Σιβυλλική δήλωση Στόλτενμπεργκ – «Κούρασε» τη Δύση ο πόλεμος στην Ουκρανία;

Μετά από τέσσερις μήνες πολέμου στην Ουκρανία, η κατάσταση που διαμορφώνεται στα ανατολικά της χώρας με τη σταδιακή επικράτηση των ρωσικών δυνάμεων, λειτουργεί ασφυκτικά για το Κίεβο, που έρχεται εκ των πραγμάτων αντιμέτωπο με μία οδυνηρή πραγματικότητα. Η Ρωσία απλώνει τον έλεγχό της, και παρά τις απώλειες που υφίσταται, φαίνεται ότι το σχέδιο να ολοκληρώσει την κατάληψη των κρίσιμων εδαφών υλοποιείται.

Οι εκκλήσεις της Ουκρανίας στη Δύση για αύξηση της στρατιωτικής βοήθειας αλλά και οι αιχμές σε κράτη της ΕΕ και του ΝΑΤΟ για ατολμία στη στήριξή τους στο Κίεβο, πληθαίνουν.

Σε άρθρο τους οι FT μιλούν για μια διαιρεμένη Δύση αναφορικά με το πώς βλέπει την προοπτική του πολέμου στην Ουκρανία. Άλλοι μιλούν για νίκη της Ουκρανίας και άλλοι για ήττα της Ρωσίας. Δεν πρόκειται για μια διαφορά αποχρώσεων αλλά για μια διαφορά στην αντίληψη της απειλής. Εκείνοι που βλέπουν ως μείζονα κίνδυνο τον ρωσικό ιμπεριαλισμό είναι έτοιμοι να καλέσουν σε ουκρανική νίκη. Σε αυτό το στρατόπεδο ανήκουν η Πολωνία, η Βρετανία, οι χώρες της Βαλτικής και η Φινλανδία.

Εκείνοι που ανησυχούν περισσότερο για τον πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Δύσης θα μιλήσουν μόνο για τη Μόσχα που δεν θα κερδίσει. Φοβούνται ότι η πίεση για απόλυτη ουκρανική νίκη θα μπορούσε να οδηγήσει σε άμεση σύγκρουση μεταξύ της Ρωσίας και της Δύσης ή στη χρήση ρωσικών πυρηνικών όπλων. Η Γαλλία και η Γερμανία βρίσκονται σε αυτό το στρατόπεδο.

Οι ΗΠΑ, που έχουν τον σημαντικότερο ρόλο, βρίσκονται κάπου στη μέση – προσπαθώντας να κρατήσουν ισορροπία ανάμεσα στα δύο –  καθώς παρέχουν το μεγαλύτερο μέρος της στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία. Η κυρίαρχη άποψη στην κυβέρνηση Μπάιντεν είναι ότι, έχοντας ανησυχήσει υπερβολικά για την πυρηνική σύγκρουση στην αρχή του πολέμου, η Δύση κινδυνεύει τώρα να ανησυχήσει υπερβολικά λίγο.

Σε αυτό το πλαίσιο, έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον οι δηλώσεις του Γενς Στόλτενμπεργκ σε κοινή συνέντευξη τύπου με τον Φινλανδό πρόεδρο, για το τίμημα που πρέπει να πληρώσει το Κίεβο προκειμένου να εξασφαλίσει ότι θα παραμείνει ένα ανεξάρτητο έθνος.

Παραχώρηση εδαφών: Η μόνη επιλογή;

Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, αναφέρθηκε στο παράδειγμα της Φινλανδίας που κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο αναγκάστηκε να κάνει εδαφικές παραχωρήσεις (σσ Καρελία), που όμως της επέτρεψαν εν τέλει να είναι ένα ανεξάρτητο, ελεύθερο κράτος.

«Η Φινλανδία έδειξε – πέρα από τις ιστορικές αναλύσεις για το εάν αυτή ήταν η απόλυτα σωστή επιλογή – ότι είναι πρόθυμη να πληρώσει ένα τίμημα για την ανεξαρτησία και την ελευθερία. Και αυτό ακριβώς βλέπουμε ότι η Ουκρανία είναι διατεθειμένη να πληρώσει τώρα, το οποίο είναι πολύ σκληρό, επειδή στην πραγματικότητα σημαίνει ότι καθημερινά θυσιάζονται ζωές για κάτι που είναι εξαιρετικά σημαντικό: την ανεξαρτησία, τη δημοκρατία και την ελευθερία. Και αυτό δεν αφορά επίσης μόνο την εδαφική ακεραιότητα, αλλά και την πίστη σε μια ελεύθερη, δημοκρατική κοινωνία. Και γι’ αυτό αγωνίζονται σήμερα οι Ουκρανοί». 

Έχοντας επίγνωση της ανάγκης να διατηρήσουν τη δυτική ενότητα, η Αμερική και οι σύμμαχοί της έχουν καταλήξει σε μερικές λεκτικές φόρμουλες στις οποίες μπορούν όλοι να συμφωνήσουν. Όλοι, συμπεριλαμβανομένου του Σολτς και του Μακρόν, συμφωνούν ότι δεν θα επιβληθεί καμία ειρηνευτική συμφωνία στην Ουκρανία. Αλλά η ανησυχία των Ουκρανών είναι ότι θα αναγκαστούν, εκ των πραγμάτων, να παραχωρήσουν εδάφη, επειδή δεν θα τους δοθεί αρκετά ισχυρός οπλισμός για να εμποδίσουν τη Ρωσία να προελάσει στο πεδίο της μάχης.

