Το χριστουγεννιάτικο τραπέζι θα είναι και φέτος «αλμυρό», παρά την επιβράδυνση του πληθωρισμού στα τρόφιμα. Διψήφιες ανατιμήσεις σε γλυκά και μοσχαρίσιο κρέας.
Με το «Καλάθι των γιορτών» να κάνει αύριο πρεμιέρα, τα νοικοκυριά έχουν ήδη ξεκινήσει την έρευνα αγοράς για το χριστουγεννιάτικο τραπέζι. Σε ό,τι αφορά τα δώρα των Χριστουγέννων οι Έλληνες κρατάνε στάση αναμονής – όπως δείχνουν οι έρευνες – περιμένοντας και την καταβολή του 14ου μισθού στον ιδιωτικό τομέα. Όμως τα σενάρια για το πού θα κυμανθούν φέτος οι τιμές της γαλοπούλας, του κουραμπιέ και των μελομακάρονων, οργιάζουν από τώρα.
Μια πρώτη ματιά στις τιμές δείχνει συγκράτηση σε σχέση με πέρυσι, όχι όμως σε όλα τα είδη. Ακόμα και στα σούπερ μάρκετ, που ο πληθωρισμός δείχνει τάσεις οριακής υποχώρησης, τα νωπά τρόφιμα και τα γλυκά-ζαχαρώδη, εξακολουθούν να τραβάνε την ανηφόρα.
Αυξήσεις στο κρέας
Για τα νοικοκυριά που ετοιμάζουν οικογενειακό χριστουγεννιάτικο τραπέζι, των έξι με οχτώ ατόμων, το βασικό έξοδο παραμένει το κρέας, και των «φρονίμων τα παιδιά», έχουν βγάλει τα κομπιουτεράκια για την πιο συμφέρουσα επιλογή.
Μεσοσταθμικά τα φρέσκα κρέατα στα σούπερ μάρκετ ακρίβυναν τον Νοέμβριο κατά 2,3% σε σύγκριση με πέρυσι.
Η αύξηση είναι υπερδιπλάσια από τον μέσο όρο του πληθωρισμού των τροφίμων όπως τον ανακοίνωσε το Νοέμβριο η ΕΛΣΤΑΤ (0,8%), και έρχεται να προστεθεί σωρευτικά στις αυξήσεις των τελευταίων χρόνων.
Σύμφωνα με το δελτίο τιμών στην κεντρική αγορά Αθηνών (ΟΚΑΑ), οι ακριβότερες επιλογές και φέτος παραμένουν το αρνί και το κατσίκι, με την ανώτερη τιμή χονδρικής να προσεγγίζει τα 9 ευρώ το κιλό, και στο κρεοπωλείο να φτάνει τα 14-15 ευρώ.
«Κάποιος που είχε να χαλάσει 50 ευρώ το μήνα για κρέας, θα διαθέσει και τώρα 50 ευρώ αλλά θα πάρει ένα κιλό λιγότερο»
Ωστόσο σύμφωνα με τον πρόεδρο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Καταστηματαρχών Κρεοπωλών (ΠΟΚΚ) Σάββα Κεσσίδη, μεσοσταθμικά οι τιμές στα αμνοερίφια αναμένονται ως και ένα ευρώ χαμηλότερες από πέρυσι. Ο λόγος είναι ότι παρά τη μειωμένη προσφορά – εξαιτίας και της επιδημίας ευλογιάς των αιγοπροβάτων – η ζήτηση είναι ακόμα πιο χαμηλή.
«Ο κόσμος έχει φοβηθεί. Άκουγε όλους τους προηγούμενους μήνες τη λέξη ‘ευλογιά’ και διστάζει να αγοράσει. Δεν θα έπρεπε να φοβάται, γιατί πρόκειται για ζωονόσο και όχι ανθρωπονόσο. Ό,τι κρέας βγαίνει στην αγορά έχει ελεγχθεί και είναι καλό. Ή ψυχολογία όμως είναι τέτοια, που δεν υπάρχει διάθεση κατανάλωσης».
Το αρνί και το κατσίκι περιλαμβάνονται στο καλάθι των Χριστουγέννων, με τα μεγάλα σούπερ μάρκετ να έχουν ήδη προσφορές που ξεκινάνε περίπου από τα 10,5 ευρώ το κιλό.
Τη Δευτέρα «κληρώνει» για τη γαλοπούλα
Στο χριστουγεννιάτικο καλάθι υπάρχει και η γαλοπούλα, όμως οι τιμές ακόμα δεν έχουν «κλείσει», μας λέει ο κ. Κεσσίδης. Πιο ξεκάθαρη εικόνα αναμένεται την επόμενη εβδομάδα, από τις 16 Δεκεμβρίου. Προς το παρόν πάντως σε αλυσίδες κρεοπωλείων η γαλοπούλα της αμερικάνικςη γεωργικής σχολής ξεκινάει περίπου από τα 11 ευρώ το κιλό.
