Το σχέδιο της Τουρκίας για να ξεπεράσει την τροπολογία – μπλόκο για τα F-16

«Είστε σίγουροι στην Ελλάδα ότι θέλετε οι ΗΠΑ να εφαρμόσουν την τροπολογία που προωθούν οι αμερικανοί βουλευτές για τα F-16; Να ζητήσουν από τις ΗΠΑ να εφαρμόσουν το διεθνές δίκαιο; Και ακόμα να χαρακτηριστούν οι εξοπλισμοί αυτοί προς το εθνικό συμφέρον των ΗΠΑ;»

Η ερώτηση έγινε από τουρκική πηγή, πριν από αρκετές μέρες. Και ήταν απάντηση σε αντίστοιχη ερώτηση αν η Τουρκία «φοβάται» την έγκριση της σχετικής με το μπλόκο στα F-16 που ζητά η Άγκυρα τροπολογίας από την Βουλή των ΗΠΑ, που προωθείται πλέον στη Γερουσία.

Διαβάστε επίσης: Η τελευταία εικόνα του Μαρτίνς στις 02:30 τα ξημερώματα, η έμπνευση, η παραίτηση και το… ρεπό!

Η τροπολογία

Για την ιστορία η τροπολογία των Aμερικανών βουλευτών αναφέρει ότι «ο Πρόεδρος (των ΗΠΑ) δεν μπορεί να πωλήσει ή να εγκρίνει άδεια για την εξαγωγή νέων αεροσκαφών F-16 ή τεχνολογίας αναβάθμισης F-16 ή κιτ εκσυγχρονισμού σύμφωνα με οποιαδήποτε αρχή που προβλέπεται από τον νόμο περί ελέγχου εξαγωγών όπλων (22 U.S.C. 2751 κ.ε.) στην κυβέρνηση της Τουρκίας ή σε οποιαδήποτε υπηρεσία ή όργανο της Τουρκίας, εκτός εάν ο Πρόεδρος (των ΗΠΑ) παράσχει στην Επιτροπή Διεθνών Σχέσεων της Γερουσίας, στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής των Αντιπροσώπων και στις επιτροπές Άμυνας του Κογκρέσου πιστοποίηση ότι:

Αυτή η μεταφορά είναι προς το εθνικό συμφέρον των Ηνωμένων Πολιτειών και λεπτομερή περιγραφή των συγκεκριμένων μέτρων που έχουν ληφθεί για να διασφαλιστεί ότι τέτοια F-16 δεν χρησιμοποιούνται από την Τουρκία για επαναλαμβανόμενες μη εξουσιοδοτημένες υπερπτήσεις πάνω από την Ελλάδα».

Και το ερώτημα είναι αν μπορεί τελικά αυτή η τροπολογία είτε να είναι σχεδόν ανώδυνη είτε να μην ακουμπήσει την Άγκυρα.

Το αφήγημα που χτίζει η Άγκυρα

Αμέσως μετά τις πρώτες αντιδράσεις στην Τουρκία για την έγκριση της συγκεκριμένης τροπολογίας από την ολομέλεια της Βουλής, άρχισε να δουλεύει η τουρκική διπλωματία. Και να χτίζεται το αφήγημα που θα αντιμετωπίσει το συγκεκριμένο ενδεχόμενο.

Ενδεικτική πρόσφατη ανάλυση της Μιλλιέτ, στην οποία σημείωνε μεταξύ άλλων ότι «εκ πρώτης όψεως, το νομοσχέδιο φαίνεται να προκαλεί μεγάλο πρόβλημα, αλλά οι αξιωματούχοι στην Άγκυρα είναι σχετικά χαλαροί. Έκανα κάποια έρευνα για το γιατί. Η εικόνα που βλέπω είναι η εξής: Πηγές στην Άγκυρα πιστεύουν ότι εάν ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν τηρήσει ειλικρινά τις προαναφερθείσες θέσεις του, θα βρει τρόπους να παρακάμψει αυτή τη διαδικασία».

Και επισήμαινε ότι ο αμερικανός πρόεδρος «μπορεί να αποδείξει ότι η πώληση είναι σύμφωνη με τα συμφέροντα των ΗΠΑ μέσω της θέσης ότι «η Τουρκία είναι μέλος του ΝΑΤΟ, τα συστήματα F-16 είναι σημαντικά για την άμυνα του ΝΑΤΟ και τα συμφέροντα των ΗΠΑ […]».

Η διαφορά των 6 και 10 μιλίων

Όσο για την προϋπόθεση που αφορά παραβιάσεις εναέριου χώρου ανέφερε ότι «και εδώ, το χαρτί του Μπάιντεν φαίνεται σίγουρη. Η έκθεση του ΥΠΕΞ των ΗΠΑ στο Κογκρέσο για το 2019 (Παρέμβαση άλλων χωρών στον εναέριο χώρο της Ελλάδας – Νόμος για την Ανατολική Μεσόγειο και την εταιρική σχέση ασφάλειας) είναι το κλειδί για την αντιμετώπιση του προβλήματος».

