Ευλογιά των πιθήκων: Συναγερμός στον ΠΟΥ για την εξάπλωση του ιού – Ανησυχία στην Ελλάδα για το ύποπτο κρούσμα

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) αναμένει να εντοπιστούν κι άλλα κρούσματα της ευλογιάς των πιθήκων, καθώς επεκτείνει την επιτήρηση σε χώρες όπου η νόσος αυτή δεν είναι ενδημική.

Ως το Σάββατο, αναφέρθηκαν 92 επιβεβαιωμένα και 28 ύποπτα κρούσματα ευλογιάς των πιθήκων από 12 κράτη μέλη όπου ο ιός δεν είναι ενδημικός, διευκρίνισε η υπηρεσία αυτή του ΟΗΕ, προσθέτοντας ότι θα δώσει περαιτέρω οδηγίες και συστάσεις τις επόμενες ημέρες για τον περιορισμό της εξάπλωσής του.

«Οι διαθέσιμες πληροφορίες υποδεικνύουν ότι η μετάδοση μεταξύ ανθρώπων γίνεται όταν υπάρχει στενή επαφή με ασυμπτωματικούς μολυσμένους ανθρώπους», επισήμανε ο ΠΟΥ.

Η ευλογιά των πιθήκων, μολυσματική ασθένεια που συνήθως έχει ήπια συμπτώματα, είναι ενδημική σε τμήματα της δυτικής και της κεντρικής Αφρικής. Εξαπλώνεται μέσω της στενής επαφής, κάτι που σημαίνει πως μπορεί να περιοριστεί σχετικά εύκολα, με απομόνωση και τήρηση των κανόνων υγιεινής.

«Αυτό που μοιάζει να συμβαίνει είναι ότι μεταδόθηκε στον πληθυσμό ως σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα, και εξαπλώνεται, όπως συμβαίνει γενικά με τα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα (…) σε όλο τον κόσμο», εξήγησε στο πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς ο Ντέιβιντ Χέιμαν, ειδικός στις μολυσματικές νόσους στον ΠΟΥ.

Ο κ. Χέιμαν είπε ότι διεθνής επιτροπή ειδικών συνεδρίασε μέσω βιντεοδιάσκεψης για να συζητήσει τι χρειάζεται να μελετηθεί για το ξέσπασμα και για ποια στοιχεία χρειάζεται να ενημερωθούν οι πολίτες, ανάμεσά τους το εάν υπάρχει ασυμπτωματική εξάπλωση του ιού, ποιοι διατρέχουν κίνδυνο και ποιοι είναι οι τρόποι μετάδοσης.

Πρόσθεσε ότι η συνεδρίαση συγκλήθηκε εξαιτίας της «επείγουσας φύσης της κατάστασης». Η συγκεκριμένη επιτροπή δεν είναι αυτή που θα προτείνει την κήρυξη διεθνούς κατάστασης υγειονομικής έκτακτης ανάγκης, το υψηλότερο επίπεδο συναγερμού του ΠΟΥ, όπως όταν εκδηλώθηκε η πανδημία του νέου κοροναϊού.

Ο κ. Χέιμαν σημείωσε πως η στενή επαφή είναι η κυριότερη οδός μετάδοσης, καθώς τα δερματικά εξανθήματα που προκαλούνται είναι ιδιαίτερα μολυσματικά. Ειδικά οι γονείς που φροντίζουν παιδιά που ασθενούν διατρέχουν μεγάλο κίνδυνο, όπως και οι υγειονομικοί, που εξηγεί γιατί κάποιες χώρες εμβολιάζουν το προσωπικό που φροντίζει ασθενείς με εμβόλια για την ευλογιά, συγγενικό ιό.

Αρκετά κρούσματα έχουν εντοπιστεί σε κλινικές σεξουαλικής υγείας.

