Ιστορική στιγμή: Φινλανδία και Σουηδία κατέθεσαν επίσημα αίτημα ένταξης στο ΝΑΤΟ

Φινλανδία και Σουηδία κατέθεσαν και επίσημα, το πρωί της Τετάρτης, αίτημα ένταξης στο ΝΑΤΟ, σε μια ιστορική στιγμή που σηματοδοτεί τεκτονικές αλλαγές στο παγκόσμιο σκηνικό έπειτα από δεκαετίες.

Σύμφωνα με διπλωμάτες, η διαδικασία επικύρωσης, που θα πρέπει να περάσει από τα κοινοβούλια όλων των μελών της Συμμαχίας, ενδέχεται να διαρκέσει έως και έναν χρόνο.

«Είναι μια ιστορική στιγμή, την οποία πρέπει να αδράξουμε», είπε ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, κατά την τελετή κατάθεσης των αιτημάτων από τους πρέσβεις των δύο χωρών. «Καλωσορίζω θερμά τα αιτήματα Φινλανδίας και Σουηδίας. Είστε οι στενότεροι εταίροι μας και η ένταξή σας θα αυξήσει την κοινή μας ασφάλεια» πρόσθεσε.

Η παράδοση των επιστολών στην έδρα της συμμαχίας στις Βρυξέλλες σηματοδοτεί την έναρξη της διαδικασίας ένταξης που τελικά αναμένεται να οδηγήσει σε διεύρυνση του ΝΑΤΟ από 30 σε 32 μέλη.

«Φεύγουμε από μια εποχή και ξεκινάμε μια άλλη» δήλωσε τη Δευτέρα η πρωθυπουργός της Σουηδίας, Μαγκνταλένα Άντερσον, ανακοινώνοντας την απόφαση.

Η Άντερσον και ο πρόεδρος της Φινλανδίας, Σάουλι Νιινίστο, έχουν προγραμματίσει να εμφανιστούν στον Λευκό Οίκο την Πέμπτη, όπου ο πρόεδρος Μπάιντεν αναμένεται να στηρίξει τις θέσεις τους.

To παζάρι του Ερντογάν

Πάντως, το μπρα ντε φερ με την Τουρκία εντός του ΝΑΤΟ συνεχίζεται και δεν αποκλείεται το παζάρι που ξεκίνησε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τη Δύση να κριθεί επί αμερικανικού εδάφους.

Το θέμα αναμένεται να κυριαρχήσει στη συνάντηση που θα έχει σήμερα, στη Νέα Υόρκη, ο τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, με τον αμερικανό ομόλογό του, Αντονι Μπλίνκεν.

Ο Ταγίπ Ερντογάν κλιμάκωσε την πίεση προς τις δύο χώρες το βράδυ της Δευτέρας, όταν τις κάλεσε «να μην μπουν στον κόπο» να στείλουν αντιπροσωπείες στην Αγκυρα προς αναζήτηση κοινού τόπου.

Παρ’ όλα αυτά, η κυβέρνηση Μπάιντεν αισιοδοξεί ότι η περιπέτεια που προκάλεσε στην ενταξιακή διαδικασία των δύο χωρών ο Ερντογάν θα έχει αίσιο τέλος. «Εχουμε την πεποίθηση ότι θα υπάρξει συναίνεση σχετικά με την Τουρκία και την αίτηση Σουηδίας και Φινλανδίας» δήλωσε η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, Καρίν Ζαν-Πιερ, προσθέτοντας ότι «διεξάγονται συζητήσεις» για το εν λόγω θέμα. Ανάλογη άποψη είχε εκφράσει νωρίτερα και ο Αντονι Μπλίνκεν.

Αν και η άποψη των περισσότερων αναλυτών είναι ότι ο τούρκος πρόεδρος δεν θα εμποδίσει, τελικά, τη νέα διεύρυνση του ΝΑΤΟ, η σκληρή γραμμή που ακολουθεί φαίνεται ότι μπορεί να αποφέρει κάποιους καρπούς. 

Αισιόδοξη για λύση η Φινλανδία

Πεπεισμένος ότι θα υπάρξει συμφωνία με την Τουρκία ως προς την εισδοχή του Ελσίνκι και της Στοκχόλμης στο ΝΑΤΟ δήλωσε την Τρίτη ο Φινλανδός πρόεδρος, Σαούλι Νιινίστο, σε ομιλία του στο Κοινοβούλιο της Σουηδίας.

«Οι δηλώσεις από την Τουρκία άλλαξαν πολύ γρήγορα και γίνονται σκληρότερες τις τελευταίες ημέρες. Όμως είμαι σίγουρος πως με τη συνδρομή εποικοδομητικών συνομιλιών, θα επιλύσουμε την κατάσταση» ανέφερε ο Σαούλι Νιινίστο κατά την ομιλία που εκφώνησε στο σουηδικό Κοινοβούλιο.

