Ταραχές στη Γαλλία: Γιατί οι δρόμοι φλέγονται και πάλι – Ισλαμοφοβία, αστυνομική βία και συστηματική τύφλωση για τα πραγματικά αίτια

Παρόλο που η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται ούτε καν σαν φάρσα, αυτό φαίνεται να ισχύει για τη Γαλλία, σημειώνει σε άρθρο του ο Δρ. Αλέν Γκαμπόν για το Middle East Eye με αφορμή όσα συνέβησαν τις τελευταίες ημέρες μετά τη δολοφονία του 17χρονου Ναέλ στη Ναντέρ.

Ο Αλέν Γκαμπόν σημειώνει ότι όσα συμβαίνουν μοιάζουν με επανάληψη της εξέγερσης του 2005 μετά τον θάνατο δύο νεαρών από ηλεκτροπληξία κατά τη διάρκεια καταδίωξης από την Αστυνομία. Τότε για εβδομάδες σημειώνονταν ταραχές, ενώ η κυβέρνηση επέβαλε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης.

Διαβάστε επίσης: Η επιστροφή του Μήτογλου βάζει «φωτιά» στους αιώνιους: Φαβορί ο Παναθηναϊκός αλλά…

Η δολοφονία στη Ναντέρ θυμίζει, επίσης, τον θάνατο του 24χρονου Γαλλοαφρικανού Αντάμα Τραορέ το 2016, ο οποίος στη συνέχεια έγινε σύμβολο απέναντι στη βιαιότητα και του ρατσισμού της γαλλικής Αστυνομίας – και ευρύτερα του γαλλικού κράτους – κατά των εθνικών μειονοτήτων.

Ο θάνατός του πυροδότησε ένα κύμα διαμαρτυριών για φυλετική δικαιοσύνη, γράφει ο Γκαμπόν. 

Το πρόβλημα που έχει τις ρίζες του στην αποικιοκρατία

Τις τελευταίες ημέρες, οι Γάλλοι πολίτες αντιμετωπίζουν και πάλι ένα πρόβλημα του οποίου οι ρίζες εντοπίζονται στην αποικιοκρατική ιστορία της χώρας: μια εμμονική εμμονή στην προβολή του όχι στη «θρησκεία στον δημόσιο χώρο», όπως περιγράφεται μερικές φορές, αλλά μιας και μόνο θρησκείας: του Ισλάμ.

Οι πιστοί της συγκεκριμένης θρησκείας υπόκεινται σε μια συνεχώς επιδεινούμενη, διαφορετική και άνιση μεταχείριση, σε πολιτικές περιθωριοποίησης και κρατικές διώξεις, κατά πλήρη παραβίαση των αξιών και των συνταγματικών εγγυήσεων της Γαλλίας, υπογραμμίζει ο Γκαμπόν.

Οι εγγυήσεις αυτές περιλαμβάνουν την ισότητα ενώπιον του νόμου, την ελευθερία της θρησκείας και την αρχή της κοσμικότητας, η οποία υποχρεώνει το κράτος να αντιμετωπίζει όλες τις θρησκείες σε αυστηρά ισότιμη βάση. Αλλά ποιος θα μπορούσε να ισχυριστεί ευθέως ότι το γαλλικό κράτος αντιμετωπίζει το Ισλάμ και τους πιστούς του το ίδιο με τους Χριστιανούς ή τους Εβραίους, αναρωτιέται ο Αλέν Γκαμπόν.

Έχοντας προηγουμένως απαγορεύσει τα «θρησκευτικά σύμβολα» (διάβαζε: τα ισλαμικά) από τα δημόσια σχολεία και τις μπούρκες από τους δημόσιους χώρους, η Γαλλία βρίσκεται τώρα εν μέσω ενός νέου κυνηγιού μαγισσών κατά των μαθητριών που φορούν αμπάγια στα σχολεία, με την αιτιολογία ότι αποτελούν «θρησκευτικά σύμβολα» και συνεπώς εμπίπτουν στον νόμο του 2004.

Αυτό έχει οδηγήσει στις συνήθεις υστερικές κατηγορίες της ακροδεξιάς ότι αυτά τα νεαρά κορίτσια είναι, αν όχι «πράκτορες των ισλαμιστών» που επιδιώκουν να ανατρέψουν τη δημοκρατία, άτομα που τουλάχιστον «χειραγωγούνται» από τέτοιες ομάδες και ότι η κυβέρνηση Μακρόν είναι πολύ μαλακή απέναντι στον «ισλαμισμό».

