Αλβανία: «Όχι» του Μέτα στο νόμο του Ράμα

Ο πρόεδρος της Αλβανίας Ιλίρ Μέτα επέστρεψε στο Κοινοβούλιο τον νόμο «Περί περάτωσης των μεταβατικών διαδικασιών ιδιοκτησίας στη Δημοκρατία της Αλβανίας», που είχε καταθέσει η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Εντι Ράμα.

«Πρέπει να βελτιωθεί»

Σύμφωνα με τον αλβανό πρόεδρο, το νομοσχέδιο «παραβιάζει την αρχή της ασφάλειας του δικαίου, τις συνταγματικές διατάξεις, διατρέχει τον κίνδυνο πρόκλησης συνταγματικής έντασης και δεν είναι σύμφωνος με τη νομολογία του Συνταγματικού Δικαστηρίου».

Για αυτούς τους λόγους, σημειώνει ο αλβανός πρόεδρος, ο νόμος πρέπει να βελτιωθεί με την αναθεώρηση ορισμένων άρθρων του.

Σημαντικό ζήτημα που προκύπτει, όπως ισχυρίζεται ο αλβανός πρόεδρος, είναι ότι αυτός ο νόμος νομιμοποιεί ή κρύβει σειρά προβλημάτων ή παράνομων ενεργειών που διεξάγονται από κρατικούς θεσμούς σε θέματα ιδιοκτησίας ή καταχώρησης με την πάροδο του χρόνου για σκοπούς παράνομης απόκτησης.

Ο νόμος ανοίγει ξανά τη διαδικασία νομιμοποίησης παράνομων κατασκευών που ολοκληρώθηκαν μετά τον Ιούνιο του 2014, ανοίγοντας «παράθυρο» σε κατασκευαστικές εταιρείες και επενδυτές που ενδέχεται να έχουν παραβιάσει την άδεια κατασκευής.

Το διάταγμα Μέτα

Ακολουθεί η παρουσίαση του διατάγματος του αλβανού προέδρου, από το himara.gr:

«ΟΙ ΛΟΓΟΙ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΦΟΡΑΣ
ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜΟΝ 20/2020 «ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΩΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΩΝ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ ΤΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΣΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΑΛΒΑΝΙΑΣ»

Σεβαστοί βουλευτές του Κοινοβουλίου της Αλβανίας,

Το Κοινοβούλιο της Αλβανίας, στην συνεδρίαση της ολομέλειας κατά τις 5 Μαρτίου του 2020, ενέκρινε το νόμο υπ’ αριθμόν 20/2020 » Για την ολοκλήρωση των διαδικασιών μετάβασης της ιδιοκτησίας στη Δημοκρατία της Αλβανίας».
Αυτός ο νόμος προωθήθηκε στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, για επικύρωση και δημοσίευση.

Το εν λόγω νομικό πλαίσιο δεν εγκρίθηκε ως ενιαίο «πακέτο» με το νόμο υπ’ αριθμόν 111/2018 «Για το Υποθηκοφυλακείο», όπως προτάθηκε, ενόσω ζητήθηκε η γνώμη της Επιτροπής της Βενετίας σχετικά με τις διατάξεις του σχεδίου νόμου, οι οποίες αφορούσαν με τα κριτήρια του δικαίου ιδιοκτησίας για τη γεωργική γη των ατόμων που διέθεταν Τίτλους Ιδιοκτησίας.

