Γιατί τα «έσπασαν» στο Eurogroup Βόρειοι και Νότιοι – Το παρασκήνιο του «ναυαγίου» και οι ελπίδες

Νέο ραντεβού για την Πέμπτη έδωσαν οι υπουργοί Οικονομικών που συμμετέχουν στο Eurogroup σε μία προσπάθεια γεφύρωσης των μεγάλων διαφωνιών ανάμεσα στα κράτη και τους θεσμούς.

Η αποτυχία των υπουργών να καταλήξουν σε μία άμεση απάντηση για τη στήριξη των κοινωνιών και των οικονομιών τους εν μέσω των πρωτόγνωρων συνθηκών που βιώνει ολόκληρος ο πλανήτης επιβαρύνει σήμερα το κλίμα οδηγώντας σε αρνητικό έδαφος τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια.

Η μαραθώνια συνεδρίαση του Eurogroup θύμισε τις ημέρες του… 2015, δηλαδή όσα συνέβησαν στο κορύφωμα της ελληνικής κρίσης.

Η θέση των 11 κρατών – συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας – περί έκδοσης ομολόγου αλληλεγγύης μέσω του οποίου θα γίνει πράξη η αμοιβαιοποίηση του χρέους δεν ήταν το μόνο αγκάθι στις θέσεις των δύο πλευρών όπως προσήλθαν στην συνεδρίαση. Ενστάσεις υπήρχαν και στο θέμα των δανείων και των άλλων εργαλείων που μπορεί να αναπτύξει ο ESM μέσα από τα 410 δισ. ευρώ που έχει διαθέσιμα.

Στην εκπομπή «MEGA Mag» μίλησε ο επίκουρος καθηγητής Οικονομικής Πολιτικής και Ανταγωνιστικότητας στο ΠΑΠΕΙ, Γιώργος Γαλανός για τα αποτελέσματα του χθεσινού eurogroup κι τις σχετικές αποφάσεις.

Τρεις είναι οι παράλληλες συζητήσεις που γίνονται σε επίπεδο eurogroup, σύμφωνα με τον κ. Γαλανό.

Η πρώτη αφορά σε αυτούς που δε θέλουν τις μεγάλες τομές, η δεύτερη σε αυτούς που στηρίζουν τη δημιουργία ενός μηχανισμού για την αντιμετώπιση της υφιστάμενης κρίσης και η Τρίτη σε αυτούς που διεκδικούν τη δημιουργία ενός ευρωομολόγου.

Η τρίτη περίπτωση είναι εξαιρετικά δύσκολη, υποστήριξε ο κ. Γαλανός και εξήγησε πως στη Γερμανία έχει κριθεί αντισυνταγματική για τη χώρα η μεταφορά χρεών τρίτων κρατών προς τις άλλες χώρες. Επομένως η συζήτηση για το ευρωομόλογο μόνο πολιτικές προστριβές προσφέρει, σύμφωνα με τον κ Γαλανό.

Το κρισιμότερο είναι ότι δεν είναι γνωστή η διάρκεια της κρίσης επομένως πρέπει να είμαστε έτοιμοι να πάμε από μια κρίση πανδημίας σε κρίση χρέους. «Σημασία έχει να ενισχυθούν οι κοινωνικές ομάδες που βάλλονται και όχι η οικονομία, αφού δεν παράγεται τίποτα», τόνισε ο καθηγητής.

Σχολίασε τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας λέγοντας πως αποδέχονται τα χαμηλού κόστους δάνεια και αυξάνουν από το 2 στο 10% το δικαίωμα των τραπεζών να παίρνουν χρεόγραφα.

Συμπληρωματικά στα παραπάνω, τα 10 δισ. που αποφάσισε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να φέρει στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα με την επαναφορά του waiver αποτελούν σημαντική πνοή στην ελληνική οικονομία.

«Η χθεσινή απόφαση είναι μια έμμεση χρηματοδότηση», κατέληξε ο κ. Γαλανός.

Η προειδοποίηση της ΕΚΤ

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προειδοποίησε τους υπουργούς Οικονομικών που συμμετέχουν στο Eurogroup ότι η ευρωζώνη μπορεί να χρειασθεί οικονομικά μέτρα ύψους 1,5 τρισεκατομμυρίου ευρώ για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης που προκαλεί η επιδημία Covid-19, δήλωσαν στο Reuters ευρωπαίοι αξιωματούχοι.

Ωστόσο, κατά την διάρκεια της τηλεδιάσκεψης των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης που έληξε έπειτα από συνομιλίες 16 ωρών χωρίς συμφωνία, η Γερμανία, η Ολλανδία και άλλες χώρες της βόρειας Ευρώπης εμφανίσθηκαν έτοιμες να υποστηρίξουν μέτρα ύψους μόλις 500 δισεκατομμυρίων ευρώ, δήλωσαν αξιωματούχοι που συμμετείχαν στις συνομιλίες.

