Το 2009, ένας άνδρας που αυτοαποκαλούνταν Πίτερ Μπέργκμαν βρέθηκε ξεβρασμένος σε μια ιρλανδική παραλία. Δέκα χρόνια αργότερα, η αστυνομία, οι δημοσιογράφοι και οι διαδικτυακοί ντετέκτιβ εξακολουθούν να προσπαθούν να καταλάβουν τι συνέβη.
Ένα απόγευμα του Ιουνίου του 2009, ένας αδύνατος άντρας ντυμένος στα μαύρα επιβιβάστηκε στο λεωφορείο για το Σλίγκο, μια μικρή παραθαλάσσια πόλη όχι μακριά από τα ιρλανδικά σύνορα. Τρεις ημέρες αργότερα, μετά από ένα ήσυχο Σαββατοκύριακο που πέρασε σε μεγάλο βαθμό μόνος του, ο άνδρας ήταν νεκρός – αυτή ήταν η πρώτη πράξη ενός μυστηρίου που έχει πλέον μπερδέψει και στοιχειώσει αστυνομικές δυνάμεις, δημοσιογράφους, κινηματογραφιστές και διαδικτυακούς ντετέκτιβ για πάνω από μια δεκαετία.
Η αρχή αυτής της ιστορίας είναι το Ντέρι, στη Βόρεια Ιρλανδία, όπου επιβιβάστηκε σε ένα απογευματινό λεωφορείο που πέρασε τα σύνορα για το Σλίγκο.
Φτάνοντας στις 6:28μ.μ., καθώς ο απογευματινός ήλιος ζέσταινε τα νερά του κόλπου του Σλίγκο, ο άνδρας πήρε ταξί για το κέντρο της πόλης. Στα χρόνια που ακολούθησαν, κάποιοι το πρότειναν αυτό ως απόδειξη της μη εξοικείωσής του με το Σλίγκο -για να περπατήσει κανείς από τον σταθμό χρειάζεται λίγο περισσότερο από δέκα λεπτά με συνηθισμένο ρυθμό. Τούτου λεχθέντος, είχε επίσης δύο τσάντες να κουβαλήσει, και τα γκρίζα μαλλιά του και η ελαφριά κορμοστασιά του έδειχναν ότι θα χρειαζόταν τη βοήθεια.
Δείτε το βίντεο
Κατακαλόκαιρο
Το πρώτο ξενοδοχείο που δοκίμασε ο άνδρας ήταν γεμάτο – ήταν Παρασκευή βράδυ στην κορύφωση της καλοκαιρινής τουριστικής περιόδου – αλλά είχε μεγαλύτερη τύχη στο Sligo City Hotel στην Quay Street, όπου πλήρωσε για τρεις διανυκτερεύσεις προκαταβολικά. Γράφοντας στο βιβλίο, έγραψε τη διεύθυνσή του ως Ainstettersn 15, 4472, Βιέννη, Αυστρία, κάτι που ταίριαζε με τη γερμανική προφορά του. Με το ίδιο στυλό έδωσε το όνομά του ως Πίτερ Μπέργκμαν. Σε κανένα σημείο δεν του ζητήθηκε η ταυτότητά του.
Η επόμενη ημέρα πέρασε χωρίς πολλά επεισόδια. Ο Μπέργκμαν πήγε στο Γενικό Ταχυδρομείο στις 10:49 π.μ., όπου αγόρασε οκτώ γραμματόσημα και μερικά αυτοκόλλητα αεροπορικού ταχυδρομείου. Έκανε κάποιες δουλειές στην πόλη και έφτασε πίσω στο ξενοδοχείο για να φάει και να κάνει ένα τσιγάρο στον υπαίθριο χώρο.
Την Κυριακή, νωρίς το απόγευμα, έφυγε από το ξενοδοχείο για τη μοναδική πιάτσα ταξί της πόλης και ζήτησε να τον μεταφέρουν σε μια ήσυχη παραλία, όπου θα μπορούσε να κολυμπήσει. Ο οδηγός τον πήγε στο Rosses Point, τη χερσόνησο που είναι γνωστή για τη θέα της, περίπου 15 λεπτά με το αυτοκίνητο. Κατά την άφιξη, ο Μπέργκμαν βγήκε, εξέτασε την απέραντη γαλάζια έκταση και φάνηκε ικανοποιημένος. Αντί να αποβιβαστεί, όπως αναμενόταν, πήρε το ταξί και επέστρεψε αμέσως στο Σλίγκο, όπου πέρασε μία ακόμη βραδιά μόνος του.
