Μέτρα για τον κορωνοϊό: Όλο το σχέδιο απεγκλωβισμού της οικονομίας

Απόλυτα συντονισμένα και εντελώς αθόρυβα προετοιμάζεται η κυβέρνηση για το δύσκολο εγχείρημα της επιστροφής στη μετά κορωνοϊό εποχή. Με οδηγίες από το Μέγαρο Μαξίμου, μια πλειάδα κυβερνητικών στελεχών έχει ξεκινήσει να σκιαγραφεί τον οδικό χάρτη που θα χρησιμοποιηθεί για την εκκίνηση της διαδικασίας επιστροφής, η οποία θα γίνει βήμα-βήμα.

Από τις προσομοιώσεις που γίνονται σε κυβερνητικό και υπηρεσιακό επίπεδο, αλλά και την -περιορισμένη, όπως είναι φυσικό- διεθνή εμπειρία, η μόνη βεβαιότητα που προκύπτει είναι ότι η διαδικασία της επιστροφής δεν μπορεί παρά να είναι αργή και μακρόσυρτη. Και τούτο διότι έπειτα από κάθε βήμα που θα γίνεται προς την κατεύθυνση της σταδιακής άρσης των περιορισμών που έχουν τεθεί στην κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα, θα απαιτείται ενδελεχής μελέτη των επιδημιολογικών επιπτώσεων προτού προχωρήσουμε στο επόμενο βήμα.

Σε αυτό το πλαίσιο, όπως εξηγούν στο «ΘΕΜΑ» αρμόδιοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι, «δεν υπάρχει ακόμη ένα σαφώς προσδιορισμένο χρονοδιάγραμμα». Με βάση, ωστόσο, τις εκτιμήσεις, τους υπολογισμούς και τις πιθανολογήσεις που κάνουν οι ειδικοί, το χρονικό ορόσημο που προβάλλει στον ορίζοντα είναι εκείνο της 26ης Μαΐου, το οποίο συμπίπτει με την ημερομηνία που έχει οριστεί για τον φετινό εορτασμό της Ανάστασης.

Υπό την καθοδήγηση του ίδιου του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, στο κυβερνητικό επιτελείο εξετάστηκαν τις προηγούμενες ημέρες διάφορα μοντέλα που έχουν αρχίσει να εφαρμόζονται σε χώρες της Ασίας, όπως η Κίνα, η Σιγκαπούρη και η Νότια Κορέα, στις οποίες η επέλαση του ιού έγινε σε προγενέστερο χρόνο.

Εγιναν επίσης εκτενείς συζητήσεις πάνω σε μελέτες που έχουν συνταχθεί σε ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες σε γενικές γραμμές βρίσκονται σε αντίστοιχη χρονική φάση με την Ελλάδα, όπως η Δανία που προετοιμάζει επίσης τη σταδιακή άρση των περιοριστικών μέτρων.
5066287-copy

Η πλέον ολοκληρωμένη και, ως εκ τούτου, πιο σημαντική από τις μελέτες που έχουν στη διάθεσή τους στελέχη του κυβερνητικού επιτελείου προέρχεται από τη Γερμανία και υπογράφεται από 14 πανεπιστημιακούς καθηγητές που εκπροσωπούν πολλά διαφορετικά επιστημονικά πεδία. Είναι μια 25σέλιδη έκθεση υπό τον τίτλο «Making the Fight against the Coronavirus Pandemic Sustainable», η οποία στα ελληνικά μπορεί να αποδοθεί ως εξής: «Πώς να κάνουμε αποτελεσματικό τον αγώνα κατά της πανδημίας του κορωνοϊού».

Η καμπύλη

Αν και αναφέρεται κυρίως στα γερμανικά δεδομένα, οι επιστημονικές προσεγγίσεις που γίνονται προσομοιάζουν και με τις εξελίξεις στη χώρα μας. Αλλωστε, το γενικό συμπέρασμα στο οποίο συγκλίνουν όλες οι απόψεις των ειδικών είναι ότι το τι ακριβώς θα γίνει σε κάθε χώρα εξαρτάται από τη φάση όπου βρίσκεται η καμπύλη της εξάπλωσης της πανδημίας.