Κατά την διάρκεια της συνεδρίασης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε την εκτίμηση ότι η ευρωπαϊκή οικονομία θα συρρικνωθεί κατά 10% αυτό το έτος, αλλά η ζοφερή προειδοποίηση δεν ήταν αρκετή για να αμβλύνει τις διχογνωμίες των υπουργών Οικονομικών, οι οποίοι δεν κατόρθωσαν να συμφωνήσουν σε ένα κοινό κείμενο, κυρίως εξαιτίας της αντίστασης της Ολλανδίας, εκ μέρους του στρατοπέδου των βορείων, και της Ιταλίας.

Η Ρώμη επεδίωκε μία περισσότερο φιλόδοξη συμφωνία με σαφείς αναφορές σε μελλοντική έκδοση κοινών ομολόγων, ενώ η Ολλανδία άσκησε πιέσεις για την επιβολή όρων στην χορήγηση οποιασδήποτε πιστωτικής γραμμής προς τις χώρες που βρίσκονται σε δυσχερή θέση.

Σταϊκούρας: Υπάρχουν ακόμα διαφορές, οι οποίες εκτιμάται ότι θα καλυφθούν μέχρι αύριο

Υπάρχουν ακόμα διαφορές μεταξύ των κρατών – μελών της ευρωζώνης, παρά τη σημαντική πρόοδο, αλλά εκτιμάται ότι θα καλυφθούν έως αύριο, δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ για την συνεδρίαση του Eurogroup ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας.

Ανέφερε πως «η συνεδρίαση του Eurogroup δεν κατέληξε σε συμφωνία, παρά το γεγονός ότι υπήρξε σημαντική πρόοδος πάνω σε ένα πιο φιλόδοξο πακέτο μέτρων για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης και τη μετέπειτα ανάταξη της οικονομίας. Υπάρχουν ακόμα διαφορές, οι οποίες εκτιμάται ότι θα καλυφθούν μέχρι αύριο».

Λεμέρ – Σολτς: Θα συνεργαστούμε για να φτάσουμε σε συμφωνία

Με μηνύματά τους μέσω Twitter, μετά τη διακοπή του Eurogroup, οι υπουργοί Οικονομικών της Γαλλίας και της Γερμανίας, Μπρoυνό Λεμέρ και Ολαφ Σολτς, αναφέρουν ότι θα συνεργαστούν μεταξύ τους, ενώ καλούν όλα τα ευρωπαϊκά κράτη να αρθούν στο ύψος των «εξαιρετικών περιστάσεων» ώστε να φτάσουν σε μια φιλόδοξη συμφωνία.

In dieser schweren Stunde muss #Europa eng zusammenstehen. Gemeinsam mit @BrunoLeMaire rufe ich deshalb alle Euroländer auf, sich einer Lösung dieser schwierigen Finanzfragen nicht zu verweigern und einen guten Kompromiss zu ermöglichen – für alle Bürgerinnen und Bürger #Corona.

— Olaf Scholz (@OlafScholz) April 8, 2020

Après 16 heures de négociations, pas d’accord à l’#Eurogroupe sur la réponse économique à la crise du #coronavirus. Nous reprenons demain. Avec @OlafScholz, nous appelons tous les États européens à être à la hauteur des enjeux exceptionnels pour parvenir à un accord ambitieux.

— Bruno Le Maire (@BrunoLeMaire) April 8, 2020

Τα βασικότερα προβλήματα στη διαπραγμάτευση ήταν  οι εγγυήσεις του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας για τις χώρες που θα ήθελαν να χρησιμοποιήσουν τα κεφάλαιά του για την αντιμετώπιση της κρίσης καθώς και οι αναφορές για κάποιου είδους αμοιβαιοποίησης του χρέους.

Reuters: Η διαμάχη Ιταλίας – Ολλανδίας μπλόκαρε τη συμφωνία στο Eurogroup

Oι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης δεν μπόρεσαν να συμφωνήσουν στις ολονύκτιες διαβουλεύσεις που είχαν σε μία μεγαλύτερη στήριξη των οικονομιών τους που έχουν πληγεί από τον κορωνοϊό, με τον πρόεδρο του Eurogroup Μάριο Σεντένο, να ανακοινώνει σήμερα το πρωί τη διακοπή των συζητήσεων έως αύριο, Πέμπτη.

Διπλωματικές πηγές και αξιωματούχοι ανέφεραν ότι μία διαμάχη της Ιταλίας με την Ολλανδία, σχετικά με τους όρους που θα έπρεπε να συνοδεύουν τη χορήγηση πιστώσεων στις χώρες για την αντιμετώπιση της πανδημίας, μπλόκαρε την πρόοδο για τη συμφωνία σε ένα πακέτο μέτρων ύψους μισού τρισ. ευρώ.

