Το πού θα διοχετευθούν τα χρήματα που θα αντλήσει η Ελλάδα από την πρόταση της Κομισιόν εξέθεσε ο πρωθυπουργός κατά τη διάρκεια της τηλεδιάσκεψης του υπουργικού συμβουλίου, ενώ αναμένεται να διασαφηνιστούν όλες οι λεπτομέρειες του ευρωπαϊκού σχεδίου «Μάρσαλ», όπως χαρακτηρίζεται πλέον.
Στόχος της κυβέρνησης είναι τα χρήματα αυτά, όταν εκταμιευθούν από τα ευρωπαϊκά ταμεία, να μην σπαταληθούν. Τα 32 δισ που, σύμφωνα με τον σχεδιασμό θα λάβει η Ελλάδα, έχουν «περισσότερο τη λογική των επιδοτήσεων και λιγότερο τη λογική των δανείων, κάτι το οποίο υπήρξε εξαρχής κεντρικό ελληνικό αίτημα», σημείωσε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης.
Οι τομείς στους οποίος θα επιμερισθούν οι πόροι αυτοί είναι η πράσινη ανάπτυξη, η υγεία, ο ψηφιακός εκσυγχρονισμός, η αγροτική πολιτική, η κατάρτιση και η στήριξη του κόσμου της εργασίας.
Κατά τον πρωθυπουργό είναι σαφές, ασχέτως της τελικής κατάληξης των διαπραγματεύσεων για το ύψος των ποσών, ότι η Ελλάδα συγκαταλέγεται ανάμεσα στις χώρες που θα επωφεληθούν περισσότερο από αυτό το πακέτο. Επ΄αυτού, ο Κυριάκος Μητσοτάκης σχολίασε πως «αποτελεί το απότοκο της εμπιστοσύνης που δείχνει πια η Ευρώπη» προς τη χώρα μας.
Η προσπάθεια που από τώρα ξεκίνησε είναι τα κεφάλαια να μην κολλήσουν στην γραφειοκρατία, ούτε να περάσουν τις δυσκολίες που διαχρονικά πέρασαν προγράμματα ΕΣΠΑ. Για αυτό θα χρειαστεί προσεκτικός κεντρικός σχεδιασμός για την αξιοποίησή τους με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σαϊκούρας, σε συνέντευξή του στο Mega, σημείωσε πως η Ελλάδα θα καταθέσει στην Κομισιόν τις προτεραιότητές της σχετικά με την αξιοποίηση των πόρων που της αναλογούν από το «Ταμείο Ανάκαμψης» τον Οκτώβριο.
Οι ελληνικές προτάσεις θα έχουν δύο σκέλη, είπε και εξήγησε: Αφ’ ενός την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από τον κορωνοϊό σε εισόδημα, απασχόληση, μικρομεσαίες επιχειρήσεις και δημόσια υγεία. Και, αφ’ ετέρου τις προτεραιότητες για την ανάκαμψη της οικονομίας τα επόμενα έτη.
Επιδίωξη της χώρας είναι, στο πλαίσιο ιδιοκτησίας του συγκεκριμένου προγράμματος, η άμεση βοήθεια σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Ανέφερε, επίσης, πως βούληση της κυβέρνησης, και όχι μόνον της ελληνικής, είναι κάποιες εκταμιεύσεις από τους πόρους του Ταμείου να πραγματοποιηθούν εντός του 2020.
Πώς θα γίνει η εκταμίευση
«Τα χρήματα δεν θα δοθούν εφάπαξ, αλλά συναρτώνται με την έκδοση των ομολόγων εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θα υπάρχουν εκδόσεις, τιτλοποιήσεις χρεογράφων, οπότε κάθε χώρα θα παίρνει το μερίδιο που της αναλογεί σε βάθος χρόνου, που υπολογίζουμε ότι θα είναι ως και το 2027. Η εκταμίευση θα είναι σταδιακή, θα εξαρτάται από τη θέση κάθε χώρας, τη συμμόρφωση, από τον τρόπο με τον οποίο θα διοχετεύονται τα ‘πακέτα’ αυτά», είπε ο υπουργός Επικρατείας, Γιώργος Γεραπετρίτης σε τηλεοπτική του συνέντευξη στο Action24.
