Προς αδιέξοδο; – Τελειώνουν οι τρόποι της Δύσης για να τιμωρήσει τον Πούτιν

Νέο πακέτο κυρώσεων αποφάσισε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εναντίον της Ρωσίας του Βλαντίμιρ Πούτιν. Αναλυτές, όμως, όπως ο Στέφεν Κόλινσον του CNN, σημειώνει ότι οι τρόποι της Δύσης για να τιμωρήσει τον Βλαντίμιρ Πούτιν τελειώνουν.

Η δυτική οργή, οι νέες κυρώσεις και τα υποσχόμενα όπλα τελευταίας τεχνολογίας ήρθαν πολύ αργά για να σώσουν τον άνδρα που βρέθηκε πυροβολημένος δίπλα στο ποδήλατό του σε μια χορταριασμένη όχθη έξω από το Κίεβο, σημειώνει με δηκτικό τρόπο ο αναλυτής του CNN, ενώ στο άρθρο του έχει δημοσιευτεί και η συγκεκριμένη φωτογραφία. 

Βάρβαρη εισβολή

Ήταν ένας από τους πολλούς άμοιρους πολίτες, λέει ο Κόλινσον, των οποίων η μοίρα ήρθε σε σύγκρουση τυχαία με τη βάρβαρη εισβολή του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν. Οι σκηνές που αποκαλύπτονται καθώς τα ρωσικά στρατεύματα αποσύρονται από το Κίεβο προκαλούν ανατριχιαστικές αναμνήσεις των φρικαλεοτήτων που επισκέφθηκαν για τελευταία φορά τους Ουκρανούς οι Ναζί στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αναφέρει ο αναλυτής του CNN.

Αυτό είναι ένα στιγμιότυπο του αιματηρού τιμήματος που πληρώνουν οι Ουκρανοί πολίτες για την εμμονή του Πούτιν με την ταπείνωση της Ρωσίας από τον Ψυχρό Πόλεμο και συνοψίζει τον τρόπο με τον οποίο οι παγκόσμιες αντιδράσεις στα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας – χωρίς στρατιωτική δράση – δυσκολεύονται να συμβαδίσουν με έναν ανήθικο πόλεμο.

Το αίσθημα αποτροπιασμού για τα όσα συμβαίνουν στην Ουκρανία έδωσε νέα ώθηση για να λογοδοτήσει η Ρωσία τη Δευτέρα, σημειώνει ο αναλυτής του αμερικανικού καναλιού.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ουκρανία ξεκίνησαν νέα έρευνα για πιθανά εγκλήματα πολέμου στο προάστιο Μπούκα του Κιέβου, όπου βρέθηκαν πτώματα σκορπισμένα στο δρόμο. Μέλη του Κογκρέσου κάλεσαν τον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν να επιταχύνει τη ροή όπλων στην Ουκρανία για να αποκρούσει την εισβολή. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει αυξανόμενες πιέσεις για να δεχθεί ένα επώδυνο οικονομικό χτύπημα με την πλήρη διακοπή των ρωσικών εξαγωγών πετρελαίου και άνθρακα, τονίζεται.

Ο Μπάιντεν αντέδρασε στον αυξανόμενο «κατάλογο της απανθρωπιάς», όπως ονομάζει όσα έγιναν στην Μπούκα ο Κόλινσον, τη Δευτέρα, ζητώντας να επιβληθούν περισσότερες κυρώσεις και να διεξαχθεί δίκη για εγκλήματα πολέμου κατά του Πούτιν.

«Μπορεί να θυμάστε ότι δέχθηκα κριτική επειδή αποκάλεσα τον Πούτιν εγκληματία πολέμου», είπε ο Μπάιντεν. «Είναι εγκληματίας πολέμου. Αυτός ο τύπος είναι κτήνος». 

Η τρομερή τραγωδία που αποκαλύπτεται

Αλλά η τρομερή τραγωδία που αποκαλύπτεται στην Ουκρανία, σημειώνει ο αναλυτής του CNN, είναι ότι όλα τα μέτρα που η Δύση είναι διατεθειμένη να εξετάσει για να τιμωρήσει τη Μόσχα και να επηρεάσει τη μακροπρόθεσμη πορεία του πολέμου δεν μπορούν να κάνουν πολλά για να σώσουν τους αμάχους που στοχοποιούνται τώρα.

