Από τις πλέον εμβολιασμένες χώρες της ΕΕ, η Πορτογαλία αποτελεί το επίκεντρο ενός νέου κύματος της πανδημίας της COVID-19, φέρνοντας στο τραπέζι τη συζήτηση για επαναφορά ορισμένων περιριστικών μέτρων
Έπειτα από τα καταστροφικά (και) στα εδάφη της κύματα της πανδημίας στα τέλη του 2020, η Πορτογαλία κατάφερε να γίνει τους περασμένες μήνες πρότυπο για το πρόγραμμα μαζικού εμβολιασμού του πληθυσμού κατά της COVID-19.
Πράγματι το 95% των επιλέξιμων για εμβολιασμό κατοίκων της είναι διπλά ανοσοποιημένοι και το 70% έχουν λάβει και την τρίτη δόση.
Όμως τώρα, ενόσω η χώρα της Ιβηρικής βρίσκεται στη διαδικασία χορήγησης της τέταρτης δόσης στους ηλικιωμένους, γίνεται το hotspot των μολύνσεων από τις νέες υποπαραλλαγές της Όμικρον στην Ευρώπη.
Τουλάχιστον προσώρας, η Πορτογαλία είναι η μοναδική ευρωπαϊκή χώρα που βιώνει ένα έκτο κύμα εξαιτίας των υποπαραλλαγών BA.4 και BA.5, και δη της τελευταίας, λίγο αφότου αυτές κυριάρχισαν στη (σαφώς λιγότερο εμβολιασμένη) Νότια Αφρική.
Στα πορτογαλικά εδάφη, το νέο πανδημικό κύμα άρχισε επί της ουσίας το περασμένο δίμηνο.
Δραματική αύξηση
Σύμφωνα με τους ειδικούς, η νέα έξαρση συνέπεσε με τη μετάδοση των νέων υποπαραλλαγών και την άρση της υποχρεωτικής χρήσης της μάσκας, πλην ελάχιστων εξαιρέσεων όπως σε νοσοκομεία, κέντρα υγείας, φαρμακεία, οίκους ευγηρίας και μέσα μαζικής μεταφοράς.
Έκτοτε τα νέα κρούσματα αυξήθηκαν δραστικά και έφτασαν στα τέλη Μαΐου να αντιστοιχούν στο 21% των μολύνσεων που έχουν καταγραφεί σε εθνικό επίπεδο από την αρχή της πανδημίας.
Μέσα στο ίδιο διάστημα, οι θάνατοι από κοροναϊό ήταν αντίστοιχα στο 6%.
Ως εκ τούτου, η Πορτογαλία -που έχει πληθυσμό όσο και η Ελλάδα- κατέχει σήμερα τα «μαύρα» πρωτεία στην Ευρώπη ως προς τον κυλιόμενο μέσο όρο νέων θανάτων από την COVID-19.
Είναι επίσης η πρώτη στην Ευρώπη και η δεύτερη στον κόσμο από πλευράς νέων κρουσμάτων κοροναϊού ανά εκατομμύριο κατοίκους – αν και ο ημερήσιος μέσος όρος σε εβδομαδιαία βάση μειώθηκε από περίπου 2.580, σε 2.380 τη Δευτέρα.
Πανδημικό déjà vu σε νέο φόντο
Τελευταίες μελέτες δείχνουν ότι η υποπαραλλαγή BA.5 της Όμικρον αντιπροσωπεύει πλέον σχεδόν το 90% των νέων λοιμώξεων στη χώρα, καθώς δεν καλύπτεται επαρκώς από τα υφιστάμενα εμβόλια.
Το ίδιο ισχύει και με την επίσης παρούσα στην Πορτογαλία υποπαραλλαγή BA.4.
Αν και οι ειδικοί τονίζουν ότι δεν τις θεωρούν επικίνδυνες για την πλειονότητα των ανοσοποιημένων πολιτών και ότι η υφιστάμενη επιδημιολογική εικόνα είναι συνολικά καλύτερη από τις προηγούμενες εξάρσεις του κοροναϊού στη χώρα, η αυξημένη θνησιμότητα από την COVID-19 και η αύξηση κατά 27% των νοσηλειών μέσα σε μία εβδομάδα έχουν θορυβήσει τις αρχές.