Σκοπός δε, της κυβέρνησης, είναι «να ενισχυθούν σε πρώτη φάση, άμεσα, οι πληττόμενοι κλάδοι, που δυστυχώς είναι οι περισσότεροι και συνδέονται πρωτίστως με την τουριστική βιομηχανία, και σε δεύτερο επίπεδο να ενισχυθούν και άλλοι κλάδοι, οι οποίοι λογίζονται ότι έχουν παραμεληθεί τις τελευταίες δεκαετίες, όπως είναι η πρωτογενής και η δευτερογενής παραγωγή, και η μεταποίηση». Άλλωστε, «ήδη τη στιγμή που μιλάμε, η ελληνική κυβέρνηση σκέπτεται, διαβουλεύεται, βρίσκεται σε φάση εκπόνησης νέου επιχειρησιακού σχεδίου. Δεν πρόκειται να παρασυρθούμε σε οποιαδήποτε λογική αλόγιστης, άμεσης πλειοδοσίας».
Ο ίδιος διαβεβαίωσε ότι δεν θα υπάρξει κατασπατάληση των χρημάτων, ενώ έκρινε πως η Ελλάδα δεν θα έχει ξανά στο μέλλον μία τέτοια ευκαιρία. Τόνισε, ακόμη, πως η κυβέρνηση θα εστιάσει σε «διαρθρωτικές αλλαγές. Θα προσπαθήσουμε δηλαδή να οργανώσουμε το σύστημα της οικονομίας, της αγοράς, της κοινωνίας, κατά τέτοιο τρόπο, ώστε τα χρήματα αυτά να πιάσουν τόπο».
Το να δοθούν εμπροσθοβαρώς τα χρήματα είναι αμετροέπεια, ανέφερε σε άλλο σημείο της συνέντευξης, υποσχόμενος όμως ότι «στο πλαίσιο του δυναμικού προγράμματος ενίσχυσης της ελληνικής οικονομίας, εμείς θα παρέχουμε όλη την αναγκαία στήριξη στην οικονομία και την κοινωνία, αλλά δεν πρόκειται να εξαντλήσουμε τους δημοσιονομικούς μας πόρους, αν δεν έχουμε την απόλυτη βεβαιότητα ότι είμαστε ασφαλείς να πορευτούμε στο μέλλον».
Η δύσκολη διαδικασία
Κύκλοι των Βρυξελλών, με τους οποίους επικοινώνησε το CNN Greece, ανέφεραν πως το Ταμείο Ανάκαμψης, αποτελεί μία πρόταση της Κομισιόν και θα πρέπει να υπάρξει η τελική του μορφή και βεβαίως να ψηφιστεί και από τα 27 μέλη της Ε.Ε. για να μπορούν να γίνουν οι υπολογισμού για τα κεφάλαια που θα λάβει κάθε χώρα.
Επίσης, οι ίδιες πηγές τονίζουν πως τα χρήματα θα δίνονται κατόπιν εξονυχιστικών ελέγχων από τα αρμόδια ευρωπαϊκά όργανα, ενώ κάθε κράτος μέλος θα υποβάλλει 7ετές δημοσιονομικό πλάνο, ενώ ταυτόχρονα στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού εξάμηνου, θα υπάρχει και επιτροπεία κάθε έξι μήνες.
Ακριβείς εκτιμήσεις για το σχέδιο της Κομισιόν θα γίνουν όταν θα είναι έτοιμο το τελικό κείμενο, στο οποίο θα περιγράφονται οι δεσμεύσεις για τα δάνεια, τις εγγυήσεις και τις επιχορηγήσεις αλλά και τις βασικές παραδοχές του 7ετούς δημοσιονομικού πλάνου.
Οι οικονομολόγοι θεωρούν κρίσιμο να αποσαφηνιστεί εάν η επιτροπεία θα πραγματοποιείται μόνο κάθε έξι μήνες ή θα προβλεφθούν επιπλέον δεσμεύσεις και όροι. Τέλος, είναι αναγκαίο να ξεκαθαριστεί ποιοι κλάδοι της οικονομίας θα ενισχυθούν και με ποια κριτήρια θα δίνεται η βοήθεια.
Επιπλέον, ομιχλώδες είναι το τοπίο για τον τρόπο αποπληρωμής των 750 δισ. ευρώ που θα δανειστεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Δηλαδή ποιο θα είναι το είδος και το ύψος των εγγυήσεων για κάθε χώρα-μέλος και αν θα αυξηθεί και πόσο η συνεισφορά της στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό.
Ένα ακόμη ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι η διάρκεια αποπληρωμής του πακέτου από τις χώρες, καθώς το μόνο που έγινε γνωστό είναι ότιτι θα ξεκινήσει το 2028.
Οι συζητήσεις για τις κρίσιμες λεπτομέρειες του σχεδίου ούτε εύκολες θα είναι, ούτε σύντομες.