Από τα μινωικά ανάκτορα στην UNESCO. Η Κρήτη πρωτοπορεί στον πολιτισμό με νέα μουσεία, αρχαιολογικές ανακαλύψεις, βιώσιμη ανάπτυξη και τεχνολογία που διαμορφώνουν τη νέα ταυτότητα του νησιού.
Η λεβεντογέννα Κρήτη, είναι ένας τόπος με βαθιές πολιτιστικές ρίζες, με μία ιστορία η σημασία της οποίας ξεπερνάει τα εθνικά μας σύνορα και αγγίζει τον κόσμο όλο, με μία μοναδική φυσική ομορφιά που δεν ξέρεις αν αγαπάς περισσότερο τις παραθαλάσσιες ή τις ορεινές διαδρομές της και με μία γη ευλογημένη που είναι τροφός όλης της χώρας.
Για αυτό η μεγαλόνησος βρίσκεται πάντα στο επίκεντρο σημαντικών πρωτοβουλιών που στοχεύουν στην ανάδειξη και προστασία της, όπως συγκεκριμένα και στην προβολή της πολιτιστικής της κληρονομιάς. Εμείς ήρθαμε σε επικοινωνία με τον Περιφερειάρχη Κρήτης, κ. Σταύρος Αρναουτάκη, ο οποίος μας μίλησε για τη στρατηγική της Περιφέρειας, τα μεγάλα έργα που έχουν υλοποιηθεί, τη χρήση ευρωπαϊκών και εθνικών πόρων, καθώς και για τη διασύνδεση της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς.
Ο κος Αρναουτάκης μας τόνισε τον ρόλο της τεχνολογίας, τις δράσεις που ενισχύουν τη νέα γενιά και τις πρωτοβουλίες που προωθούν τη βιώσιμη ανάπτυξη, καθιστώντας την Κρήτη έναν παγκόσμιο πολιτιστικό προορισμό.
Ποια είναι η στρατηγική της Περιφέρειας Κρήτης για την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς του νησιού; Ποια μεγάλα έργα πολιτισμού έχουν υλοποιηθεί μέχρι σήμερα και πώς αυτά συμβάλλουν στη θέση της Κρήτης στον παγκόσμιο πολιτιστικό χάρτη;
Προστατεύουμε και αναδεικνύουμε το μοναδικό πολιτιστικό απόθεμα της Κρήτης σε αγαστή συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού. Το καθιστούμε διαρκώς προσβάσιμο στους Κρητικούς και τους επισκέπτες του νησιού. Οι αρχαίες πόλεις, τα μνημεία, τα νέα μουσεία, οι δράσεις σύγχρονου πολιτισμού συνθέτουν ένα ξεχωριστό πολιτιστικό οικοσύστημα που φέρνει στην επιφάνεια σταδιακά τη νέα πολιτιστική ταυτότητα της Κρήτης. Προσπαθούμε όλα τα έργα να δημιουργούν προστιθέμενη αξία για τον τόπο, με έμφαση στην ενδοχώρα και τη βιώσιμη ανάπτυξη του νησιού. Παράλληλα, αποδίδουμε στην παγκόσμια κοινότητα τους πολιτιστικούς μας θησαυρούς συνεργαζόμενοι με οργανισμούς διεθνούς εμβέλειας, όπως η UNESCO.
Πώς η Περιφέρεια αξιοποιεί τους ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους για την υποστήριξη του πολιτισμού;
Διαθέτουμε τους απαραίτητους πόρους για την προστασία και ανάδειξη των Mινωικών ανακτορικών κέντρων, των αρχαίων πόλεων, των Eνετικών Νεωρίων, σειράς βυζαντινών ναών ενώ ταυτόχρονα υποστηρίζουμε και τους φορείς σύγχρονου πολιτισμού, όπως είναι π.χ. το Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Κρήτης και το Πολιτιστικό Κέντρο Ηρακλείου. Παράλληλα, είμαστε έμπρακτα παρόντες στις δράσεις σε κάθε γωνιά της Κρήτης, από τα σημαντικά Φεστιβάλ σύγχρονης δημιουργίας (π.χ. χορός, βιβλίο, κινηματογράφος) μέχρι τις πρωτοβουλίες τοπικών πολιτιστικών συλλόγων και φορέων της αυτοδιοίκησης.
