Πόλεμος στην Ουκρανία: Βρήκε το Κίεβο την αχίλλειο πτέρνα της Μόσχας στην Κριμαία;

Οι πολλαπλές εκρήξεις που σημειώθηκαν σε ρωσικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις στην Κριμαία είναι αποτέλεσμα ουκρανικών ενεργειών, σύμφωνα με εσωτερική έκθεση της ουκρανικής κυβέρνησης που επικαλείται το CNN.

Μπορεί το Κίεβο να μην έχει επίσημα αναλάβει την ευθύνη για τα δύο περιστατικά εκρήξεων, σε διάστημα μίας εβδομάδας, ωστόσο αξιωματούχος -υπό το καθεστώς ανωνυμίας- που επικαλείται το αμερικανικό δίκτυο υποστηρίζει ότι οι ουκρανικές δυνάμεις βρίσκονται πίσω από τις επιθέσεις.

Διαβάστε επίσης: Οριστικό: Ο Μπερνάρντ ενημέρωσε τον Παναθηναϊκό ότι έρχεται στην Ελλάδα

Η έκθεση περιγράφει τα γεγονότα που σημειώθηκαν στις 9 Αυγούστου στη ρωσική αεροπορική βάση Σάκι, όπου γίνεται λόγος για σκληρή αλλά και μοναδική απώλεια για τη ρωσική στρατιωτική υποδομή στη χερσόνησο, με επακόλουθες επιθέσεις, ως απόδειξη της συστηματικής στρατιωτικής ικανότητας της Ουκρανίας να στοχεύει την Κριμαία.

Η Ουκρανία είχε ανακοινώσει ότι εννέα ρωσικά πολεμικά αεροσκάφη καταστράφηκαν, με τη Μόσχα από την πλευρά της να αρνείται οποιαδήποτε υλική ζημιά στη βάση της, αποδίδοντας τις εκρήξεις σε παραβίαση των κανόνων πυρασφάλειας.

Σε ομιλία του μετά το περιστατικό, ο ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι είχε δηλώσει ότι ο πόλεμος «ξεκίνησε με την Κριμαία και πρέπει να τελειώσει με την απελευθέρωσή της».

Την Τρίτη, εκρήξεις και πυρκαγιές ξέσπασαν σε αποθήκη πυρομαχικών στην Κριμαία, με τη Ρωσία να κάνει λόγο για «πράξη δολιοφθοράς», χωρίς ωστόσο να κατονομάζει τους δράστες.

Η σημασία της Κριμαίας

Η Ρωσία προσάρτησε την Κριμαία το 2014 και το Κρεμλίνο έχει προειδοποιήσει την Ουκρανία ότι οποιαδήποτε επίθεση στη χερσόνησο θα πυροδοτούσε μαζικά αντίποινα, συμπεριλαμβανομένων χτυπημάτων σε «κέντρα λήψης αποφάσεων» στο Κίεβο.

Η Κριμαία έχει τεράστια στρατηγική και συμβολική σημασία για Μόσχα και Κίεβο. Η απαίτηση του Κρεμλίνου να αναγνωρίσει η Ουκρανία την Κριμαία ως μέρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας ήταν μία από τις βασικές προϋποθέσεις της Μόσχας για κατάπαυση του πυρός.

Τα δύο αυτά περιστατικά θα μπορούσαν να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στη συνολική σύγκρουση, ειδικά αν η επίθεση πραγματοποιήθηκε με οποιοδήποτε νέο οπλικό σύστημα μεγάλης εμβέλειας που κατέχει η Ουκρανία.

Βρέθηκε η αχίλλειος πτέρνα των ρωσικών δυνάμεων;

Σύμφωνα με ανάλυση του Ινστιτούτου για τη Μελέτη του Πολέμου (ISW), οι επιθέσεις στην Κριμαία αποτελούν μέρος της ευρύτερης προσπάθειας αντεπίθεσης της Ουκρανίας στο Νότο.

Οι επιθέσεις σε ρωσικές θέσεις μέσα και γύρω από την Κριμαία είναι πιθανότατα μέρος μιας συνεκτικής ουκρανικής αντεπίθεσης για την ανάκτηση του ελέγχου της δυτικής όχθης του ποταμού Δνείπερου. Οι ρωσικές γραμμές ανεφοδιασμού από την Κριμαία υποστηρίζουν άμεσα τις ρωσικές δυνάμεις στην ηπειρωτική Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένων εκείνων στη δυτική περιφέρεια της Χερσώνας.

Όπως επισημαίνει το αμερικανικό think tank «η στόχευση της Ουκρανίας σε ρωσικές επίγειες γραμμές επικοινωνίας και υλικοτεχνικής υποστήριξης και υποστηρικτικών μέσων στην Κριμαία είναι συνεπής με την ουκρανική προσπάθεια αντεπίθεσης που έβαλε στο στόχαστρο γέφυρες πάνω από τον ποταμό Δνείπερο και ρωσικά στοιχεία υλικοτεχνικής υποστήριξης στην κατεχόμενη περιφέρεια Χερσώνα».

Στο σημείο αυτό επισημαίνεται ότι τα αποτελέσματα αυτής της εκστρατείας θα είναι πιθανότατα να διαταραχθεί η ικανότητα των ρωσικών δυνάμεων να συντηρούν δυνάμεις στη δυτική όχθη του ποταμού Δνείπερου και να τις υπερασπίζονται με εναέρια μέσα και πυροβολικό στην ανατολική όχθη.

Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με τον καθηγητή και ειδικό στη ρωσική πολιτική, Μαρκ Γκαλεότι, οι επιθέσεις στην Κριμαία αναδεικνύουν τρεις πτυχές της νέας φάσης του πολέμου.