Ο Φινλανδός πρόεδρος ανέφερε πως είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Τούρκο ομόλογό του, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, πριν από έναν μήνα και το μήνυμα που είχε λάβει τότε ήταν ότι υποστήριζε την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.

«Ωστόσο, την τελευταία εβδομάδα είπε πως ‘δεν είναι υπέρ’. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να συνεχίσουμε τις συζητήσεις μας. Είμαι αισιόδοξος» συνέχισε ο Σαούλι Νιινίστο.

Κατά την συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε εν συνεχεία από κοινού με την Σουηδή πρωθυπουργό, Μαγκνταλένα Άντερσον, ο Σαούλι Νιινίστο χαρακτήρισε «νίκη της δημοκρατίας» την έγκριση της υποψηφιότητας ένταξης στο ΝΑΤΟ με συντριπτική πλειοψηφία από το φινλανδικό Κοινοβούλιο.

Η Μαγκνταλένα Άντερσον δήλωσε από πλευράς κατά τη συνέντευξη Τύπου ως προς τις αντιρρήσεις της Τουρκίας πως η Στοκχόλμη «προσβλέπει στη συνεργασία με την Τουρκία εντός του ΝΑΤΟ». 

Νιινίστο και Άντερσον την Πέμπτη στον Λευκό Οίκο

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, θα δεχθεί τον Φινλανδό πρόεδρο, Σαούλι Νιινίστο, και την Σουηδή πρωθυπουργό, Μαγκνταλένα Άντερσον, την Πέμπτη για να συζητήσουν τις αιτήσεις τους στο ΝΑΤΟ, ανακοίνωσε ο Λευκός Οίκος.

Θα συζητήσουν, επίσης, «την ευρωπαϊκή ασφάλεια, καθώς και την ενίσχυση των στενών συνεργασιών μας σε μια σειρά από παγκόσμια ζητήματα και την υποστήριξη για την Ουκρανία», δήλωσε η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Καρίν Ζαν-Πιερ.

Την ίδια στιγμή, και από γερμανικής πλευράς εκφράζεται βεβαιότητα ότι θα υπερκεραστούν οι αντιρρήσεις της τουρκικής πλευράς στην ένταξη Φινλανδίας και Σουηδίας.

Η Γερμανίδα υπουργός Άμυνας, Κριστίνε Λάμπρεχτ, αναμένει ότι η Τουρκία θα συγκατατεθεί τελικά στη διεύρυνση του ΝΑΤΟ με τη Σουηδία και τη Φινλανδία, ζητώντας ταυτόχρονα να ληφθούν σοβαρά υπ’ όψιν τα τουρκικά επιχειρήματα.

«Η ένταξη δύο τόσο ισχυρών κρατών-μελών της ΕΕ στο ΝΑΤΟ θα εμπλουτίσει τη Συμμαχία και είμαι απολύτως πεπεισμένη ότι και η Τουρκία μπορεί να πειστεί για αυτό» δήλωσε η Λάμπρεχτ στο περιθώριο του Συμβουλίου των υπουργών ‘Αμυνας της ΕΕ και ζήτησε να ληφθούν σοβαρά υπ’ όψιν τα επιχειρήματα και οι ανησυχίες που έχει εκφράσει η Άγκυρα.

Η υπουργός άφησε, ωστόσο, ανοιχτό το εάν αυτό συνεπάγεται και γερμανικές παραχωρήσεις, καθώς ήδη η προηγούμενη ομοσπονδιακή κυβέρνηση είχε διακόψει εν μέρει τις εξαγωγές όπλων στην Τουρκία μετά την εισβολή στη βόρεια Συρία το 2019.

Εξίσου βέβαιη ότι θα προχωρήσει η ταχεία ένταξη Φινλανδίας και Σουηδίας, παρά τις τουρκικές επιφυλάξεις, εμφανίστηκε και η επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας, Αναλένα Μπέρμποκ, τονίζοντας επίσης ότι η Συμμαχία θα διασφαλίσει την προστασία των δύο χωρών κατά τη διαδικασία επικύρωσης του Πρωτοκόλλου Εισδοχής τους.

«Είμαι βέβαιη ότι οι δύο χώρες θα ενταχθούν γρήγορα, γιατί όλοι γνωρίζουν πολύ καλά ότι αυτή είναι μια κρίσιμη στιγμή. Μια ιστορική στιγμή, αλλά σε μια εξαιρετικά δραματική κατάσταση» δήλωσε η Μπέρμποκ έπειτα από συνάντηση που είχε με τον Δανό ομόλογό της Γιέπε Κόφοντ, στο Βερολίνο.