Καρδιοχειρουργική & COVID-19: Τι ισχύει

του Δημητρίου Νίκα, Διευθυντή Β΄ Καρδιοχειρουργικού Τμήματος, Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center

Η πανδημία του νέου κορονοιού Covid-19 έχει προκαλέσει εντός σύντομου χρονικού διαστήματος, ιστορικών διαστάσεων πρόβλημα Δημόσιας Υγείας παγκοσμίως και όχι μόνο.

Οι υγειονομικές επιπτώσεις έχουν προκαλέσει επίσης τεράστιες οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις πρωτοφανών διαστάσεων ισοδύναμες με την πανδημία του 1918, την παρατεταμένη ύφεση (depression) του 1929 και του 2ου παγκοσμίου πολέμου.

Αυτό οφείλεται στην τεράστια μεταδοτικότητα και τοξικότητα του Covid-19, ο οποίος δεν είναι μόνο αναπνευστικός ιός μεταδιδόμενος αερογενώς αποκλειστικά, αλλά και από επαφή σε επιφάνειες καθότι παραμένει ώρες και ημέρες ενεργός στο περιβάλλον.

Προκαλεί σοβαρές επιπλοκές κυρίως στο αναπνευστικό μέσω ισχυρής φλεγμονώδους αντίδρασης, πιθανώς ανοσοποιητικής αιτιολογίας προκαλώντας πνευμονία, θρομβώσεις αγγείων του πνεύμονα και θάνατο.

Η καρδιά, επίσης, επηρεάζεται σοβαρά προκαλώντας καρδιακή ανεπάρκεια. Δεν φείδεται του εγκεφάλου προκαλώντας νευρολογικές διαταραχές (ίλιγγο, ζαλάδα, σύγχυση, ανοσμία, αγευσία κλπ).

Οι επιπτώσεις του Covid-19 στην Καρδιοχειρουργική είναι πολλαπλές:

1) Περιορισμένη διαθεσιμότητα κρεβατιών Μονάδος Εντατικής Θεραπείας και αναπνευστήρων.

2) Έλλειψη υγειονομικού προσωπικού.

3) Αναγκαιότητα διακοπής προγραμματισμένων χειρουργείων.

4) Υψηλή θνησιμότητα σε καρδιοχειρουργημένους ασθενείς που μολύνονται με τον κορονοϊό.

5) Δραματική έλλειψη μονάδων αίματος.

Ειδικότερα υποψήφιοι για καρδιοχειρουργική επέμβαση:

1) Όσον αφορά τη στεφανιαία νόσο, είναι ασθενείς οι οποίοι νοσηλεύονται στο νοσοκομείο με σοβαρά νόσο στελέχους, σοβαρά τριαγγειακή νόσο και αστάθεια οι οποίοι δεν ανταποκρίνονται στη θεραπεία με θρομβόλυση ή αγγειοπλαστική.

2) Συμπτωματικές βαλβιδοπάθειες, οι οποίες δεν ανταποκρίνονται σε συντηρητική ή διαδερμική επεμβατική θεραπεία.

3) Οξείες ενδοκαρδίτιδες με οξεία ανεπάρκεια βαλβίδων και ευμεγέθεις εκβλαστήσεις.

4) Ρήξεις ή διαχωρισμός ανευρυσμάτων αορτής.

Τονίζουμε πάλι ότι οι ασθενείς αυτοί πρέπει να νοσηλεύονται εντός του νοσοκομείου και να μην μεταφέρονται από άλλα νοσοκομεία.

Όσον αφορά τα μέτρα προφύλαξης των ασθενών αυτών μετά το χειρουργείο ισχύει ότι και στο γενικό πληθυσμό αλλά πολύ αυστηρότερα, καθότι η θνησιμότητα των καρδιοχειρουργημένων ασθενών αυξάνει δραματικά όταν μολυνθούν με SARS COV 2.

Ειδικότερα οι καρδιοχειρουργικές ομάδες πρέπει να είναι αυστηρά περιχαρακωμένες σε κλειστά κυκλώματα αποκλειστικής συνεργασίας έτσι ώστε εάν εμφανισθεί ένα κρούσμα να μην κλείνουν όλα τα άλλα τμήματα. Στους χώρους του χειρουργείου πρέπει οπωσδήποτε να φορούν μάσκες Ν95, ολόσωμη ιατρική στολή, πλαστικές ασπίδες προσώπου που καλύπτουν μάτια και γάντια. Οι πόρτες του χειρουργικών αιθουσών πρέπει να μένουν ερμητικά κλειστές κατά τη διάρκεια του χειρουργείου και η αίθουσα να βρίσκεται υπό συνθήκες αρνητικής πίεσης. Στο τέλος του χειρουργείου όλος αυτός ο εξοπλισμός πρέπει να τοποθετείται σε ειδικούς χώρους με προσοχή, όχι με απότομες κινήσεις, ώστε να αποφεύγεται η διασπορά. Κατά τη διάρκεια της μετεγχειρητικής θεραπείας και ειδικότερα στο σπίτι, ο ασθενής πρέπει να είναι σε δικό του δωμάτιο με αποφυγή επαφής πολλαπλών ατόμων αλλά μόνο με άτομο αποκλειστικής φροντίδας.

Συμπέρασμα: Ως εκ τούτου παγκοσμίως οι καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις περιορίζονται μόνο σε υπερεπείγοντα που προκύπτουν εντός του νοσοκομείου και απειλείται άμεσα η ζωή του ασθενούς εντός των επομένων ημερών.

Η επαγγελματική και δεοντολογική υποχρέωση των Καρδιοχειρουργών σε υγειονομικές καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης αυτού του μεγέθους, εκτός των καρδιοχειρουργικών ασθενών, είναι περισσότερο σημαντικές στους εργαζομένους του νοσοκομείου και στο Εθνικό Σύστημα Υγείας.