Ο «φιλότουρκος» Στόλτενμπεργκ λέει «αντίο» στο ΝΑΤΟ – Τα φαβορί για να τον διαδεχτούν

Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έδωσε στο ΝΑΤΟ μια αίσθηση ανανέωσης για τον ζωτικό ρόλο της άμυνας της Ευρώπης.

Υπό τον κίνδυνο κλιμάκωσης του πολέμου, η περίοδος που διανύουμε μπορεί να είναι τόσο σημαντική όσο οποιαδήποτε άλλη στην ιστορία της Συμμαχίας, η οποία σχεδιάστηκε για να αποτρέψει την επέκταση της Σοβιετικής Ένωσης, γράφουν οι New York Times.

• Διαβάστε επίσης:

Με τη θητεία του σημερινού επικεφαλής του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ -ο οποίος κατά καιρούς έχει αποφύγει να καταδικάσει τουρκικές προκλήσεις κατά της Ελλάδας, με αρκετούς μάλιστα να τον εγκαλούν για φιλοτουρκική στάση- που πρόκειται να λήξει το επόμενο φθινόπωρο, η «αναμέτρηση» μεταξύ των συμμάχων για το ποιος θα τον αντικαταστήσει έχει αρχίσει, με τις «γραμμές μάχης» και τα ανταγωνιστικά «στρατόπεδα» να βρίσκονται πλέον σε τροχιά διαμόρφωσης.

Ο διπλωματικός ανταποκριτής της εφημερίδας υπογραμμίζει ότι είναι ακόμη νωρίς και ότι τα ονόματα των υποψηφίων που ακούγονται πρώτα συνήθως στην πορεία «καίγονται».

Μια από τις πιθανές υποψηφίους για τη θέση του Στόλτενμπεργκ είναι η 54χρονη νυν υπουργός Οικονομικών και αναπληρώτρια πρωθυπουργός του Καναδά, Κρίστια Φρίλαντ, μια πολιτικός με ουκρανικές ρίζες. 

Η κυρία Φρίλαντ, πρώην δημοσιογράφος (η οποία είναι παντρεμένη με δημοσιογράφο των New York Times), υπήρξε επίσης υπουργός Εξωτερικών του Καναδά. Τα πλεονεκτήματά της είναι αρκετά: μιλά αγγλικά, γαλλικά, ιταλικά, ουκρανικά και ρωσικά. Έχει διευθύνει περίπλοκα υπουργεία. Είναι καλή σε συνεντεύξεις τύπου και άλλες δημόσιες εμφανίσεις και θα ήταν η πρώτη γυναίκα και η πρώτη Καναδή που θα διοικούσε ποτέ το ΝΑΤΟ.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα ήθελε βεβαίως ο επόμενος ή η επόμενη επικεφαλής του ΝΑΤΟ να είναι από χώρα μέλος  της, καθώς 21 από τα σημερινά 27 κράτη της ανήκουν στη συμμαχία. Και αν υποτεθεί ότι η Σουηδία και η Φινλανδία έχουν εγκριθεί για ένταξη στο ΝΑΤΟ, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα έχει 23 από τα 32 μέλη.

Άρωμα γυναίκας

Αν και οι Ευρωπαίοι δεν έχουν ακόμη συσπειρωθεί γύρω από έναν υποψήφιο, έχουν επίσης αρκετούς ισχυρούς διεκδικητές που είναι γυναίκες, συμπεριλαμβανομένης της 45χρονης πρωθυπουργού της Εσθονίας Κάγια Κάλας, της 49χρονης προέδρου της Σλοβακίας Ζουζάνα Τσαπούτοβα και της 54χρονης άλλοτε προέδρου της Κροατίας Κολίντα Γκράμπαρ Κιτάροβιτς που είχε διατελέσει και πρέσβης της Κροατίας στην Ουάσιγκτον.

Το όνομα που έχει ακουστεί ως πιθανό από τη Βρετανία είναι εκείνο του νυν υπουργού Άμυνας Μπεν Γουάλας.

Το άτομο που θα αναλάβει το τιμόνι θα πρέπει να διαχειριστεί, αναμφίβολα, μια από τις πιο κρίσιμες καμπές στην ιστορία της συμμαχίας.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία σήμαινε περισσότερα στρατεύματα του ΝΑΤΟ στα σύνορα της Ρωσίας, πιθανά νέα μέλη τη Σουηδία και τη Φινλανδία και νέες απαιτήσεις για χρηματοδότηση και εξοπλισμό.

Ενώ το ΝΑΤΟ λειτουργεί με συναίνεση, το κεφάλι του διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη συμφιλίωση των απαιτήσεων των κρατών μελών του και στην άρθρωση της θέσης της Δύσης σε ένα παγκόσμιο κοινό.

Παράταση θητείας;

Υπάρχουν ζητήματα με όλους τους πιθανούς υποψηφίους, και είναι επίσης πιθανό τα κράτη μέλη να συμφωνήσουν να παρατείνουν τη θητεία του κ. Στόλτενμπεργκ για έναν ακόμη χρόνο.

Σημειώνεται ότι ο Στόλτενμπεργκ είχε ζητήσει παράταση δύο ετών λόγω του πολέμου και του δόθηκε προθεσμία για έναν χρόνο ή μέχρι τον επόμενο Σεπτέμβριο. 

Η επιλογή θα μπορούσε επίσης να γίνει πιο περίπλοκη λόγω των εκλογών την άνοιξη του 2024 που θα επιλέξουν νέα ηγεσία για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό ξεκινά μια βαθιά ανταγωνιστική διαδικασία μεταξύ των κρατών μελών καθώς διαχωρίζουν θέσεις εργασίας.

Σε γενικές γραμμές η Ουάσιγκτον θέλει να αποφύγει την πιθανότητα ο επόμενος ηγέτης του ΝΑΤΟ να θεωρείται ότι λαμβάνει ένα έπαθλο παρηγοριάς για τη μη εξασφάλιση μιας σημαντικής θέσης στην ΕΕ, επομένως θα προτιμούσε η επιλογή να γίνει πριν από αυτές τις εκλογές. Τόσο η Ουάσιγκτον όσο και οι Βρυξέλλες θέλουν το θέμα να θεωρείται λήξαν πριν από τις επόμενες αμερικανικές προεδρικές εκλογές τον Νοέμβριο του 2024.