Δεν προσπαθούσε να κρυφτεί
Λίγο μετά τη 1 μ.μ. της Δευτέρας 15 Ιουνίου, ο Πίτερ Μπέργκμαν έφυγε από το ξενοδοχείο και κατέθεσε το κλειδί του στη ρεσεψιόν. Άφησε πίσω μια από τις αρχικές του τσάντες – μια μωβ πλαστική. Πήρε μια διαδρομή προς το σταθμό των λεωφορείων- σε ένα σημείο σταμάτησε στην πόρτα ενός εμπορικού κέντρου και περίμενε, σαν άνθρωπος που ετοιμάζεται να γυρίσει πίσω. Αντ’ αυτού, κατευθύνθηκε προς το σταθμό των λεωφορείων και, όταν έφτασε, διάβασε κάποιες σημειώσεις σε κομμάτια χαρτιού που είχε βγάλει από την τσέπη του, πριν τα σκίσει και τα πετάξει σε έναν κοντινό κάδο. Το λεωφορείο για το Rosses Point αναχώρησε στις 2:20μ.μ.
Αργότερα, διαπιστώθηκε ότι έως και δεκαέξι άτομα είχαν δει τον Μπέργκμαν στην παραλία εκείνο το απόγευμα. Δεν προσπαθούσε να κρυφτεί. Όλοι θυμούνται μια χαρούμενη, κάπως επίσημα ντυμένη φιγούρα που χαιρετούσε τους ξένους που συναντούσε στο δρόμο του.
Το επόμενο πρωί, λίγο μετά τις 6 π.μ., ένας ντόπιος άνδρας και ο γιος του έκαναν τζόκινγκ κατά μήκος της παραλίας, μέσα στη θαλάσσια ομίχλη. Ήταν οι πρώτοι που βρήκαν το ξεβρασμένο σώμα του λεπτού, μεσήλικα άνδρα με τα κοντά κουρεμένα γκρίζα μαλλιά. Ο Πίτερ Μπέργκμαν ήταν νεκρός, αλλά το μυστήριο που έκτοτε περιβάλλει την ιστορία του μόλις είχε αρχίσει.
Τι έγινε άραγε;
«Επισκέφτηκα το Σλίγκο για πρώτη φορά μια Παρασκευή του Μαΐου του 2019» γράφει ο Φρανσίσκο Γκαρσία στο βρετανικό Vice και συνεχίζει: «Είχα πετάξει για το Δουβλίνο εκείνο το πρωί και είχα πάρει το τρίωρο τρένο για να διασχίσω την επαρχία, περνώντας από χωράφι σε χωράφι, από πόλη σε πόλη, πριν φτάσω στον σιδηροδρομικό σταθμό του Σλίγκο, ακριβώς πάνω από τον σταθμό λεωφορείων όπου έφτασε ο Πίτερ Μπέργκμαν πριν από τόσα χρόνια. Ήταν μια ωραία μέρα, οπότε αφέθηκα στην βόλτα.
»Πήγα κατευθείαν στο Sligo City Hotel. Ήθελα να ξεκινήσω από εκεί, όπως ακριβώς είχε κάνει και ο Μπέργκμαν. Το πτώμα του είχε μεταφερθεί για νεκροψία όταν βρέθηκε γυμνός, με τα ρούχα του σκορπισμένα στην ακτή. Οι τσέπες του ήταν άδειες. Ούτε χρήματα, ούτε πορτοφόλι, ούτε ταυτότητα. Διαπιστώθηκε γρήγορα ότι είχε πνιγεί, αν και δεν υπήρχε καμία ένδειξη εγκληματικής ενέργειας. Τα δόντια του ήταν σε καλή κατάσταση, εκτός από μερικά σφραγίσματα. Ήταν το σώμα του που τράβηξε την προσοχή. Ήταν χτυπημένο και κατεστραμμένο. Οι εξετάσεις αποκάλυψαν προχωρημένο καρκίνο του προστάτη και όγκους στα οστά. Είχε υποστεί προηγούμενες καρδιακές προσβολές και του έλειπε ένα νεφρό. Η τοξικολογική έκθεση δεν έδειξε καμία ένδειξη φαρμάκων στον οργανισμό του, παρά την ένταση του πόνου που πρέπει να υπέφερε.