Αυτός ο νόμος έχει ως σκοπό τη δημιουργία νομικής απλοποιημένης και εναρμονισμένης βάσης, για την ολοκλήρωση των διαδικασιών μετάβασης της ιδιοκτησίας στην διοικητική – νομική τους υπόσταση, σκοπός ο οποίος και καλωσορίζεται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αξιολόγησε τη συμμόρφωση του Νόμου υπ’ αριθμόν 20/2020 «Για την ολοκλήρωση των διαδικασιών μετάβασης της ιδιοκτησίας στη Δημοκρατία της Αλβανίας» με το Σύνταγμα υπό το νομικό πλαίσιο σε ισχύ και στην ολοκλήρωση της εξέτασης, θεωρεί πως κάποια άρθρα αυτού του νόμου, χρήζουν επανεξέτασης από το Αλβανικό Κοινοβούλιο, διότι το περιεχόμενό τους κατά την πραγματική διατύπωση:

– απειλεί την αρχή της νομικής ασφάλειας – εναντιώνεται στις συνταγματικές διατάξεις – ελλοχεύει ο κίνδυνος δημιουργίας συνταγματικής πίεσης – επίσης και δεν εναρμονίζεται με την νομολογία του Συνταγματικού Δικαστηρίου.

Γι αυτούς τους λόγους, υπακούοντας στο Σύνταγμα της Αλβανικής Δημοκρατίας και στη άσκηση του δικαίου όπως προβλέπεται στο σημείο 1, του άρθρου του εν λόγω νόμου, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αποφάσισε πως ο νόμος υπ’ αριθμόν 20/2020 » Για την ολοκλήρωση των διαδικασιών μετάβασης της ιδιοκτησίας στη Δημοκρατία της Αλβανίας», θα πρέπει να επανέλθει προς επανεξέταση και βελτίωση σε ορισμένες διατάξεις του, βασιζόμενοι στα κατωτέρω επιχειρήματα:

I. Καθορισμός του άρθρου 12, σημείο 1, το γράμμα «a», υποπαράγραφος «iii», υπέρκειται και αντιμετωπίζει ακριβώς μερικές από τις υποθέσεις οι οποίες είναι αντικείμενα που αφορούν το νόμο υπ’ αριθμόν 133/2015 «Για την επεξεργασία της ιδιοκτησίας και την ολοκλήρωση της διαδικασίας αποζημίωσης».

Στο άρθρο 12, σημείο 1, γράμμα «a», υποπαράγραφος «iii», καθορίζεται πως:

«1. Επωφελούνται της μεταβίβασης στην κυριότητα, χωρίς αποζημίωση, της γεωργικής γης, αντικείμενα τα οποία πληρούν ταυτοχρόνως, τους εξής όρους:

a) είναι δικαιούχοι γης ως ιδιοκτησία ή προς χρήσιν, συμφώνα με τους κανονισμούς που έχουν ρυθμίσει τις νομικές σχέσεις μοιράσματος ή παροχής γεωργικής προς χρήσιν από το 1991 και εν συνεχεία. Δικαιούχοι είναι και:

[…] iii) άτομα στα οποία τους έχει αφαιρεθεί το δικαίωμα στην ιδιοκτησία με τη δημιουργία των πρώην γεωργικών συνεταιρισμών ή των πρώην γεωργικών εταιριών, ή των κληρονόμων τους».

Εν τω μεταξύ και ο νόμος υπ’ αριθμόν 133/2015, έχει ως σκοπό του την «την ολοκλήρωση της, συμφώνα με στοιχεία, της διαδικασίας κατάρτισης, διαμέσου της αναγνώρισης και της απαλλοτρίωσης των ιδιοκτησιών και των θεμάτων, που έχουν απαλλοτριωθεί, κρατικοποιηθεί, κατασχεθεί οι ιδιοκτησίες. Σύμφωνα με τις νομικές πράξεις, οι ποινικές αποφάσεις των δικαστηρίων, ή όσων ιδιοκτησιών έχουν ληφθεί με οποιονδήποτε άλλο έννομο τρόπο από το κομμουνιστικό κράτος από τις 29.11.1944.»

Ο Μέτα επισημαίνει πως κατά την εξέταση των άρθρων του παρόντος νόμου, το Κοινοβούλιο θέλησε να προχωρήσει στην επιστροφή των ιδιοκτησιών σε όλους εκείνους τους κατόχους, τους οποίους αδίκησε το κομμουνιστικό καθεστώς. Ωστόσο θεωρεί πως η εξέταση της αφαίρεσης του δικαιώματος στην ιδιοκτησία, χρήζει περαιτέρω διερεύνησης από άλλον οργανισμό, όπως το Γραφείο Διαχείρισης Ακινήτων.

