Ξεχειλίζει η οργή στην Τουρκία – Γιουχάρουν υπουργούς του Ερντογάν – Θα «γκρεμίσει» ο σεισμός τον σουλτάνο;

Ξεχειλίζει η οργή στην Τουρκία, όπου ο λαός, θρηνεί τους χιλιάδες νεκρούς του και καλείται να αντιμετωπίσει τις τρομακτικές συνέπειες του φονικού σεισμού της περασμένης Δευτέρας.

Ο αριθμός των νεκρών διαρκώς αυξάνεται, με τις ελπίδες για τους εγκλωβισμένους να σβήνουν, όσο περνάνε οι ώρες. Άγνωστο είναι πόσοι ακριβώς βρίσκονται θαμμένοι κάτω από τα ερείπια, που άφησε πίσω του ο σεισμός. Οι κραυγές τους έπαψαν να ακούγονται.

Εκατοντάδες χιλιάδες είναι οι άστεγοι, σε συνθήκες ψύχους και μαζί με τον θρήνο, η οργή που σιγοβράζει βγαίνει στην επιφάνεια, όπως και οι καταγγελίες, όχι μόνο της παντελούς έλλειψης αντισεισμικής θωράκισης της χώρας, αλλά και της ασύδοτης δράσης των εργολάβων, που κατασκεύασαν κτίρια που έπεσαν σαν τραπουλόχαρτα.

Ο Τούρκος πρόεδρος είδε τον μεγάλο σεισμό του 1999 στη Νικομήδεια (Ιζμίτ) να του ανοίγει το δρόμο προς την εξουσία, μετά τους καταστροφικούς χειρισμούς της τότε κυβέρνησης Ετσεβίτ.

Τώρα, λίγο πριν τις προγραμματισμένες για τις 14 Μαΐου προεδρικές και βουλευτικές εκλογές στη γείτονα, ο Ερντογάν κατηγορείται ότι άφησε την χώρα απροστάτευτη, ευνοώντας μια κλίκα διεφθαρμένων εργολάβων και επιτρέποντας τη μετατροπή των πόλεων σε υποψήφια «νεκροταφεία».

Γιούχαραν τους υπουργούς του Ερντογάν

Και σε όλα αυτά έρχεται να προστεθεί και η αργή ανταπόκριση κατά την προσπάθεια βοήθειας που λένε ότι έχει επιδεινωθεί από την αποτυχία του κράτους να συνεργαστεί και να συντονιστεί με τις τοπικές αρχές.

Η τουρκική κοινωνία «βράζει» και θεωρεί την κυβέρνηση Ερντογάν υπεύθυνη για την ανείπωτη τραγωδία.

Όπως φαίνεται και σε βίντεο που ανεβαίνουν στο twitter, οι πολίτες ξεσπούν σε αποδοκιμασίες, φωνάζοντας «γαϊδούρια» και «ξεδιάντροποι»,  βλέποντας τους αξιωματούχους να επισκέπτονται τις πληγείσες περιοχές.

Χαρακτηριστικό είναι το βίντεο φαίνονται οι αποδοκιμασίες των πολιτών μόλις φτάνει στο Ντιγιάρμπακιρ ο υπουργός Δικαιοσύνης Bekir Bozdag.

Σε άλλο βίντεο φαίνονται οι αποδοκιμασίες απέναντι στον βουλευτή του κόμματος του Ερντογάν Oya Eronat, ο οποίος επισκέφθηκε το Ντιγιαρμπακίρ. Ο Eronat αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την περιοχή όπου διαδήλωναν οι πολίτες.

Οργή λαού

Ενδεικτικό της οργής των Τούρκων πολιτών προς την κυβέρνηση  είναι το απλό και ξεκάθαρο μήνυμα, ενός εξ αυτών, του Χακάν Τανριβερντί, προς τον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ο οποίος επισκέφθηκε τις πληγείσες περιοχές: «Μην έρθεις εδώ να ζητήσεις ψήφους».

Ο Ερντογάν υποσχέθηκε ότι το κράτος θα καλύψει τα ενοίκια των σεισμόπληκτων για έναν χρόνο, ενώ δήλωσε ότι η κυβέρνησή του θα ανοικοδομήσει τα κτίρια που κατέρρευσαν, μέσα σε ένα χρόνο.