Γι’ αυτό και στην κυβέρνηση έχουν καταλήξει, όπως εξηγούν αρμόδιες πηγές, ότι η κατεύθυνση της καμπύλης, όπως και οι τυχόν διακυμάνσεις της, αποτελούν τον πιο αξιόπιστο δείκτη για τη γενικότερη τροπή των πραγμάτων και, άρα, για την πορεία επιστροφής που θα ακολουθηθεί. «Μια πορεία η οποία, σε γενικές γραμμές, θα είναι η αντίστροφη εκείνης που οδήγησε στο lockdown», επισημαίνουν στελέχη που μετείχαν στις συσκέψεις που έλαβαν χώρα τις προηγούμενες ημέρες.

Ο γενικός κανόνας δηλαδή που τίθεται ορίζει ότι «οι περιορισμοί που θεσπίστηκαν τελευταίοι θα αρθούν νωρίτερα από εκείνους που καθιερώθηκαν πρώτοι». Στην πράξη αυτό σημαίνει, όπως αναφέρουν όσοι προετοιμάζουν το κρίσιμο και λεπτό αυτό εγχείρημα, ότι η επιστροφή θα ξεκινήσει από τη χαλάρωση των περιορισμών στην κίνηση του γενικού πληθυσμού.

Aντίστροφη πορεία

Στους σχεδιασμούς που καταρτίζονται προβλέπεται ότι, εν συνεχεία, θα ακολουθήσει η άδεια για να επαναλειτουργήσουν βαθμηδόν χώροι μαζικής συνάθροισης, όπως πάρκα και παιδικές χαρές, καταστήματα λιανικής, εστιατόρια και καφετέριες, κομμωτήρια, θέατρα και κινηματογράφοι, χώροι θρησκευτικής λατρείας, αθλητικές εγκαταστάσεις, σχολεία και λοιπά.

Μια σημαντική διαφορά, πάντως, είναι ότι, σε αντίθεση με το lockdown, το οποίο ήταν σε μεγάλο βαθμό οριζόντιο, καθώς οι αποφάσεις για τους περιορισμούς που ελήφθησαν, υπό την πίεση της πανδημίας, αφορούσαν ολόκληρη την ελληνική επικράτεια και περιλάμβαναν ολόκληρους κλάδους, η επιστροφή δεν θα γίνει με τον ίδιο τρόπο.

Οπως προτείνεται και στη γερμανική μελέτη που έχει στη διάθεσή του το «ΘΕΜΑ», τα μέτρα που θα ληφθούν πρέπει να εξειδικεύονται ανάλογα με τις περιφέρειες της χώρας, τις ομάδες ανθρώπων που αφορούν, τα πεδία της κοινωνικής ζωής, καθώς και τους οικονομικούς τομείς.

Για παράδειγμα, στα εργοστάσια που λειτουργούν με αυτοματισμούς ή στα γραφεία όπου υπάρχει απόσταση μεταξύ των εργαζομένων μπορεί πολύ πιο εύκολα να επιστρέψει το προσωπικό τους. Οπου αυτό δεν είναι εφικτό θα μπορεί να προβλέπεται η εργασία σε βάρδιες, ώστε να αποφεύγεται ο μεγάλος συγχρωτισμός.

Το ψυχολογικό στρες

«Πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στη χαλάρωση των περιορισμών που συνεπάγονται υψηλό κοινωνικό ή ψυχολογικό στρες», επισημαίνεται χαρακτηριστικά στη γερμανική έκθεση, οι συντάκτες της οποίας δίνουν πολύ μεγάλη σημασία στην πειθώ των πολιτών. «Οι περιφέρειες με χαμηλότερα ποσοστά μόλυνσης και λιγότερες δυνατότητες διάδοσης μπορούν να ανοίξουν ευκολότερα», προστίθεται. Σημειώνεται επίσης ότι «οι περιφέρειες με υψηλότερες δυνατότητες στην υγειονομική περίθαλψη μπορούν να ανοίξουν ευκολότερα». Το ίδιο ισχύει και για τις περιοχές όπου θα θεωρηθεί ότι έχει επιτευχθεί «υψηλή ανοσία» και ως εκ τούτου μπορούν να ανοίξουν γρηγορότερα.