«Οι Ιταλοί θέλουν μία αναφορά στην αμοιβαιοποίηση του χρέους ως ενός πιθανού μέσου για την ανάκαμψη, το οποίο θα πρέπει να αναλυθεί περισσότερο στο μέλλον. Οι Ολλανδοί λένε ‘όχι’», δήλωσε μία διπλωματική πηγή.

Αξιωματούχος που συμμετείχε στις συζητήσεις δήλωσε σήμερα το πρωί, περίπου στις 7 (ώρα Ελλάδας), ότι η Χάγη ήταν η μόνη που αρνούνταν να υιοθετήσει ένα κείμενο συμφωνίας των υπουργών για την έγκριση του νέου πακέτου οικονομικών μέτρων από τους 27 ηγέτες της ΕΕ.

Η έκδοση κοινού χρέους αποτελεί μία γραμμή μάχης μεταξύ των χωρών του Νότου, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, που έχουν οικονομικά προβλήματα και του δημοσιονομικά φειδωλού Βορρά, με αιχμή τη Γερμανία και την Ολλανδία, από την έναρξη της χρηματοπιστωτικής κρίσης και της κρίσης της Ευρωζώνης πριν από μία δεκαετία.

Για τη στήριξη των οικονομιών, που σηκώνουν το βάρος από τα περιοριστικά μέτρα κατά του κορωνοϊού, η ΕΕ έχει ήδη αναστείλει τους περιορισμούς για την κρατική βοήθεια και επέτρεψε στα κράτη-μέλη να αυξήσουν τις δημόσιες δαπάνες και το δημόσιο χρέος τους.

Ωστόσο, η Ισπανία, η Ιταλία και η Γαλλία λένε ότι αυτό δεν αρκεί και έχουν προβάλει τη συζήτηση για μεγαλύτερη στήριξη ως μία υπαρξιακή δοκιμασία αλληλεγγύης που μπορεί να διασπάσει την ΕΕ.

Οι άλλες προτάσεις που συζητούνται περιλαμβάνουν τις πιστωτικές γραμμές από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας ύψους 2% του ΑΕΠ μίας χώρας ή 240 δισ. ευρώ συνολικά. Οι όροι για την πρόσβαση σε αυτές τις πιστωτικές γραμμές παραμένουν ένα αγκάθι.

Μία άλλη επιλογή είναι η χορήγηση επιπλέον εγγυήσεων ύψους 25 δισ. ευρώ στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, ώστε αυτή να μπορεί να δανείσει επιπλέον 200 δισ. ευρώ στις επιχειρήσεις. Το τρίτο μέτρο είναι η στήριξη του σχεδίου της Κομισιόν για την άντληση 100 δισ. ευρώ από την αγορά έναντι εγγυήσεων 25 δισ. ευρώ από όλες τις κυβερνήσεις της Ένωσης για την επιδότηση μισθών, ώστε οι εταιρείες να μπορούν να μειώνουν τις ώρες απασχόλησης των εργαζομένων τους αντί να τους απολύει. Η δημιουργία ενός έκτακτου ταμείου στήριξης για ιατρικές προμήθειες και υγειονομική περίθαλψη είναι μία ακόμη πρόταση, όπως και η γαλλική πρόταση για τη δημιουργία ενός κοινού ταμείου αλληλεγγύης της ΕΕ για τη χρηματοδότηση της μακροπρόθεσμης ανάκαμψης.

MUST READ

Γκος στο «10»: «Τώρα βλέπετε τις πραγματικές δυνατότητές μας»

Αν τελικά οι υπουργοί Οικονομικών συμφωνήσουν, η συνολική απάντηση από τις εθνικές κυβερνήσεις και την ΕΕ θα μπορούσε να αποτελέσει το μεγαλύτερο δημοσιονομικό πρόγραμμα στήριξης του κόσμου, ξεπερνώντας αυτό των ΗΠΑ, σύμφωνα με υπολογισμούς του Reuters. Αν και οι μακρόσυρτες διαπραγματεύσεις δεν είναι κάτι άγνωστο για την ΕΕ, η συζήτηση αναδεικνύει ρήγματα στην Ένωση και ασκεί περαιτέρω πιέσεις στην ενότητά της, η οποία έχει ήδη πληγεί από την κρίση της Ευρωζώνης και τη μεταναστευτική κρίση του 2015-16, η οποία εν μέρει συνέβαλε στο Brexit. Έως τώρα, οι υπουργοί, που συζητούσαν μέσω βιντεοδιάσκεψης όλη τη νύχτα, με μερικούς από αυτούς να αποκοιμούνται κατά διαστήματα, σύμφωνα με αξιωματούχους, ήταν απογοητευμένοι.