Kορωνοϊός: Πολλαπλάσιος ο κίνδυνος θανάτου στους καπνιστές

Τη στενή, στα όρια της….ασφυξίας, σχέση μεταξύ τσιγάρου και λοιμώξεων του κατώτερου αναπνευστικού, όπως η φυματίωση, η πνευμονία, η γρίπη αλλά και η λοίμωξη Covid-19, αναδεικνύουν οι ειδικοί της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρίας (ΕΠΕ) με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος (31 Μαϊου). Μία ημέρα συμβολική για τη δημόσια υγεία, η οποία εφέτος θα «εορτασθεί» εν μέσω της πανδημίας, και μάλιστα εν αναμονή του επόμενου, ίσως σφοδρότερου κύματος στη χώρα μας.

Ο ρόλος του καπνίσματος στη λοίμωξη CoViD-19 είχε μπει εξαρχής στο μικροσκόπιο των ειδικών, δεδομένου ότι γνώριζαν για ότι το κάπνισμα είναι βασικός παράγοντας κινδύνου και για αναπνευστικά νοσήματα όπως η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) αλλά και για καρδιαγγειακά. Το εφετινό μήνυμα των πνευμονολόγων είναι «Κάνουμε την κάθε ημέρα Παγκόςμια Ημέρα Κατά του Καπνίςματος» και «Προστατευόμαστε από πιθανό δεύτερο κύμα πανδημίας».

«Γνωρίζουμε, ήδη, ότι το κάπνισμα είναι σημαντικός επιβαρυντικός παράγοντας για τις λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού, όπως η γρίπη, η πνευμονιοκκοκική πνευμονία και η φυματίωση. Για παράδειγμα, οι καπνιστές έχουν 57% μεγαλύτερη πιθανότητα να νοσήσουν από φυματίωση, οι παθητικοί καπνιστές 44% μεγαλύτερη πιθανότητα να νοσήσουν από φυματίωση, ενώ τα βρέφη, των οποίων και οι δύο γονείς καπνίζουν, που εκτίθενται σε παθητικό κάπνισμα, έχουν 82% μεγαλύτερη πιθανότητα να νοσήσουν από λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού» εξήγησε η κυρία Παρασκευή Κατσαούνου, Επίκουρη Καθηγήτρια Πνευμονολογίας Ιατρικής Σχολής Ε.Κ.Π.Α, Συντονίστρια Ομάδας Λοιμώξεων της Ε.Π.Ε και τ. Πρόεδρος της Ομάδας Διακοπής Καπνίσματος & Ιατρικής Εκπαίδευσης της E.R.S., στη διάρκεια διαδικτυακής εκδήλωσης για την Παγκόσμια Ημέρα Κατά του Καπνίσματος. Την εκδήλωση συντόνισαν ο κ. Μιχάλης Τουμπής, Πνευμονολόγος και Μέλος του Δ.Σ της Ε.Π.Ε και η κυρία Παρασκευή Αργυροπούλου – Πατάκα, Ομότιμη Καθηγήτρια Πνευμονολογίας και τ. Αντιπρύτανις Α.Π.Θ.

Η ειδικός επικαλέστηκε στοιχεία από αξιόπιστες μελέτες, σύμφωνα με τις οποίες το κάπνισμα συντελεί στην αρνητική έκβαση της λοίμωξης από τον νέο κορωνοϊό. Όπως ανέφερε, το κάπνισμα μειώνει την άμυνα και τη βλεννοκρoσσωτή κάθαρση των αεραγωγών, ενώ προάγει την προσκόλληση βακτηριδίων στα επιθηλιακά κύτταρα των αεραγωγών. «Οι καπνιστές φαίνεται να έχουν αυξημένη έκφραση του υποδοχέα ACE2 που αποτελεί την «πόρτα» για την είσοδο του κορωνοιού στον οργανισμό» είπε η κυρία Κατσαούνου.