Στοχοποιώντας τους Μουσουλμάνους

Με στόχο την προσοχή και τα πρωτοσέλιδα των γαλλικών ΜΜΕ, υπάρχει μια νέα εθνική αντιπαράθεση γύρω (και ενάντια) από την ισλαμική ενδυμασία των γυναικών που στοχεύει και πάλι τους «ορατούς μουσουλμάνους», που συκοφαντούνται ως απειλές, «ισλαμιστές» ή «ριζοσπάστες».

Η αφήγηση των ΜΜΕ χρησιμοποιεί την ίδια παλιά ρητορική (όπως η ανάγκη «προστασίας της γαλλικής κοσμικότητας» και η καταπολέμηση του «πολιτικού Ισλάμ») και συνεχίζει να έχει επιβλαβείς επιπτώσεις στους μουσουλμάνους, γράφει ο Γκαμπόν.

Είναι η Γαλλική Δημοκρατία πραγματικά τόσο αδύναμη που μερικές εκατοντάδες κορίτσια σε εφηβική ηλικία που φορούν μακριά φορέματα, ανάμεσα σε εκατομμύρια άλλους Γάλλους μαθητές, αντιπροσωπεύουν με κάποιο τρόπο μια υπαρξιακή απειλή για το έθνος – και αν δεν αντιμετωπίσουμε αυτό το ζήτημα, «οι ισλαμιστές θα νικήσουν» και σύντομα θα ζούμε σε ένα χαλιφάτο τύπου Ισλαμικού Κράτους; Αυτό αναρωτιέται με σκωπτικό τρόπο ο Αλέν Γκαμπόν.

Πολιτιστική επιλογή η αμπάγια

Αυτή η νέα εκστρατεία είναι ακόμη πιο εξωφρενική, δεδομένου ότι η αμπάγια δεν έχει καμία συγκεκριμένη θρησκευτική σημασία και συχνά αποτελεί μια απλή επιλογή μόδας που επιτρέπει στα κορίτσια να ξεχωρίζουν από τις συνομήλικές τους, ίσως από αντίδραση ενάντια στην κυρίαρχη δυτική κουλτούρα. Επιφανείς Γάλλοι ιμάμηδες, θεολόγοι υψηλού κύρους και το Γαλλικό Συμβούλιο Μουσουλμανικής Πίστης (το ημιεπίσημο όργανο εκπροσώπησης των μουσουλμάνων στη Γαλλία) έχουν καταστήσει σαφές ότι η αμπάγια δεν αποτελεί θρησκευτικό σύμβολο, αλλά πολιτιστική επιλογή.

Γυναίκα φοράει αμπάγια και ποζάρει – Πηγή φωτογραφίας: Pexels

Η μαντίλα και οι ποδοσφαιρίστριες

Παράλληλα, μια άλλη πρόσφατη «διαμάχη» επικεντρώθηκε στις γυναίκες ποδοσφαιρίστριες, οι οποίες διαμαρτύρονται για την απαγόρευση της μαντίλας από τη Γαλλική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία.

Και αυτές, επίσης, έχουν κατηγορηθεί τακτικά από τα κυρίαρχα ΜΜΕ ότι είναι επικίνδυνες, ανατρεπτικές «ισλαμίστριες» που βρίσκονται σε πόλεμο με τη δημοκρατία.

Βαθιά διαρθρωτικά προβλήματα

Όλα αυτά τα αλληλένδετα γεγονότα – η δολοφονία στη Ναντέρ, οι ταραχές στα προάστια και η συνεχιζόμενη προσπάθεια δαιμονοποίησης του Ισλάμ – είναι συμπτώματα των βαθιών διαρθρωτικών προβλημάτων που έχουν αναπτύξει η γαλλική κυβέρνηση, τα κυρίαρχα Μέσα Ενημέρωσης και η κυρίαρχη κουλτούρα με τις «μετα-αποικιακές» μειονότητες γενικά, και ειδικότερα με τους σε μεγάλο βαθμό αδικημένους και διαχωρισμένους πληθυσμούς στα προάστια της Γαλλίας.

Αντί να αναπτύσσει πολιτικές χωρίς αποκλεισμούς και να ενθαρρύνει μια ανοιχτή κουλτούρα που να συνάδει περισσότερο με τους βαθύτατους κοινωνικούς μετασχηματισμούς της Γαλλίας κατά τη μεταπολεμική εποχή, η χώρα κάνει το αντίθετο: αποκλείει, στιγματίζει, δυσφημεί, καταπιέζει και κάνει διακρίσεις σε βάρος ανθρώπων και ομάδων που το μόνο που θέλουν είναι να έχουν ίση μεταχείριση.