Αυτές είναι οι εξής:

Πρώτον, η από καιρό προαναγγελθείσα αντεπίθεση της Ουκρανίας αφορά, μέχρι στιγμής, λιγότερο μια μάχη σώμα με σώμα στο έδαφος και περισσότερο μια μεθοδική προσπάθεια να στοχοποιηθούν οι ρωσικές γραμμές ανεφοδιασμού. Μέχρι τώρα, αυτό γινόταν μέσω βομβαρδισμών με πυραύλους.

«Η παλιά παροιμία ότι ‘οι ερασιτέχνες μελετούν τακτικές, αλλά οι επαγγελματίες μελετούν τα logistics’ ισχύει ιδιαίτερα υπό το φως της εξάρτησης των σύγχρονων στρατευμάτων από τη συνεχή προμήθεια καυσίμων, πυρομαχικών και όλων των άλλων αναλωσίμων του μηχανοποιημένου πολέμου». Αυτή είναι μια αχίλλειος πτέρνα των Ρώσων, υποστηρίζει ο καθηγητής.

Όπως εξηγεί, έχουν την τάση να βασίζονται σε λίγους, μεγαλύτερους κόμβους εφοδιασμού όσο το δυνατόν πιο κοντά στην πρώτη γραμμή, για να ελαχιστοποιήσουν τις αποστάσεις που πρέπει να διανύσει ο περιορισμένος στόλος των φορτηγών τους.

Τώρα που οι Ουκρανοί χρησιμοποιούν όχι μόνο τους πολυδιαφημισμένους νέους αμερικανικούς εκτοξευτές HIMARS με ρουκέτες GMLRS υψηλής ακρίβειας, αλλά και μια σειρά από άλλα συστήματα πυροβολικού και εκτόξευσης πυραύλων που παρέχονται από το ΝΑΤΟ, ο ισχυρισμός του Κιέβου ότι μπορεί να χτυπήσει αρκετά κοντά σε όλες τις γραμμές ανεφοδιασμού της Ρωσίας στο Νότο είναι σαφώς αξιόπιστος.

Με δεκάδες αποθήκες καυσίμων και πυρομαχικών να έχουν καταστραφεί, οι Ρώσοι πρέπει να βασίζονται σε περισσότερες και μικρότερες που βρίσκονται μακριά από τις γραμμές ανεφοδιασμού. Αυτός δεν είναι ο μόνος λόγος για τον οποίο τις τελευταίες εβδομάδες σημειώθηκε δραματική μείωση του όγκου των πυρών του πυροβολικού στην πρώτη γραμμή, αλλά σίγουρα είναι ένας από τους κύριους. 

Δεύτερον, ο βαθμός που χρησιμοποιείται η ακρίβεια των δυτικών οπλικών συστημάτων που παρέχονται στην Ουκρανία χάρη στη νοημοσύνη που επιτρέπει την ταχεία στόχευση, ή ακόμη και τη στόχευση σε πραγματικό χρόνο.

Όπως επισημαίνεται, σε ορισμένες περιπτώσεις φαίνεται ότι αυτό οφείλεται στη δυτική βοήθεια, με πληροφορίες από κατασκοπευτικούς δορυφόρους και συλλογή τεχνικών πληροφοριών να τροφοδοτούνται αθόρυβα στο Κίεβο. Σε άλλες, είναι μέσω της καλής χρήσης drones, κρυφών ανιχνευτών στο έδαφος ή πληροφοριοδοτών μεταξύ του πληθυσμού που βρίσκεται τώρα πίσω από την πρώτη γραμμή της Ρωσίας.

Ωστόσο, οφείλεται επίσης στην εμπνευσμένη χρήση της νοημοσύνης ανοιχτού κώδικα. Παρά τις προσπάθειές τους να κατασχέσουν τα κινητά τηλέφωνα των στρατιωτών τους και να αποτρέψουν τη διαρροή αξιόπιστων πληροφοριών, οι Ρώσοι κολυμπούν αντίθετα στο ρεύμα.

Τρίτον, υπογραμμίζεται το μήνυμα ότι η Κριμαία είναι καλά και πραγματικά στο παιχνίδι. Σύμφωνα με τον καθηγητή, δεν υπάρχει πραγματική αίσθηση ότι μια άμεση ουκρανική επίθεση στην βαριά προστατευμένη χερσόνησο είναι δυνατή στο άμεσο μέλλον. Ωστόσο, η σχετική ησυχία -παρά το γεγονός ότι διέθετε πολυάριθμες βάσεις, αεροδρόμια και κόμβους ανεφοδιασμού- που απολάμβανε μέχρι πρόσφατα ανήκει πλέον στο παρελθόν.

«Φυσικά, τίποτα από αυτά δεν σημαίνει ότι η νίκη της Ουκρανίας είναι αναπόφευκτη – είναι πάντα επικίνδυνο να ξεγράφουμε τη Ρωσία. Ωστόσο, αυτό που υπογραμμίζει είναι ο βαθμός στον οποίο οι Ουκρανοί προσαρμόζονται ταχύτερα και αποτελεσματικότερα από τον εχθρό τους, λαμβάνοντας τα τεράστια ποσά δυτικής στρατιωτικής βοήθειας και χρησιμοποιώντας τα με τρόπους που μεγιστοποιούν τις δικές τους δυνάμεις και στερούν από τους Ρώσους τις δικές τους. Αυτό δεν είναι μόνο θέμα ποσότητας στρατιωτών, ούτε καν θέμα τακτικής. Είναι ένας πόλεμος φαντασίας και προσαρμογής, και εκεί οι Ουκρανοί απέδειξαν και πάλι την υπεροχή τους» καταλήγει.