Ελληνοτουρκική κρίση: Γιατί ανησυχούν στην Αθήνα με τις τουρκικές απειλές περί ερευνών στη Μεσόγειο

Επικίνδυνες διαστάσεις λαμβάνουν οι ελληνοτουρκικές σχέσεις με αφορμή τον σχεδιασμό της Αγκυρας για την πραγματοποίηση ερευνών εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.

Οι γείτονες επιμένουν ότι πρόκειται για τουρκική υφαλοκρηπίδα και δεν προτίθενται να κάνουν πίσω, παρά την έντονη διαμαρτυρία της ελληνικής κυβέρνησης και τις προειδοποιήσεις ότι η Ελλάδα είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει κάθε πρόκληση.

Ωστόσο, η νέα ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ δείχνει ότι η κυβέρνηση Ερντογάν θέλει να τραβήξει κι άλλο το σκοινί και να εκμεταλλευτεί το παράνομο τουρκολυβικό σύμφωνο που χωρίζει τη Μεσόγειο και αμφισβητεί κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας.

«Οι νέες περιοχές αδειοδότησης που όρισε η ΤΡΑΟ για την διεξαγωγή ερευνών και γεωτρήσεων βρίσκονται εντός των ορίων της υφαλοκρηπίδας μας που έχει δηλώσει η χώρα μας στον ΟΗΕ. Η χώρα μας θα συνεχίσει να ασκεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της σε αυτή την περιοχή, κάτι που έχει επανειλημμένα δηλώσει», αναφέρει ο εκπρόσωπος του τουρκικού ΥΠΕΞ, Χ. Ακσόι απαντώντας ουσιαστικά στον Νίκο Δένδια.

«Η Ελλάδα ήταν και παραμένει απολύτως προετοιμασμένη για να αντιμετωπίσει και αυτήν την πρόκληση, εφόσον η Τουρκία αποφασίσει τελικά να την υλοποιήσει», είχε αναφέρει τη Δευτέρα ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών.

Είναι φανερό ότι μιλώντας η Τουρκία για «κυριαρχικά δικαιώματα» αμφισβητεί ανοικτά τα 6 ναυτικά μίλια της Ελλάδας και την υφαλοκρηπίδα της «γκριζάροντας» νησιά, όπως η Κρήτη, η Ρόδος, η Κάρπαθος, το Καστελόριζο.

Και δείχνει διατεθειμένη να ξεκινήσει έρευνες τους επόμενους δύο – τρεις μήνες, αδιαφορώντας αν θα βάλει φωτιά στη Μεσόγειο.

Ο εκπρόσωπος του τουρκικού ΥΠΕΞ δηλώνει ότι η Τουρκία δεσμεύεται για την «προστασία των δικαιωμάτων της χώρας και των Τουρκοκυπρίων στην Ανατολική Μεσόγειο» και προειδοποιεί ότι «όλες οι σεισμικές δραστηριότητες ερευνών και γεωτρήσεις πραγματοποιούνται κανονικά βάσει του προκαθορισμένου προγράμματος».

Τι είπε η ΤΡΑΟ

Υπενθυμίζεται ότι όλα αυτά έγιναν επειδή η κρατική εταιρεία ΤΡΑΟ είχε καταθέσει αίτημα στην τουρκική κυβέρνηση να προχωρήσει σε έρευνες σε μικρή απόσταση από τα ελληνικά νησιά. Η ανάρτηση του αιτήματος έχει πριν από λίγα 24ωρα, κάτι που δεν αποκλείεται να συνδέεται με τη διάθεση της Αγκυρας να κλιμακώσει τις πιέσεις προς την Ελλάδα τώρα που πέρασε η πανδημία του κοροναϊού.

Αλλωστε, και στον Εβρο επιχειρείται «γκριζάρισμα» με πτήσεις drones, με την υπόθεση της εισόδου της στρατοχωροφυλακής σε ελληνικό έδαφος ή με τις απειλές για μαζική είσοδο προσφύγων και μεταναστών.

Οι χάρτες που δημοσιεύουν τουρκικά ΜΜΕ δείχνουν επί της ουσίας την αμφισβήτηση της ελληνικής υφαλοκρηπίδας στο πλαίσιο των συντεταγμένων που μονομερών κατέθεσαν στον ΟΗΕ οι Τούρκοι.