Υπό αυτό το πρίσμα είναι δυνατόν, για παράδειγμα, η άρση των περιορισμών στην κυκλοφορία να ξεκινήσει από τους νομούς ή τις ευρύτερες περιοχές της χώρας όπου δεν εμφανίζονταν κρούσματα ή νόσησαν πολύ λίγοι και απομονώθηκαν γρήγορα. Από την άλλη, όμως, ειδικοί υποστηρίζουν ότι ανάμεσα στα πολλά κριτήρια που πρέπει να ληφθούν υπόψη είναι η ηλικιακή διάρθρωση του πληθυσμού, ιδίως στη χώρα μας που έχει έναν από τους πλέον γηρασμένους πληθυσμούς σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς και το εύρος της ανοσίας που ενδεχομένως επιτευχθεί σε κάποιες περιοχές.

Υπό αυτή την έννοια, η -σε κάθε περίπτωση- σταδιακή άρση των περιορισμών της κοινωνικής και οικονομικής δραστηριότητας είναι, σύμφωνα με τους ειδικούς, «μια δύσκολη και πολυπαραγοντική εξίσωση, η επίλυση της οποίας θέλει πολλή μελέτη και αποφυγή βεβιασμένων ενεργειών, οι οποίες μπορεί να ανατρέψουν την καθοδική πορεία της καμπύλης, από την οποία εξαρτώνται τα μέτρα επανόδου στην κανονικότητα».

Πότε θα ανοίξουν σχολεία, μαγαζιά – Συνεχές cocooning για τους 65άρηδες

H αργή και επίπονη επιστροφή των πολιτών στην κανονικότητα, όπως ορίζεται τώρα η προ της πανδημίας ζωή και καθημερινότητα, αποτελεί το κρίσιμο ζήτημα που διαχειρίζεται πλέον η κυβέρνηση σε συνεργασία με τους επιστήμονες. Στο επίκεντρο των νέων αποφάσεων που θα ληφθούν τον Μάιο για τη μερική επιστροφή στην κανονικότητα βρίσκονται τρεις μεγάλες κατηγορίες πληθυσμού: τα παιδιά, οι άνθρωποι παραγωγικής ηλικίας και οι ηλικιωμένοι.

Τα μέτρα θα αρχίσουν να αίρονται σταδιακά και θα αφορούν όλους, αλλά όχι με τον ίδιο τρόπο, ούτε κατά τον ίδιο χρόνο, ενώ δεν αποκλείεται και η κατά τόπους, μερική ή ολική άρση των μέτρων αποστασιοποίησης και περιορισμού κυκλοφορίας που έχουν εφαρμοστεί τον τελευταίο μήνα.

Η σταθερή μείωση των ασθενών που εισάγονται με λοίμωξη COVID-19 στα νοσοκομεία (την 1η Απριλίου ο αριθμός των σοβαρών περιστατικών σε όλες τις κλινικές και μονάδες του ΕΣΥ ήταν 433 και την Παρασκευή 300) δίνει το πράσινο φως στους επιστήμονες και την κυβέρνηση να ξεδιπλώσουν τα σενάρια εξόδου από την κανονικότητα των τελευταίων 33 ημερών, την οποία έχει επιβάλει ο νέος κορωνοϊός SARS-CoV-2.

Η διατήρηση του ίδιου -πτωτικού- ρυθμού σε ό,τι αφορά την κυκλοφορία του κορωνοϊού και τη μετάδοση της λοίμωξης COVID-19 τις επόμενες δύο εβδομάδες, μέχρι και τη Δευτέρα 27 Απριλίου, θα δρομολογήσει, με προσεκτικές και στοχευμένες κινήσεις, την άρση των μέτρων από τα μέσα του επόμενου μήνα.

Ηδη η αρμόδια επιτροπή, την οποία συντονίζει ο υπουργός παρά τω πρωθυπουργώ Ακης Σκέρτσος, στην οποία συμμετέχουν ο εκπρόσωπος της Ελλάδας για τον κορωνοϊό στους διεθνείς οργανισμούς, καθηγητής του LSE, Ηλίας Μόσιαλος, στελέχη του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) και των υπουργείων, έχει συνεδριάσει βάζοντας στο… τραπέζι των τηλεδιασκέψεων το χρονοδιάγραμμα αλλά και τις προτεραιότητες για την αρχή αυτής της διόλου απλής και εύκολης διαδρομής.