Η αρχική αλληλούχηση του γονιδιώματος με βάση δείγματα μερικών κρουσμάτων στην Ευρώπη έδειξε ότι το στέλεχος του ιού έχει ομοιότητες με εκείνο που είχε εξαπλωθεί με πιο περιορισμένο τρόπο στη Βρετανία, στο Ισραήλ και στη Σιγκαπούρη του 2018.

Ο ειδικός εκτίμησε πως είναι «εύλογη» η υπόθεση που ο ιός κυκλοφορούσε ήδη εκτός των κρατών όπου είναι ενδημικός αλλά δεν υπήρξαν ξεσπάσματα λόγω των lockdowns, της κοινωνικής απόστασης και των ταξιδιωτικών περιορισμών που επιβλήθηκαν εξαιτίας της πανδημίας του νέου κοροναϊού.

Επέμεινε πως η κατάσταση δεν είναι παρόμοια με εκείνη το πρώτο διάστημα μετά τον εντοπισμό του νέου κοροναϊού, διότι η ευλογιά των πιθήκων δεν μεταδίδεται με τέτοια ευκολία. Όσοι υποπτεύονται πως μπορεί να έχουν εκτεθεί στον ιό, ή έχουν συμπτώματα, όπως πυρετό ή εξανθήματα, πρέπει να αποφεύγουν τη στενή επαφή με άλλους, υπογράμμισε.

«Υπάρχουν διαθέσιμα εμβόλια, αλλά το πιο σημαντικό μήνυμα είναι πως μπορείτε να προστατευθείτε», κατέληξε ο Ντέιβιντ Χέιμαν.

Ανησυχία και στην Ελλάδα

Ανησυχία και στην Ελλάδα για το ύποπτο κρούσμα από πιθανή μόλυνση από ευλογιά των πιθήκων εξετάζεται στη χώρα μας, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας. Πρόκειται για έναν 29χρονο Βρετανό τουρίστα ο οποίος μαζί με τη συνοδό του, που είναι ασυμπτωτική, εισήχθησαν στο Νοσοκομείο «Αττικόν» προκειμένου να νοσηλευτούν σε δωμάτια αρνητικής πίεσης.

Ο καθηγητής Παθολογίας ΕΚΠΑ στην 4η Παθολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών Π.Γ. Νοσοκομείο «Αττικόν» Σωτήρης Τσιόδρας αναλαμβάνει να εξετάσει το πρώτο ύποπτο κρούσμα της νόσου, μαζί με την αναπληρώτρια καθηγήτρια Παθολογίας -Λοιμώξεων,  Αναστασία Αντωνιάδου και τον καθηγητή Παθολογίας – Ρευματολογίας Δημήτρη Μπούμπα.

Ο ασθενής νοσηλεύεται στην 4η Παθολογική Κλινική του Νοσοκομείου «Αττικόν».

Ο ΕΟΔΥ έλαβε δείγματα για επιβεβαιωτική εξέταση τα οποία στάλθηκαν στο εργαστήριο αναφοράς και τα αποτελέσματα θα είναι διαθέσιμα τη Δευτέρα. 

Τι είναι η ευλογιά των πιθήκων;

Η ευλογιά των πιθήκων είναι μια σπάνια ιογενής λοίμωξη που κυρίως εμφανίζεται σε τροπικές περιοχές της Δυτικής και Κεντρικής Αφρικής.

Πώς μπορεί να νοσήσει κάποιος από ευλογιά των πιθήκων;

Η ευλογιά των πιθήκων μπορεί να μεταδοθεί μέσω του αναπνευστικού συστήματος κατόπιν εισπνοής μεγάλου μεγέθους σταγονιδίων και μέσω επαφής με δερματικές βλάβες πάσχοντος ή μολυσμένα υλικά (π.χ. κλινοσκεπάσματα ή πετσέτες που έχει χρησιμοποιήσει ασθενής

Μετάδοση καταγράφεται, επίσης, μέσω της επαφής με άγρια ζώα, συνήθως πρωτεύοντα και τρωκτικά, όπως αρουραίοι, ποντίκια και σκίουροι ή ακόμα και με ζώα συντροφιάς που έχουν μολυνθεί από τα προηγούμενα.