Ποια είναι τα νέα Αρχαιολογικά Μουσεία του νησιού και ποιες οι πρωτοβουλίες για την ανάδειξη αρχαίων πόλεων;
Πλάι στο παγκόσμιας εμβέλειας Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου η Κρήτη διαθέτει πλέον και 3 νέα αρχαιολογικά μουσεία-κοσμήματα στα Χανιά, τη Μεσαρά και τον Άγιο Νικόλαο. Το καθένα ξεχωριστά αποτελεί και μία κιβωτό διαφύλαξης και προβολής του πολιτιστικού πλούτου και της διαχρονίας της κάθε περιοχής, ενώ όλα μαζί συνθέτουν μία μοναδική πρόταση ανακάλυψης του πρώτου ευρωπαϊκού ανακτορικού πολιτισμού αλλά και όσων ακολούθησαν. Ταυτόχρονα, σε εξέλιξη είναι και οι απαραίτητες αρχιτεκτονικές και μουσειολογικές μελέτες για το νέο Αρχαιολογικό Μουσείο Ρεθύμνου.
Ξεχωριστή αναφορά πρέπει να κάνουμε στην ανάδειξη της Αρχαίας Ελεύθερνας, μέσα και από το μουσείο του αρχαιολογικού της χώρου, καθώς και της Αρχαίας Απτέρας, ενώ συνεχώς μέσα από τις ανασκαφές έρχονται στην επιφάνεια μοναδικά ευρήματα, όπως το Ωδείο της Αρχαίας Λισού, κινητά αντικείμενα, όπως το σύνταγμα γλυπτών μικρού μεγέθους της Αρτέμιδος και του Απόλλωνα από την Αρχαία Απτέρα, τα οποία μπορεί να θαυμάσει ο επισκέπτης στο νέο Αρχαιολογικό Μουσείο Χανίων. Είμαστε πραγματικά υπερήφανοι που μπορούμε να υποστηρίζουμε το σπουδαίο έργο των αρχαιολόγων.
Ποιες είναι οι αναγνωρισμένες περιοχές από την UNESCO στην Κρήτη και ποιες στοχεύουν την ένταξή τους στον κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς; Ποιος είναι ο ρόλος των δικτύων πεζοπορικών διαδρομών στη διασύνδεση της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς του νησιού;
Η Κρήτη διαθέτει 4 περιοχές αναγνωρισμένες από την UNESCO. Η Σαμαριά και τα Αστερούσια είναι ενταγμένα στο Δίκτυο Αποθεμάτων Βιόσφαιρας ενώ, ο Ψηλορείτης και η Σητεία αναγνωρίζονται ως Παγκόσμια Γεωπάρκα. Ευελπιστούμε σύντομα να τελεσφορήσει η προσπάθεια για την ένταξη των Μινωικών Ανακτορικών Κέντρων (Ζάκρος, Φαιστός, Μάλια, Κνωσός, Ζώμινθος, Κυδωνία) στον κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.
Ταυτόχρονα, μέσα από τη δημιουργία ολοκληρωμένων δικτύων πεζοπορικών διαδρομών σε Χανιά, Ψηλορείτη, Αστερούσια, Λασίθι επιθυμούμε να διασυνδέσουμε τα σημεία πολιτιστικού και φυσικού ενδιαφέροντος της ενδοχώρας της Κρήτης. Tα πεζοπορικά δίκτυα, που αποτελούνται κατά κανόνα από κυκλικές διαδρομές, σε συνδυασμό με τα εμβληματικά φαράγγια του νησιού και το ορειβατικό μονοπάτι Ε4, θα βοηθήσουν στην ανάδειξη του νησιού σε παγκόσμιο πεζοπορικό προορισμό.
Πώς η Περιφέρεια Κρήτης αξιοποιεί την τεχνολογία για την ανάδειξη του πολιτιστικού πλούτου του νησιού;
Στο πλαίσιο της στρατηγικής έξυπνης εξειδίκευσης της Περιφέρειας Κρήτης για τη διασύνδεση πολιτισμού-τουρισμού αναπτύχθηκε σειρά τεχνολογικών εφαρμογών και εργαλείων από πολιτιστικούς φορείς και ιδρύματα του νησιού. Το Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη, το Μουσείο Ελευθερίου Βενιζέλου, τα Αρχαιολογικά Μουσεία Ηρακλείου, Αγίου Νικολάου και Μεσαράς, οι αρχαιολογικοί χώροι Σπιναλόγκας και Απτέρας, οι περιοχές UNESCO Κρήτης απέκτησαν και ψηφιακή προσβασιμότητα, προσεγγίζοντας έτσι πολίτες νεαρότερων ηλικιών.
