Ο διάολος είναι στις λεπτομέρειες

Φαινομενικά ο Αλέξης Τσίπρας την έχει μοντάρει καλά την κατάσταση. Οι Ευρωπαίοι έχουν σταματήσει να του βάζουν τρικλοποδιές γιατί έχουν να αντιμετωπίσουν τους γερμανικούς μπελάδες και τη δυστοκία να υπάρξει βιώσιμη κυβερνητική λύση. Ο συμβολισμός να πάει στη ΔΕΘ το Σεπτέμβρη και να διακηρύξει το τέλος των μνημονίων πιθανός (έστω και εάν δεν θα αλλάξει τίποτα επί της ουσίας). Ο Μητσοτάκης έχει αποφασίσει να γίνει ο απόλυτος… Γκούφι της πολιτικής σκηνή τη μία μέρα μιλώντας… με τον εξωγήινο και την άλλη καλώντας την τροχαία να… κλείσει το δρόμο σε μα πλημμύρα! Όλα αυτά επιτρέπουν να πάει στις εκλογές του 2019 με έναν αέρα που απέχει από τη βέβαιη συντριβή.

Και, όμως, ακόμη και έτσι τα πράγματα μπορούν να γυρίσουν ιδιαίτερα αρνητικά για τον ΣΥΡΙΖΑ. Γιατί μπορεί η παγίωση των μνημονιακών πολιτικών να σημαίνει ότι μόνο μικρά περιθώρια «παροχών» υπάρχουν, αλλά όταν αυτά αναιρούνται τότε τα πράγματα γίνονται δύσκολα.

Γιατί αυτό είναι το παράδοξο της μνημονιακής εποχής: επειδή η πολιτική είναι στον «αυτόματο πιλότο» και επειδή οι «τεχνολογίες επιβίωσης» της κοινωνίας στηρίζονται σε πολύ οριακές ισορροπίες, η παραμικρή αρνητική αλλαγή γίνεται αμέσως και οδυνηρά αισθητή.

Ακόμη περισσότερο: μπορεί στην κοινωνία να έχει εμπεδωθεί όχι μόνο ότι δεν υπάρχει εναλλακτική αλλά και ότι τα πράγματα δεν πρόκειται να γίνουν χειρότερα. Κάθε φορά που τα πράγματα γίνονται χειρότερα αυτό το άτυπο «κοινωνικό συμβόλαιο» κλονίζεται και η ανασφάλεια χτυπάει κόκκινο.

Δείτε πώς λειτούργησε η ιστορία με τους πλειστηριασμούς. Η κυβέρνηση δεν έχει άμεσο σκοπό να πάρει μαζικά πρώτες κατοικίες. Ούτε οι τράπεζες θέλουν να αποκτήσουν άμεσα χιλιάδες διαμερίσματα για να πρέπει μετά να τα «σκοτώσουν». Αυτό που θέλουν είναι μεγάλη πίεση ώστε να αρχίσουν να έρχονται πολύ περισσότερες δόσεις δανείων και να περιοριστεί η έκθεση των τραπεζών σε «κόκκινα δάνεια» και να απομακρυνθεί το ενδεχόμενο νέας ανακεφαλαιοποίησης (και άρα νέου μνημονίου). Μόνο που η πίεση αυτά θέλει «ορατά παραδείγματα» πλειστηριασμών που γίνονται (και ανθρώπων που όντως χάνουν το σπίτι τους). Όμως, αυτό με τη σειρά εκτινάσσει την ανασφάλεια της κοινωνίας που ξαφνικά βλέπει μία «σταθερά» να αλλάζει προς το χειρότερο. Και σε αυτό δεν απαντάει καμιά καλογραμμένη ομιλία του Τσίπρα.

Το ίδιο τώρα με το ΕΚΑΣ. Δεν έχει σημασία ότι πιθανώς ο αριθμός αυτών που θα υποστούν μείωση θα είναι μικρότερος τελικά από αυτούς που θα πάρουν π.χ. το κοινωνικό μέρισμα. Σημασία έχει και πάλι ότι σε κάτι που αφορά την καθημερινότητα έχουμε επιδείνωση. Και αυτό το σημειώνει ο κόσμος. Ακόμη και εάν δεν παίρνει το ΕΚΑΣ. Το σημειώνει ως ενδεχόμενο να χάσει ακόμη και αυτά τα λίγα.
Δείτε, αντίστοιχα, πόσο στοίχισε επικοινωνιακά και πολιτικά το γεγονός ότι στη διανομή του κοινωνικού μερίσματος «ξέχασαν» την πιο αδικημένη ίσως κατηγορία: αυτές και αυτούς που αναγκάστηκαν να βρεθούν «φιλοξενούμενοι» από την οικογένειά τους ακριβώς επειδή αντιμετωπίζουν ακραία φτώχεια.

Ο Μπρέχτ λέει κάπου ότι «ξέφυγα από τους καρχαρίες / και νίκησα τους τίγρεις / μ’ έφαγαν όμως οι κοριοί». Ο Αλέξης Τσίπρας καλό είναι να θυμάται ότι καλές οι μεγάλες μάχες αλλά κάποιες φορές η πιο δύσκολη μάχη είναι αυτή της καθημερινότητας.