Οι δυτικές προμήθειες Leopard και Challenger στην Ουκρανία έχουν γίνει είδηση, αλλά αποδεικνύεται ότι ο μεγαλύτερος δωρητής είναι ο... εχθρός.
Το πρώτο καθήκον είναι να σκουπιστεί ή να καλυφθεί το Ζ, λέει ο Ανατόλι, 44 ετών, για το διακριτικό κλήσης που είναι γραμμένο στο ρωσικό τανκ που συμμετέχει στον πόλεμο στην Ουκρανία. «Δεν θέλουμε φιλικά πυρά αργότερα». Στη συνέχεια, οι μηχανικοί πιάνουν δουλειά.
Σε μια μυστική τοποθεσία στην Ουκρανία, μέσα σε μια απέραντη αποθήκη, που θα μπορούσε να μπερδευτεί με νεκροταφείο αρμάτων, ό,τι ήταν κάποτε ρωσικό / σοβιετικό, σε πολλές περιπτώσεις, μετατρέπεται σε ουκρανικό, αποκαλύπτει η βρετανική εφημερίδα The Guardian.
Όλα τα πρόσφατα πρωτοσέλιδα για τα άρματα μάχης αφορούσαν στην απόφαση της Γερμανίας και πολλών άλλων να προμηθεύσουν την Ουκρανία με δυτικά βαρέα τεθωρακισμένα: Leopard 2, Challenger και Abram.
Τα ονόματα έγιναν γνωστά και μπορεί να έχουν την τεχνική αιχμή και τη δύναμη πυρός για να αλλάξουν την πορεία του πολέμου της Ουκρανίας, όταν φτάσουν και αν είναι σε επαρκή αριθμό.
Η Μόσχα είναι ο μεγαλύτερος «χορηγός» του Κιέβου
Όμως, παρ’ όλες τις προσπάθειες των συμμάχων του ΝΑΤΟ, η Ρωσία είναι αυτή που, άθελά της, αλλά με κάποια διαφορά, είναι ο μεγαλύτερος «χορηγός» αρμάτων μάχης της Ουκρανίας σήμερα.
Ο Oryx, ο ολλανδικός ιστότοπος ανάλυσης αμυντικών πληροφοριών ανοικτού κώδικα, συγκέντρωσε φωτογραφίες 546 «αιχμαλωτισμένων» ρωσικών αρμάτων μάχης. Και είναι μόνο ένα κλάσμα της συνολικής λείας, που είτε εγκαταλείφθηκε από τις ρωσικές δυνάμεις που διέφευγαν, είτε κατασχέθηκε σε αιματηρές μάχες.
Τρόπαια βουτηγμένα στο αίμα
Ομολογουμένως, τα τρόπαια δεν εμφανίζονται πάντα σε άριστη κατάσταση.
Δείχνοντας προς ένα T-72B3, καλυμμένο με ξερά φύλλα και με σημάδια μάχης με τη μορφή στρεβλωμένης και κακοποιημένης θωράκισης, ο Ανατόλι καυχιέται περήφανα ότι πρόκειται για την πιο πρόσφατη αναβάθμιση του παλιού σοβιετικού άρματος T-72.
Μεταφέρθηκε στις εγκαταστάσεις, που βρίσκονται μόλις λίγα χιλιόμετρα από τις γραμμές του μετώπου, από την 54η ταξιαρχία από την ανατολική περιοχή του Ντονέτσκ, πριν από τέσσερις εβδομάδες. «Δέχθηκε ένα άμεσο χτύπημα στον πύργο του», λέει ο Ανατόλι. «Το σύστημα πυροδότησης υπέστη επίσης ζημιά».
Σχεδιάζουν να το επαναφέρουν στις ράγες του σε σύντομο χρονικό διάστημα, με πρόσθετη θωράκιση. Δεν υπάρχει πολύς χρόνος για συναισθηματισμούς. Μήπως πέθαναν Ρώσοι στρατιώτες σε αυτό; «Δεν ξέρω, υποθέτω πως ναι. Υπήρχαν χέρια και πόδια μέσα σε αυτό. Πολύ αίμα».
Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο ουκρανικός στρατός έχει φροντίσει να επαναφέρει τέτοια οχήματα στο πεδίο της μάχης υπό τη σημαία του. «Αλλά το κράτος είναι απασχολημένο με την επισκευή των ουκρανικών αρμάτων μάχης», λέει ο Roman Sinicyn, 37 ετών, συντονιστής στο Ίδρυμα Serhiy Prytula, ένα φιλανθρωπικό ίδρυμα που διαχειρίζεται αυτή την επιχείρηση, σε συνεργασία με μια εταιρεία μηχανικών, το όνομα της οποίας αποσιωπάται για να αποφευχθεί η ταυτοποίηση του εργοστασίου.
Και ιδιώτες στο «παιχνίδι»
Ως εκ τούτου, η κοινωνία των πολιτών παρενέβη. Πολλές ιδιωτικές εταιρείες έχουν αφήσει στην άκρη τις συνήθεις δραστηριότητές τους, για να μπουν στο παιχνίδι της ανακατασκευής δολοφονικών μηχανών: τανκς, τεθωρακισμένα οχήματα, πυραυλικά συστήματα και άλλο θανατηφόρο υλικό που έμεινε πίσω.