Σύμφωνα με τον Ενρίκε Ολιβέιρα από την ομάδα εργασίας για την παρακολούθηση της πανδημίας του Πανεπιστημίου της Λισαβόνας, τα ποσοστά μολύνσεων υποδηλώνουν ότι οι νοσηλείες σε θαλάμους και μονάδες εντατικής θεραπείας (ΜΕΘ) θα παραμείνουν υψηλές μέχρι τα τέλη Ιουνίου.
Ο Πορτογάλος υφυπουργός Υγείας Αντόνιο Λασέρντα Σάλες τόνισε ότι αναμένεται σχετικά υψηλό ποσοστό θνησιμότητας τις επόμενες δύο έως τρεις εβδομάδες.
H υπουργός Υγείας Μάρτα Τεμίδο πάντως υπογράμμισε ότι, τουλάχιστον στην παρούσα φάση, δεν εξετάζεται η επαναφορά μέτρων κατά της COVID-19.
Αυτό, παρά τους φόβους που εκφράζονται για διασπορά στα υπαίρθια φεστιβάλ που οργανώνονται αυτό το καλοκαίρι, πρώτη φορά τα τελευταία δύο χρόνια.
Σε κάθε περίπτωση, τόνισε η Τεμίδο, παραμένει σε ισχύ η σύσταση προς τους πολίτες για τη χρήση μάσκας, ενώ ο εμβολιασμός με τη δεύτερη αναμνηστική δόση θα καλύψει στο μεσοδιάστημα τις πιο ευάλωτες ομάδες.
Η επαναμόλυνση είναι επίσης «πολύ σημαντική», υποστήριξε στο δίκτυο SIC ο ιολόγος Πέδρο Σίμας. Διασφαλίζει τη διατήρηση της ανοσίας, εξήγησε, προσθέτοντας σιβυλλικά πως θα προετοιμάσει τους πολίτες για «οτιδήποτε έρχεται το φθινόπωρο και το χειμώνα»…
Το φθινόπωρο τα… σπουδαία;
Η νέα έξαρση της πανδημίας στην Πορτογαλία έρχεται εν μέσω της σταδιακής κορύφωσης της τουριστικής περιόδου και των προσδοκιών των επιχειρηματιών του κλάδου για ισχυρή ανάκαμψη.
Μέχρι στιγμής, δεν έχουν αναφερθεί κάποιες αρνητικές επιπτώσεις από την επιδημιολογική έξαρση, όπως για παράδειγμα μαζικές ακυρώσεις κρατήσεων.
Σε ισχύ παραμένουν πάντως ορισμένοι υγειονομικοί κανόνες για την είσοδο ξένων ταξιδιωτών στη χώρα.
Σύμφωνα με την ιστοσελίδα Visit Portugal, όλοι οι ταξιδιώτες πρέπει να προσκομίσουν έγκυρο πιστοποιητικό εμβολιασμού, ανάρρωσης από την COVID-19 ή αρνητικό διαγνωστικό τεστ.
Αυτά υπό την προϋπόθεση ότι προέρχονται από χώρες, τα πιστοποιητικά των οποίων αναγνωρίζουν οι πορτογαλικές αρχές.
Κατά τα λοιπά «έγκειται πλέον στον καθένα ξεχωριστά η ευθύνη στον κοινό αγώνα ενάντια η πανδημία, η οποία εξακολουθεί να υπάρχει» είναι το μότο του υπουργείου Υγείας.
Ο φόβος πάντως ενός νέου, ισχυρού πανδημικού κύματος είναι έχει θέσει τις επιτροπές δημόσιας υγείας σε επιφυλακή.
Όπως αναφέρει ο πορτογαλικός Τύπος, έχουν ήδη συζητηθεί προτάσεις για ενδεχόμενη επαναφορά της χρήσης μάσκας όπου υπάρχει συνωστισμός.
Στο ίδιο μήκος κύματος γίνονται εν τω μεταξύ συσκέψεις και στη Γερμανία, όπου καταγράφεται μικρή αύξηση κρουσμάτων της υποπαραλλαγής BA.5 της Όμικρον, αλλά παραμένει κυρίαρχη η BA.2.
Με τους πάντες σε επιφυλακή, ο δήμαρχος του Μονάχου Ντίτερ Ράιτερ ξεκαθάρισε ότι το φετινό Oktoberfest -το πρώτο που οργανώνεται έπειτα από μια διετία- θα γίνει είτε χωρίς περιορισμούς για τον κοροναϊό, είτε καθόλου.
Εκτός απροόπτου, η έναρξή του έχει οριστεί για τις 17 Σεπτεμβρίου.