Αντιπερισπασμός πίσω από το πλήγμα της ναυαρχίδας Moskva; – Η μεγάλη πολεμική ιστορία πίσω από το σύμβολο του ρωσικού στόλου

Συγκεχυμένες παραμένουν οι πληροφορίες για την τύχη της ρωσικής ναυαρχίδας Moskva όπως και για την αιτία που προκάλεσε τελικά το πλήγμα στο σημαντικότερο πλοίο του ρωσικού στόλου. Ουκρανοί και Ρώσοι δίνουν διαφορετικές εκδοχές για το τι συνέβη όπως και για το εάν το Moskva έχει «διασωθεί» που δεν μπορούν να επιβεβαιωθούν ανεξάρτητα. Το σίγουρο είναι ότι η εικόνα του «τραυματισμένου» πυροβόλου καταδρομικού αποτελεί πλήγμα στο πολεμικό ναυτικό της Ρωσίας και «τραυματίζει» επίσης το ηθικό των δυνάμεών της σε μία κρίσιμη καμπή του πολέμου.

Το Moskva αποτελούσε το διαμάντι του ρωσικού στόλου με πλούσια πολεμική ιστορία από την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης. Εφοδιασμένο με δεκαέξι εκτοξευτήρες πυραύλων κατά πλοίων επιφανείας P-1000 Vulcan, καθώς και διάφορα ανθυποβρυχιακά και αντιαεροπορικά όπλα, το καταδρομικό αναπτύχθηκε το δεύτερο εξάμηνο του 2015 στην ανατολική Μεσόγειο, για να προστατεύει τη ρωσική αεροπορική βάση Χμάιμιμ στη Συρία, σύμφωνα με το TASS.

Εκτός της συμμετοχής του στις πολεμικές επιχειρήσεις, αποτέλεσε όργανο της ρωσικής διπλωματίας.

Τι γνωρίζουμε μέχρι στιγμής

Ο Ολεξίι Αρεστόβιτς, σύμβουλος της ουκρανικής προεδρίας, μίλησε μέσω YouTube περί ουκρανικών πληγμάτων στο καταδρομικό, για «έκπληξη στη ναυαρχίδα του ρωσικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας». «Φλέγεται με μεγάλη ένταση. Τώρα. Και με τη θαλασσοταραχή, είναι αδύνατο να ξέρουμε αν μπορούν να το βοηθήσουν», είπε προσθέτοντας ότι πάνω στο σκάφος βρίσκονται «510 μέλη πληρώματος».

Από την πλευρά του το ρωσικό υπουργείο Άμυνας ανακοίνωσε ότι το καταδρομικό δεν έχει βυθιστεί και ότι οι εκρήξεις σε αυτό έχουν σταματήσει. «Η εστία της πυρκαγιάς έχει τεθεί υπό έλεγχο, δεν υπάρχουν φλόγες. Οι εκρήξεις των πυρομαχικών έχουν σταματήσει. Το καταδρομικό Moskva διατηρεί την πλευστότητά του», ανέφερε το ρωσικό υπουργείο, το οποίο πρόσθεσε ότι ερευνά τα αίτια του ατυχήματος. «Λαμβάνονται μέτρα για τη ρυμούλκηση του καταδρομικού προς το λιμάνι», συνέχισε το υπουργείο.

Το πλήρωμα του “Moskva έχει απομακρυνθεί από το πλοίο, ενώ «ο βασικός εκτοξευτήρας πυραύλων δεν έχει πληγεί», διαβεβαίωσε το υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας.

Πώς χτυπήθηκε

Το Moskva χτυπήθηκε από ουκρανικές δυνάμεις, εκτίμησε ο αντιναύαρχος ε.α. Βασίλης Μαρτζούκος μιλώντας στην ΕΡΤ. Αναφορικά με το πώς έγινε η επίθεση είπε πως μπορεί να οφείλεται σε ενδεχόμενη χαλάρωση της διαρκούς εγρήγορσης που χρειάζεται από πλευρά του πληρώματος σε πολυήμερες περιπολίες καθώς «μόλις εντοπιστεί κατευθυνόμενο βλήμα ο χρόνος αντίδρασης είναι λιγότερος από ένα λεπτό». Άλλο ενδεχόμενο η πιθανή χρήση εκ μέρους των Ουκρανών ενός drone πχ. τύπου Μπαϊρακτάρ το οποίο μπορεί να φέρει και ρουκέτες, που απέσπασε την προσοχή τους από άλλο βλήμα. 