Και είναι αμφίβολο αν οποιαδήποτε από τις πιθανές αντιδράσεις στα αιμοδιψή στρατευμάτα του Πούτιν θα επηρεάσει τον αδίστακτο Ρώσο ηγέτη ούτως ή άλλως, τονίζει.

Είναι κατανοητό το αντανακλαστικό των ηγετών να προβούν σε τρομαγμένες καταδίκες, να απαιτήσουν απόδοση ευθυνών και να επιτεθούν στον Πούτιν. Είναι επίσης κρίσιμο για τον κόσμο να μη μουδιάσει και να μην τον αποδεχτεί, αναφέρει ο Κόλινσον.

Αλλά η Δύση είναι απίθανο να σταματήσει την εκστρατεία φρικαλεοτήτων του Πούτιν βραχυπρόθεσμα, ειδικά από τη στιγμή που ο Ρώσος ηγέτης έχει αποδειχθεί απρόσβλητος από την ηθική κατακραυγή. Δεδομένης της κλίμακας της σφαγής που έχει ήδη διαπράξει, συμπεριλαμβανομένων των επιθέσεων σε πολυκατοικίες, νοσοκομεία και καταφύγια βομβών, φαίνεται επίσης ότι έχει ξεπεράσει προ πολλού το σημείο οποιασδήποτε αυτοσυγκράτησης.

Η νέα δυναμική για νέες τιμωρίες για τη Ρωσία ακολούθησε ένα Σαββατοκύριακο κατά το οποίο εμφανίστηκαν συγκλονιστικά πλάνα από αμάχους που πυροβολήθηκαν νεκροί, ορισμένοι από αυτούς σε στυλ εκτέλεσης, στη Μπούκα. Μια ομάδα του CNN εντόπισε επίσης έναν ομαδικό τάφο στην πόλη την Κυριακή και έγινε μάρτυρας της απομάκρυνσης πτωμάτων από ένα υπόγειο τη Δευτέρα.

«Κορυφή του παγόβουνου»

Η Ουκρανία προειδοποίησε τη Δευτέρα ότι οι σκηνές αυτές μπορεί να είναι η «κορυφή του παγόβουνου» και ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε ότι αποκαλύπτονται χειρότερες θηριωδίες.

«Υπάρχουν ήδη πληροφορίες ότι ο αριθμός των θυμάτων των κατακτητών μπορεί να είναι ακόμη μεγαλύτερος στην Μποροντιάνκα και σε ορισμένες άλλες απελευθερωμένες πόλεις», δήλωσε ο Ζελένσκι.

«Σε πολλά χωριά των απελευθερωμένων περιοχών των περιφερειών του Κιέβου, του Τσερνίχιβ και του Σούμι, οι κατακτητές έκαναν πράγματα που οι ντόπιοι δεν είχαν δει ούτε κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής πριν από 80 χρόνια», αναφέρεται στο άρθρο. 

Ο Πούτιν γνωρίζει ποια είναι τα όρια της Δύσης

Οι αυστηρότερες κυρώσεις που έχουν επιβληθεί ποτέ, το νέο καθεστώς της Ρωσίας ως παγκόσμιου παρία και η πολιτιστική, διπλωματική, οικονομική και αθλητική απομόνωσή της δεν έχουν σταματήσει ακόμη τον ισχυρό άνδρα του Κρεμλίνου, σημειώνει ο αναλυτής του CNN.

Δεδομένης της φαινομενικά ασφαλούς πολιτικής θέσης του Πούτιν, δεν δείχνει να ανησυχεί για το γεγονός ότι χαρακτηρίζεται εγκληματίας πολέμου και οι πιθανότητες να δικαστεί είναι ελάχιστες, εκτός αν υπάρξει συγκλονιστική πολιτική αλλαγή στη Ρωσία.

Η περιφρόνηση της Ρωσίας για την έννοια της λογοδοσίας, εν τω μεταξύ, φάνηκε μέσα από τους παράλογους ισχυρισμούς της ότι οι σκηνές με τα αποσυντεθειμένα πτώματα που ανασύρονται από το υπόγειο και οι εικόνες των αμάχων που προφανώς σκοτώθηκαν με τρόπο εκτέλεσης ήταν σκηνοθετημένες από τους Ουκρανούς, τονίζει ο Κόλινσον.

