Τα λάθη του Νετανιάχου

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπενιαμίν Νετανιάχου, αντιμετωπίζει ένα μακροχρόνιο, αιματηρό πόλεμο με τους Παλαιστίνιους, αφού εργάστηκε ενάντια στις διεθνείς ειρηνευτικές προσπάθειες που χρονολογούνται από τις ιστορικές συμφωνίες του Όσλο του 1993 μεταξύ του Ισραήλ και της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης, τις οποίες συνήψε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπιλ Κλίντον.

«Το φρικτό γεγονός που μόλις βιώσαμε – και η παρατεταμένη, μαζική ισραηλινή αντεπίθεση που θα ακολουθήσει – δεν μπορεί να γίνει πλήρως κατανοητό αν το απομονώσουμε από αυτό που θεωρώ μια διττή στρατηγική αποτυχία του Νετανιάχου», δήλωσε στο περιοδικό Foreign Policy ο Nimrod Novik, πρώην ανώτερος σύμβουλος του αείμνηστου Ισραηλινού πρωθυπουργού, Σιμόν Πέρες.

Διαβάστε επίσης: Το δίτερμα, ο Μπιανκόν, ο 16χρονος που ανέβηκε στην 1η ομάδα, ο 18χρονος στόπερ και το γκολ του Μπρίνιτς

Ο Novik αναφέρει ότι, πρώτον, ο Νετανιάχου και ο σημερινός υπερεθνικιστικός συνασπισμός του – «ο πιο ακραίος που υπήρξε ποτέ», σύμφωνα με τα λόγια του Novik – υποβάθμισαν ή αγνόησαν τις προειδοποιήσεις των Αράβων, που υπέγραψαν τις συμφωνίες του Αβραάμ, σχετικά με την αντιμετώπιση των παλαιστινιακών παραπόνων.

Δεύτερον, για δεκαετίες, ο Νετανιάχου επιδίωξε αυτό που ο Novik αποκαλεί «ψευδαίσθηση», ότι παρά τις ακραίες πολιτικές του – οι οποίες μετέτρεψαν τη Γάζα σε αυτό που το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αποκαλεί «τη μεγαλύτερη υπαίθρια φυλακή στον κόσμο» – η Χαμάς θα απέφευγε να επιτεθεί στο Ισραήλ.

Αφού ο Νετανιάχου κέρδισε την επανεκλογή του το 2009, άρχισε να ματαιώνει κάθε προσπάθεια του πρώην προέδρου των ΗΠΑ, Μπάρακ Ομπάμα, να προωθήσει την ειρήνη, ενώ συνέχισε να χτίζει παράνομα οικισμούς στη Δυτική Όχθη.

Αυτοί οι οικισμοί εξασφαλίζουν ότι οι Παλαιστίνιοι θα παίρνουν όλο και λιγότερο έδαφος σε οποιαδήποτε τελική συμφωνία προκύψει στο μέλλον.

Τώρα, η τρίτη κυβέρνηση Νετανιάχου, με την πολιτική της, έχει ενισχύσει τη Χαμάς, η οποία έχει ορκιστεί την καταστροφή του Ισραήλ.

Γιουβάλ Νώε Χαράρι: Ζούμε το τίμημα του λαϊκισμού του Νετανιάχου

Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και το άρθρο του γνωστού Ισραηλινού ιστορικού και συγγραφέα, καθηγητή Ιστορίας στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ, Γιουβάλ Νώε Χαράρι, στην εφημερίδα «The Washington Post», ο οποίος σημειώνει πως, σε ένα επίπεδο, οι Ισραηλινοί πληρώνουν το τίμημα για χρόνια ύβρεως, κατά τη διάρκεια της οποίας οι κυβερνήσεις του Ισραήλ και πολλοί απλοί πολίτες «πίστευαν ότι ήμασταν τόσο πολύ ισχυρότεροι από τους Παλαιστίνιους, ώστε μπορούσαμε απλώς να τους αγνοήσουμε».

«Υπάρχουν πολλά να επικρίνουμε για τον τρόπο με τον οποίο το Ισραήλ εγκατέλειψε την προσπάθεια να συνάψει ειρήνη με τους Παλαιστίνιους και κράτησε για δεκαετίες εκατομμύρια Παλαιστίνιους υπό κατοχή», σημειώνει ο Χαράρι.

