Εισβολή του Airbnb στις συνοικίες του κέντρου της Αθήνας

Οταν το 2008 οι 26χρονοι συμφοιτητές και συγκάτοικοι Brian Chesky και Joe Gebbia ίδρυσαν στο Σαν Φρανσίσκο τη δημοφιλέστερη ιστοσελίδα βραχυχρόνιας μίσθωσης καταλυμάτων, πιθανότατα αδυνατούσαν να συλλάβουν την επιτυχία που αυτή επρόκειτο να σημειώσει ιδίως μεταξύ των συνομηλίκων τους (στους οποίους έτσι κι αλλιώς στόχευαν με την υπόσχεση για φθηνές διακοπές). Εξίσου βέβαιο πρέπει να θεωρείται ότι οι δύο συνεταίροι, που σκαρφίστηκαν την ιδέα σε μια προσπάθεια να κερδίσουν μερικά έξτρα δολάρια από τη μίσθωση ενός δωματίου του τότε διαμερίσματός τους, δεν θα μπορούσαν να μαντέψουν τις αντιδράσεις που θα προκαλούσε η «εφεύρεσή» τους, μία δεκαετία αργότερα, ιδίως μεταξύ των ίδιων 20άρηδων και 30άρηδων που υποτίθεται ότι θα εξυπηρετούσε.

Το σύνθημα «Tourist Go Home» (κατά το αντιπολεμικό, αντιαμερικανικό «Yankee Go Home», της δεκαετίας του ’60) εμφανίστηκε για πρώτη φορά στη Βαρκελώνη των αρχών της δεκαετίας. Τότε ντόπιοι νεαροί διαπίστωσαν απηυδισμένοι τη δυσκολία εύρεσης φθηνών καταλυμάτων, λόγω της πρωτοφανούς «έκρηξης» της δημοφιλίας της πλατφόρμας που πλέον απευθυνόταν στα σχεδόν 30 εκατομμύρια τουριστών που επισκέπτονται την πόλη τους ετησίως.

Γρήγορα το ολιγόλογο σλόγκαν πέρασε τα σύνορα της Ισπανίας και εξαπλώθηκε στον δοκιμαζόμενο από την ύφεση ευρωπαϊκό Νότο. Ιταλία και Ελλάδα ήταν οι επόμενες χώρες που θα γεύονταν την «ανάπτυξη» της οικονομίας του διαμοιρασμού. Η ενοικίαση έστω και μιας γκαρσονιέρας των 20 τ.μ. στο κέντρο της πόλης όπου ζουν, εργάζονται και διασκεδάζουν κατέστη άπιαστο όνειρο για τους νέους μισθωτούς των 600 και 700 ευρώ.

Ενδεικτικό των αλλαγών που επέφερε στον δημογραφικό χάρτη της Αθήνας η πλατφόρμα των 2,6 δισ. εσόδων είναι ότι το 2015 το Κουκάκι βρέθηκε στην πέμπτη θέση των περιοχών που σημείωσαν τη μεγαλύτερη αύξηση τουριστικής κίνησης παγκοσμίως!

Σχεδόν ταυτόχρονα στον τουριστικό χάρτη της πρωτεύουσας προστέθηκαν – εκτός από τις παραδοσιακές συνοικίες του Ιστορικού Κέντρου – γειτονιές όπως το Παγκράτι, ο Νέος Κόσμος, τα Πετράλωνα, το Μεταξουργείο, τα Εξάρχεια ή ακόμα και τα Πατήσια, με αποτέλεσμα την κατακόρυφη αύξηση των ενοικίων αλλά και τη «συμπίεση» των μονίμων κατοίκων προς τα προάστια. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα διαμερίσματος 76 τ.μ., κατασκευής 1970, στην περιοχή του Νέου Κόσμου με θέα στην Ακρόπολη, το οποίο σήμερα μισθώνεται προς 1.200 ευρώ τον μήνα!

Τους διώχνουν
Μία από τους ενοικιαστές που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν το διαμέρισμα στο οποίο επί χρόνια διέμεναν λόγω μετατροπής του σε τουριστικό κατάλυμα είναι η 30χρονη Μυρτώ Παρετζόγλου. «Εμενα στην Ερατοσθένους στο Παγκράτι για εννέα χρόνια. Πριν από μερικούς μήνες η ιδιοκτήτρια με ενημέρωσε τηλεφωνικώς ότι το σπίτι πωλείται. Για τις επόμενες δύο εβδομάδες – και ενώ ακόμη διέμενα σε αυτό – καθημερινά έμπαιναν και έβγαιναν μεσίτες. Εν τέλει το σπίτι αγοράστηκε από μια εταιρεία που μισθώνει ακίνητα ως Airbnb. Αμέσως άρχισαν από πλευράς της ιδιοκτήτριας οι πιέσεις για το πότε θα μετακομίσω.

Ωστόσο, είχα ενεργό συμβόλαιο μέχρι τον Δεκέμβριο του 2018» εξηγεί στα «ΝΕΑ» η Μυρτώ, προσθέτοντας πως αναγκάστηκε να επιστρατεύσει μέχρι και απειλές για προσφυγή στη Δικαιοσύνη, μέχρις ότου γίνει αποδεκτό ότι θα εξαντλήσει το συμβόλαιό της, όπως προβλέπει ο νόμος. «Ετσι ξεκίνησα να ψάχνω σπίτι, πράγμα που φυσικά κατέστη αδύνατο. Χρειάζεται κανείς 400 ευρώ τουλάχιστον για να νοικιάσει κάτι αξιοπρεπές. Προσωρινά συγκατοικώ με μια φίλη και μοιραζόμαστε τα έξοδα μέχρι νεωτέρας» καταλήγει η ίδια.

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ) Στράτος Παραδιάς σημειώνει ότι «η κατακόρυφη αύξηση στη ζήτηση και στην προσφορά ακινήτων για βραχυχρόνια μίσθωση εν μέσω κρίσης έδωσε ανάσα ζωής στην κτηματαγορά». Σύμφωνα με τον ίδιο, εξάλλου, η επακόλουθη αύξηση των ενοικίων κινείται σε φυσιολογικά επίπεδα, ενώ τα οφέλη είναι πολλαπλά για τους επαγγελματίες και τους κατοίκους των δημοφιλών περιοχών.