλάσφημος».
Stelarc και εμφυτεύματα.
Ένα άλλο τρανταχτό παράδειγμα είναι ο καλλιτέχνης Stelarc ο οποίος εμφυτεύει κυκλώματα και chipακια στο σώμα του κι επιτρέπει στους θαυμαστές του να του κινούν τα μέλη από το ίντερνετ. Πολλοί τον έχουν κατηγορήσει για post humanist αλλά ο ίδιος ο Stelarc λέει: «Είναι αδύνατον να ξεχωρίσεις την τεχνολογία από το σώμα».
Ο Ray και η Google.
Ο ίδιος ο διευθυντής νέων τεχνολογιών της Google, Ray Kurzweil, δηλώνει: «Πραγματικά περιμένω τη στιγμή που θα φορτώσω την συνείδηση του νεκρού πατέρα μου στον υπολογιστή μου». Ο ίδιος υποστηρίζει πως το ανθρώπινο είδος βρίσκεται σε μία μεταβατική περίοδο και πως στο μέλλον θα αποκτήσουμε την πολυπόθητη αθανασία.
Η γυναίκα cyborg στη Νέα Υόρκη.
«Του αρέσει η jazz που βγάζουν τα ταξί» μας εξηγεί η Moon Ribas, η συνεργάτης του Harbisson, «το κίτρινο που εκπέμπουν τα ταξί το λατρεύει».
Η ίδια φοράει ένα ειδικό φόρεμα, μαύρο με ένα ουράνιο τόξο στη μέση, έτσι που όταν το κοιτάει ο Harbisson να το μεταφράζει στο τραγούδι Moon River, ένας φόρος τιμής στο όνομα της.
Το ζεύγος μεγάλωσε μαζί στην Καταλονία και στην κυριολεξία ο ένας τελειώνει τις προτάσεις του άλλου, τόσο κοντά είναι.
Αλλά δεν είναι ρομαντικά συνδεμένοι, μόνο συνεργάτες, έχουν μαζί το «Cyborg Foundation» που έχει την έδρα του στη Βαρκελώνη. Σκοπός του ιδρύματος είναι να στηρίξουν τα δικαιώματα των cyborg στον κόσμο και τη χρήση των cybernetics στην τέχνη.
Σας θυμίζει κάτι αυτό; Πολλά…και κυρίως ταινίες επιστημονικής φαντασίας όπως το Bladerunner, όπου τα cyborg είναι πλέον επικηρυγμένα και ψάχνουν για τα δικά τους δικαιώματα απέναντι στους ανθρώπους.
Η ίδια η Ribas είναι ειδικευμένη στα cybernetics. Φοράει σκουλαρίκια που μπορούν να υπολογίζουν στην ταχύτητα των ανθρώπων γύρω της και στο πίσω μέρος του σβέρκου της έχει τοποθετήσει μία συσκευή που την προειδοποιεί όταν κάποιος πλησιάζει από πίσω.
Όταν την πλησίασα, παρατήρησα πως το πίσω μέρος των χεριών της είναι καλυμμένα με μαύρη μονωτική ταινία.
«Είναι για να αισθάνομαι τους σεισμούς» μας λέει η ίδια και μας αφήνει άφωνους. Τα τρανζίστορ που είναι κολλημένα στα χέρια της είναι συνδεμένα με το ίντερνετ και με κάμποσους twitter λογαριασμούς από σεισμολογικά κέντρα, όταν ένας σεισμός συμβαίνει στον κόσμο εκείνη δέχεται τις δονήσεις κατευθείαν στα χέρια της.
Τα κίνητρα πίσω από κάτι τέτοιο, πλησιάζουν περισσότερο έναν μετά-Ρομαντικό Διαφωτισμό όπου θέλει το ανθρώπινο είδος να είναι ένα με τη φύση με κάθε μέσο δυνατό.
«Δεν είναι λάθος της Γης αν σκοτώνει χιλιάδες με έναν σεισμό, το λάθος είναι δικό μας με το τι επιλέγουμε να χτίσουμε πάνω της» λέει η Ribas.
O Harbisson είναι ταυτόχρονα, εκτός από cyborg, και ακτιβιστής, πριν από χρόνια, το 2001, έκατσε πάνω σε ένα δέντρο στην Καταλονία για ημέρες, διαμαρτυρόμενος προς την Ισπανική κυβέρνηση που ήθελε να κόψει ένα δάσος.
«Θέλουμε να επεκτείνουμε τις αισθήσεις μας, όχι για να είμαστε πιο δυνατοί, αλλά για να εκτιμήσουμε καλύτερα αυτόν το θαυμάσιο κόσμο στον οποίο ζούμε» λέει ο καλλιτέχνης Harbisson.
Εμείς απλά μένουμε έκπληκτοι, τους θαυμάζουμε και ελπίζουμε για ένα καλύτερο μέλλον.