Οπλισμένος με το μεγαλύτερο απόθεμα πυρηνικών κεφαλών στον κόσμο, ο Πούτιν κατανοεί ότι η Δύση δεν είναι πρόθυμη να επέμβει άμεσα στην Ουκρανία και να διακινδυνεύσει μια καταστροφική σύγκρουση με τη Ρωσία με μέτρα όπως μια ζώνη απαγόρευσης πτήσεων για τη διάσωση των αμάχων.

Προσφέρει ένα μάθημα για τους λόγους για τους οποίους άλλοι δικτάτορες θα μπορούσαν να εξετάσουν το ενδεχόμενο να αποκτήσουν πυρηνικά όπλα, αναφέρει ο Κόλινσον. Το είδος των δυτικών επεμβάσεων για τη διάσωση αμάχων σε μέρη όπως το Κοσσυφοπέδιο ή η Λιβύη απαγορεύεται στην Ουκρανία, απλώς και μόνο λόγω της υπονοούμενης ισχύος του οπλοστασίου του Ρώσου ηγέτη.

Ογδόντα χρόνια αφότου δικτάτορες όπως ο Αδόλφος Χίτλερ στη Γερμανία ή ο Ιωσήφ Στάλιν στη Σοβιετική Ένωση σκόρπισαν τον τρόμο μέσα και έξω από τις χώρες τους, ο Πούτιν δημιουργεί ένα φοβερό νέο θέαμα για τον 21ο αιώνα – αυτό του δικτάτορα που δεν μπορεί να αποτραπεί, υποστηρίζει ο Στέφεν Κόλινσον.

Ένα ιδιαίτερο είδος ατιμωρησίας

Η προθυμία του Πούτιν να απορροφήσει τις κυρώσεις που είχαν ήδη επιβληθεί στη Ρωσία για την εισβολή, του έδωσε ένα ιδιαίτερο είδος ατιμωρησίας. Οι κυρώσεις στη ρωσική οικονομία και τους ολιγάρχες μπορεί να έχουν μακροπρόθεσμα εξουθενωτικό αντίκτυπο. Αλλά έχουν σαφώς αποτύχει ως εργαλείο αποτροπής.

Ο Ρώσος ηγέτης φάνηκε επίσης πρόθυμος να ανεχθεί βαριές απώλειες των στρατευμάτων του μπροστά στην ηρωική αντίσταση των ουκρανικών δυνάμεων. Η αναπροσαρμογή της ρωσικής στρατηγικής στην προσπάθεια εδραίωσης του ελέγχου των ανατολικών περιοχών μπορεί, ωστόσο, να δείξει ότι ακόμη και ο Πούτιν μπορεί να μετακινηθεί λόγω των γεγονότων με την πάροδο του χρόνου.

Εξωτερικά, ο πόλεμος είναι μια στρατιωτική, διπλωματική και οικονομική καταστροφή για τη Ρωσία μετά την αποτυχία της να καταλάβει βασικούς στόχους. Αλλά μπορεί να εξακολουθεί να είναι μια στρεβλή επιτυχία για τον Πούτιν, αν ο στόχος του είναι απλώς να καταστρέψει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος της Ουκρανίας και να δημιουργήσει μια παρέλαση νίκης για τα ρωσικά κρατικά μέσα ενημέρωσης.

Έτσι, από πολλές απόψεις, παίζει ένα ασύμμετρο παιχνίδι με τη Δύση, της οποίας οι κυρώσεις και τα τιμωρητικά μέτρα βασίζονται σε μια πιο λογική άποψη για τα συμφέροντα της Ρωσίας και τους δικούς της περιορισμούς.

Παρόλα αυτά, ο Λευκός Οίκος αντέδρασε στη φρίκη που αναδύεται από την Ουκρανία υποσχόμενος να επιταχύνει τον ρυθμό της στρατιωτικής, ανθρωπιστικής και οικονομικής βοήθειας προς το Κίεβο.

«Οι εικόνες από την Μπούκα ενισχύουν τόσο έντονα ότι τώρα δεν είναι η ώρα για εφησυχασμό», δήλωσε τη Δευτέρα ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ Τζέικ Σάλιβαν.