Αυτό αναφέρει και η Daily Mail επικαλούμενη πηγές που συνδέονται με τη ρωσική ομάδα Wagner. Ειδικότερα γίνεται λόγος για τα τουρκικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη Μπαϊρακτάρ που μπορεί να χρησιμοποιήθηκαν για να αποσπάσουν την προσοχή ή να εξουδετερώσουν τα ραντάρ του πλοίου πριν από την επίθεση. Είναι επίσης πιθανό τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη να χρησιμοποιήθηκαν ως παρατηρητές για να κατευθύνουν τους εισερχόμενους πυραύλους στο στόχο.

Οι δυνατότητες του Moskva

Το οπλισμένο με πυραύλους βαρύ καταδρομικό κλάσης Atlant, μήκους 186 μέτρων, κατασκευάστηκε αρχικά στην Ουκρανία και ετέθη σε υπηρεσία το 1983, την σοβιετική εποχή, με την ονομασία Slava (Δόξα). Αποστολή του, η καταστροφή αεροπλανοφόρων.

Μετονομάσθηκε σε Moskva τον Μάιο 1995. Είναι οπλισμένο με 16 αντιπλοϊκούς πυραύλους Bazalt/Voulkan, με πυραύλους Fort, την ναυτική εκδοχή των πυραύλων S-300 μεγάλου βεληνεκούς, και με πυραύλους μικρού βεληνεκούς Ossa. Διαθέτει επίσης εκτοξευτές ρουκετών, κανόνια και τορπίλες.

Σύμφωνα με το πρακτορείο Ria Novosti, το Moskva εκσυγχρονίσθηκε δύο φορές στην ιστορία του, την δεύτερη κατά την περίοδο 2018-2020.

Το πλήρωμά του αποτελείται από 680 άνδρες, σύμφωνα με το ρωσικό υπουργείο Αμυνας.

Εάν χτυπήθηκε εγείρονται ερωτήματα για τις δυνατότητες εκσυγχρονισμού του

O ειδικός σε θέματα ναυτιλίας Jonathan Bentham από το Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Σπουδών αναφέρει ότι το Moskva είναι εξοπλισμένο με ένα τριπλό σύστημα αεράμυνας που αν λειτουργεί σωστά θα πρέπει να του δίνει τρεις ευκαιρίες να αμυνθεί από μια πυραυλική επίθεση Neptune.

Εκτός από τις άμυνες μεσαίου και μικρού βεληνεκούς, μπορεί να ενεργοποιήσει έξι οπλικά συστήματα εγγύς βολής μικρού βεληνεκούς (CIWS) ως έσχατη λύση.

«Το Moskva θα πρέπει να έχει αντι-αεροπορική αμυντική κάλυψη 360 μοιρών. Το σύστημα CIWS μπορεί να εκτοξεύσει 5.000 βολές σε ένα λεπτό, δημιουργώντας ουσιαστικά ένα τείχος αντιαεροπορικών πυρών γύρω από το καταδρομικό, την τελευταία γραμμή άμυνάς του», δήλωσε ο κ. Bentham.

Εάν αποδειχθεί ότι το πλήγμα προήλθε από πύραυλο, «εγείρονται ερωτήματα σχετικά με τις δυνατότητες του εκσυγχρονισμού του ρωσικού στόλου επιφανείας: εάν είχε αρκετά πυρομαχικά, εάν είχε προβλήματα μηχανικής».

«Ουσιαστικά, θα πίστευε κανείς ότι με αυτό το σύστημα αντιαεροπορικής άμυνας τριών επιπέδων θα ήταν πολύ δύσκολο να χτυπηθεί», πρόσθεσε ο στρατιωτικός εμπειρογνώμονας.

