Η Άνγκελα Μέρκελ «έκαψε» οριστικά την 21η Αυγούστου

Ακριβώς ένα μήνα από τη φιέστα που ετοιμάζεται στην Πνύκα για το… τέλος των μνημονίων, η «φίλη» της Ελλάδας τα τελευταία χρόνια, Ανγκελα Μέρκελ, θόλωσε το σενάριο της… απελευθέρωσης από τους δανειστές.

Η χθεσινή παρέμβασή της επί της ουσίας είναι η αποκάλυψη της επόμενης ημέρας, αυτής που οι περισσότεροι αντιλαμβάνονται ότι θα έρθει, η κυβέρνηση το γνωρίζει αλλά συνεχίζει να λειτουργεί με επικοινωνιακούς κανόνες.

Κι αν κάποιοι θα ήθελαν να καλέσουν την… Μέρκελ στα επόμενα πάρτι της κυβέρνησης, μάλλον θα πρέπει να βρουν άλλον πιο «βολικό» καλεσμένο.

Η προσπάθεια της κυβέρνησης να διαμορφώσει ένα «αφήγημα» που στον ορίζοντά του θα είχε τη μη τήρηση όλων των συμφωνηθέντων με τους θεσμούς, ξεκινώντας από την προβλεπόμενη μείωση των συντάξεων δέχθηκε σοβαρό χτύπημα. Και πλέον μπορεί κάποιος να κάνει σύγκριση της πραγματικότητας στη μετά μνημόνιο εποχή και της «πραγματικότητας» που κτίζει το Μέγαρο Μαξίμου επιδιώκοντας πολιτικά οφέλη.

Η γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ έκανε χθες σαφές ότι δεν πρόκειται να μπει σε καμία διαπραγμάτευση για παρεκκλίσεις από το πλαίσιο μέτρων που έχει ήδη συμφωνηθεί ανάμεσα στην Ελλάδα και του θεσμούς για να μπορέσει να δοθεί το «πράσινο φώς» για την τυπική «έξοδο από τα μνημόνια».

Δεν αλλάζει το μείγμα

Είναι χαρακτηριστικό ότι για την Μέρκελ ούτως ή άλλως το ισχύον πλαίσιο, αυτό που από πολλές πλευρές έχει χαρακτηριστεί «Τέταρτο Μνημόνιο», είναι ένας «καλός συμβιβασμός». Αυτό κάνει σαφές ότι δύσκολα θα μπορούσε να δεχτεί να αλλάξει το συγκεκριμένο μίγμα πολιτικής.

Δεν είναι τυχαίο ότι στη συνέντευξή της επέμεινε ότι στην πραγματικότητα η συμβολική στιγμή του «τέλους του προγράμματος» δεν σημαίνει ότι τελειώνουν και τα μέτρα του προγράμματος, αλλά για αρκετά χρόνια ακόμη η Ελλάδα θα πρέπει να κινείται μέσα σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο. Είπε χαρακτηριστικά η κ. Μέρκελ:

«Είναι μία σημαντική ημέρα τον Αύγουστο, όταν αυτό το πρόγραμμα θα έχει τελειώσει, αλλά η συνέχεια της επίδρασης αυτών των προγραμμάτων δεν έχει τελειώσει με αυτήν την ημέρα και για αυτό πρέπει και στο μέλλον να μπορούμε να βασιζόμαστε ο ένας στον άλλον. Άρα, βλέπω περισσότερο μία απόδειξη εμπιστοσύνης ότι δίνουμε στην Ελλάδα για δεκαετίες επιπλέον χρόνο, προκειμένου να βγει από μία δύσκολη κατάσταση».

Αντίστοιχα, για το θέμα του χρέους η συνταγή της ήταν πολύ συγκεκριμένη: μεγάλα πρωτογενή πλεονάσματα, δηλαδή λιτότητα. «Αν η Ελλάδα δεν παράγει πρωτογενές πλεόνασμα, δεν θα είναι δυνατό να μειώσει το ύψος του χρέους», είπε χαρακτηριστικά.

Χαστούκι και με ΦΠΑ

Ανώμαλη ήταν η… προσγείωση στην πραγματικότητα και με την αναφορά της στο ότι δεν είχε υπάρξει συμφωνία για το ζήτημα του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ στη νησιά. Η απάντησή της ήταν κατηγορηματική. Όχι μόνο δεν είχε υπάρξει συνεννόηση ή σύνδεση ανάμεσα σε αυτή την επιλογή και την επαναπροώθηση προσφύγων αλλά για την Μέρκελ αποτελεί «αλλαγή του προγράμματος» που χρειάζεται να βρει αντιστάθμισμα και να πάρει έγκριση.

