Μπόλτον στη Wall Street Journal: Ο Ερντογάν δεν συμπεριφέρεται ως σύμμαχος, επαρκής η βάση για αποβολή από το ΝΑΤΟ

Αναλυτικά το άρθρο του Μπόλτον στη Wall Street Journal

Με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο τιμόνι, η Τουρκία είναι και πάλι «ο ασθενής της Ευρώπης», αν και για λόγους διαφορετικούς από εκείνους που ενέπνευσαν το αρχικό επίθετο του 19ου αιώνα.

Η απόδοση του κ. Ερντογάν έχει υπάρξει σταθερά διχαστική και επικίνδυνη. Οι πολεμικές περιφερειακές πολιτικές του ήταν εξίσου επικίνδυνες, από την ανατροπή βασικών στοιχείων του μετα-οθωμανικού κοσμικού Συντάγματος της Τουρκίας έως τον επανειλημμένο συμβιβασμό του χρηματοπιστωτικού συστήματος και της οικονομικής της σταθερότητας. Η Τουρκία είναι μέλος του Οργανισμού του Βορειοατλαντικού Συμφώνου, αλλά δεν ενεργεί σαν σύμμαχος.

Ωστόσο, υπάρχει μια πιθανότητα να εμποδιστεί, εάν η Δύση λάβει τολμηρά μέτρα για να διασφαλίσει ότι η εγχώρια αντιπολίτευσή του θα κλονιστεί δίκαια στις επερχόμενες προεδρικές εκλογές. Για να γίνει αυτό, η Συμμαχία θα πρέπει να θέσει την ένταξη της Αγκυρας προ των ευθυνών της. Η εξέταση της αποβολής τώρα θα επιτρέψει στη Συμμαχία να συζητήσει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της ένταξής της και να τονίσει -τόσο στους Τούρκους ψηφοφόρους όσο και στα μέλη του ΝΑΤΟ- τα μεγάλα διακυβεύματα των επερχόμενων εκλογών.

Οι Τούρκοι ψηφοφόροι θα έχουν την ευκαιρία να πάρουν τη χώρα τους πίσω τον Ιούνιο ή τον Μάιο, εάν ο κ. Ερντογάν χειραγωγήσει το πρόγραμμα των εκλογών. Οι υποψήφιοι της αντιπολίτευσης έχουν μια πραγματική ευκαιρία. Κέρδισαν σημαντικές δημοτικές εκλογές το 2019, σε πόλεις όπως η Κωνσταντινούπολη, η Αγκυρα και η Σμύρνη. Αυτό συνέβη παρά τις προσπάθειες του κ. Ερντογάν να διαφθείρει την εκλογική διαδικασία χρησιμοποιώντας διώξεις για να σακατέψει την αντιπολίτευση και καταθέτοντας ψευδείς κατηγορίες εναντίον των ηγετών της, συμπεριλαμβανομένου του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης που προσπάθησε τόσο σκληρά να νικήσει.

Υπάρχουν ανησυχητικά σημάδια παρόμοιας συμπεριφοράς αυτή τη φορά. Ο κ. Ερντογάν και οι σύμμαχοί του κατηγορούν την αντιπολίτευση για απιστία στην Τουρκία και παρενοχλούν τα λίγα ανεξάρτητα Μέσα Ενημέρωσης που παραμένουν στη χώρα. Ο κ. Ερντογάν είναι πιθανό να συσσωρεύσει πρόσθετα μέτρα κατά των Κούρδων της Τουρκίας, όπως η αποχρηματοδότηση ενός από τα κύρια πολιτικά κόμματά της και τη σύλληψη οπαδών του αντιφρονούντα κληρικού Φετουλάχ Γκιουλέν με απατηλές κατηγορίες για τρομοκρατία. 

Η Δύση μπορεί να αποτρέψει αυτό το αποτέλεσμα, θέτοντας τα φώτα της δημοσιότητας στη δολιότητα του κ. Ερντογάν, ενθαρρύνοντας την αυξημένη διεθνή παρακολούθηση και τις αναφορές των μέσων ενημέρωσης για τις τουρκικές εκλογές.

Ο ιδρυτικός χάρτης της Συμμαχίας δεν προβλέπει αποβολή ή αναστολή, αλλά η αρχή του Διεθνούς Δικαίου του rebus sic stantibus -«όπως έχουν τα πράγματα τώρα»- παρέχει επαρκή στοιχεία για να γίνει αυτό.

Καμία χώρα δεν δικαιούται να συμμετάσχει στη Συμμαχία και ο κ. Ερντογάν δεν συμπεριφέρεται σαν σύμμαχος. Η χειρότερη παράβασή του τα τελευταία χρόνια ήταν η αγορά του προηγμένου συστήματος αεράμυνας S-400 της Ρωσίας τον Δεκέμβριο του 2017. Αυτή η απόφαση ήταν ασύμβατη με τα υπάρχοντα αμυντικά μέτρα του ΝΑΤΟ και έθεσε σε κίνδυνο την τεχνολογία μυστικότητας F-35 της Αμερικής, απειλώντας έτσι την ασφάλεια των συμμάχων του ΝΑΤΟ και των εταίρων της Μέσης Ανατολής.

Τούρκοι και εξωτερικοί παρατηρητές συμφωνούν ότι ο κ. Ερντογάν θα ηττηθεί στις εκλογές εάν η διαδικασία είναι ελεύθερη και δίκαιη και η αντιπολίτευση παραμείνει αρκετά ενωμένη για να διεξάγει μια αποτελεσματική εκστρατεία. Θα είναι πολύ πιο δύσκολο γι’ αυτόν να ανατρέψει την ψηφοφορία εάν το ΝΑΤΟ επιστήσει τη διεθνή προσοχή στις προσπάθειές του με την απειλή της αποπομπής.

Και αν ο κ. Ερντογάν καταφέρει να κλέψει τις προεδρικές και βουλευτικές εκλογές, το ΝΑΤΟ δεν έχει πλέον την πολυτέλεια να αγνοεί τη ζημιά που έχει προκαλέσει στη Συμμαχία και στα μέλη της. Το να εξετάσουμε σοβαρά την αποπομπή της Τουρκίας ή την αναστολή της ένταξής της είναι προφανώς μια σοβαρή υπόθεση. Αλλά τα πράγματα θα χειροτερέψουν μόνο εάν η Συμμαχία αποτύχει να αντιμετωπίσει τη δηλητηριώδη συμπεριφορά του κ. Ερντογάν.