Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει φτάσει ήδη τις 24 ημέρες, με τους Financial Times να εκτιμούν ότι οι πιέσεις στη Λευκορωσία να μπει στον πόλεμο έχουν αυξηθεί λόγω των προβλημάτων του ρωσικού στρατού.
Συνεχίζεται η πολιορκία των κομβικών πόλεων της Ουκρανίας από τον ρωσικό στρατό, ενώ σήμερα έγινε επίθεση σε στρατιωτική βάση στο Μικολάιβ με αποτέλεσμα να υπάρχουν φόβοι για δεκάδες νεκρούς στρατιώτες που φαίνεται να κοιμούνταν την ώρα του χτυπήματος.
Παρόλα αυτά οι ρωσικές δυνάμεις έχουν «κολλήσει» σε πολλά σημεία, με τα μέρη όπου έχουν κερδίσει έδαφος να βρίσκονται κατά κύριο λόγο στα ανατολικά και τα νότια της Ουκρανίας. Σε σχέση με αυτό, παραδοχή υπάρχει και από το ουκρανικό υπουργείο Άμυνας που ανακοίνωσε ότι η χώρα έχασε «προσωρινά» τη δυνατότητά της να έχει πρόσβαση στην Αζοφική Θάλασσα.
Τις επιχειρήσεις των ρωσικών δυνάμεων στην Ουκρανία καταγράφουν οι New York Times που επισημαίνουν ότι σε τουλάχιστον ένα σημείο οι Ρώσοι έχουν σπάσει την ουκρανική γραμμή άμυνας στα δυτικά του Ντονμπάς.
Δείτε τον χάρτη των New York Times
«Οι ρωσικές δυνάμεις έχουν μετακινηθεί σε πολλά χωριά δυτικά του Ντονέτσκ τις τελευταίες δύο ημέρες. Πιο βόρεια, έχουν πλήξει την πόλη Ιζιούμ, που έχει μείνει θέρμανση, φαγητό και νερό», αναφέρεται στο συγκεκριμένο ρεπορτάζ.
Στην ίδια ανάλυση, επισημαίνεται ότι οι Ρώσοι κινούνται βορειότερα με αφετηρία τους τη Χερσώνα, τη Μελιτόπολη και το Μπερντιάνσκ.
Από τη Χερσώνα είναι που εξαπολύουν τις επιθέσεις και στο Μικολάιβ, την κομβική πόλη πριν την Οδησσό.
Αναλυτές από το think tank Royal United Services Institute (RUSI) υπογραμμίζουν πλέον τον κίνδυνο που διατρέχουν οι ουκρανικές δυνάμεις που μάχονται στα κεντρικά και ανατολικά να βρεθούν περικυκλωμένες από τους Ρώσους.
Financial Times: Τι φέρνει το «βάλτωμα» των Ρώσων
Μπορεί οι Ρώσοι να έκαναν κάποια πρόοδο, όπως αναφέραμε παραπάνω, στα νότια και τα ανατολικά της Ουκρανίας, όμως, οι περισσότεροι αναλυτές σημειώνουν ότι οι ρωσικές δυνάμεις δεν προχωρούν όπως ούτε οι ίδιες είχαν υπολογίσει, ούτε διεθνείς αναλυτές περίμεναν λόγω της ρωσικής υπεροχής σε στρατιωτικό επίπεδο.
Οι Financial Times, που θεωρούν ότι οι Ρώσοι έχουν «κολλήσει» σε πολλά σημεία, σημειώνουν σε άρθρο τους, ότι αυτό μπορεί να σύρει τη Λευκορωσία στον πόλεμο. Άλλωστε, αυτό είναι κάτι που φοβούνταν πολλοί ότι θα συνέβαινε από τις πρώτες μέρες του πολέμου.
Αναφορικά με τον Αλεξάντερ Λουκασένκο, τον πρόεδρο της Λευκορωσίας και στενό σύμμαχο του Πούτιν, οι Times τονίζουν ότι επέτρεψε στη Ρωσία να χρησιμοποιήσει το έδαφος της χώρας του για να εισβάλει στην Ουκρανία και άλλαξε το Σύνταγμά της ώστε να μπορεί να φιλοξενήσει ρωσικούς πυρηνικούς πυραύλους.
Η γέφυρα που δεν έχει περάσει μέχρι τώρα
Αλλά υπάρχει μια γέφυρα που μέχρι στιγμής αρνήθηκε να περάσει: να στείλει λευκορωσικά στρατεύματα για να πάρουν μέρος στη ρωσική επίθεση στον κοινό τους γείτονα. «Δεν πρόκειται να εμπλακούμε», είπε ο Λουκασένκο σε συγκέντρωση αξιωματούχων ασφαλείας αυτή την εβδομάδα. «Δεν χρειάζεται», εξήγησε.
