«Ανησυχούμε βαθύτατα μετά την ανακοίνωση του Ιράν ότι δεν θα τηρεί πλέον το όριο που θέτει το Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης (JCPOA)», τονίζει η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε δήλωση, χρησιμοποιώντας το επίσημο όνομα της συμφωνίας.
Το Ιράν πρέπει να συμμορφωθεί με τη συμφωνία του 2015 για το πυρηνικό του πρόγραμμα, δήλωσε σήμερα η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ενώνοντας τη φωνή της στις διεθνείς εκκλήσεις προς την Ισλαμική Δημοκρατία για να βοηθήσει στη διάσωση της συμφωνίας αυτής, από την οποία αποχώρησαν οι ΗΠΑ το 2018.
«Από ευρωπαϊκής πλευράς, είναι σημαντικό για το Ιράν να επανέλθει στη συμφωνία αυτή. Οφείλουμε να πείσουμε το Ιράν ότι αυτό είναι επίσης προς το δικό του συμφέρον», δήλωσε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επιβεβαιώνοντας ότι οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ θα πραγματοποιήσουν έκτακτη συνεδρίαση την Παρασκευή.
Παράλληλα, η πρόεδρος της Κομισιόν δήλωσε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να χρησιμοποιήσει τις επαφές της στη Μέση Ανατολή για να αποκλιμακωθούν οι αυξανόμενες εντάσεις μεταξύ του Ιράν και των Ηνωμένων Πολιτειών. Η ΕΕ «έχει οικοδομήσει πολύ αξιόπιστους διαύλους επικοινωνίας σχεδόν με όλους τους παράγοντες στην περιοχή», επισήμανε.
Αυτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας πρέπει να χρησιμοποιηθούν για συνομιλίες με πρόσωπα ή ομάδες που επιζητούν ένα δρόμο συμφιλίωσης και αποκλιμάκωσης, πρόσθεσε η πρώην υπουργός Άμυνας της Γερμανίας.
Χτες, Κυριακή, η κρατική τηλεόραση του Ιράν μετάδωσε ότι η χώρα επιταχύνει την αποδέσμευσή του από την πυρηνική συμφωνία του 2015 (JPCOA) που είχε υπογράψει με τις μεγάλες δυνάμεις.
Η απόφαση αυτή έρχεται στη σκιά της δολοφονίας του στρατηγού Κάσεμ Σουλεϊμανί που έχει προκαλέσει οργισμένες αντιδράσεις στο Ιράν, Ιράκ και άλλες χώρες.
Τραμπ: Το Ιράν δεν θα αποκτήσει ποτέ πυρηνικά όπλα
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ επανέλαβε σήμερα ότι δεν θα επιτρέψει στο Ιράν να αποκτήσει πυρηνικά όπλα, μία ημέρα μετά την ανακοίνωση της Τεχεράνης ότι θα εμπλουτίζει ουράνιο χωρίς να τηρεί κανέναν περιορισμό.
«Το Ιράν δεν θα αποκτήσει ποτέ πυρηνικό όπλο» έγραψε στο Twitter ο Αμερικανός πρόεδρος, ο οποίος το 2018 απέσυρε τις ΗΠΑ από τη διεθνή συμφωνία του 2015 για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης.
Σκέψεις για νέα πυρηνική συμφωνία
Την ίδια στιγμή κι ενώ η Μέση Ανατολή είναι «καζάνι που βράζει», ο Ντόναλντ Τραμπ εκφράζει τη βεβαιότητα ότι θα μπορούσε ακόμη να επαναδιαπραγματευτεί μια νέα πυρηνική συμφωνία με την Τεχεράνη, σύμφωνα με τη σύμβουλο του Λευκού Οίκου Κελιάν Κόνγουεϊ, μία ημέρα αφότου το Ιράν ανακοίνωσε την περαιτέρω αποδέσμευσή του από τη διεθνή συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμά του.
Όταν ρωτήθηκε από δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο αν ο Τραμπ πιστεύει ότι θα μπορούσε να πείσει το Ιράν να διαπραγματευτεί μια νέα συμφωνία, η Κόνγουεϊ απάντησε: «Έχει πει ότι είναι ανοιχτός. Αν το Ιράν θέλει να αρχίσει να συμπεριφέρεται σαν φυσιολογική χώρα… ασφαλώς, σίγουρα».