«Αυτό έχει ειπωθεί συχνά, αλλά κατηγορηματικά όχι! Έχω συζητήσει εντατικά μαζί του (ενν. τον κ. Τσίπρα), ότι δεν θα συνδέσουμε επ’ ουδενί αυτά τα πράγματα, διότι κάτι τέτοιο δεν θα ήταν καλό για κανέναν από τους δυο μας, με οποιονδήποτε τρόπο. Και για αυτό κάτι τέτοιο δεν έγινε. Και τώρα έχει βρεθεί ένας τρόπος για το πώς θα αντισταθμιστεί η -ας πούμε- αλλαγή του προγράμματος μέσω της επιμήκυνσης των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ και για αυτό θα συνεδριάσει και η Επιτροπή Προϋπολογισμού την 1η Αυγούστου. Και πιστεύω ότι αυτός ο δρόμος που βρέθηκε τώρα είναι ένας καλός δρόμος. Αλλά δεν υπήρξε καμία σύνδεση των διαφορετικών θεμάτων».

Αν αυτό γίνεται για ένα μέτρο ύψους 28 εκατομμυρίων ευρώ, δηλαδή στα όρια του στατιστικού λάθους σε σχέση με τη συνολική διάσταση του ελληνικού προγράμματος ή του ελληνικού χρέους, φανταστείτε την αντίδραση για μια κρίσιμη «παραμετρική» αλλαγή και «μεταρρύθμιση» όπως η μείωση των συντάξεων.

Αποδεικνύεται έτσι ότι στην πραγματικότητα η κυβέρνηση προσπαθεί στο εσωτερικό της χώρας να καλλιεργεί προσδοκίες, τροφοδοτώντας τις με αλλεπάλληλες δηλώσεις ή «διαρροές», έτσι ώστε να υποστηρίζεται ένα «αφήγημα» περί της μη πλήρους εφαρμογής όλων των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει, την ίδια ώρα που τα πραγματικά μηνύματα από την ευρωπαϊκή πλευρά είναι σαφή: εφαρμόστε χωρίς παρεκκλίσεις τα συμφωνηθέντα.

Γιατί μπορεί τα «αφηγήματα» να έχουν την αποτελεσματικότητά τους για ένα βραχύ διάστημα, όμως τελικά στη σύγκρουση με την πραγματικότητα ηττώνται.

Σύγκριση

Αν θα θέλαμε να δούμε τι λέει το ένα αφήγημα της Αθήνας, και τι το άλλο των Βρυξελλών, του Βερολίνου και του ΔΝΤ, εύκολα θα μπορούσαμε να κάνουμε τις συγκρίσεις.

Η κυβέρνηση επί της ουσίας λέει:

Περιμένετε και θα δείτε. Δεν θα περικόψουμε τις συντάξεις, θα αναστείλουμε το μέτρο που οι ίδιοι ψηφίσαμε.Οι δανειστές λένε ότι πρέπει τα συμφωνηθέντα να εφαρμόζονται και οι συμφωνίες να τηρούνται. Κι αν κάποιοι σαν τον Μοσκοβισί αφήνουν παράθυρα για αποφάσεις μετά τον Οκτώβριο, θα πρέπει να δίνουν και απάντηση στο ερώτημα «πώς θα καλυφθεί η τρύπα των 2 δις ευρώ και πλέον;»

2. Η κυβέρνηση διαρρέει ότι ο ΦΠΑ στα νησιά δεν θα αυξηθεί όσο αυτή είναι στην εξουσία. Οι ξένοι αφήνουν να εννοηθεί ότι το 2019 πρέπει να ισχύσει ο αυξημένος φόρος.
3. Η κυβέρνηση υποστηρίζει πως θα έχει δημοσιονομική ελευθερία. Οι δανειστές λένε ότι τίποτε δεν θα περνά χωρίς την έγκρισή τους.
4. Η κυβέρνηση υπόσχεται χιλιάδες προσλήψεις, επιδόματα, αυξήσεις μισθών, η τρόικα λέει ότι πρέπει να τα ξεχάσουμε αυτά τα επόμενα χρόνια.Η κυβέρνηση λέει ότι δεν θα χρειαστούν άλλα μέτρα, το ΔΝΤ ζητά αλλαγές στα εργασιακά..

5. Η κυβέρνηση λέει ότι μπορεί να αλλάξει μνημονιακούς νόμους, η τρόικα λέει ότι δεν τελειώσαμε με τα μέτρα και πρέπει να συνεχίσουμε τις μεταρρυθμίσεις.

Γενικώς συγκρούεται η άποψη περί καθαρής εξόδου με τα «μαξιλαράκια» που δεν θα έχουμε ανάγκη τις αγορές και αυτή της μεταμνημονιακής σκληρής εποπτείας που θα είναι ίσως χειρότερη από αυτήν με τις επισκέψεις της τρόικας στο Χίλτον.

Κι αν την 21η Αυγούστου, σε ένα μήνα από σήμερα, γίνουν τα πανηγύρια στην Πνύκα και το Καστελόριζο, παρουσία ξένων ηγετών, η ωμή πραγματικότητα είναι διαφορετική.