Τρεις πόλεμοι

Ο πρώτος του πόλεμος ήταν η ρωσική εισβολή στην Γεωργία το 2008. Η Ρωσία δεν έχει δώσει πληροφορίες για τις αποστολές του, αλλά σύμφωνα με υψηλόβαθμο αξιωματικό της Γεωργίας, το ρωσικό καταδρομικό εισήλθε στο λιμάνι του Οτσαμτσιρέ για να βομβαρδίσει στην κοιλάδα του Κοντορί τις γεωργιανές στρατιωτικές δυνάμεις, οι οποίες απώλεσαν τότε τον έλεγχο και της τελευταίας ζώνης που κατείχαν ακόμη στην αυτονομιστική περιοχή της Αμπχαζίας.

Ο τότε πρόεδρος της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ είχε εκφράσει την «ευγνωμοσύνη» του προς το πλήρωμα του πολεμικού πλοίου για το «θάρρος και την αποφασιστικότητά» του κατά την διάρκεια της σύρραξης. 

Μετά την επέμβαση της Ρωσίας στο πλευρό του Μπασάρ αλ Ασαντ στον πόλεμο στη Συρία, το Moskva αναπτύχθηκε από τον Σεπτέμβριο 2015 μέχρι τον Ιανουάριο 2016 στην ανατολική Μεσόγειο για να διασφαλίσει, σύμφωνα με το ρωσικό υπουργείο Αμυνας, την «αντιαεροπορική άμυνα» της ρωσικής βάσης του Χμεϊμίμ.

Λίγο μετά, ο Βλαντίμιρ Πούτιν παρασημοφόρησε όλο το πλήρωμα με το μετάλλιο του Ναχίμοφ, για το «θάρρος και την αποφασιστικότητά» του.

Από την Σεβαστούπολη της Κριμαίας, που αποτελεί την βάση του ρωσικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας, το Moskva συμμετέχει στην επίθεση που εξαπέλυσε στις 24 Φεβρουαρίου 2022 ο Βλαντίμιρ Πούτιν κατά της Ουκρανίας.

Σε συνομιλία μέσω ασυρμάτου στη αρχή του πολέμου και έκτοτε απέκτησε θρυλικές διαστάσεις και αποτυπώθηκε σε ουκρανικό γραμματόσημο, οι συνοριοφύλακες του μικρού νησιού των Φιδιών απάντησαν «άντε και γ…» στο ρωσικό καταδρομικό όταν τους ζητήθηκε να παραδοθούν. Λίγο μετά, το Moskva μαζί με το Vassili Bykov βομβάρδισαν το νησί. Τα μέλη της ουκρανικής συνοριοφυλακής αιχμαλωτίσθηκαν.

Διπλωματικές αποστολές

Το καταδρομικό Moskva, όταν ακόμη ονομαζόταν Slava, συμμετείχε στην συνάντηση κορυφής της Μάλτας, ανάμεσα στον σοβιετικό ηγέτη Μιχαήλ Γκορμπατσόφ και τον αμερικανό πρόεδρο Τζορτζ Μπους, η οποία πραγματοποιήθηκε επί του πλοίου Maxime Gorki τον Δεκέμβριο 1989, αμέσως μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου.

Το πλοίο συμμετείχε επίσης στην διάσκεψη για τον πυρηνικό αφοπλισμό στην Γιάλτα τον Αύγουστο 1990.

Εχει διαπλεύσει τις θάλασσες συμμετέχοντας σε στρατιωτικές ασκήσεις και έχει επισκεφθεί πολλά ευρωπαϊκά, ασιατικά και αφρικανικά λιμάνια.

MUST READ

Γκος στο «10»: «Τώρα βλέπετε τις πραγματικές δυνατότητές μας»

Εχει επίσης φιλοξενήσει ξένους ηγέτες. Ο Βλαντίμιρ Πούτιν υποδέχθηκε εκεί με στρατιωτικές τιμές στον Αύγουστο 2014 στο Σότσι τον πρόεδρο της Αιγύπτου Αμπντέλ Φάταχ Αλ-Σίσι ή, κατά την διάρκεια επίσκεψής του στην Ιταλία, τον τότε ιταλό πρωθυπουργό Σίλβιο Μπερλουσκόνι.