Μπορεί σπάνια να μεταδοθεί με την κατανάλωση κρέατος από μολυσμένο ζώο που δεν έχει μαγειρευτεί επαρκώς ή με την επαφή με το δέρμα ή το τρίχωμα μολυσμένου ζώου.

Τι πρέπει να κάνω για να μην νοσήσω;

Απαιτείται η τήρηση των βασικών μέτρων ατομικής υγιεινής.

• πλένετε τα χέρια σας με σαπούνι και νερό τακτικά ή χρησιμοποιείτε αλκοολούχο αντισηπτικό
• καταναλώνετε κρέας μόνο αν έχει μαγειρευτεί επαρκώς
• μην πλησιάζετε άγρια ζώα, συμπεριλαμβανομένων νεκρών ζώων
• μην έρχεστε σε στενή επαφή και μην μοιράζεστε ρούχα με άτομα που δεν αισθάνονται καλά και παρουσιάζουν δερματικές βλάβες

Ποια συμπτώματα μπορεί να έχει κάποιος που νοσεί;

Από τη στιγμή που κάποιος μολυνθεί με τον ιό της ευλογιάς των πιθήκων χρειάζεται να περάσουν 5 έως 21 μέρες για να εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα (συνήθως 6 με 13 ημέρες).

Αυτά μπορεί να είναι:

-Πυρετός

-Κεφαλαλγία

-Μυαλγίες

-Οσφυαλγία

-Διογκωμένοι λεμφαδένες (χαρακτηριστικό σημείο διαφορικής διάγνωσης από την ευλογιά)

-Ρίγος

-Καταβολή δυνάμεων

-Εξάνθημα (συνήθως παρουσιάζεται 1 με 3 ημέρες μετά την εμφάνιση του πυρετού).

Σχετικά με το εξάνθημα

Συχνά προηγείται του δερματικού εξανθήματος, η εμφάνιση βλαβών σε βλεννογόνους, όπως του στόματος.

Το εξάνθημα εντοπίζεται αρχικά στο κεφάλι και στο πρόσωπο και στη συνέχεια επεκτείνεται σε άλλα σημεία του σώματος συμπεριλαμβανομένων των παλαμών και των πελμάτων.

Αρχικά εμφανίζεται με τη μορφή κηλίδων και βλατίδων οι οποίες εξελίσσονται σε μικρές φυσαλίδες, φλύκταινες και έπειτα σε εφελκίδες που τελικά υποχωρούν.

Το εξάνθημα αυτό μερικές φορές συγχέεται με το εξάνθημα της ανεμευλογιάς.

Πόσο επικίνδυνο είναι το συγκεκριμένο νόσημα;

Στους περισσότερους ασθενείς τα συμπτώματα υποχωρούν σε 2 με 4 εβδομάδες.

Πότε να επικοινωνήσετε με το γιατρό σας;

Εάν έχετε ένα εξάνθημα με φυσαλίδες και:

έχετε επιστρέψει από τη Δυτική ή Κεντρική Αφρική τις τελευταίες 3 εβδομάδες
έχετε έρθει σε επαφή με κάποιον που είχε ευλογιά των πιθήκων τις τελευταίες 3 εβδομάδες
Ποια είναι η θεραπεία για την ευλογιά των πιθήκων;

Η αντιμετώπιση της νόσου αποσκοπεί στη βελτίωση των συμπτωμάτων. Συνήθως η πορεία είναι ήπια και οι περισσότεροι ασθενείς αναρρώνουν σε 2 με 4 εβδομάδες.

Συχνά χρειάζεται παραμονή στο νοσοκομείο προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα συμπτώματα αλλά και να αποτραπεί η μετάδοση της νόσου.