Απόστολος Νικολαΐδης: Ο «πατριάρχης» του Παναθηναϊκού

Στο παραγοντικό πάνθεον του Παναθηναϊκού φιγουράρουν κορυφαίες προσωπικότητες, όπως ο ιδρυτής Γιώργος Καλαφάτης, οι Παύλος και Θανάσης Γιαννακόπουλος και ο Γιώργος Βαρδινογιάννης. Όλοι τους έχουν συμβάλλει στην εδραίωση του Συλλόγου και έχουν το δικό τους κεφάλαιο στην ιστορία.

Ένας από τους παράγοντες οι οποίοι διαμόρφωσαν καθοριστικά τη φυσιογνωμία του Παναθηναϊκού ήταν ο Απόστολος Νικολαΐδης. Ήταν τόσο μεγάλη επιρροή του στη «γιγάντωση» του Τριφυλλιού, ώστε το γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας φέρει το όνομα του, ως ελάχιστη αναγνώριση της προφοράς του. Άλλωστε, ο Απόστολος Νικολαΐδης θεωρείται ο «πατριάρχης» του Παναθηναϊκού, λόγω της πολύπλευρης δράσης του.

Σήμερα, συμπληρώνονται 39 χρόνια από το θάνατο του Απόστολου Νικολαΐδη. Ο «πατριάρχης» απεβίωσε στις 15 Οκτωβρίου του 1980, μετά από πολύμηνη ταλαιπωρία λόγω προβλημάτων υγείας. Η απώλεια του σκόρπισε θλίψη στην οικογένεια του Τριφυλλιού και στο σύνολο του ελληνικού αθλητισμού, αφού ο Νικολαΐδης είχε την καθολική αποδοχή για όσα προσέφερε.

Ο Απόστολος Νικολαΐδης γεννήθηκε στις 19 Απριλίου του 1986 στην Στενήμαχο, πόλη κοντά στη Φιλιππούπολη της Βουλγαρίας. Ήταν γόνος εύπορης οικογένειας και έζησε τα παιδικά του χρόνια στην Κωνσταντινούπολη, όπου μαθήτευσε στη Σχολή της Χάλκης, στη Ροβέρτειο Σχολή. Ο Νικολαΐδης μιλούσε άπταιστα πέντε γλώσσες εκτός από τα ελληνικά και είχε σπουδές στις οικονομικές και στις εμπορικές επιστήμες.

Μετακόμισε στην Ελλάδα στις αρχές της δεκαετίας του 1910 και στον Παναθηναϊκό εγγράφηκε το 1914. Μετά από ένα χρόνο περίπου, ταξίδεψε στο Μόναχο για το μεταπτυχιακό του και επέστρεψε στην Ελλάδα το 1919.

Ο Απόστολος Νικολαΐδης ήταν αυτός που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη μετονομασία του σωματείου από Πανελλήνιο Ποδοσφαιρικό & Αγωνιστικό Όμιλο σε Παναθηναϊκό Αθλητικό Όμιλο, ενώ χάρη στις δικές του προσπάθειες ο Παναθηναϊκός μεταβλήθηκε από ένα αμιγώς ποδοσφαιρικό σωματείο, σ’ έναν πολυαθλητικό όμιλο με πλείστα τμήματα. Ο Νικολαΐδης υπηρέτησε πιστά τον Παναθηναϊκό και την ιδέα του για συνολικά 40 και πλέον χρόνια, υπό το ρόλο του προέδρου, του αντιπροέδρου, του γενικού γραμματέα, καθώς επίσης κι ως μέλος του διοικητικού συμβουλίου και γενικός αρχηγός.

«Εχρειάστηκαν μεγάλες προσπάθειες, ανυποχώρητοι αγώνες, μεγάλος και συνεχής ενθουσιασμός, ακάματοι πόθοι, ασίγαστο πάθος και πολλές θυσίες για να επιβιώσει, να ανδρωθεί και επιβληθεί ο Παναθηναϊκός μας». Τα λόγια αυτά  τα είπε στην γιορτή της 70ετηρίδας του Παναθηναϊκού και περιγράφουν σε μεγάλο βαθμό την πορεία της ζωής του. Μίας ζωής που αφιέρωσε ολοκληρωτικά στο Τριφύλλι και στον ελληνικό αθλητισμό.

