Μετά την πανδημία η ΕΕ ακολουθεί και στην ενεργειακή κρίση το μοντέλο της συντονισμένης «ευρωπαϊκής απάντησης σε ένα ευρωπαϊκό πρόβλημα»
Στην κοινή προμήθεια φυσικού αερίου, υγροποιημένου φυσικού αερίου και υδρογόνου ενόψει του επόμενου χειμώνα θα συμφωνήσουν οι «27» κατά την ευρωπαϊκή Σύνοδο Κορυφής της Πέμπτης και της Παρασκευής, σύμφωνα με προσχέδιο του κοινού ανακοινωθέντος που περιήλθε σε γνώση του πρακτορείου Reuters.
Μία απόφαση που θα σημάνει, εφόσον φυσικά επιβεβαιωθεί, πιο φτηνό αέριο και δείχνει ότι η ΕΕ ακολουθεί ουσιαστικά και στην ενεργειακή κρίση το μοντέλο της συντονισμένης «ευρωπαϊκής απάντησης σε ένα ευρωπαϊκό πρόβλημα» που υιοθέτησε όσον αφορά την προμήθεια εμβολίων κατά της Covid-19.
Η εισβολή της Ρωσίας, του μεγαλύτερου προμηθευτή φυσικού αερίου της Ευρώπης, στην Ουκρανία έχει προκαλέσει εκτίναξη των τιμών της ενέργειας σε επίπεδα-ρεκόρ και ώθησε την ΕΕ να αναζητήσει τρόπους μείωσης της χρήσης ρωσικού φυσικού αερίου φέτος – μία κίνηση που θα απαιτήσει σημαντική αύξηση των εισαγωγών από άλλους προμηθευτές, όπως το Κατάρ και οι ΗΠΑ.
«Ενόψει του επόμενου χειμώνα, τα κράτη-μέλη και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εργασθούν επειγόντως από κοινού για την από κοινού προμήθεια φυσικού αερίου, LNG και υδρογόνου», θα συμφωνήσουν οι ευρωπαίοι ηγέτες στη σύνοδο, σύμφωνα με το προσχέδιο του κοινού ανακοινωθέντος.
Η Κομισιόν πρότεινε πέρυσι ένα ευρωπαϊκό σύστημα από κοινού αγοράς στρατηγικών αποθεμάτων φυσικού αερίου, λύση που είχε προταθεί από ορισμένα κράτη-μέλη ως αποσβεστήρας μιας πιθανής διατάραξης των προμηθειών.
Οι Βρυξέλλες έχουν δηλώσει ότι θα βοηθήσουν τα ευρωπαϊκά κράτη να ξεκινήσουν φέτος να προμηθεύονται από κοινού φυσικό αέριο, και αναμένεται να προτείνουν αυτή την εβδομάδα κανόνες σύμφωνα με τους οποίους τα κράτη θα πρέπει να καλύπτουν σε ποσοστό 90% κάθε χρόνο, ενόψει του χειμώνα, τις αποθήκες των αποθεμάτων τους: επί του παρόντος, τα ευρωπαϊκά αποθέματα βρίσκονται στο 26%.
Σύμφωνα με το προσχέδιο του κοινού ανακοινωθέντος, οι χώρες συμφωνούν να συντονίσουν τις ενέργειές τους για την κάλυψη των αποθεμάτων, ξεκινώντας «το συντομότερο δυνατό».
Οι «27» θα εξετάσουν επίσης στις Βρυξέλλες νέα μέτρα για την προστασία των καταναλωτών από την εκτόξευση των τιμών της ενέργειας, και θα συζητήσουν τρόπους «βελτιστοποίησης» της λειτουργίας των αγορών ενέργειας, καλώντας την Κομισιόν να αναλάβει τις «απαραίτητες πρωτοβουλίες».
Οπως σημειώνει το Politico, ο κατάλογος των χωρών που τάσσονται υπέρ μιας έκτακτης παρέμβασης για την αποσύνδεση των τιμών του φυσικού αερίου από τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος μεγαλώνει ολοένα και περισσότερο: χώρες όπως η Ισπανία, το Βέλγιο, η Πορτογαλία, η Ιταλία και η Ελλάδα ζητούν επίσης τη θέσπιση ανώτατων τιμών.
Γερμανία, Ολλανδία και Δανία, ωστόσο, παίζουν σύμφωνα με το Policico τον ρόλο των «κακών φιλελεύθερων», προειδοποιώντας πως αν η ΕΕ αποφασίσει να πληρώνει λιγότερα για φυσικό αέριο οι προμηθευτές μπορεί κάλλιστα να αποφασίσουν να πουλήσουν αλλού – και πως η διατάραξη των αγορών ενέργειας μπορεί να υπονομεύσει τις επενδύσεις σε καθαρή ενέργεια.
Σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο, οι ευρωπαίοι ηγέτες σκοπεύουν επίσης να συγκροτήσουν ένα «Καταπιστευματικό Ταμείο Αλληλεγγύης», για τη μεταπολεμική «ανοικοδόμηση μιας δημοκρατικής Ουκρανίας» – καλώντας μάλιστα και άλλες χώρες να συμβάλουν σε αυτό. Οι υπουργοί Εξωτερικών δέκα ευρωπαϊκών κρατών (Ιρλανδίας, Λετονίας, Λιθουανίας, Εσθονίας, Πολωνίας, Τσεχίας, Σλοβενίας, Σλοβακίας, Βουλγαρίας και Κροατίας) ζήτησαν παράλληλα τη Δευτέρα να «αναγνωριστεί ρητά» στη σύνοδο «μια ξεκάθαρη ευρωπαϊκή προοπτική για την Ουκρανία» και να της απονεμηθεί «σύντομα» το καθεστώς της υποψήφιας χώρας.
Με αυτή τη θέση συμπαρατάχθηκε χθες και ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στο Ευρωκοινοβούλιο, Μάνφρεντ Βέμπερ. Πριν από μόλις μιάμιση εβδομάδα, ωστόσο, και εξαιτίας του διχασμού τους, οι «27» απέφυγαν τη σαφή δέσμευση προς αυτή την κατεύθυνση που ζητεί ο ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
«Ναι» στην κοινή προμήθεια αερίου σε επίπεδο ΕΕ, κατά το μοντέλο προμήθειας εμβολίων κατά της Covid-19 και «ναι» σε μια άμεση ευρωπαϊκή απάντηση απέναντι στις αυξήσεις των τιμών της ενέργειας λέει και ο Κυριάκος Μητσοτάκης, μιλώντας για «κορυφαίο ζήτημα» που αφορά την οικονομία και την κοινωνική συνοχή.
Αυτές τις δύο θέσεις επανέλαβε ο Πρωθυπουργός και στη χθεσινή τηλεδιάσκεψη συντονισμού των Ευρωπαίων υπό τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, διεκδικώντας βραχυπρόθεσμες ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες παράλληλα με τα μέτρα που λαμβάνονται σε εθνικό επίπεδο.