Τόσο η λήψη όσο και η άρση των μέτρων αποτελούν, όπως επισημαίνουν ειδικοί επιστήμονες στο «ΘΕΜΑ», ένα άγνωστο ουσιαστικά πεδίο για όλο τον πλανήτη και όχι μόνο για την Ελλάδα. Και αυτό διότι οι αποφάσεις που λαμβάνονται εμπεριέχουν πάντοτε ρίσκο και επιχειρούν να ισορροπήσουν ανάμεσα στην προστασία της δημόσιας υγείας, της οικονομίας, της κοινωνίας.

Το βέβαιο είναι, κατά τους ειδικούς, ότι αν για τη συγκεκριμένη πανδημία αποδείχτηκε πως ο αγώνας δρόμου για τη λήψη μέτρων κατά της εξάπλωσης του κορωνοϊού ήταν αγώνας ταχύτητας -στον οποίο μάλιστα η Ελλάδα έκοψε γρήγορα το νήμα του τερματισμού-, ο αγώνας δρόμου για την άρση των μέτρων θα εξελιχθεί σε μαραθώνιο, και μάλιστα μετ’ εμποδίων. Με άλλα λόγια, αν για να υψωθεί το πλέγμα μέτρων στη χώρα μας κατά της εξάπλωσης του κορωνοϊού χρειάστηκαν μόλις 14 ημέρες, για να αρθεί μερικώς το πλέγμα αυτό και να βγουν οι πολίτες από τα σπίτια τους, σε ανοιχτούς χώρους και καταστήματα, θα χρειαστούν τουλάχιστον 6 με 8 εβδομάδες ακόμη.

«Βρισκόμαστε στην αρχή της επιστροφής προς αυτό που γνωρίζαμε και περιγράφουμε ως κανονικότητα. Στην αρχή μιας επιστροφής που δεν ξέρουμε, όμως, πόσο θα διαρκέσει, ούτε και αν θα ολοκληρωθεί, αν θα μας φέρει δηλαδή πίσω σε όλα όσα γνωρίζαμε και ζούσαμε πριν από την πανδημία», περιγράφει την απαρχή αυτής της διαδρομής ένα εκ των μελών της επιτροπής για την επόμενη μέρα της πανδημίας. Επίσης, οι ειδικοί διευκρινίζουν ότι δεν υπάρχει κανόνας σε ό,τι αφορά τη σειρά με την οποία θα αίρονται τα μέτρα και κυρίως ότι δεν ισχύει πως η άρση θα γίνεται με βάση τη σειρά εφαρμογής τους. Αυτό που θα λαμβάνουν υπόψη τους οι επιστήμονες -οι οποίοι και θα εισηγούνται σχετικά στην κυβέρνηση- θα είναι ο αριθμός των ασθενών που θα χρειάζεται να νοσηλευτούν, καθώς θεωρείται ο πιο ασφαλής δείκτης για την κυκλοφορία του κορωνοϊού στη χώρα.

Δύο άξονες

Κάθε σχεδιασμός που γίνεται και κάθε σενάριο που ξεδιπλώνεται βασίζεται σε δύο άξονες, σε ένα στέρεο και ανθεκτικό σύστημα υγείας με επαρκείς υποδομές, κλίνες και προσωπικό, καθώς και σε ένα πλήρες δίκτυο εργαστηρίων για διενέργεια μαζικών τεστ για λοίμωξη COVID-19 στον πληθυσμό.

Στην Ελλάδα έχει επιτευχθεί με τη συνεργασία και των ιδιωτών η ανάπτυξη σημαντικού αριθμού κλινών σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), τόσο για την αποκλειστική νοσηλεία ασθενών με λοίμωξη COVID-19 όσο και για άλλα περιστατικά. Σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας, έχουν αναπτυχθεί 247 κλίνες ΜΕΘ για ασθενείς λόγω κορωνοϊού και 700 κλίνες ΜΕΘ για άλλα περιστατικά.