Ως αθλητής ήταν πρωτοπόρος και συμμετείχε σε πολλά αθλήματα. Ο Νικολαΐδης αγωνίζεται τόσο ως κεντρικός χαφ και αμυντικός στο ποδόσφαιρο (ο καλύτερος των τότε ετών), όσο και ως καλαθοσφαιριστής, πετοσφαιριστής, αθλητής στίβου (σε ρίψεις, δρόμους και διελκυστίνδα)!

Σπουδαία διάκριση για την καριέρα του αποτελεί η συμμετοχή στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αμβέρσας το 1920, ως ποδοσφαιριστής και δεκαθλητής.

Στον Παναθηναϊκό ήταν παράλληλα και αθλητής, αλλά και παράγοντας, ενώ υπήρξε και πρόεδρος στην ΕΠΟ τη χρονιά 1926-1927.  Υπήρξε, επίσης, πρόεδρος της Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής, ενώ στο ΣΕΓΑΣ (Σύνδεσμος Ελληνικών Γυμναστικών Αθλητικών Σωματείων), διετέλεσε γενικός γραμματέας (1932-1945) και πρόεδρος (1945-1967), αποτελώντας έως και σήμερα τον μακροβιότερο πρόεδρο στην ιστορία του Συνδέσμου.

Υπήρξε αθλητής του Συλλόγου, αλλά και διοικητικό στέλεχος του Τριφυλλιού έως και το καλοκαίρι του 1979. Ήταν ένας χαρισματικός και πολυσύνθετος αθλητής. Εκτός από το ποδόσφαιρο ασχολήθηκε με το μπάσκετ και το βόλεϊ, ενώ ήταν επί σειρά ετών Πρωταθλητής του στίβου στο δέκαθλο, τη σφαιροβολίας, στη δισκοβολία, στο επί κοντώ και το ύψος.

Σε ότι αφορά την ποδοσφαιρική του καριέρα υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους μέσους και αμυντικούς της εποχής του. Οι αστείρευτες δυνάμεις του τον έκαναν να ξεχωρίζει και να αποσπά κολακευτικά σχόλια από συμπαίκτες και αντιπάλους.

Το 1928 ολοκλήρωσε την αθλητική του καριέρα και έκτοτε αναμείχθηκε με τα διοικητικά του Συλλόγου.

Η μοναδική ανεκπλήρωτη μεγάλη του επιθυμία ήταν η αναβάθμιση και ο εκσυγχρονισμός του ιστορικότερου γηπέδου της χώρας, της Λεωφόρου του Παναθηναϊκού, που σήμερα φέρει το όνομά του.

Ο Απόστολος Νικολαΐδης ως διοικητικός παράγοντας

Αυτή η σπουδαία προσωπικότητα ήταν ο σημαντικότερος παράγοντας στην ιστορία του ελληνιkού αθλητισμού. Χάρη στον Απόστολο Νικολαϊηδη σε αυτόν ο Παναθηναϊκός γιγαντώθηκε, μεγαλούργησε,  καλλιέργησε δεκάδες αθλήματα και κατέκτησε αμέτρητους τίτλους.

Από το 1928 μέχρι και το καλοκαίρι του 1979, ο «Πατριάρχης» υπηρέτησε τον Παναθηναϊκό από πολλές θέσεις. Πέρασε από τα πόστα του εφόρου, του γενικού αρχηγού, του μέλους του ΔΣ, του αντιπροέδρου και του γενικού γραμματέα και εν τέλει, του προέδρου.

