Τι είναι το «σουηδικό μοντέλο» κατά του κοροναϊού και ποιοι οι κίνδυνοι

Το πείραμα της Σουηδίας έρχεται και πάλι στο προσκήνιο, με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας να επιφυλάσσει επαίνους προς την πολιτική της Στοκχόλμης στο ζήτημα του κοροναϊού ως «ενός μελλοντικού μοντέλου» για την επόμενη φάση στην αντιμετώπιση της πανδημίας. Και αυτό επειδή εμπιστεύθηκε τους πολίτες να τηρήσουν τους κανόνες κοινωνικής απόστασης.

Μοναδικό παράδειγμα στην Ευρώπη, η Σουηδία επέλεξε να μην επιβάλει καραντίνα παρότι αυτή η πολιτική οδήγησε σε μεγαλύτερο αριθμό θανάτων σε σύγκριση με τη Δανία και τη Νορβηγία. Ο δρ Μάικ Ράιαν, υπεύθυνος των ομάδων εκτάκτων καταστάσεων του διεθνούς οργανισμού, θεωρεί πως είναι λάθος να πιστεύει κάποιος ότι η Σουηδία «απλώς άφησε τον ιό να εξαπλωθεί».

Διευκρινίζει: «Τίποτα δεν απέχει περισσότερο από την αλήθεια. Η Σουηδία τηρεί μια πολύ ισχυρή πολιτική για τη δημόσια υγεία, αφορά τη φυσική απόσταση, την προστασία των ηλικιωμένων σε διάφορους οίκους φροντίδας και πολύ περισσότερα». Πρόσθεσε όμως ότι «απομένει να δούμε αν η προσέγγιση της Σουηδίας θα είναι τελικά απόλυτα επιτυχής ή όχι».

Αντί να κλείσει σχολεία, εστιατόρια, μπαρ και καταστήματα, η σουηδική κυβέρνηση αποφάσισε να εμπιστευθεί τους πολίτες της να ακολουθήσουν τις οδηγίες και να μην επιβληθούν αυτές από την αστυνομία ή λόγω επιβολής προστίμων. «Αισθάνομαι σίγουρος για τη στρατηγική μας» δήλωσε ο πρωθυπουργός Στέφαν Λόφβεν πριν από λίγες ημέρες. «Ενας από τους λόγους που επιλέξαμε αυτή τη στρατηγική είναι πως όλα τα μέτρα θα πρέπει να είναι βιώσιμα για καιρό».

Είναι παράδειγμα;
Η σουηδική προσέγγιση, σύμφωνα με τον δρα Ράιαν, αποτελεί ένα καλό παράδειγμα για το πώς μπορούν να επιτύχουν οι δυτικές κοινωνίες τη «νέα κανονικότητα». Εκείνο που έκανε διαφορετικό η Σουηδία, σχολιάζει, «είναι πως εμπιστεύθηκε τη σχέση της με τους πολίτες και την ικανότητα και διάθεση των πολιτών να εφαρμόσουν τους κανόνες κοινωνικής απόστασης και τον αυτοέλεγχο. Μέσω αυτής της σχέσης εφαρμόζεται η πολιτική. Η Σουηδία αντιπροσωπεύει ένα μοντέλο για το μέλλον εάν θέλουμε να επιστρέψουμε σε μια κοινωνία την οποία δεν θα κλείσουμε αργότερα».

Ομως, δύο από τους κορυφαίους επιστήμονες της Σουηδίας προειδοποιούν ότι η κατάσταση στους οίκους ευγηρίας και η συνεχιζόμενη μετάδοση του ιού οφείλεται σε ανθρώπους που αγνοούν τους κανόνες κοινωνικής απόστασης στις πόλεις.

Ο Ούνο Βένεργκρεν, καθηγητής Θεωρητικής Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο Λίνκοπινγκ, και ο Τομ Μπρίτον, καθηγητής Μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης, προβλέπουν ότι οι θάνατοι μπορεί να φθάσουν μεταξύ 10.000 και 20.000, από τους 2.586 που έχουν καταγραφεί μέχρι σήμερα. «Γι’ αυτό είναι ύψιστης σημασίας να μπορέσουμε να διατηρήσουμε χαμηλά τον ρυθμό μετάδοσης» είπε ο καθηγητής Μπρίτον σε πρόσφατη τηλεοπτική του συνέντευξη.

Ο δρ Ράιαν ανέφερε ότι η Σουηδία στη διάρκεια της πανδημίας αύξησε τις δυνατότητές της για παροχή εντατικής φροντίδας και διατήρησε σε πολύ καλό επίπεδο την παροχή προστασίας σε όσους βρίσκονται σε εγκαταστάσεις μακροχρόνιας περίθαλψης. Αυτός ο συνδυασμός ατομικής ευθύνης μαζί με στρατηγικούς κρατικούς ελέγχους θα μπορούσε να αποτελέσει πρότυπο για άλλες χώρες που αυτό τον καιρό χαλαρώνουν τους περιορισμούς και προσπαθούν να προσαρμοστούν με ασφάλεια σε μια νέα κανονικότητα.

Είναι μαραθώνιος
Στο περιοδικό «Politico» μίλησε και η υπουργός Εξωτερικών της χώρας Αν Λίντε, η οποία τόνισε πως η κυβέρνηση κλείνει εστιατόρια που παραβαίνουν τους κανόνες κοινωνικής απόστασης και απαγόρεψε τις οικογενειακές επισκέψεις στους οίκους ευγηρίας. «Πρόκειται για μαραθώνιο και όχι για αγώνα ταχύτητας» τόνισε, προσθέτοντας ότι η πολιτική «πρέπει να βρίσκεται σε επίπεδο που να είναι αποδεκτό από τον λαό». Επικαλούμενη τις συστάσεις της Υπηρεσίας Δημόσιας Υγείας της χώρας τόνισε ότι «είναι καλό για τους ανθρώπους να κυκλοφορούν έξω να κάνουν περιπάτους. Οταν είσαι κλεισμένος στο σπίτι, υπάρχει ο κίνδυνος της κατάθλιψης, της οικογενειακής βίας, της κατάχρησης αλκοόλ».

Μάλιστα, πριν λίγες ημέρες η ποδοσφαιρική ομοσπονδία της Σουηδίας ανακοίνωσε την ημερομηνία επιστροφής στην αγωνιστική και αθλητική δράση. Η Σουηδία, έτσι, θα είναι η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα στην οποία οι φίλαθλοι θα παρακολουθήσουν και πάλι ποδόσφαιρο, αφού ανακοινώθηκε η διεξαγωγή των προημιτελικών του Κυπέλλου την 1η Ιουνίου. Αμέσως μετά θα ακολουθήσει και το πρωτάθλημα.