Αυτό περιλαμβάνει το δικαίωμα να μη σκοτώνεται κανείς αδικαιολόγητα από την Αστυνομία και να μην καλείται να διαλέξει μεταξύ αθλητισμού και εκπαίδευσης ή μεταξύ της ελευθερίας της θρησκείας και της συνείδησης, σημειώνει ο Δρ. Αλέν Γκαμπόν.

Ειδικότερα, η αντίδραση της κυβέρνησης στη δολοφονία της Ναντέρ και στις ταραχές που ακολούθησαν – που επαναλαμβάνεται με ζήλο από τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης στην «ανάλυσή» τους για τα γεγονότα αυτά – ήταν στην ουσία κατασταλτική, με μοναδικό στόχο την «αποκατάσταση της τάξης». Καμία από τις βαθύτερες αιτίες των διαδηλώσεων δεν αντιμετωπίζεται. 

Η αστυνομική βία

Το πιο σοκαριστικό είναι ότι η κυβέρνηση Μακρόν εξακολουθεί να αρνείται να αναγνωρίσει το βαθύ πρόβλημα της αστυνομικής βίας στη Γαλλία, τον συστημικό ρατσισμό που μαστίζει τις δυνάμεις «ασφαλείας» της και τη θεσμική ισλαμοφοβία, όσο καλά κι αν αυτά τα φαινόμενα έχουν τεκμηριωθεί από μελετητές, ακτιβιστές, τοπικές ενώσεις, ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων και κατοίκους περιθωριοποιημένων γειτονιών.

Την περασμένη εβδομάδα, η Γαλλία καταδικάστηκε επίσημα δύο φορές μέσα σε μία ημέρα για τον αστυνομικό ρατσισμό, τη βιαιότητα και την υπερβολική καταστολή. Το γραφείο ανθρωπίνων δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών κάλεσε τη Γαλλία να αντιμετωπίσει «βαθιά ζητήματα ρατσισμού και διακρίσεων στην επιβολή του νόμου».

Την ίδια ημέρα, η Διεθνής Συνομοσπονδία Συνδικάτων καταδίκασε αυστηρά τη Γαλλία για «αστυνομική βαρβαρότητα», «τυφλές συλλήψεις» και επανειλημμένες παραβιάσεις των δικαιωμάτων των εργαζομένων. 

Συστηματική τύφλωση

Ωστόσο, ενάντια σε όλες τις αποδείξεις – οι οποίες περιλαμβάνουν τις συγκλονιστικές δηλώσεις των ίδιων των αστυνομικών δυνάμεων της Γαλλίας, τα φασιστικά στοιχεία των οποίων απείλησαν ανοιχτά να στραφούν βίαια εναντίον της ίδιας της κυβέρνησης – ο Μακρόν και η κυβέρνησή του συνεχίζουν να αγνοούν και να αρνούνται την πραγματικότητα.

Όσον αφορά την καταδίκη του ΟΗΕ, η κυβέρνηση Μακρόν δήλωσε απλώς ότι «κάθε κατηγορία για ρατσισμό ή συστηματικές διακρίσεις στο αστυνομικό σώμα της Γαλλίας είναι εντελώς αβάσιμη», όπως κάνει πάντα σε τέτοιες περιπτώσεις, οι οποίες έχουν γίνει ρουτίνα. Αυτό υποδηλώνει ότι η κυβέρνηση Μακρόν είναι πλέον τόσο αδύναμη και ανίσχυρη που οι ίδιες οι αστυνομικές δυνάμεις της μπορούν να την απειλούν ανοιχτά και δημόσια με εξέγερση και βία και να τη γλιτώνουν.

Αυτό που έχουμε εδώ, με αυτή τη συστηματική τύφλωση, άρνηση και αδυναμία, δεν είναι μια επανάληψη της ιστορίας, αλλά μια χώρα απρόθυμη και ανίκανη ακόμη και να αναγνωρίσει, πόσο μάλλον να αντιμετωπίσει, τα βαθύτερα αίτια των πρόσφατων γεγονότων, έτσι ώστε μια μέρα να μπορέσει να ανταποκριθεί στα υψηλά ιδανικά της ελευθερίας, της ισότητας και της αδελφοσύνης.

Εν τω μεταξύ, αυτά έχουν γίνει όλο και πιο κενές λέξεις για τους μουσουλμάνους και άλλες μειονότητες – και γι’ αυτό οι γαλλικοί δρόμοι φλέγονται και πάλι, καταλήγει ο Γκαμπόν.