Το παράνομο εμπόριο άγριων ζώων και η υπερβολική εισβολή της ανθρωπότητας στη φύση ευθύνονται για την πανδημία κοροναϊού, σύμφωνα με κορυφαίο επιστήμονα βιοποικιλότητας.
Το παράνομο εμπόριο άγριων ζώων και η υπερβολική εισβολή της ανθρωπότητας στη φύση ευθύνονται για την πανδημία κοροναϊού, σύμφωνα με κορυφαίο επιστήμονα των ΗΠΑ που λέει «αυτό δεν είναι εκδίκηση της φύσης – το προκαλέσαμε στον εαυτό μας».
Οι επιστήμονες ανακαλύπτουν ότι δύο έως τέσσερις νέοι ιοί δημιουργούνται κάθε χρόνο ως αποτέλεσμα της ανθρώπινης παραβίασης του φυσικού κόσμου. Οποιοσδήποτε από αυτούς θα μπορούσε να μετατραπεί σε πανδημία, σύμφωνα με τον Τόμας Λόβτζοϊ (Thomas Lovejoy), ο οποίος επινόησε τον όρο «βιολογική ποικιλομορφία» το 1980 και αναφέρεται συχνά ως νονός της βιοποικιλότητας.
Η πανδημία είναι συνέπεια της εκμετάλλευσης της φύσης και των ζώων
«Αυτή η πανδημία είναι συνέπεια της επίμονης και υπερβολικής εισβολής στη φύση και του τεράστιου παράνομου εμπορίου άγριων ζώων, και ιδίως των αγορών άγριας ζωής, των αγορών (wet markets) της νότιας Ασίας και των αγορών με κρέας της Αφρικής. Είναι αρκετά προφανές, ήταν ζήτημα χρόνου πριν συμβεί κάτι τέτοιο», δήλωσε ο Lovejoy, ο οποίος είναι μέλος του Ιδρύματος των Ηνωμένων Εθνών και καθηγητής περιβαλλοντικής επιστήμης στο Πανεπιστήμιο George Mason.
Τα σχόλιά του έρχονται να σηματοδοτήσουν την κυκλοφορία μιας έκθεσης από το Κέντρο Αμερικανικής Προόδου, που υποστηρίζει ότι οι ΗΠΑ πρέπει να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την καταπολέμηση του εμπορίου άγριων ζώων για να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των πανδημιών.
Οι αγορές άγριων ζώων
Οι λεγόμενες «υγρές αγορές» (wet markets) είναι παραδοσιακές αγορές όπου πωλούνται ζωντανά ζώα (εκτρεφόμενα και άγρια) καθώς και φρέσκα φρούτα, λαχανικά και ψάρια, συχνά σε ανθυγιεινές συνθήκες. Βρίσκονται σε όλη την Αφρική και την Ασία, παρέχοντας τροφή για εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους.
Η αγορά στην Ουχάν, που πιστεύεται ότι ήταν η πηγή του Covid-19, περιείχε έναν αριθμό άγριων ζώων, όπως αλεπούδες, αρουραίους, σκίουρους, κουτάβια λύκων και σαλαμάνδρες.
Ο Lovejoy είπε ότι ο διαχωρισμός των άγριων από τα εκτρεφόμενα ζώα σε αγορές θα μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο μετάδοσης ασθενειών, καθώς οι ιοί δεν θα μπορούν να μεταπηδήσουν τόσο εύκολα από το ένα είδος στο άλλο.
«Τα οικόσιτα ζώα μπορούν να αποκτήσουν αυτούς τους ιούς, αλλά αν ήταν τα μόνα στην αγορά, θα μείωνε πραγματικά την μετάδοση από ένα άγριο ζώο σε ένα εξημερωμένο ζώο».
Ο επιστήμονας αναφέρει στον Guardian πως το θέμα είναι να μειωθούν ορισμένες δραστηριότητες, οπότε η πιθανότητα αυτού του είδους άλματος να γίνει αρκετά μικρή, τόσο ώστε να μην έχει σημασία.
«Η μεγάλη δυσκολία είναι ότι αν καταργήσουμε τις αγορές αυτές – κάτι που θα ήταν το ιδανικό – θα αντικατασταθούν με μαύρες αγορές που είναι ακόμη πιο δύσκολο να αντιμετωπιστεί επειδή είναι κρυφές».
«Δεν είναι εκδίκηση της φύσης, το προκαλέσαμε στον εαυτό μας. Η λύση είναι μια προσέγγιση που θα σέβεται τη φύση, η οποία περιλαμβάνει την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και όλα τα υπόλοιπα θέματα», δήλωσε ο Lovejoy.
Τα σχόλιά του απηχούν αυτά μιας μελέτης που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Proceedings of the Royal Society B νωρίτερα αυτόν τον μήνα όπου αναφέρεται ότι η υποκείμενη αιτία της παρούσας πανδημίας ήταν πιθανό να είναι η αυξημένη ανθρώπινη επαφή με την άγρια φύση.
Η άλλη πλευρά του κλεισίματος των υπαίθριων αγορών
Οι ειδικοί είναι διχασμένοι σχετικά με τον τρόπο ρύθμισης του τεράστιου εμπορίου ζώων, με πολλούς να ανησυχούν ότι οι φτωχότεροι κινδυνεύουν περισσότερο από την καταστολή.
Η επείγουσα δράση για το εμπόριο άγριων ζώων είναι σαφώς απαραίτητη, δήλωσε η Δρ. Amy Dickman, βιολόγος από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Ωστόσο, η ίδια ανησυχεί από τις εκκλήσεις για αδιάκριτες απαγορεύσεις εμπορίου άγριων ζώων.
Είναι μια από τους περισσότερους από 250 ανθρώπους που έχουν υπογράψει μια ανοιχτή επιστολή στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και στο Πρόγραμμα Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών λέγοντας ότι κάθε μετάβαση πρέπει να συμβάλει – και όχι να υπονομεύσει – την επιβίωση των πιο ευάλωτων ανθρώπων του κόσμου, πολλοί από τους οποίους εξαρτώνται από άγριους πόρους για επιβίωση.
Η επιστολή αναφέρει: «Ο Covid-19 επιφέρει άνευ προηγουμένου κοινωνικό και οικονομικό κόστος σε χώρες και κοινότητες, με τους φτωχότερους και πιο ευάλωτους να πλήττονται περισσότερο. Η υποψία για σύνδεση του ιού με μια κινεζική αγορά οδήγησε σε εκκλήσεις για απαγόρευση των «υγρών αγορών» και περιορισμό ή τερματισμό του εμπορίου, της φαρμακευτικής χρήσης και της κατανάλωσης άγριων ζώων. Ωστόσο, οι απαγορεύσεις χωρίς διακρίσεις και οι περιορισμοί κινδυνεύουν να είναι άνισοι και αναποτελεσματικοί» .
Επιστήμονες και ΜΚΟ ανησυχούν ότι οι υπερβολικές απαγορεύσεις στις αγορές αυτές θα επιτείνουν τη φτώχεια και την ανισότητα, οδηγώντας σε αύξηση της εγκληματικότητας. Αυτό θα μπορούσε να επιταχύνει και την εκμετάλλευση και την εξαφάνιση άγριων ειδών.