Για να επισημάνει πως αυτό δεν δικαιολογεί τις φρικαλεότητες που διαπράττει η Χαμάς, η οποία σε κάθε περίπτωση δεν έχει ποτέ συμβιβαστεί με οποιαδήποτε πιθανότητα για μια συνθήκη ειρήνης με το Ισραήλ και έχει κάνει ό,τι περνάει από το χέρι της για να σαμποτάρει την ειρηνευτική διαδικασία του Όσλο.

Ο λαϊκισμός του Νετανιάχου

Η πραγματική εξήγηση για τη δυσλειτουργία του Ισραήλ, κατά τον Χαράρι, είναι ο λαϊκισμός και όχι οποιαδήποτε υποτιθέμενη ανηθικότητα. Εδώ και πολλά χρόνια, το Ισραήλ κυβερνάται από έναν λαϊκιστή ισχυρό άνδρα, τον Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο οποίος είναι ιδιοφυΐα στις δημόσιες σχέσεις αλλά «ανίκανος πρωθυπουργός».

Έχει επανειλημμένα προτιμήσει τα προσωπικά του συμφέροντα από το εθνικό συμφέρον και έχει χτίσει την καριέρα του στη διαίρεση του έθνους εναντίον του εαυτού του. Έχει διορίσει ανθρώπους σε θέσεις-κλειδιά, με βάση την αφοσίωση περισσότερο παρά τα προσόντα, πήρε τα εύσημα για κάθε επιτυχία, ενώ ποτέ δεν ανέλαβε την ευθύνη για τις αποτυχίες, και φάνηκε να δίνει ελάχιστη σημασία στο να λέει ή να ακούει την αλήθεια.

Ο συνασπισμός που δημιούργησε ο Νετανιάχου τον Δεκέμβριο του 2022 ήταν μακράν ο χειρότερος, τονίζει ο γνωστός συγγραφέας.

Πρόκειται για μια συμμαχία «μεσσιανικών ζηλωτών και ξεδιάντροπων καιροσκόπων», οι οποίοι αγνόησαν τα πολλά προβλήματα του Ισραήλ – συμπεριλαμβανομένης της επιδεινούμενης κατάστασης ασφαλείας – και επικεντρώθηκαν αντ’ αυτού στην αρπαγή απεριόριστης εξουσίας για τον εαυτό τους.

Στην επιδίωξη αυτού του στόχου, υιοθέτησαν εξαιρετικά διχαστικές πολιτικές, διέδωσαν εξωφρενικές θεωρίες συνωμοσίας για τους κρατικούς θεσμούς που αντιτίθενται στις πολιτικές τους και χαρακτήρισαν τις υπηρετούσες ελίτ της χώρας ως προδότες του «βαθέος κράτους».

«Προειδοποίησαν τον Νετανιάχου, αλλά δεν άκουσε κανέναν»

Η κυβέρνηση προειδοποιήθηκε επανειλημμένα από τις ίδιες τις δυνάμεις ασφαλείας της και από πολυάριθμους εμπειρογνώμονες ότι οι πολιτικές της έθεταν σε κίνδυνο το Ισραήλ και υπονόμευαν την ισραηλινή αποτροπή σε μια εποχή αυξανόμενων εξωτερικών απειλών.

Ωστόσο, όταν ο αρχηγός του επιτελείου των IDF (Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνας) ζήτησε συνάντηση με τον Νετανιάχου, για να τον προειδοποιήσει για τις επιπτώσεις των πολιτικών της κυβέρνησης στην ασφάλεια, ο Νετανιάχου αρνήθηκε να τον συναντήσει, υποστηρίζει ο Ισραηλινός συγγραφέας και ιστορικός.

Και υπογραμμίζει πως όταν ο υπουργός Άμυνας Ιωάβ Γκάλαντ σήμανε παρ’ όλα αυτά συναγερμό, ο Νετανιάχου τον απέλυσε. Στη συνέχεια, αναγκάστηκε να τον επαναφέρει μόνο εξαιτίας ενός ξεσπάσματος λαϊκής οργής. Μια τέτοια συμπεριφορά επί πολλά χρόνια επέτρεψε στη συμφορά να χτυπήσει το Ισραήλ.

Προειδοποεί, μάλιστα, πως ανεξάρτητα από το τι πιστεύει κανείς για το Ισραήλ και την ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση, ο τρόπος με τον οποίο ο λαϊκισμός διέβρωσε το ισραηλινό κράτος θα πρέπει να χρησιμεύσει ως προειδοποίηση για άλλες δημοκρατίες σε όλο τον κόσμο.