»Υπάρχουν διάφοροι τρόποι με τους οποίους αντιμετωπίζουμε τους νεκρούς. Ορισμένοι είναι αρκετά απλοί: τα σώματά τους συλλέγονται, ταυτοποιούνται και αναπαύονται με την ελάχιστη δυνατή φασαρία. Είναι οι γνωστοί νεκροί, με αγαπημένους και πενθούντες. Κάποιοι, όμως, είναι πιο δύσκολοι και απαιτούν διερεύνηση για να βγάλουμε νόημα.
»Γρήγορα έγινε φανερό ότι υπήρχε κάτι παράξενο γύρω από τον Πίτερ Μπέργκμαν. Η παντελής έλλειψη ταυτότητας ή αντικειμένων και το γεγονός ότι οι ετικέτες των ρούχων του είχαν κοπεί χοντροκομμένα με ψαλίδι. Οι αρχές έλεγξαν τη διεύθυνσή του και βρήκαν ένα άδειο οικόπεδο στην Αυστρία, ενώ οι εκτεταμένες έρευνες δεν αποκάλυψαν κανέναν «Πίτερ Μπέργκμαν» που θα μπορούσε ενδεχομένως να ταιριάζει με την περιγραφή του άνδρα. Οι επιστολές που ταχυδρόμησε από το Σλίγκο δεν εντοπίστηκαν ποτέ».
Ο άνθρωπος που δεν υπήρξε ποτέ
«Καθώς περνούσαν οι μέρες, το μυστήριο μεταλλάχθηκε σε κάτι που η αστυνομία δεν είχε αντιμετωπίσει ποτέ πριν. Άλλο πράγμα ήταν οι αγνοούμενοι και άλλο αυτό που συνέβαινε εδώ.
»Οι τελευταίες ημέρες του Πίτερ Μπέργκμαν συνδυάστηκαν με τη διερεύνηση του δικτύου κλειστών κυκλωμάτων παρακολούθησης του Σλίγκο. Η σχολαστικά προσεκτική φιγούρα έβγαινε από το ξενοδοχείο κάθε μέρα οπλισμένη με τη μοβ πλαστική τσάντα του, γεμάτη, και επέστρεφε με αυτήν άδεια. Οι ενδιάμεσες ώρες ήταν ένα μυστήριο. Φαίνεται ότι είχε αδειάσει τα πράγματά του σε διάφορους κάδους απορριμμάτων στην πόλη, φροντίζοντας να μην τον εντοπίσουν οι κάμερες παρακολούθησης. Η παρακολούθηση των αποσπασμάτων του διαθέσιμου υλικού αφήνουν μια παράξενη αίσθηση, σαν να παρακολουθείς ένα φάντασμα να κινείται στον κόσμο των ζωντανών. Ο άνθρωπος που πέρασε τις τελευταίες του ημέρες ως Πίτερ Μπέργκμαν δεν αναγνωρίστηκε ποτέ».
«Ένα απόγευμα Σαββάτου τον Σεπτέμβριο του 2019» γράφει ο Φρανσίσκο Γκαρσία «συναντήθηκα με τον επιθεωρητή Ρέι Μάλντεριγκ στο τμήμα Γκάρντα του Σλίγκο. Είναι ο τρίτος επιθεωρητής που είχε την τελική ευθύνη για την υπόθεση Μπέργκμαν. Το 2009 ήταν ο Τζον Ο’Ρίλι, ο οποίος έκτοτε πήρε προαγωγή και μετακινήθηκε σε άλλη περιοχή. Ο Ρέι μίλησε με ακρίβεια και με διόρθωσε ευγενικά όταν τον ρώτησα αν είχε γοητευτεί από τον Πίτερ Μπέργκμαν. «Δεν μας γοητεύουν οι υποθέσεις», είπε. «Φτάνουν σε εμάς και τις αντιμετωπίζουμε».
»Ο Ρέι πιστεύει ότι το Σλίγκο δεν ήταν τυχαία επιλογή προορισμού. «Φαίνεται ότι υπήρχε κάποιος σκοπός. Ό,τι έκανε φαινόταν να είχε κάποιο σκοπό, από το κόψιμο των ετικετών των ρούχων του και όλα τα υπόλοιπα. Το ερώτημα που πρέπει να θέσετε είναι: γιατί στο Σλίγκο; Αν θέλετε ένα γραφικό μέρος για να πεθάνετε, έχετε πολλές επιλογές σε όλη τη δυτική ακτή της Ιρλανδίας, ή ακόμα και στη Σκωτία για το θέμα αυτό. Κάτι πρέπει να τον έφερε εδώ, ακόμα κι αν δεν μπορέσαμε ποτέ να μάθουμε τι ήταν αυτό»».