Ήταν ένας άνθρωπος πολυσχιδής αναφορικά με τον αθλητισμό και πλην του ποδοσφαίρου, συνέβαλλε στη διάδοση πολλών αθλημάτων στη χώρα μας, τα οποία δεν ήταν γνωστά. Επί των ημερών του έφτασε ο Παναθηναϊκός να συντηρεί 20 τμήματα και όλα να κάνουν Πρωταθλητισμό. Παράλληλα, είχε αναλάβει την προεδρία του Συλλόγου για μια πενταετία 1974-79.

Ήταν ο άνθρωπος ο οποίος έλαβε την απόφαση να παραχωρήσει το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών της νεοσύστατης ΠΑΕ Παναθηναϊκός στην οικογένεια Βαρδινογιάννη και όχι στον Παύλο Γιαννακόπουλο, τον Ιούλιο του 1979. Αφού επέλεξε που θα παραδώσει τα ηνία της ομάδας ποδοσφαίρου, αποχώρησε σταδιακά από τα κοινά του Τριφυλλιού, παραδίδοντας τη σκυτάλη στη νεότερη γενιά παραγόντων.

Συνέβαλε τα μέγιστα στη δημιουργία αθλητικών χώρων, γηπέδων και σταδίων (ο Απόστολος Νικολαΐδης είναι ο εμπνευστής της κατασκευής του Σταδίου «Γ. Καραϊσκάκης» και του Ολυμπιακού Σταδίου).  Το προσωνύμιο «Πατριάρχης του Παναθηναϊκού» δόθηκε μετά το θάνατό του, λόγω της πολύ μεγάλης προσφορά τους στον Σύλλογο.

Ο μακριοβιότερος πρόεδρος του ΣΕΓΑΣ

Εκτός του Παναθηναϊκού, ο Απόστολος Νικολαΐδης ενεπλάκη με τα κοινά στον ελληνικό αθλητισμό και αναγνωριζόταν από όλους, απολαμβάνοντας το σεβασμό. Τη διετία 1926-1927 προέδρευσε στην ΕΠΟ και ήταν από τους πρωτεργάτες του Ράλι Ακρόπολις, αφού είχε την προεδρία της ΕΛΠΑ το 1951, όταν αυτή ανέλαβε τη διοργάνωση του. Διετέλεσε πρόεδρος της Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής και από το 1945 έως το 1967 ήταν ο πρόεδρος του ΣΕΓΑΣ, παραμένοντας ο μακροβιότερος στην ιστορία της ομοσπονδίας.

Το τελευταίο αντίο και το γήπεδο της Λεωφόρου

Ο Απόστολος Νικολαΐδης αντιμετώπισε προβλήματα υγείας στα τελευταία χρόνια της ζωής του και απεβίωσε στις 15 Οκτωβρίου του 1980.

Στην κηδεία του Νικολαΐδη παρέστησαν πλήθος φιλάθλων και αθλητών του Συλλόγου, ενώ τη σωρό του σκέπαζε μια σημαία της μεγάλης του αγάπης, του Παναθηναϊκού. «Εμείς οι αθλητές του Παναθηναϊκού, οι φίλαθλοί και οι στενοί σου συνεργάτες σου ορκιζόμαστε ότι θα συνεχίσουμε να δουλεύουμε στη γραμμή που εσύ χάραξες και δεν θα δεχτούμε ποτέ, ούτε εμείς ούτε οι διάδοχοί μας ο Παναθηναϊκός σου να πάψει να είναι εκείνος που οραματίστηκες» ήταν ο όρκος όλων όσων έδωσαν το παρών.

«Και οι γίγαντες πέφτουν. Και οι Διογένηδες λυγίζουν. Και οι λεβέντες κι όλοι οι μεγάλοι και τρανοί πεθαίνουν. Έφυγε ο μέγιστος του ελληνικού αθλητισμού, Απόστολος Νικολαΐδης. Η μεγαλύτερη φυσιογνωμία αθλητού και αθλητικού παράγοντα δεν υπάρχει πια», έγραφε η «Αθλητική Ηχώ»…

Με ομόφωνη απόφαση της διοίκησης του Ερασιτέχνη μετά το θάνατο του, το γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας φέρει το όνομα του.