Στην παρούσα φάση χρειάστηκε να νοσηλευτούν έως και 95 ασθενείς σε ΜΕΘ, που σημαίνει ότι καλύφθηκε περίπου το 40% των διαθέσιμων κλινών. Με δεδομένο δε ότι ουδείς αποκλείει ένα δυνατό κύμα κορωνοϊού μαζί με τη γρίπη το ερχόμενο φθινόπωρο, γίνεται αντιληπτό ότι πρέπει να συνεχιστεί η ενίσχυση των ΜΕΘ. Η πλήρης ενεργοποίηση αμέσως μετά το Πάσχα του δικτύου των 500 κινητών μονάδων που θα διενεργούν τεστ για τον κορωνοϊό στον πληθυσμό είναι ο άλλος βασικός άξονας που θα επιτρέψει μερικώς, αρχικά, την άρση των μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης.
meth-anapnefstiras

Οι μονάδες θα διενεργούν δεκάδες τεστ καθημερινά, αλλά στοχευμένα, σε συγκεκριμένους πληθυσμούς, π.χ. επαγγελματιών υγείας, ηλικιωμένων, χρονίως ασθενών, παιδιών κ.ο.κ., ώστε να έχουν λεπτομερή και επικαιροποιημένη εκτίμηση πληροφοριών σε πραγματικό χρόνο σχετικά με τα ποσοστά μόλυνσης από τον κορωνοϊό στη χώρα. Για την προμήθεια δεκάδων χιλιάδων τεστ που θα αξιοποιηθούν τους επόμενους μήνες έχουν κινητοποιηθεί αρμοδίως οι υπηρεσίες του υπουργείου Υγείας, ενώ έχουν δρομολογηθεί και κάποιες διακρατικές συμφωνίες.

«Οσο θα σηκώνεται σιγά-σιγά το πλέγμα των μέτρων, τόσο θα αυξάνονται τα τεστ που θα διενεργούνται στον πληθυσμό. Ουσιαστικά στόχος μας θα είναι, ενώ χαλαρώνουν τα μέτρα, να εντείνεται η γρήγορη και στοχευμένη προσπάθεια εντοπισμού και φυσικά αντιμετώπισης των ασθενών», περιγράφει ειδικός που συμμετέχει στον σχεδιασμό της επόμενης φάσης για τη χώρα μας. Στο πλαίσιο αυτό θα μπορεί να εφαρμόζεται απομόνωση ατόμων ή και περιοχών. Σημαντικό ρόλο θα συνεχίσει να έχει η ιχνηλάτηση επαφών και η περαιτέρω αξιοποίηση κάθε high tech μέσου για πληροφορία και εντοπισμό.

Cocooning

Οι άνθρωποι ηλικίας άνω των 65 χρόνων αποτέλεσαν εξαρχής έναν πληθυσμό που έπρεπε να προστατευθεί από την επέλαση του κορωνοϊού στη χώρα μας. Ηταν -και παραμένουν- ο πληθυσμός-στόχος του αόρατου εχθρού SARS-Cov-2, καθώς η λοίμωξη COVID-19 τούς οδηγεί με ταχύ ρυθμό στα νοσοκομεία με επιπλοκές.

Με δεδομένο ότι στην Ελλάδα τα άτομα άνω των 65 ετών είναι το 22% του πληθυσμού, αντιλαμβάνεται κάποιος αμέσως το τίμημα που θα πλήρωνε η χώρα μας αν δεν υψωνόταν το πλέγμα των μέτρων. Οι περίπου 2 εκατομμύρια Ελληνες ηλικίας άνω των 65 χρόνων θα συνεχίσουν να προστατεύονται από το κράτος και στην επόμενη φάση της πανδημίας, μένοντας σπίτι τους.

Xαρακτηριστικά το ECDC αναφέρει ότι οι ηλικιωμένοι καλό είναι να βρίσκονται σε «cocooning», δηλαδή περιορισμένοι στην ασφάλεια των σπιτιών τους, ακόμη και όταν ξεκινήσει η σταδιακή αποκλιμάκωση των μέτρων. Το ίδιο αναφέρει και για όσους φιλοξενούνται σε δομές φροντίδας ηλικιωμένων αλλά και στα κέντρα νοσηλείας χρονίως πασχόντων.