Μάλιστα η Αγκυρα έχει χωρίσει σε 24 οικόπεδα την επίμαχη περιοχή και βάση αυτών η ΤΡΑΟ θα κάνει έρευνες.

Ο διαχωρισμός έχει γίνει, βεβαίως, με βάση τις πρόνοιες του τουρκολιβυκού μνημονίου το οποίο ακολουθείται ως ο οδηγός, αλλά και με την πάγια τουρκική θέση ότι τα ελληνικά νησιά δεν διαθέτουν υφαλοκρηπίδα, αλλά μόλις 6 ναυτικά μίλια χωρικών υδάτων.

Το επόμενο βήμα της τουρκικής πλευράς είναι να εκδώσει NAVTEX που θα δεσμεύει για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα την περιοχή προκειμένου να προχωρήσει σε σεισμικές έρευνες και στη συνέχεια σε γεωτρήσεις.

Πάντως, η Αθήνα προβληματίζεται έντονα όχι για τις κινήσεις της Αγκυρας αλλά για τη σπουδή που δείχνει και την ένταση των πιέσεων και των οχλήσεων.

Βεβαίως, είναι δεδομένο ότι η Τουρκία πολλές φορές υπερβάλλει και δεν προχωρά στις απειλές της, όμως, είναι δεδομένο ότι η κινητικότητα που υπάρχει είναι ιδιαίτερα προσεκτική.

Οι τουρκικές προκλητικές ενέργειες έναντι της χώρας μας και ειδικότερα η πρόσφατη ανακοίνωση της Άγκυρας για την πρόθεσή της να προχωρήσει σε έρευνες εντός ελληνικής υφαλοκρηπίδας, βρέθηκαν στο επίκεντρο της συνάντησης που είχαν στο «Πεντάγωνο» ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Κωνσταντίνος Φλώρος με τον Σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας του κ. Πρωθυπουργού, κ. Αλέξανδρο Διακόπουλο.

Κατά τη συνάντηση, όπως ανακοίνωσε το ΓΕΕΘΑ, συζητήθηκαν θέματα που αφορούν στις τρέχουσες εξελίξεις στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Βορείου Αφρικής (με έμφαση στη Λιβύη), στις πιθανές προκλήσεις και απειλές για την ασφάλεια της χώρας, καθώς και στους τρόπους αντιμετώπισης των τουρκικών προκλητικών ενεργειών έναντι της χώρας μας.

Επιστροφή στην κρίση του «Σισμίκ»

Σύμφωνα με τα ΝΕΑ, η εξέλιξη με το τουρκικό αίτημα για άδειες ερευνών και γεωτρήσεων εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας θυμίζουν βέβαια την ελληνουτουρκική κρίση του Μαρτίου του 1987 που είχε ως βάση τη διαφορά των δύο χωρών για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας.

Η Τουρκία τότε είχε αντιδράσει στην έναρξη ελληνικών ερευνών για την ανεύρεση πετρελαϊκών κοιτασμάτων ανατολικά της Θάσου, εκδίδοντας άδειες για δικές της έρευνες εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας στις περιοχές Λέσβου, Σαμοθράκης, Λέσβου, Χίου. Το τουρκικό «Σισμίκ» είχε βγει στο Αιγαίο αλλά έρευνες δεν έγιναν ποτέ. Η αντίδραση της τότε κυβέρνησης του Ανδρέα Παπανδρέου ήταν δυναμική και είχε συνοδευθεί με την προειδοποίηση στην Αγκυρα να μην προχωρήσει σε μία τέτοια ενέργεια καταπάτησης των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, ειδάλλως θα υπάρξει πολεμική κλιμάκωση. 

Σημειώνεται ότι 33 χρόνια ύστερα από εκείνη την κρίση η Ελλάδα είναι και προετοιμασμένη και εκπαιδευμένη να αντιμετωπίσει ανάλογες κρίσεις. Η Τουρκία είχε λάβει ηχηρή απάντηση τον Οκτώβριο του 2018 όταν είχε εκδώσει Navtex για σεισμικές έρευνες νότια του Καστελορίζου. Η Τουρκία έστειλε στην περιοχή το σεισμογραφικό «Barbaros», αλλά απομακρύνθηκε άπρακτο καθώς στην περιοχή είχε σπεύσει η ελληνική φρεγάτα «Νικηφόρος Φωκάς».