Το πόρισμα συνέταξε ο ανεξάρτητος πραγματογνώμονας-πυραγός, Δημήτρης Λιότσος, που ορίστηκε από την Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών
Υψηλόβαθμα στελέχη της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, της ΕΛ.ΑΣ. και της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας στο στόχαστρο του πορίσματος για την τραγωδία της 23ης Ιουλίου στην ανατολική Αττική, το οποίο συνέταξε ο ανεξάρτητος πραγματογνώμονας-πυραγός, Δημήτρης Λιότσος, που ορίστηκε από την Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών να διερευνήσει τις συνθήκες υπό τις οποίες εκδηλώθηκε και εξαπλώθηκε η πυρκαγιά.
Αποκαλυπτικές φαίνεται πως είναι οι διαβιβάσεις από το μοναδικό ελικόπτερο που πέταξε πάνω από το πύρινο μέτωπο, καθώς δείχνουν ότι υπήρχε έγκαιρη ενημέρωση για την κατεύθυνση της φωτιάς προς τα σπίτια, χωρίς ωστόσο να δοθούν ποτέ εντολές εκκένωσης.
Ειδικότερα, σύμφωνα με το χειρόγραφο ημερολόγιο αεροσκαφών που περιλαμβάνεται στο πόρισμα, το οποίο δημοσιεύει σήμερα το «Έθνος», ο χειριστής του ελικοπτέρου που πετούσε πάνω από το Νταού Πεντέλης, όπου ξέσπασε η πρώτη εστία, ενημέρωσε ήδη από τις 17.30 το Συντονιστικό της Πυροσβεστικής ότι «η πυρκαγιά στο Νταού Πεντέλης είναι κοντά σε σπίτια, κινείται ανατολικά και θα απειλήσει σπίτια».
«Θα μπορούσαν να είχαν σωθεί άνθρωποι αν η εντολή εκκένωσης είχε δοθεί τη σωστή στιγμή. Η εντολή έπρεπε να δοθεί στις 17.30, μετά την αναφορά του ελικοπτέρου. Η πρόγνωση ότι η φωτιά θα απειλήσει σπίτια κρίνεται ιδιατέρως σοβαρή, όχι μόνο λόγω της επικείμενης έκθεσης στον κίνδυνο να καούν άνθρωποι και σπίτια, αλλά και λόγω της άμεσης και επικείμενης έκθεσης στον κίνδυνο αιτιώδους πρόκλησης ασφυξίας από τον πυκνό καπνό που είχε καλύψει ήδη την ευρύτερη περιοχή. Κατά συνέπεια, δίνοντας εντολή εκκένωσης της ανωτέρω περιοχής αμέσως μετά την ειδοποίηση του ελικοπτέρου για την επαπειλούμενη καταστροφή, είναι πιθανόν ότι δεν είχαμε θρηνήσει τόσες ανθρώπινες ζωές», αναφέρεται στο πόρισμα.
Η πυρκαγιά ξέσπασε στις 16.41 και μόλις μισή ώρα μετά, στις 17.10, το ελικόπτερο ενημέρωσε ότι «είναι γύρω από σπίτια και στον περίβολο σπιτιών». «Δόθηκε εντολή να συνδράμουν και άλλα αεροσκάφη, χωρίς όμως να μπορούν, γιατί, λόγω άσχημων καιρικών φαινομένων και τεχνικών προβλημάτων, αδυνατούσαν να προβούν σε ρίψεις νερού» αναφέρεται στο πόρισμα.
Σύμφωνα με το «Έθνος», ο πραγματογνώμονας κατακεραυνώνει αξιωματικούς της ΕΛ.ΑΣ. και την Περιφέρεια, ενώ από το πόρισμα διαφαίνεται ότι οι εμπλεκόμενοι φορείς επιχειρούν να ρίξουν ο ένας στον άλλον το μπαλάκι των ευθυνών. Ειδικότερα, ο κ. Λιότσος καταλογίζει ευθύνες στην αστυνομία, καθώς «η διαχείριση της κυκλοφορίας οδήγησε σε μεγάλο όγκο αυτοκινήτων στον κεντρικό παραλιακό δρόμο του Ματιού, αλλά και στις φραγμένες από αυτοκίνητα κάθετες διόδους, προκαλώντας κυκλοφοριακή συμφόρηση λόγω πανικού των παρευρισκομένων στην περιοχή».
Ο ανεξάρτητος πραγματογνώμονας επιβεβαιώνει ότι το έκτακτο Συντονιστικό Όργανο Πολιτικής Προστασίας της Περιφέρειας Αττικής συγκλήθηκε στις 20.30, όταν δηλαδή ήταν πια πολύ αργά. Προκύπτει, επίσης, ότι η Περιφέρεια, κατά δήλωσή της, δεν πήρε ποτέ από την πυροσβεστική εισήγηση για εκκένωση.
Ο ειδικός πραγματογνώμονας πήρε αντιφατικές απαντήσεις από τους εμπλεκόμενους δήμους για την έλλειψη δικτύου πρόσβασης στην παραλία για να σωθεί ο κόσμος.
Επιπλέον, θεωρεί ότι στη Δικαιοσύνη προσκομίστηκαν παραποιημένα στοιχεία, και συγκεκριμένα λάθος ώρες από το σύστημα «Engage» του Επιχειρησιακού Κέντρου της πυροσβεστικής, καθώς είχαν περαστεί στο σύστημα «χειροκίνητα» και πολλά από αυτά (πχ για το πού βρίσκονταν πυροσβεστικά οχήματα) ήταν αναληθή.
Στο πόρισμα επισημαίνεται και πως η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, σε έγγραφό της, παραδέχεται ότι «δεν υπάρχει Συντονιστική Αρχή Πολιτικής Προστασίας, γιατί δεν έχει εκδοθεί το απαιτούμενο εφαρμοστικό διάταγμα» και πως «δεν έτυχε εφαρμογής η πρόβλεψη για κατάρτιση Ετήσιου Εθνικού Σχεδιασμού Πολιτικής Προστασίας, διότι δεν συστάθηκε το Κεντρικό Συντονιστικό Όργανο Πολιτικής Προστασίας (ΚΣΟΠΠ)».
Από την πλευρά της, η Περιφέρεια Αττικής υποστηρίζει ότι «ο μόνος αρμόδιος να εισηγηθεί την ανάγκη λήψης της απόφασης οργανωμένης και προληπτικής απομάκρυνσης είναι ο επικεφαλής του Πυροσβεστικού Σώματος».