Ενδεικτικά σας καλώ να ανακαλύψετε τις Ψηφιακές Διαδρομές στην Κρήτη του Ελευθερίου Βενιζέλου https://venizelos-routes.gr/ ή την εκπαιδευτική εφαρμογή για τις Περιοχές UNESCO Κρήτης https://eduapp.unescositesincrete.gr/. Φυσικά, και το επίσημο τουριστικό portal της Κρητης που είναι το www.incrediblecrete.gr
Ποιοι είναι οι στόχοι της Περιφέρειας Κρήτης για τη σύνδεση της νέας γενιάς με την πλούσια ιστορία και τον πολιτισμό του τόπου;
Η εξωστρέφεια της Περιφέρειας Κρήτης τοποθετεί στο επίκεντρο των δράσεών της, τη νέα γενιά, την οποία φέρνει κοντά στην ιστορία και τον πολιτισμό του νησιού, με την ανάδειξή των τελευταίων είτε στο πεδίο είτε μέσω των ψηφιακών εργαλείων. Επιπλέον, η οργάνωση φεστιβαλικών εκδηλώσεων, η θέαση των οποίων παρέχεται δωρεάν στους νέους και τις νέες της Κρήτης, αφενός ενδυναμώνει τη σχέση τους με τον τόπο καταγωγής τους και αφετέρου ενισχύει την πολιτιστική τους ταυτότητα.
Δεν περιοριζόμαστε μόνο σε αυτό το πλαίσιο. Με την ίδρυση της Παγκρήτιας Συνέλευσης Νέων (YouthCrete), οι νέες και οι νέοι της Κρήτης, καθιερώνονται ως βασικοί δρώντες σε κάθε τομέα της πολιτικής της Περιφέρειας. Ιδιαίτερα, στον τομέα του πολιτισμού, μέσα από αυτή την πρωτοποριακή δομή, υλοποιώντας και σχεδιάζοντας για τη συνέχεια σειρά δράσεων και πρωτοβουλιών, οραματιζόμαστε την ενίσχυση των δεσμών ανάμεσα στο παρελθόν και το μέλλον. Σε αυτή τη διαδρομή η νέα γενιά κρατά τη σκυτάλη στα χέρια της.
Ποια έργα προωθούν τη βιώσιμη ανάπτυξη στον πολιτιστικό και ιστορικό τομέα της Κρήτης;
Θεωρούμε ότι η επόμενη γενιά παρεμβάσεων και έργων θα συμβάλλει καίρια στη βιώσιμη ανάπτυξη της Κρήτης. Εμβληματικό προς αυτήν την κατεύθυνση είναι το έργο της προστασίας, ανάδειξης και επανάχρησης των ενετικών νεωρίων στα Χανιά, μέσα από το οποίο η Κρήτη θα αποκτήσει έναν δυναμικό πολιτιστικό πολυχώρο – σημείο αναφοράς σε ολόκληρη τη Μεσόγειο. Αξίζει να αναφέρουμε ότι οι μελέτες για την εμβληματική παρέμβαση προέκυψαν μέσα από τη συνεργασία Περιφέρειας Κρήτης, Δήμου Χανίων και Υπουργείου Πολιτισμού με το Πολυτεχνείο Κρήτης. Πρόκειται για ένα αποδεδειγμένα επιτυχημένο μοντέλο σύμπραξης, όπως άλλωστε διαφαίνεται στο ολοκληρωμένο έργο της αποκατάστασης του Φρουρίου Φραγκοκάστελλου, στα Σφακιά. Η συνέργεια με τα ερευνητικά ιδρύματα της Κρήτης εντάσσεται πλήρως στη στρατηγική βιώσιμης ανάπτυξης της Περιφέρειάς μας, ενσωματώνοντας παράλληλα την τοπική ιστορία.
Όπως βλέπουμε παραπάνω, η Περιφέρεια Κρήτης συνεχίζει να επενδύει στην πολιτιστική της κληρονομιά, ενισχύοντας τη βιώσιμη ανάπτυξη και προάγοντας τη σύνδεση της ιστορίας με τη σύγχρονη πραγματικότητα. Με όραμα, συνεργασίες και συνέργειες για αξιοποίηση νέων τεχνολογιών, διαμορφώνει το πολιτιστικό μέλλον του νησιού, καθιστώντας την Κρήτη πρότυπο πολιτιστικής και τουριστικής ανάπτυξης διεθνούς εμβέλειας.