Η βοήθεια αυτή θα μπορούσε να συντομεύσει τον πόλεμο και να ανακουφίσει τις επιθέσεις εναντίον αμάχων τις επόμενες εβδομάδες και μήνες. Αλλά ο Πούτιν πολιορκεί και βομβαρδίζει ουκρανικές πόλεις εδώ και εβδομάδες. Εκατομμύρια άνθρωποι έχουν ήδη εκδιωχθεί από τη χώρα προς τη Δυτική Ευρώπη ως πρόσφυγες. 

Μια δίκη αλά Νυρεμβέργη;

Σύμφωνα με τον αναλυτή του CNN, αυξάνεται επίσης η δυναμική για την καθιέρωση κάποιου επίσημου μηχανισμού για την απόδοση ευθυνών στους Ρώσους ηγέτες για εγκλήματα πολέμου. Ο πρώην πρωθυπουργός της Ουκρανίας Αρσένιι Γιάτσενιουκ δήλωσε τη Δευτέρα στο CNN ότι η εισβολή ήταν η μεγαλύτερη καταστροφή στην Ευρώπη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και ότι αξίζει ένα σύστημα δικαιοσύνης παρόμοιο με τις δίκες της Νυρεμβέργης για τους ναζιστές εγκληματίες πολέμου.

«Πρέπει να προετοιμαστούμε αμέσως τώρα. Πρέπει να ξεκινήσουμε επειγόντως ένα είδος κοινής ερευνητικής ομάδας προκειμένου να είμαστε έτοιμοι να φέρουμε ενώπιον της δικαιοσύνης τον Πούτιν και να δούμε τον Πούτιν να κάθεται πίσω από κάγκελα».

Αλλά η φύση του διεθνούς συστήματος μετά τον Ψυχρό Πόλεμο θα περιέπλεκε τη δημιουργία ενός συστήματος που θα απολάμβανε παγκόσμια νομιμοποίηση. Η Ρωσία, για παράδειγμα, θα ήταν βέβαιο ότι θα ασκούσε βέτο σε οποιαδήποτε προσπάθεια εμπλοκής των Ηνωμένων Εθνών με την ψήφο του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Η Κίνα θα προσπαθούσε επίσης να εκτροχιάσει κάθε προσπάθεια επιβολής λογοδοσίας για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δεδομένης της δικής της καταπίεσης των μουσουλμάνων Ουιγούρων, την οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν χαρακτηρίσει γενοκτονία.

Παρόλα αυτά, η δυσκολία να προσαχθεί ο Πούτιν στη δικαιοσύνη δεν σημαίνει ότι οι Ρώσοι που βρίσκονται χαμηλότερα στην ιεραρχία δεν μπορούν να διερευνηθούν, αν και το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης δεν διεξάγει δίκες ερήμην. Ο οργανισμός διεξάγει, ωστόσο, ήδη έρευνες στην Ουκρανία, η οποία έχει αποδεχθεί τη δικαιοδοσία του, παρόλο που δεν είναι μέλος του δικαστηρίου.

Ένα δυνητικά σημαντικό νέο πλήγμα κατά της Ρωσίας θα μπορούσε να προέλθει από την Ευρώπη, καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση καταρτίζει νέες κυρώσεις. Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν υποστήριξε την απαγόρευση των ρωσικών εξαγωγών λιθάνθρακα και πετρελαίου στην ΕΕ ήδη από αυτή την εβδομάδα.

Αμφίβολο

Αλλά είναι αμφίβολο αν άλλες μεγάλες δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, θα προχωρούσαν τόσο μακριά, δεδομένων των ενεργειακών ελλείψεων και των αιχμών στον ήδη υψηλό πληθωρισμό που θα προέκυπταν.

Μια τέτοια κίνηση θα έκανε αναμφίβολα βήματα προς την κατεύθυνση της στέρησης της χρηματοδότησης του πολέμου στην Ουκρανία.

Αλλά βραχυπρόθεσμα, θα δημιουργούσε επίσης δύο ερωτήματα: «Είναι ο Πούτιν ακόμη ευάλωτος στην πίεση; Και πόσοι ακόμα Ουκρανοί πολίτες θα πεθάνουν μέχρι να γίνει;», αναρωτιέται ο αναλυτής του CNN.