Δυσαρέσκεια με ΕΕ

Ο Ζελένσκι δεν έκρυψε τη δυσαρέσκειά του με τον Γερμανό καγκελάριο Όλαφ Σολτς, κατηγορώντας τον ότι δεν έχει δείξει την απαιτούμενη βεβαιότητα ότι στηρίζει την Ουκρανία.

«Αυτός και η κυβέρνησή του πρέπει να αποφασίσουν: δεν μπορεί να υπάρξει συμβιβασμός μεταξύ της Ουκρανίας και των σχέσεων με τη Ρωσία», είπε σε συνέντευξή του στο γερμανικό τηλεοπτικό δίκτυο ZDF.

Η καθυστέρηση παράδοσης στρατιωτικού εξοπλισμού από τη Γερμανία στο Κίεβο, όπως και οι καθυστερήσεις που παίζει η ΕΕ στην ενταξιακή πορεία της Ουκρανίας, σε συνδυασμό με τις πιο «θαρρετές» δηλώσεις Ντράγκι για την ανάγκη επιστροφής στις διαπραγματεύσεις πιέζουν τον Ζελένσκι, που βλέπει να χάνει εδάφη και την οικονομία της χώρας να βουλιάζει.

Οι ισχυροί της ΕΕ στο Κίεβο

Ο Ζελένσκι επιμένει να ζητά από τους Ευρωπαίους να αναγνωρίσουν στη χώρα του έστω το καθεστώς της υποψήφιας προς ένταξη, κάτι που η Γαλλία αρνείται. «Μας αξίζει πραγματικά το επόμενο λογικό βήμα, που είναι το καθεστώς υποψήφιας χώρας. Είναι κάτι που απέχει πολύ από την ένταξη. Δεν σημαίνει καν την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Αξίζουμε, όμως, τουλάχιστον αυτό», δήλωσε το γραφείο της ουκρανικής προεδρίας.

Η εισήγηση της Κομισιόν για θέμα θα γίνει την Παρασκευή, αλλά ακόμα κι αν είναι θετική θα είναι μία κίνηση συμβολισμού, καθώς είναι μία διαδικασία που μπορεί να αποδειχτεί εξαιρετικά χρονοβόρα μέχρι και να μην υλοποιηθεί ποτέ.

• Διαβάστε επίσης: Ουκρανία: Οι «27» στήνουν… ράντζο για το Κίεβο στους διαδρόμους της ΕΕ

Στο κλίμα αυτό η επικείμενη επίσκεψη Σολτς, Μακρόν και Ντράγκι στο Κίεβο την Πέμπτη, που ωστόσο δεν έχει επιβεβαιωθεί επίσημα από τη Γερμανία, θα λειτουργήσει ως μοχλός πίεσης στον Ζελένσκι. Σύμφωνα με την ιταλική La Stampa, στο τραπέζι των συζητήσεων θα τεθεί το ζήτημα της επισιτιστικής κρίσης και των σιτηρών της Ουκρανίας, αλλά και το εάν θα μπορέσει να υπάρξει ένας «ρεαλιστικός» δρόμος προκειμένου να επανεκκινήσουν οι διαπραγματεύσεις.

Η μάχη «κλειδί»

Την ίδια στιγμή η Ρωσία είναι κοντά στο να καταλάβει την Σεβεροντονέτσκ, πόλη 100.000 κατοίκων, που θα έδινε στη Μόσχα τον έλεγχο της περιφέρειας του Λουγκάνσκ και θα της άνοιγε το δρόμο για μια άλλη μεγάλη πόλη, την Κραματόρσκ, που είναι η πρωτεύουσα της γειτονικής περιφέρειας Ντονέτσκ. 

Οι ουκρανικές δυνάμεις παραδέχονται ότι έχουν χάσει τον έλεγχο στο μεγαλύτερο μέρος της περιοχής αν και τονίζουν ότι συνεχίζουν να αντιστέκονται κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου στους δυτικούς ότι πρόκειται για τη μάχη κλειδί για τον έλεγχο του Ντονμπας, μιας κυρίως ρωσόφωνης περιφέρειας που τελεί εν μέρει υπό τον έλεγχο των φιλορώσων αυτονομιστών από το 2014, και θα άνοιγε τον δρόμο στη Ρωσία για να προσαρτήσει τα κρίσιμα για αυτήν εδάφη.

«Πολλά θα εξαρτηθούν από τον αντίκτυπο που θα έχουν τα νέα συστήματα πυροβολικού που έχουν υποσχεθεί στην Ουκρανία τις επόμενες εβδομάδες οι Δυτικοί», αναφέρουν οι FT. Παρά τις υποβόσκουσες διαιρέσεις τους, οι περισσότερες δυτικές κυβερνήσεις φαίνεται να πιστεύουν ότι αν η Ουκρανία μπορέσει να αναγκάσει τη Ρωσία να επιστρέψει εκεί από όπου ξεκίνησαν οι ένοπλες δυνάμεις της στις 24 Φεβρουαρίου, πριν από την εισβολή, τότε αυτό θα αποτελέσει τη βάση για σοβαρές διαπραγματεύσεις.

MUST READ

Γκος στο «10»: «Τώρα βλέπετε τις πραγματικές δυνατότητές μας»

Δυστυχώς, όμως, δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι η Ουκρανία μπορεί να επιτύχει αυτού του είδους τη νίκη – ή ότι οποιαδήποτε πλευρά θα σταματήσει να πολεμά, αν επιτευχθούν οι γραμμές της 24ης Φεβρουαρίου. Στην Ουκρανία, όπως και στο Βιετνάμ, ο ορισμός της νίκης είναι επικίνδυνα δυσδιάκριτος και το αποτέλεσμα μπορεί να είναι ένας μακρύς, βάναυσος πόλεμος φθοράς.