Σύμφωνα με την ΠΟΚΚ, ένα πρόβλημα που εντοπίζεται φέτος είναι ότι αρκετές μονάδες παραγωγής – πτηνοτροφεία, ιδίως στη Βόρεια Ελλάδα, έχουν σταματήσει να διαθέτουν εμπόρευμα, λόγω οικονομικών προβλημάτων και υπάρχει δυσκολία τροφοδότησης σε εγχώριες γαλοπούλες. Πιθανές ελλείψεις στην ελληνική αγορά θα καλύψουν εισαγωγές από Ιταλία και Γαλλία, νωπής και κατεψυγμένης γαλοπούλας.
Ακριβότερο 15% το μοσχάρι
Αυτό που έχει ακριβύνει, σχεδόν 15% σε σύγκριση με πέρυσι, είναι το μοσχάρι. Η ΠΟΚΚ κάνει λόγο για «τεχνητή έλλειψη» στην αγορά, λόγω της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης που προωθεί τη μείωση της βιομηχανικής εκτροφής βοοειδών, ως μέσο καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής. Σύμφωνα με την Κομισιόν οι εκμεταλλεύσεις βοοειδών ευθύνονται για το 50% των εκπομπών μεθανίου της ΕΕ και ενοχοποιούνται για την τρύπα του όζοντος.
Οι κουραμπιέδες είναι αυτοί που έχουν τις μεγαλύτερες ανατιμήσεις, λόγω της εκρηκτικής αύξησης τιμών στο φρέσκο βούτυρο, που φτάνουν και το 100%
Ο εκπρόσωπος των κρεοπωλών θεωρεί ότι οι τιμές στο κόκκινο κρέας θα συνεχίσουν να αυξάνονται, ως αποτέλεσμα της «τεχνητής έλλειψης». Το κενό αναμένεται να αναπληρώσουν εισαγωγές από τη λατινική Αμερική, ιδίως μετά την εμπορική συμφωνία της ΕΕ με την Μercosur.
Για τα περισσότερα νοικοκυριά η βασική επιλογή, και για τις γιορτές, είναι το χοιρινό και το κοτόπουλο, που παραμένει το πιο φθηνό κρέας – μολονότι έχει επίσης υποστεί ανατιμήσεις.
Οι κρεοπώλες είναι συγκρατημένα αισιόδοξοι για την αγοραστική κίνηση των Χριστουγέννων, παρά τις έρευνες αγοράς που δείχνουν ότι σημαντικό μέρος των καταναλωτών σκοπεύει να μειώσει τις αγορές του.
Ο κ Κεσσίδης λέει ότι ενώ τα συνοικιακά κρεοπωλεία δεν έχουν χάσει την πελατεία τους, έχει μειωθεί σημαντικά η αγοραστική δύναμη. «Κάποιος που είχε να χαλάσει 50 ευρώ το μήνα για κρέας, θα διαθέσει και τώρα 50 ευρώ αλλά θα πάρει ένα κιλό λιγότερο», καταλήγει.
«Τσιμπάνε» ως 10% τα γλυκά
Για άλλη μια χρονιά τα μελομακάρονα και οι κουραμπιέδες, τα παραδοσιακά γλυκά για το χριστουγεννιάτικο τραπέζι, δεν θα βρίσκονται στο εορταστικο καλάθι του υπουργείου Ανάπτυξης. Το σκεπτικό είναι ότι οι καταναλωτές θα μπορούν να τα προμηθευθούν σε πιο συμφέρουσες τιμές από ζαχαροπλαστεία και φούρνους.
Πάντως σύμφωνα με δηλώσεις του προέδρου της Ομοσπονδίας Επαγγελματοβιοτεχνών Ζαχαροπλαστών Ελλάδας (ΟΕΖΕ) κ. Ιωάννη Γλύκου, μπορεί να υπάρξουν αυξήεις τιμών στα χριστουγεννιάτικα γλυκά ως και 10% σε σύγκριση με πέρυσι, κυρίως λόγω των ανατιμήσεων στις πρώτες ύλες.
Οι κουραμπιέδες είναι αυτοί που έχουν τις μεγαλύτερες ανατιμήσεις, λόγω της εκρηκτικής αύξησης τιμών στο φρέσκο βούτυρο, που φτάνουν και το 100%. Ενδεικτικά, πέρυσι οι ζαχαροπλάστες αγόραζαν σε παραγγελία χονδρικής το φρέσκο βούτυρο 7 ευρώ το κιλό, ενώ φέτος έχει ως και 14 ευρώ. Τσουχτερές αυξήσεις της τάξης του 50% έχουν μεσολαβήσει και στο ηλιέλαιο, που έχει σκαρφαλώσει στα 15 ευρώ το δεκάλιτρο, από 10 ευρώ πριν δύο μόλις μήνες.
Ο μεγάλος βραχνάς είναι οι αυξήσεις και στην ενέργεια, με τους καταστηματάρχες να τις υπολογίζουν σε πάνω από 40% στο ρεύμα και ακόμα υψηλότερες στο φυσικό άεριο. Μέρος των αυξήσεων στα κόστη θα μετακυληθεί στις τιμές.
Προς το παρόν η εικόνα όπως διαμορφώνεται στα ζαχαροπλαστεία, για τα μελομακάρονα είναι στα 13-15 ευρώ το κιλό και στους κουραμπιέδες στα 14 με 17 ευρώ.