«Θα προσφέρουμε 10.000 τουρκικές λίρες (494 ευρώ) στους πολίτες μας. Επιπλέον, για τους πολίτες που δεν μένουν σε σκηνές και που δεν θέλουν να μείνουν σε σκηνές, θα διασφαλίσουμε ότι θα μπορούν να μετακομίσουν σε κατοικίες και θα καλύψουμε το ενοίκιο τους», είπε.

Ανέφερε επίσης ότι εάν οι σεισμόπληκτοι προτιμούν να μείνουν σε ξενοδοχεία, «μπορούμε να τους προσφέρουμε και αυτό το κατάλυμα».

Όμως δεν είναι σίγουρο ότι οι ανέξοδες αυτές υποσχέσεις του Ερντογάν θα έχουν τον αντίκτυπο που επιδιώκει. 

Θα γκρεμίσει ο σεισμός τον Ερντογάν;

Από τους διεθνείς αναλυτές δεν ξέφυγε η σύμπτωση, ότι ένας σεισμός ήταν αυτός που στο παρελθόν άνοιξε στον Ερντογάν τον δρόμο για την πρώτη γραμμή της εξουσίας, και ένας άλλος τώρα παίζει το πολιτικό του μέλλον κορώνα γράμματα.

Η αποτυχία της τότε τουρκικής κυβέρνησης, στον απόηχο του σεισμού του 1999 στο Ιζμίτ, που είχε σαν αποτέλεσμα τον θάνατο 17.000 ανθρώπων έχτισε τον πολιτικό αλτήρα από τον οποίο εκτοξεύτηκε το 2002 το κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ), του Ερντογάν.

Ο «σουλτάνος», ο οποίος κυβέρνησε την Τουρκία για δύο δεκαετίες, αντιμετωπίζει εκλογές τον Μάιο που θα ήταν ήδη δύσκολες γι’ αυτόν, λόγω της οικονομικής κρίσης. Όμως τώρα οι ψηφοφόροι θα καταγράψουν την αντίδρασή τους στον σεισμό και θα αναρωτηθούν γιατί η κυβέρνησή του δεν έκανε περισσότερα για να προετοιμαστεί για μια τέτοια καταστροφή μετά τον σεισμό του 1999.

Καθώς ο αριθμός των νεκρών συνεχίζει να αυξάνεται μετά τους καταστροφικούς σεισμούς στην Τουρκία, αυξάνεται επίσης και ο πολιτικός κίνδυνος για τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερτογάν, σύμφωνα με εκτενές ρεπορτάζ του Politico.

Το Economist, σημειώνει εξάλλου, ότι η κατάρρευση τόσων πολλών κτιρίων στην Τουρκία  θα απαιτήσει έλεγχο. Θα προκύψουν στοιχεία ότι οι συμβουλές των ειδικών αγνοήθηκαν και οι οικοδομικές προδιαγραφές παραβιάστηκαν, ενώ διεφθαρμένοι ή ανίκανοι επόπτες σφύριζαν αδιάφορα.

Η συμμορία των 5, οι αμνηστίες και η κάλπη

Ο νόμος περί δημοσίων συμβάσεων έργων έχει αλλάξει σχεδόν 200 φορές στο πέρασμα των χρόνων.

Στην Τουρκία, σύμφωνα με το  BBC, η κυβέρνηση έχει παράσχει περιοδικές «κατασκευαστικές αμνηστίες» – ουσιαστικά, νομικές απαλλαγές για την καταβολή προστίμων, για κτίρια που έχουν κατασκευαστεί χωρίς τα απαιτούμενα πιστοποιητικά ασφαλείας.

Αυτές έχουν ψηφιστεί από τη δεκαετία του 1960 – με την τελευταία, όμως, το 2018.

Οι επικριτές του Ερντογάν έχουν προειδοποιήσει εδώ και καιρό ότι τέτοιες αμνηστίες εγκυμονούν τον κίνδυνο καταστροφής σε περίπτωση μεγάλου σεισμού.

Σαφώς η πλέον ευνοημένη, με αναθέσεις που χαρακτηρίζοντας φωτογραφικές, είναι μια μικρή κλίκα μόλις πέντε κατασκευαστικών εταιρειών, που η τουρκική αντιπολίτευση χαρακτηρίζει ακραιφνώς φιλοερντογανικές και κατονομάζει ανοιχτά ως «συμμορία».

Και το ερώτημα που πλανάται είναι: «Θα είναι οι κατασκευαστικές αλχημείες της «Συμμορίας των 5» με τα δισεκατομμύρια κέρδη η πολιτική ταφόπλακα για τον Ερντογάν;».