Για να υλοποιηθεί και να είναι αποτελεσματική η πολιτική απομόνωσης των ηλικιωμένων, δρομολογούνται καίριες ρυθμίσεις σχετικά με την καθημερινότητά τους. Μέσω της τοπικής αυτοδιοίκησης και των υπηρεσιών της θα διασφαλιστεί ότι οι ηλικιωμένοι βρίσκονται σε μία συγκεκριμένη κατοικία την οποία θα δηλώσουν και δεν θα μετακινούνται. Οι υπηρεσίες και το πρόγραμμα «Βοήθεια στο σπίτι» θα φροντίζουν για την κατ’ οίκον παράδοση τροφίμων και φαρμάκων και άλλων ειδών πρώτης ανάγκης.

Για τις περιπτώσεις που χρειάζεται να βγαίνουν για αγορές στα σούπερ μάρκετ ή στα φαρμακεία, θα δοθούν πιθανότατα συγκεκριμένες πρωινές ζώνες για τους ηλικιωμένους για τις αγορές τους. Στο ίδιο πλαίσιο θα ρυθμιστεί με τις τράπεζες και η εξυπηρέτηση των ηλικιωμένων, π.χ. κατά τις ημέρες πληρωμής συντάξεων, με αυστηρούς και συγκεκριμένους όρους, ώστε εκείνοι να βρίσκονται σε προστατευτικό περίβλημα ενώ θα αίρονται σταδιακά τα μέτρα για τον υπόλοιπο πληθυσμό.

Στα σχολεία τη νεα χρονιά

Το κλείσιμο όλων των εκπαιδευτικών μονάδων της χώρας ήταν το πρώτο μέτρο του πλέγματος που υψώθηκε στην Ελλάδα για να αναχαιτιστεί ο κορωνοϊός. Ηταν η άμεση και ταχύτατη αντίδραση της επιστημονικής κοινότητας να περιοριστεί η εξάπλωση της θανατηφόρας λοίμωξης που προκαλεί ο κορωνοϊός μέσω του πληθυσμού των 1,4 εκατομμυρίων μαθητών της χώρας.

Σημειωτέον ότι στις αρχές Μαρτίου και ενώ οι ειδικοί είχαν στη διάθεσή τους κυρίως τα δεδομένα της Κίνας, είχε υπογραμμιστεί ο ρόλος των παιδιών και των νέων στη μετάδοση του ιού και είχε προσδιοριστεί ότι μπορούν να μεταδώσουν τον ιό αλλά δεν νοσούν. Στη συνέχεια αποκαλύφθηκε ο δραματικός ρόλος που είχαν στην Ιταλία, όπου οι ειδικοί διαπίστωσαν πως ο συγχρωτισμός των παιδιών με τους παππούδες και τις γιαγιάδες ήταν μοιραίος για τους ηλικιωμένους.

Στο πλαίσιο αυτό η επιστροφή των παιδιών στα θρανία τείνει να αποκλειστεί για το διάστημα των πέντε εβδομάδων που θεωρητικά χρειάζονται για την ολοκλήρωση αυτής της σχολικής χρονιάς.
panelhnies

Οι μαθητές θα συνεχίσουν την τηλεκπαίδευση μέχρι το τέλος Μαΐου, και μέσω αυτής θα πάρουν και τα… απολυτήριά τους για το τρέχον σχολικό έτος. Αντίθετα, δεν έχει αποκλειστεί το ενδεχόμενο να επιστρέψουν νωρίτερα, τέλη Αυγούστου ή αρχές Σεπτεμβρίου, και πάλι στις σχολικές αίθουσες ώστε να κερδίσουν χρόνο από το επόμενο έτος που προμηνύεται δύσκολο εάν ενσκήψει δεύτερο δυνατό κύμα κορωνοϊού. Τα δεδομένα για να γίνει αυτό πρέπει να αλλάξουν – και ήδη μελετάται από ειδικούς υγιεινής και επιδημιολογίας, καταρτίζεται δηλαδή ο νέος κανονισμός για τη λειτουργία των σχολείων με κορωνοϊό και τα μέτρα εκείνα που θα επιτρέψουν τον ασφαλή συγχρωτισμό παιδιών και ενηλίκων.

