Το μομέντουμ που έχει δημιουργήσει ο πόλεμος στην Ουκρανία δίνει στην Αθήνα την ευκαιρία να αξιοποιήσει τη συγκυρία και να «θωρακιστεί» διπλωματικά
Για ένα ενδεχόμενο «πόλεμο» μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας μιλούν πλέον τα τουρκικά ΜΜΕ. Και το κλίμα που διαμορφώνεται προκαλεί ανησυχία ακόμα και σε έμπειρους τούρκους δημοσιογράφους, που πλέον φτάνουν και οι ίδιοι να αναρωτιούνται τι θα μπορούσε να λειτουργήσει ως «βαλβίδα εκτόνωσης» της έντασης. Η ίδια ανησυχία εκφράζεται και από διπλωματικές πηγές και των δύο πλευρών, που αναγνωρίζουν την ένταση, ανεξαρτήτως που αποδίδουν την ευθύνη.
Αφού για τους δημοσιογράφους και διπλωμάτες της Άγκυρας υπεύθυνη για την κλιμάκωση της έντασης είναι η Ελλάδα και αντίστοιχα για τους διπλωμάτες και τους δημοσιογράφους της Ελλάδας υπεύθυνη για το «πολεμικό κλίμα» είναι η Άγκυρα.
Η εμφάνιση της λέξης «πόλεμος» στην ατζέντα των ΜΜΕ έχει ενεργοποιήσει τα αντανακλαστικά των πιο ψύχραιμων, που προσπαθούν να διαβάσουν τις εξελίξεις και αναζητούν μία πιθανή διέξοδο.
Μητσοτάκης: Αν συνέβαινε αυτό…
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ερωτηθείς σχετικά στη συνέντευξη Τύπου της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, χαρακτήρισε αδιανόητο το σενάριο για μία ενδεχόμενη σύρραξη Τουρκίας – Ελλάδας με την Τουρκία να επιτίθεται εις βάρος της ελληνικής κυριαρχίας. «Δεν νομίζω ότι αυτό μπορεί να συμβεί. Κι αν αυτό συνέβαινε η Τουρκία θα έπαιρνε απάντηση που θα ήταν απολύτως καταλυτική», ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός.
Ωστόσο η Αθήνα δεν παίρνει αψήφιστα τις απειλές της Άγκυρας. Ακόμα και αν μία «σύρραξη» στις συνθήκες που έχει δημιουργήσει η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία θεωρείται απίθανη, αφού θα διακινδύνευε την πολυπόθητη άρρηκτη ενότητα του ΝΑΤΟ, η κλιμάκωση της έντασης στη ρητορική δημιουργεί ένα «εκρηκτικό» κλίμα, που ευνοεί σίγουρα τα σενάρια ενός «ατυχήματος».
Με το επεισόδιο με το τουρκικό σκάφος «Ανατόλιαν» που κινούνταν ύποπτα εντός των χωρικών υδάτων της Ελλάδας, το οποίο σύμφωνα με πηγές είχε «παράνομο φορτίο» να υποστηρίζεται από κάποιους ότι ίσως ήταν και μία πρώτη απόπειρα σε αυτή την κατεύθυνση.
Η απειλή «ψηλά» στην ατζέντα ενόψει εκλογών
Η απειλή για ένα «ατύχημα» με διάφορες «απόπειρες» στο ενδιάμεσο, αναμένεται ότι θα διατηρηθεί ψηλά στην ατζέντα της Τουρκίας και θα γίνεται διαρκώς εντονότερη όσο πλησιάζουμε στις εκλογές του 2023. Εκλογές στις οποίες ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θέλει να πάει με το αφήγημα, μίας ισχυρής Τουρκίας, που μεγαλώνει, διευρύνει τις συμμαχίες της και ενδυναμώνει το ρόλο της στην γεωπολιτική σκακιέρα.
Για την Άγκυρα άλλωστε ο πόλεμος στην Ουκρανία, όπως παραδέχονται ακόμα και Έλληνες διπλωμάτες, ήταν το όχημα για να βγει από την όποια «απομόνωση» και μάλιστα με ρόλο μεσολαβητή. Οι τούρκοι διπλωμάτες από την πλευρά τους απορρίπτουν την μομφή περί «επιτήδειου ουδέτερου» και υπερασπίζονται την πολιτική των ισορροπιών μεταξύ Ρωσίας και Δύσης που ακολουθεί ο Ερντογάν ως άκρως αποδοτική για τα συμφέροντα της Άγκυρας.
Πιο εθνικιστικά η τουρκική αντιπολίτευση
Οι υψηλοί τόνοι που υιοθετούνται και από την αντιπολίτευση, καλώντας δε τον Ερντογάν να μην μένει στα λόγια, απέναντι στην Ελλάδα, αλλά να προχωρά και σε πράξεις, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά η πρόεδρος του εθνικιστικού «Καλού Κόμματος» Μεράλ Ακσενέρ, ενώ και ο επικεφαλής του κεμαλικού CHP, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου χτίζει πάνω στο ίδιο αφήγημα, κάνοντας λόγο για «κατεχόμενα νησιά» από την Ελλάδα.
Σε αυτές τις συνθήκες μία «αναδίπλωση» Ερντογάν χαρακτηρίζεται ιδιαίτερα δύσκολη έως αδύνατη αφού το πλαίσιο που ο ίδιος δημιούργησε είναι ασφυκτικό.
Σε σενάρια «πολέμου» και κατά πόσο η ένταση επιβάλλεται να αποκλιμακωθεί ώστε αυτά να μην επιβεβαιωθούν αναφέρονται εκτός από τα τουρκικά και διεθνή ΜΜΕ. Με το γερμανικό Τύπο να έχει επανειλημμένα αναφερθεί στο ζήτημα των τουρκικών προκλήσεων και της έντασης απέναντι στην Ελλάδα, καθώς και τα γαλλικά ΜΜΕ.
Τα διεθνή δημοσιεύματα αναγνωρίζουν ότι η παρούσα ένταση από την πλευρά της Τουρκίας έχει ως βάση προεκλογικά κίνητρα, σημειώνουν ωστόσο ότι είναι άκρως επικίνδυνη.
Ο διεθνής παράγοντας και το ΝΑΤΟ
Είναι ενδεικτικό ότι τόσο η Γερμανίδα Υπουργός Εξωτερικών, Αναλένα Μπέρμποκ όσο και η Γαλλίδα ομόλογος της, Κατρίν Κολονά, δεν μάσησαν τα λόγια τους όταν ήρθαν στην Αθήνα και μίλησαν ανοιχτά για την τουρκική παραβατικότητα, το κλίμα έντασης και αστάθειας που δημιουργεί, σημειώνοντας ότι στη διένεξη τάσσονται στο πλευρό της Ελλάδας.
Το μομέντουμ που έχει δημιουργήσει η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία δίνει στην Αθήνα την ευκαιρία να αξιοποιήσει τη συγκυρία και να «θωρακιστεί» διπλωματικά, προς το παρόν. Με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να βάζει πλέον στο κάδρο τόσο τους συμμάχους και εταίρους της Αθήνας, όσο και το ΝΑΤΟ, το οποίο στη ΔΕΘ κατηγόρησε ότι αρκετές φορές παίζει ένα ρόλο «επιτήδειου ουδέτερου». Δείχνοντας ότι η πρόθεση – βάσει των δηλώσεων τουλάχιστον – η πρόθεση της ελληνικής πλευράς είναι να απαιτήσει πλέον καθαρές θέσεις από τους συμμάχους της.