Η Κόνγουεϊ διαβεβαίωσε εξάλλου ότι ο πρόεδρος Τραμπ δεν είπε ότι οι ΗΠΑ θα βάλουν στο στόχαστρο τα πολιτιστικά μνημεία του Ιράν, απλώς έθεσε ένα ερώτημα.
Επιστρέφοντας στην Ουάσινγκτον με το προεδρικό αεροσκάφος από τις διακοπές του, ο Αμερικανός πρόεδρος απείλησε την Τεχεράνη ότι θα υποστεί «μεγάλα αντίποινα» αν επιτεθεί σε Αμερικανούς πολίτες ή σε αμερικανικά συμφέροντα στη Μέση Ανατολή. «Αυτοί έχουν δικαίωμα να σκοτώνουν υπηκόους μας (…) κι εμείς δεν έχουμε δικαίωμα να αγγίξουμε τους πολιτιστικούς τους χώρους; Δεν πάει έτσι», είπε.
Ρωσία: Δεν υπάρχει κάποιος κίνδυνος
Η Μόσχα δεν διαβλέπει κάποιον κίνδυνο εξάπλωσης των πυρηνικών όπλων μετά την απόφαση του Ιράν να αποδεσμευτεί περαιτέρω από τη διεθνή συμφωνία για το πυρηνικό της πρόγραμμα και να εμπλουτίζει ουράνιο χωρίς περιορισμούς.
Το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας ανακοίνωσε ότι η χώρα παραμένει πλήρως δεσμευμένη στη συμφωνία αυτή και στους στόχους της.
«Η διαφύλαξη των συμφωνιών και η διασφάλιση της εφαρμογής τους πρέπει να παραμείνει προτεραιότητα για όλους τους εταίρους», τόνισε.
Λίγο νωρίτερα, ο υπουργός Άμυνας της Ρωσίας Σεργκέι Σοϊγκού συνομίλησε τηλεφωνικά με τον επικεφαλής των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών Χακάν Φιντάν και με τον αρχηγό του γενικού επιτελείου του Ιράν.
Σύμφωνα με το πρακτορείο Interfax, ο Σοϊγκού με τον Φιντάν συζήτησαν τις κοινές δράσεις που θα μπορούσαν να αναλάβουν για να περιοριστεί η ένταση στη Μέση Ανατολή.
Με τον αρχηγό του γενικού επιτελείου στρατού του Ιράν, υποστράτηγο Μοχαμάντ Μπαγερί, ο Σοϊγκού συζήτησε τα «πρακτικά βήματα» που πρέπει να γίνουν για να αποφευχθεί η κλιμάκωση στη Συρία και τη Μέση Ανατολή.
Ανησυχία από τη Βρετανία
Ανησυχητική χαρακτηρίζει η Βρετανία την απόφαση του Ιράν να αποδεσμευτεί από τους περιορισμούς της διεθνής συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα, ανακοινώνοντας ότι συζητά με τους εταίρους της ποια θα είναι τα επόμενα βήματα.
Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του Μπόρις Τζόνσον, ο βρετανός πρωθυπουργός θα συναντηθεί με τους κορυφαίους υπουργούς του για να συζητήσουν την κατάσταση στη Μέση Ανατολή ενώ σκοπεύει να συνομιλήσει και με τον πρωθυπουργό του Ιράκ. Αύριο Τρίτη θα συνεδριάσει το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας του Ηνωμένου Βασιλείου.
Ο εκπρόσωπος τόνισε ότι η Βρετανία και οι ΗΠΑ έχουν μια «πολύ ισχυρή» σχέση όσον αφορά την ασφάλεια και άλλα θέματα και επανέλαβε την πάγια άποψη της κυβέρνησης ότι οι χώρες έχουν το δικαίωμα στην αυτοάμυνα. Σχολιάζοντας ωστόσο τις απειλές του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ ότι θα πλήξει 52 τοποθεσίες, μεταξύ των οποίων και στόχους σημαντικούς για τον ιρανικό πολιτισμό, εάν η Τεχεράνη επιτεθεί σε Αμερικανούς πολίτες ή αμερικανικά συμφέροντα, είπε ότι υπάρχουν διεθνείς συμβάσεις που απαγορεύουν την καταστροφή της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Για το Ιράκ, είπε ότι το Λονδίνο δεν σχεδιάζει να του επιβάλει κυρώσεις και προέτρεψε την ιρακινή κυβέρνηση να διασφαλίσει ότι ο διεθνής συνασπισμός θα μπορέσει να συνεχίσει τη ζωτικής σημασίας δουλειά του στην περιοχή.