Η προσπάθεια έχει αποδώσει «θανάσιμους» καρπούς: επτά άρματα μάχης που επέστρεψαν στη μάχη, ένα όχημα διοίκησης, ένα σύστημα πυραύλων Hurricane, ένα σύστημα πολλαπλών πυραύλων, ένα όχημα μεταφοράς πεζικού και ένα πλήθος τεθωρακισμένων οχημάτων, μέχρι στιγμής.
Η απελευθέρωση του Χάρκοβο, στη βορειοανατολική Ουκρανία, τον περασμένο Μάιο, ήταν το αποκορύφωμα στο κυνήγι του «θησαυρού» της μάχης, καθώς οι ρωσικές δυνάμεις υποχωρούσαν πανικόβλητες. «Ήταν σαν να μπαίνεις σε ένα μεγάλο, μεγάλο κατάστημα όπου μπορείς να περάσεις και να πεις: ‘Θα πάρω αυτό και αυτό’», λέει ο Ostapchuk.
Το λάθος δεν επαναλήφθηκε όταν το Κρεμλίνο διέταξε υποχώρηση στην περιοχή της νότιας Χερσώνας πριν από τα Χριστούγεννα, αλλά η Μόσχα παραμένει μια υγιής προμηθεύτρια οχημάτων που περνούν στην πλευρά του Κιέβου. Είναι, ωστόσο, συχνά παλαιότερα μοντέλα, σημειώνουν οι μηχανικοί.
Κάνουν τα παλιά «καινούργια»
Δείχνοντας ένα πρώην όχημα μεταφοράς προσωπικού, που έφερε η 46η αερομεταφερόμενη ταξιαρχία της Ουκρανίας από το Σολεντάρ, την πόλη στα ανατολικά που κατέλαβε πρόσφατα η Ρωσία, ο Ανατόλι λέει ότι πιθανότατα κατασκευάστηκε κάπου μεταξύ 1982 και 1987.
Το ίδιο ισχύει και για ένα αντιαρματικό πυραυλοφόρο μοντέλο Shturm S της σοβιετικής εποχής, που φέρει στο πλάι του το σήμα «Ο» των Ρώσων πεζοναυτών. Έπεσε πάνω σε νάρκη στην περιοχή του Ντονέτσκ και εγκαταλείφθηκε.
Στη συνέχεια, υπάρχει το σοβιετικό άρμα T62, πιθανότατα χρονολογούμενο από το 1970 περίπου, το οποίο έφερε πίσω η 128η ορεινή ταξιαρχία από τη Χερσώνα, πριν από τρεις μήνες, την εποχή της ουκρανικής αντεπίθεσης εκεί.
«Αυτό το παλιό άρμα δεν είναι καλό για πόλεμο», λέει ο Ανατόλι, «γι’ αυτό κόψαμε το πάνω μέρος του, τον πύργο και θα το μετατρέψουμε σε όχημα εκκένωσης, που μπορεί να τραβήξει βαριά θωρακισμένα άρματα όταν κολλήσουν».
Πηγή: The Guardian
«Απλώς χαίρομαι που τα παίρνω δωρεάν»
Το Ίδρυμα Prytula έχει επαφές σε όλες τις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις, καθώς είναι και προμηθευτής μικρότερου εξοπλισμού, όπως γυαλιά θερμικής απεικόνισης, μη επανδρωμένα αεροσκάφη και ιατρικά πακέτα, και έτσι τα ανταλλακτικά μπορούν να βρεθούν σχετικά εύκολα. «Υπάρχει μια βάση δεδομένων στο κεφάλι του», λέει ο Sinicyn δείχνοντας τον Ostapchuk.
Ο θόρυβος από τις πρέσες μετάλλων, τις συγκολλήσεις και τα σφυριά, μαζί με τη βαριά μυρωδιά των καυσαερίων των τανκς, καθιστούν αυτό το μέρος δύσκολο για να εργαστεί κανείς. Είναι κρύο, είναι βρώμικο.
Υπάρχει η συνεχής απειλή ότι η Ρωσία θα το εντοπίσει και θα το καταστρέψει. Εδώ εργάζονται 30 έως 50 άτομα ανά πάσα στιγμή, επτά ημέρες την εβδομάδα, ανάμεσα σε κυλίνδρους, κινητήρες και σωρούς από ελαστικά και ερπύστριες.
Υπάρχει μια αίσθηση αποστολής. Μερικές φορές, βρίσκουν μέσα στα οχήματα έγγραφα και προσωπικά αντικείμενα που ανήκαν στους Ρώσους πρώην ιδιοκτήτες. Τα πετάνε, χωρίς να το σκεφτούν καθόλου.
Πώς αισθάνεται ο Ανατόλι που εργάζεται γύρω από τα άρματα μάχης και τα τεθωρακισμένα οχήματα, τα οποία έχουν σταλεί για να σκοτώσουν Ουκρανούς στρατιώτες; «Απλώς χαίρομαι που τα παίρνω δωρεάν!».