Σχετικά όργανα παρέχουν επίσης και αντίγραφο της λίστας ιδιοκτητών και έγγραφο της γεωργικής μεταρρύθμισης του 1946[…]

Δηλαδή αυτό το έγγραφο το οποίο σχετίζεται με την εφαρμογή της αγροτικής μεταρρύθμισης του 1946, στην οποία εντάσσεται η ιδιοκτησία που αφορά στο νομό «Για τη διαχείριση της ιδιοκτησίας και την ολοκλήρωση της απαλλοτρίωσης των ιδιοκτησιών».

Το Κοινοβούλιο αποφάσισε να πραγματοποιήσει τις διαδικασίες απαλλοτριώσεις της γης και του δικαιώματος στην ιδιοκτησία, από διαφορετικούς φορείς και όχι να συντονίσει και να βασιστεί στη συνεργασία μεταξύ αυτών των δύο.

Αυτή η διάταξη εντείνει την ανησυχία για αλληλεπικάλυψη αρμοδιοτήτων μεταξύ των φορέων, πράγμα που θα επέφερε την άνιση διαχείριση των θεμάτων και την πρόκληση διακρίσεων.

Το Συνταγματικό Δικαστήριο, διαμέσου της νομολογίας του, ερμηνεύοντας το άρθρο 18 του Συντάγματος, τονίζει πως η αρχή της ισότητας έχει ως σκοπό την καθολική ισότητα ενώπιον του νόμου, ως θεμελιώδες δικαίωμα προβλεπόμενο από το Σύνταγμα, αλλά και από τα υπόλοιπα νομικά δικαιώματα.

Επί της νομικής ισότητας βασίζεται και ο Ιλίρ Μέτα και τονίζει πως γι αυτόν τον λόγο η επανεξέταση του νόμου, είναι απαραίτητη για τα εγκριθεί και να τεθεί σε ισχύ.

Στη συνέχεια αναφέρει επιγραμματικά και αλλά άρθρα του Νόμου, τα οποία χρήζουν άμεσης διόρθωσης, μιας και έρχονται σε αντίθεση με το Σύνταγμα.

Οι διαδικασίες απαλλοτρίωσης δεν παρέχουν καμία ασφάλεια σε ιδιοκτησία που βρίσκεται υπό την κατοχή αλλότριων προσώπων κι έτσι ο πραγματικός ιδιοκτήτης δε μπορεί να την καταχωρήσει στο Υποθηκοφυλακείο ή να αποζημιωθεί.

Επί αυτού ο Μέτα επιμένει στον ορισμό σχετικού χρονοδιαγράμματος ώστε να ολοκληρωθεί η διαδικασία.

Επιπλέον τονίζει πως το άρθρο 24 απειλεί την αρχή της νομικής ασφάλειας και της ισότητας ενώπιον του νόμου και πρέπει να επανεξεταστεί από το Αλβανικό Κοινοβούλιο.

Βάσει των τεκμηριωμένων ενστάσεών του, ο Μέτα αναφέρει επιγραμματικά τις παρατηρήσεις του για όλα τα άρθρα του Νόμου και τονίζει πως εάν εφαρμοστεί και τεθεί σε ισχύ υπό την παρούσα μορφή του, τότε τα αποτελέσματα στον κοινωνικό ιστό της χώρας, θα έχουν πολλαπλές αρνητικές επιπτώσεις.

Κλείνοντας το μακροσκελές του διάταγμα, ο Μέτα, αναφέρει πως απαιτείται για ακόμη μία φορά επανεξέταση των άρθρων:

12,24,33,48,49,59,60,65,68,69,71,78 και 82 του νόμου υπ’ αριθμόν 20/2020 «Για την ολοκλήρωση των διαδικασιών μετάβασης της ιδιοκτησίας στη Δημοκρατία της Αλβανίας».