Το κυνήγι των απαντήσεων
«Παρά τα αδιέξοδα και τις λανθασμένες εκκινήσεις, ο Ρέι εξήγησε πόσες ώρες αφιερώθηκαν στο κυνήγι των απαντήσεων. Έχουν επιχειρήσει σχεδόν ό,τι περνούσε από το χέρι τους. Διεξήγαγαν έρευνες και κυνήγησαν στοιχεία, όσο τραβηγμένα κι αν ήταν. Έχουν το DNA, τα ρούχα και τα λείψανα του Μπέργκμαν. Τώρα είναι ένα παιχνίδι αναμονής που μπορεί να συνεχιστεί για πάντα. “Το παρομοιάζω με έναν υπολογιστή που έχει μπει σε «κατάσταση ύπνου». Όταν προκύψει κάτι καινούργιο, ή κάποιος αξιόπιστος εμφανιστεί, τότε θα κουνήσουμε το ποντίκι και θα ξαναμπεί σε λειτουργία” είπε ο Ρέι.
»Τα χρόνια έχουν γεννήσει κάθε είδους άγριες, κυρίως διαδικτυακές θεωρίες. Την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, μετρούσα εννέα ξεχωριστά thread στο Reddit αφιερωμένα στο μυστήριο του Πίτερ Μπέργκμαν. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι ήταν πράκτορας των μυστικών υπηρεσιών ή γκάνγκστερ που διέφευγε από μια σκιώδη ομάδα οργανωμένου εγκλήματος. Άλλοι, ότι προσπαθούσε να διεκδικήσει ένα ασφαλιστήριο συμβόλαιο ζωής για τους αγαπημένους του.
»Κάποιος μάλιστα υποστηρίζει ότι το όλο θέμα ήταν μια περίτεχνη φάρσα, που επινοήθηκε από τον Ιρλανδό σκηνοθέτη Ciaran Cassidy -του οποίου το ντοκιμαντέρ του 2013 The Last Days of Peter Bergmann (Οι τελευταίες ημέρες του Πίτερ Μπέργκμαν) ήταν μέχρι πρόσφατα η μοναδική κάλυψη της υπόθεσης από τα μέσα ενημέρωσης- ως ένα είδος avant garde σχολιασμού της μακάβριας γοητείας μας για το αληθινό έγκλημα. «Είναι αληθινό. Καλώς ήρθατε στην τρύπα του κουνελιού» απάντησε ο Ciaran επ’ αυτού.
Δεν τον αναζήτησε ποτέ κανείς
Στην περίπτωση του Πίτερ Μπέργκμαν, δεν υπάρχουν αγαπημένα πρόσωπα που να γνωρίζουμε, μόνο επαγγελματίες ενδιαφερόμενοι συνήγοροι που πιέζουν για απαντήσεις. Αντί για βαθιά μνήμη και θλίψη, έχουμε αποσπασματικές αναμνήσεις που συλλέγονται από μια σειρά τυχαίων συναντήσεων. Ο ταξιτζής που θυμάται τον ευγενικό, χαμηλόφωνο επιβάτη του. Οι άνθρωποι στην παραλία, που δεν μπορούσαν να γνωρίζουν ότι ήταν μάρτυρες των τελευταίων στιγμών της παράξενης φιγούρας. Υπάρχουν εκείνοι που πιστεύουν ότι το αρχικό κυνήγι διακόπηκε πολύ νωρίς. Ότι κάπου, κάποιος πρέπει να θυμάται ή να κατέχει το κλειδί για την πραγματική του ταυτότητα. Αλλά παρά το συνεχιζόμενο ενδιαφέρον -που ενισχύθηκε από ένα πρόσφατο podcast των Irish Times σχετικά με την υπόθεση- κανείς δεν έχει εμφανιστεί ποτέ με κάτι πραγματικά πειστικό.
Ο Πίτερ Μπέργκμαν είχε προσπαθήσει να καλύψει την ταυτότητά του τόσο καλά ώστε να μην αποκαλυφθεί ποτέ. Η ιατροδικαστική προσοχή στις συνθήκες του ίδιου του θανάτου του μιλούσε για έναν άνθρωπο που δεν ήθελε να τον θυμούνται, για οποιονδήποτε λόγο.
*Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο vice.com