Επιπλέον, τόνισε πως το κάπνισμα αυτό κάθε αυτό αυξάνει τη θνησιμότητα ενδονοσοκομειακά σε όσους ασθενείς με COVID-19 χρειαστεί να νοσηλευτούν. Η κ. Κατσαούνου αναφέρθηκε σε πρόσφατη μελέτη σε 8.910 ασθενείς με κορωνοϊό, οι οποίοι νοσηλεύτηκαν από τις 20 Δεκεμβρίου 2019 έως 28 Μαρτίου 2020 σε 169 νοσοκομεία της Ασίας, της Ευρώπης και της βόρειας Αμερικής. Από τη μελέτη προέκυψε πως το κάπνισμα είναι ένας σημαντικός επιβαρυντικός παράγοντας για τη ζωή των ασθενών. Αύξησε κατά 79% τις πιθανότητες να πεθάνουν, σε σχέση με τους μη καπνιστές. Η αύξηση των υποδοχέων ACE-2 που παρατηρείται τόσο στους καπνιστές όσο και στους ασθενείς με ΧΑΠ, πιθανόν αποτελεί επιπρόσθετο μηχανισμό που εξηγεί τη μοιραία αυτή συσχέτιση.

Καταλήγοντας η κυρία Κατσαούνου ανέφερε πως οι καπνιστές κινδυνεύουν περισσότερο στις συνθήκες που διαμορφώνει η πανδημία και η εφαρμογή μέτρων καθώς φέρνουν συχνότερα τα χέρια τους στο πρόσωπό τους για να καπνίσουν, ενώ υπενθύμισε πως συγκεκριμένα καπνικά προϊόντα, όπως ο ναργιλές, χρησιμοποιούνται από περισσότερους χρήστες, αυξάνοντας την πιθανότητα μετάδοσης του ιού.

Η κυρία Μάρθα Ανδρίτσου, Πνευμονολόγος, Α’ Κλινική Εντατικής Θεραπείας ΕΚΠΑ, Γ.Ν.A «Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ» και Συντονίστρια Ομάδας Διακοπής Καπνίσματος & Προαγωγής της Υγείας της Ε.Π.Ε, από την πλευρά της, τόνισε ότι προτεραιότητα της Ε.Π.Ε. είναι η πρόληψη της έναρξης του καπνίσματος από τους νέους και η παροχή βοήθειας στους καπνιστές που προσπαθούν να διακόψουν, μέσω στοχευμένων δράσεων.

Η Ε.Π.Ε υλοποιεί, μεταξύ άλλων, διαδραστικά προγράμματα σε σχολεία με σκοπό την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση μαθητών, όπως είναι το πρόγραμμα «Πάρε Ανάσα» και διοργανώνει ημερίδες και παρουσιάσεις ενημέρωσης του κοινού σχετικά με τους κινδύνους για την υγεία – και όχι μόνο – που σχετίζονται με τη χρήση καπνού και την ευαισθητοποίηση όλων για την εφαρμογή πολιτικών ελάττωσης της κατανάλωσης καπνού.

Βασικό πυλώνα, όμως, της προσπάθειας αυτής, αποτελούν τα πρωτοποριακά Ιατρεία Διακοπής Καπνίσματος (www.denkapnizo.org), που λειτουργούν από το 2000 στα κρατικά νοσοκομεία της χώρας και έχουν τα υψηλότερα ποσοστά επιτυχίας στην Ευρώπη. Στο πλαίσιο, μάλιστα, των μέτρων πρόληψης του κορωνοϊού, κάποια Ιατρεία Διακοπής Καπνίσματος παρέχουν τη δυνατότητα διαδικτυακής παρακολούθησης ενώ πραγματοποιείται και εξειδικευμένη παρακολούθηση ειδικών ομάδων υψηλού κινδύνου, όπως οι διαβητικοί με δωρεάν παροχή συμβουλευτικής και φαρμακευτικής αγωγής (http://www.sweetquit.eu).