Οι «οικολογικές ανησυχίες» και ο αγωγός του Καζακστάν
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν βρήκε ένα άλλο όπλο για να χρησιμοποιήσει ενάντια στις ευρωπαϊκές χώρες που υποστηρίζουν την Ουκρανία: είναι το αργό πετρέλαιο του Καζακστάν και δεν θα του κοστίσει σχεδόν τίποτα.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει στρατηγός αναλυτής πετρελαίου του Bloomberg, Τζούλιαν Λι, ενώ πλησιάζει ο χρόνος για την έναρξη των ευρωπαϊκών κυρώσεων για το ρωσικό πετρέλαιο στις 5 Δεκεμβρίου και η ομάδα των βιομηχανικών χωρών της G7 εξετάζει ανώτατο όριο τιμών στις εξαγωγές αργού της Μόσχας, ο Πούτιν ανακοινώνει νωρίτερα τα αντίποινά του. Δικαστήριο στην πόλη Νοβοροσίσκ διέταξε την Caspian Pipeline Consortium να σταματήσει τις αποστολές από τον εξαγωγικό τερματικό σταθμό της Μαύρης Θάλασσας για ένα μήνα ως τιμωρία για παραβίαση των κανονισμών των πετρελαιοκηλίδων.
Παίζοντας με το πετρέλαιο του Καζακστάν
Η ιδιαιτερότητα αυτής της κίνησης, από τη ρωσική σκοπιά, είναι ότι η ροή που θα περιοριστεί δεν είναι κυρίως ρωσικό αργό, το οποίο μπορεί να εκτραπεί αλλού ούτως ή άλλως, αλλά παραγωγή από το γειτονικό Καζακστάν. Σχεδόν 1,5 εκατομμύριο βαρέλια την ημέρα προμήθειας αργού μπορούν να απομακρυνθούν από μια ήδη στενή αγορά χωρίς σχεδόν κανένα κόστος για τη Ρωσία.
Οι προμήθειες στις ευρωπαϊκές αγορές, όπου καταλήγουν περίπου τα δύο τρίτα του αργού CPC, περιορίζονται ήδη από την αναταραχή στη Λιβύη, η οποία έχει μειώσει τις εξαγωγές της βορειοαφρικανικής χώρας στο μισό και φαίνεται πιθανό να τις στείλει ακόμη χαμηλότερα.
Αφού λειτούργησε σχετικά απροβλημάτιστα για περισσότερα από 20 χρόνια, ο αγωγός CPC αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα από τότε που τα στρατεύματα του Πούτιν εισέβαλαν στην Ουκρανία.
Τον Μάρτιο σημειώθηκε καταιγίδα που προκάλεσε ζημιά σε δύο σημεία φόρτωσης, με αποτέλεσμα να τεθεί εκτός λειτουργίας ολόκληρος ο τερματικός σταθμός για αρκετές εβδομάδες και να μειωθούν οι ροές αρκετά μέχρι τον Απρίλιο. Μετά από έναν ήσυχο Μάιο, μια έρευνα βυθού τον Ιούνιο αποκάλυψε μια νάρκη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου που απαιτούσε την αναστολή της φόρτωσης. Μόλις επανήλθαν σε λειτουργία, το λιμάνι χτυπήθηκε ξανά.
Οικολογικές ανησυχίες
Έλεγχος εγκαταστάσεων επικίνδυνης λειτουργίας, με εντολή του αναπληρωτή πρωθυπουργού της Ρωσικής Ομοσπονδίας, αποκάλυψε «μια σειρά παραβιάσεων εγγράφων στο πλαίσιο του Σχεδίου Αντιμετώπισης Πετρελαιοκηλίδων (OSR)», σύμφωνα με δήλωση στον ιστότοπο CPC. Παρόλο που η εταιρεία έλαβε προθεσμία έως τις 30 Νοεμβρίου για να διορθώσει τις παραβάσεις, έγινε αίτηση στο δικαστήριο για αναστολή της λειτουργίας ως τιμωρία για το αδίκημα.
Η διακοπή, εάν εφαρμοστεί, δεν θα έχει ουσιαστικά κανένα αντίκτυπο στις εξαγωγές πετρελαίου της Ρωσίας. Το αργό ρωσικής προέλευσης αποτελεί μόνο περίπου το 10% των όγκων CPC και μπορεί να αναδρομολογηθεί σε εναλλακτικά σημεία πώλησης. Το μεγαλύτερο χτύπημα θα γίνει αισθητό από το Καζακστάν, το οποίο βασίζεται στον αγωγό για σχεδόν το 80% των εξαγωγών υδρογονανθράκων του και έχει μικρή ευελιξία για να μειώσει αυτή την εξάρτηση.
Αλλά η απώλεια ενός εκατομμυρίου βαρελιών ελαφρού αργού πετρελαίου την ημέρα θα ήταν ένα βαρύ πλήγμα για την Ευρώπη.
Η CPC διαχειρίζεται περίπου το 1% του παγκόσμιου πετρελαίου και περιλαμβάνει τις αμερικανικές πετρελαϊκές εταιρείες Chevron και Exxon. Η απόφαση για αναστολή των επιχειρήσεών της αφορά θέματα σχετικά με τη διαχείριση πετρελαιοκηλίδων και η κοινοπραξία δήλωσε ότι πρέπει να συμμορφωθεί με την απόφαση.