Λίγο πριν την επίσκεψη Μητσοτάκη στις ΗΠΑ η Τουρκία επαναφέρει σκηνικό έντασης στο Αιγαίο

Σε μια νέα περίοδο έντασης φαίνεται ότι μπαίνουμε με την Τουρκία καθώς το μπαράζ προκλήσεων πήρε απροκάλυπτες διαστάσεις τα τελευταία 24ωρα και οδήγησε σε ανάλογες απαντητικές κινήσεις στην Άγκυρα από την Αθήνα. Έτσι μετά τις ασκήσεις κατάληψης νησίδων στο Αιγαίο, τις δεκάδες υπερπτήσεις πάνω από ελληνικά νησιά και παραβιάσεις του ελληνικού FIR από τουρκικά μαχητικά η ελληνική κυβέρνηση απάντησε με το πάγωμα των ΜΟΕ, την ακύρωση της πρόσκλησης στην τουρκική αεροπορία για συμμετοχή στην άσκηση «Tiger Meet» αλλά και την ενεργοποίηση της αεράμυνας στα νησιά μετατρέποντάς τη στην συνέχεια σε άσκηση.

Έχει τις βλέψεις της στην περιοχή

Βεβαίως οι διαφορές όλο το προηγούμενο διάστημα παρέμεναν, η προκλητική ρητορική στην πραγματικότητα ουδέποτε έλλειψε, ενώ ενίοτε και επί του πεδίου η Τουρκία ουδέποτε «διορθώθηκε» απολύτως. Παρόλα αυτά όμως ήταν σαφές πως οι τόνοι εκ μέρους της Άγκυρας σε σχέση με τις μεταξύ μας σχέσεις είχαν πέσει εμφανώς σε σχέση με αυτά που έχουν συμβεί την τελευταία τουλάχιστον διετία.

Μάλιστα μέχρι πριν από λίγο πολλοί θα στοιχημάτιζαν ότι λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, η Τουρκία και ο Ερντογάν θα ήταν σαφώς πιο προσεκτικοί καθώς εκτός όλων των άλλων για να μπορεί η γειτονική χώρα να παίξει το ρόλο του επιτήδειου ουδέτερου στον επί της ουσίας πόλεμο Δύσης – Ρωσίας (Ανατολής) θα κρατούσε τα προσχήματα σε ότι αφορά τη συνοχή της νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ.

Η εντύπωση που είχε δοθεί άλλωστε μετά το ταξίδι του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Κωνσταντινούπολη και το τετ α τετ με τον Ταγίπ Ερντογάν δεν οδηγούσε στο συμπέρασμα ότι η ένταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις θα επανέλθει αναπόφευκτα. Τουναντίον πολλοί υποστήριζαν ότι κυρίως λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και των διεθνών γεωπολιτικών ανακατατάξεων δημιουργούνται προϋποθέσεις για να τεθεί επί τάπητος ακόμα και μια συμφωνία για προσφυγή Ελλάδας και Τουρκίας στη Χάγη.

Τα τελευταία 24ωρα πάντως δείχνουν ότι αυτή η ανάγνωση των εξελίξεων δεν είναι και τόσο στέρεα. Η Τουρκία έχει τις δικές της βλέψεις στην περιοχή και δεν είναι διατεθειμένη να παραιτηθεί από αυτές.

Μέχρι που θα τραβήξει το σχοινί;

Αξίζει να σημειωθεί ότι η ένταση αυτή στις ελληνοτουρκικές σχέσεις συμπίπτει χρονικά με ορισμένες αψιμαχίες που καταγράφονται αυτό το διάστημα στις σχέσεις ΗΠΑ και Τουρκίας, όπως πχ με αφορμή την επέτειο της Γενοκτονίας των Αρμενίων. Αν και την ίδια στιγμή στην Τουρκία γίνονται πχ ανταλλαγές αιχμαλώτων ανάμεσα σε Ρωσία και ΗΠΑ.

Μάλιστα αυτές οι ρητορικές εντάσεις ανάμεσα σε Άγκυρα και Ουάσινγκτον καταγράφονται στο ανώτατο δυνατό επίπεδο όπως πχ στις σκληρές δηλώσεις Ερντογάν κατά Μπάιντεν, αλλά και άλλων κυβερνητικών αξιωματούχων όπως ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου και ο Ιμπραήμ Καλίν.

Το ερώτημα λοιπόν που τίθεται είναι μέχρι που είναι διατεθειμένη να τραβήξει το σχοινί η Τουρκία και σε ποιο βαθμό η Ελλάδα είναι διατεθειμένη να μην κάνει πίσω στις συνεχείς προκλήσεις που δέχεται από την άλλη πλευρά μέσα σε αυτό το πολωμένο και διχασμένο παγκόσμιο σκηνικό ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση.

Στο πλαίσιο αυτό επισημαίνεται ότι η Τουρκία απαντώντας στις ελληνικές αντιδράσεις για το κρεσέντο της τουρκικής παραβατικότητας τα τελευταία 24ωρα, εμμένει και υπεραμύνεται των προκλήσεων στις οποίες προέβη κατηγορώντας την Ελλάδα ότι προηγήθηκε πραγματοποιώντας «προβοκατόρικες» πτήσεις στο Αιγαίο.

ΝΑΤΟ και ΗΠΑ

Προς ώρας η Ελλάδα έχοντας τονίσει ότι είναι έτοιμη να απαντήσει τόσο επί του πεδίου όσο και σε διπλωματικό επίπεδο, κινήθηκε στο πλαίσιο της διπλωματικής καταγγελίας της Τουρκίας εντός του ΝΑΤΟ με την επικοινωνία του πρωθυπουργού με τον Γενς Στόλτενμπεργκ και είναι επίσης σαφές ότι τα ελληνοτουρκικά θα αποτελέσουν ένα από τα βασικά θέματα του μενού των συζητήσεων που θα έχει ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τον Τζο Μπάιντεν στο Λευκό Οίκο στις 16 Μαΐου.

Μάλιστα κυβερνητικά στελέχη, με αφορμή και την πρόσκληση Πελόζι στον κ. Μητσοτάκη να γίνει ο πρώτος Έλληνας πρωθυπουργός που θα μιλήσει στο Κογκρέσο των ΗΠΑ την επομένη μέρα του τετ α τετ με Μπάιντεν, στις 17 Μαΐου, σημείωναν με το βλέμμα στην Άγκυρα ότι η επίσκεψη στις ΗΠΑ και η ομιλία του κ. Μητσοτάκη σε αυτή τη διεθνή συγκυρία «στέλνει πολλαπλά μηνύματα», δείχνει τον ενισχυμένο ρόλο της Ελλάδας στην ευρύτερη περιοχή καθώς και το εξαιρετικό επίπεδο των διμερών σχέσεων με τις ΗΠΑ.

Όλα αυτά μένει να επιβεβαιωθούν στην πράξη. Πάντως οι ενδείξεις μάλλον συγκλίνουν στο συμπέρασμα ότι ενόψει και της συνόδου σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών το Μάιο του σχήματος «3+1» (Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ και ΗΠΑ) με βασικό αντικείμενο τα ενεργειακά, το πιθανότερο σενάριο είναι το «καλό κλίμα» με θέα το Βόσπορο στην τελευταία συνάντηση των κ.κ. Μητσοτάκη και Ερντογάν να χαθεί στα ταραγμένα νερά του Αιγαίου για ακόμα μια φορά.