Καθώς «σε αυτή την έκθεση, αναφέρεται ότι το ΥΠΕΞ των ΗΠΑ δεν είχε τα στοιχεία για να στοιχειοθετήσει τους ισχυρισμούς της Ελλάδας για παραβιάσεις του εναέριου χώρου της από το 2017. Η Ελλάδα ισχυρίζεται ότι ο εναέριος χώρος της είναι 10 μίλια, παρά τα χωρικά της ύδατα, τα οποία είναι 6 μίλια. Το ΥΠΕΞ των ΗΠΑ συμμερίζεται την άποψη σε αυτήν την έκθεση ότι τα 4 μίλια που προστέθηκαν πλέον των χωρικών της υδάτων είναι αντίθετα με το διεθνές δίκαιο και δεν θέλει να πάρει μέρος στις παραβιάσεις στην ενδιάμεση περιοχή των 4 μιλίων».

Τσαβούσογλου εναντίον Αθήνας

Αντίστοιχη ήταν και η τοποθέτηση του τούρκου υπουργού Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου την Τετάρτη, που σε μία προσπάθεια αντιστροφής της πραγματικότητας επιχείρησε να παρουσιάσει την Ελλάδα ως παραβάτη της διεθνούς νομιμότητας. Σε αυτή την προσπάθεια ο Τσαβούσογλου χρησιμοποίησε το ζήτημα της διαφοράς των έξι μιλίων στα χωρικά ύδατα και των 10 μιλίων στον εναέριο χώρο.

Μιλώντας στο τουρκικό TV100 ο Τσαβούσογλου στάθηκε στο επιχείρημα αυτό υποστηρίζοντας ότι «η Ελλάδα είναι πλέον η μόνη χώρα στον κόσμο που διεκδικεί 10 μίλια εναέριου χώρου πάνω από 6 μίλια χωρικών υδάτων. Φυσικά, εξηγούμε το πόσο ανόητο είναι αυτό στις επιστολές που γράφουμε. Ακόμη και η αμερικανική κυβέρνηση, σε επιστολή της προς το Κογκρέσο της, λέει ότι αυτό είναι αντίθετο με το διεθνές δίκαιο και είναι απαράδεκτο».

Η έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ

Υπενθυμίζεται ότι στην σχετική έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ που έχει γίνει η βάση στο αφήγημα της Άγκυρας, σχετικά με το νόμο East Med Act, σημείωνε ήδη από το 2020. Τη χρονιά που οι ελληνοτουρκικές σχέσεις είχαν οδηγηθεί σε οριακό σημείο, ότι οι ΗΠΑ δεν μπορούν να παρουσιάσουν κατάλογο με τουρκικές παραβιάσεις.

Και αυτό γιατί «πρώτον, η Ελλάδα διεκδικεί έναν εναέριο χώρο που εκτείνεται έως και 10 ναυτικά μίλια από την ακτογραμμή της και χωρικά ύδατα έως 6 ναυτικά μίλια. Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, ο εναέριος χώρος μιας χώρας συμπίπτει με τα χωρικά ύδατα. 

Οι ΗΠΑ δεν συμμερίζονται την άποψη της Ελλάδας

Έτσι, οι Ηνωμένες Πολιτείες αναγνωρίζουν έως και 6 ναυτικά μίλια εναέριου χώρου της Ελλάδας, σύμφωνα με τα χωρικά ύδατα της Ελλάδας. Επομένως, η Ελλάδα και οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν συμμερίζονται την ίδια άποψη σχετικά με την έκταση του εναέριου χώρου της Ελλάδας».

Συμπλήρωνε δε ως δεύτερο λόγο ότι «η Ελλάδα και οι γείτονές της δεν συμφώνησαν για οριοθέτηση συνόρων στις περιοχές όπου επικαλύπτονται τα νόμιμα θαλάσσια δικαιώματά τους. Η έλλειψη τέτοιας οριοθέτησης σημαίνει ότι δεν υπάρχει σαφήνεια ως προς την έκταση των χωρικών υδάτων της Ελλάδας και του αντίστοιχου εναέριου χώρου σε αυτές τις περιοχές, καθιστώντας αδύνατη οποιαδήποτε αξιολόγηση των συνολικών παραβιάσεων του εναέριου χώρου της Ελλάδας».

Και κατέληγε καλώντας Ελλάδα και Τουρκία «να επιλύσουν εκκρεμή διμερή θέματα θαλάσσιων συνόρων ειρηνικά και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο».

Το παζάρι του Ερντογάν

Και αυτό είναι που κάνει διπλωματικές πηγές να εκφράζουν προβληματισμό – αν όχι ανησυχία – κατά πόσο εάν ο Μπάιντεν θελήσει τελικά να προχωρήσει τη συμφωνία, η όποια προσπάθεια για «μπλόκο» στην Άγκυρα θα μπορούσε να λειτουργήσει υπονομευτικά για τα συμφέροντα της Ελλάδας.

MUST READ

Γκος στο «10»: «Τώρα βλέπετε τις πραγματικές δυνατότητές μας»

Και υπογραμμίζουν ότι πρέπει να αναληφθούν πρόσθετες πρωτοβουλίες και προς την πλευρά της Ουάσιγκτον. Ενώ η τουρκική πλευρά παίζει με το θέμα ως ένα ακόμα χαρτί διαπραγμάτευσης στο διπλωματικό παζάρι του Ερντογάν. Έστω και αν το αφήγημα της Τουρκίας για την ελληνική πλευρά στηρίζεται σε σαθρή βάση.