Με δεδομένο ότι οι εκπαιδευτικοί βρίσκονται ηλικιακά σε ομάδες κινδύνου, είναι κυρίως στην ομάδα των 40-64 χρόνων, αντιλαμβάνεται κάποιος τον κίνδυνο που υπάρχει εάν βρίσκονται ανάμεσα σε δεκάδες παιδιά που μεταδίδουν αλλά δεν νοσούν. Στην παρούσα φάση οι ειδικοί εξετάζουν τα αυστηρά μέτρα υγιεινής και αποστασιοποίησης τα οποία θα ενεργοποιηθούν για τη διεξαγωγή των πανελλαδικών εξετάσεων στη χώρα μέσα στον Ιούνιο. Μέσα στις αίθουσες θα βρίσκονται το πολύ έως δέκα μαθητές, κάτι που σημαίνει ότι απαιτούνται περισσότερα κτίρια, αίθουσες, καθώς και επιτηρητές εκπαιδευτικοί.

Μερική επιστροφή

Οι επιστήμονες εξαρχής αναγνώρισαν ότι τα περιοριστικά μέτρα επηρεάζουν σημαντικά την οικονομία και την κοινωνία, ωστόσο το ζητούμενό τους είναι η αναχαίτιση της επιδημίας και η προστασία της δημόσιας υγείας. Με δεδομένο ότι στις αρχές Μαΐου θα έχει διατηρηθεί χαμηλός ο αριθμός των σοβαρών περιστατικών στα νοσοκομεία, οι επιστήμονες βλέπουν σε πρώτη φάση την άρση των μέτρων που αφορούν τη λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων και στη συνέχεια και των χώρων εστίασης.

Η εξ αποστάσεως εργασία θα συνεχίσει να προκρίνεται ως μια ασφαλής επιλογή για τις εταιρείες που μπορούν να βασιστούν σε αυτή τη μορφή εργασίας. Ωστόσο, για την αγορά όπως αυτή προσδιορίζεται από το πλήθος των εμπορικών καταστημάτων, των εμπορικών κέντρων, τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, αλλάζει άρδην το τοπίο στην επόμενη φάση της πανδημίας.

Η επαναλειτουργία σημαίνει ότι καταρτίζονται νέοι υγειονομικοί κανόνες, ανάλογα με τον πυρήνα κάθε χώρου, από τους ιατρούς εργασίας οι οποίοι επίσης αποκτούν κομβικό ρόλο στο επόμενο διάστημα. Οι υγειονομικοί κανόνες θα αφορούν και τους εργαζόμενους και τους επισκέπτες. Η καθημερινή συμπεριφορά βασίζεται στη φυσική αποστασιοποίηση των δύο μέτρων, τηρείται η ατομική υγιεινή σε κάθε χώρο εργασίας και δημιουργείται ιατρική υποδομή σε κάθε χώρο.

Στο πλαίσιο αυτό θα καταγραφούν αλλαγές π.χ. στον αριθμό των εισερχομένων στα εμπορικά καταστήματα, στις υποχρεώσεις του εργοδότη έναντι των εργαζομένων για την προστασία τους, στον αριθμό των πελατών στα εστιατόρια ή τα καφέ. Τα τραπεζοκαθίσματα θα εμφανιστούν και πάλι μέχρι το τέλος Μαΐου, ωστόσο θα είναι δραστικά μειωμένος ο αριθμός τους ώστε να τηρείται η απόσταση των δύο μέτρων μεταξύ των τραπεζιών.

Εάν, π.χ., ένας χώρος είχε 40 τραπέζια πριν από την πανδημία, στην επόμενη φάση θα μπορεί να λειτουργήσει, αλλά με 15. Δυσκολίες στα σχέδια της επόμενης φάσης ανακύπτουν στο πεδίο του τουρισμού. Τα ξενοδοχεία θα είναι κλειστά μέχρι τέλος Μαΐου, ωστόσο άδηλο είναι το μέλλον, καθώς η επιστροφή στην κανονικότητα προϋποθέτει ότι θα πορεύονται όλες οι χώρες με τον ίδιο ρυθμό.