Ωστόσο, καθώς η εισβολή της Ρωσίας σταματά μπροστά στη λυσσαλέα ουκρανική αντίσταση, όπως αναφέρουν οι FT, αξιωματούχοι στο Κίεβο έχουν προειδοποιήσει ότι ο Λουκασένκο, ο οποίος γλίτωσε από τεράστιες αντικαθεστωτικές διαδηλώσεις το 2020 χάρη, σε μεγάλο βαθμό, στην υποστήριξη του Κρεμλίνου μπορεί να μην είναι σε θέση να κρατήσει τα στρατεύματά του έξω από τις μάχες για πάντα.
Η Ουκρανία κατηγόρησε πρόσφατα τη Ρωσία για επίθεση – προβοκάτσια στη Λευκορωσία για να την παρασύρει στον πόλεμο. Το περασμένο Σαββατοκύριακο, ο Ολεκσίι Ντανίλοφ, επικεφαλής Εθνικής Ασφάλειας της Ουκρανίας, ισχυρίστηκε ότι η Ρωσία προσπαθούσε να πείσει Λευκορώσους στρατιώτες να εισέλθουν στο ουκρανικό έδαφος μεταμφιεσμένοι σε Ρώσους.
«Έχουν μεγάλη επιθυμία να χρησιμοποιήσουν Λευκορώσους στρατιώτες με στολές της Ρωσικής Ομοσπονδίας», είπε.
Η Λευκορωσία απέρριψε ως ψευδείς τους ισχυρισμούς σχετικά με την επίθεση – προβοκάτσια και έκανε λόγο για «ανοησίες».
Τι δείχνουν οι δημοσκοπήσεις στη Λευκορωσία
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι Λευκορώσοι αντιτίθενται σθεναρά στη συμμετοχή των στρατιωτών τους στον πόλεμο. Ανώτερος αξιωματούχος της άμυνας των ΗΠΑ είπε ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η Λευκορωσία στέλνει στρατεύματα στην Ουκρανία ή ότι προετοιμάζεται να το κάνει.
Αλλά καθώς ο πόλεμος μπαίνει στην τέταρτη εβδομάδα του, η ανάγκη της Ρωσίας για ενισχύσεις είναι ολοένα και πιο ξεκάθαρη. Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν εκτιμήσει ότι περίπου 6.000 Ρώσοι έχουν σκοτωθεί στη σύγκρουση μέχρι στιγμής. Άλλες αναφορές κάνουν λόγο για 7.000 νεκρούς, ενώ η Ουκρανία ανεβάζει αυτό το νούμερο στις 14.000.
Η Ρωσία δεν έχει δώσει στοιχεία από τις 2 Μαρτίου, όταν ανέφερε ότι είχε 498 θύματα. Όμως, σε μια σιωπηρή παραδοχή των στρατιωτικών του προβλημάτων, ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν την περασμένη εβδομάδα έδωσε την έγκριση για την αξιοποίηση 16.000 «εθελοντών» από τη Μέση Ανατολή για να πάρουν μέρος στη ρωσική υπόθεση.
Αναλυτές λένε ότι ο Λουκασένκο έχει περιορισμένη ικανότητα να αντισταθεί στη ρωσική πίεση για να μπει η χώρα του στον πόλεμο.
Για μεγάλο μέρος των σχεδόν τριών περασμένων δεκαετιών στην εξουσία του, ο Λουκασένκο προσπάθησε να διατηρήσει κάποιο βαθμό αυτονομίας από τη Μόσχα καλλιεργώντας δεσμούς με την ΕΕ.
Αλλά αυτή η στρατηγική κατέρρευσε το 2020, όταν ο Λουκασένκο ξεκίνησε μια βάναυση καταστολή των διαδηλώσεων ενάντια στον ισχυρισμό του ότι κέρδισε για έκτη συνεχόμενη θητεία ως πρόεδρος.
Η Δύση απάντησε με σκληρές κυρώσεις, οι οποίες έπληξαν βασικούς τομείς της οικονομίας της Λευκορωσίας και έκαναν τον Λουκασένκο πιο εξαρτημένο από ποτέ από τη ρωσική πολιτική και οικονομική υποστήριξη.
«Αν ο Πούτιν αποφασίσει ότι…»
Η Κάτια Γκλοντ, εμπειρογνώμονας στη Λευκορωσία από το think-tank Κέντρο για την Ανάλυση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής δήλωσε σχετικά με τις πιθανότητες συμμετοχής των λευκορωσικών στρατευμάτων στις μάχες: «Όλα θα εξαρτηθούν από το αν ο Πούτιν αποφασίσει ότι τα χρειάζεται».
Και συνέχισε: «Ειδικά με τα ρωσικά στρατεύματα στη χώρα και υπό τις τρέχουσες κυρώσεις. Ο Λουκασένκο είναι οικονομικά εξαρτημένος τόσο από τη Ρωσία που δεν έχει χώρο για ελιγμούς».
Ο στρατός της Λευκορωσίας, με μόλις 45.000 άτομα προσωπικό, είναι μικρός σε σύγκριση με αυτόν της Ρωσίας και της Ουκρανίας και έχει λιγότερη εμπειρία μάχης. Όμως, δεδομένων των βαριών απωλειών που έχει υποστεί η Ρωσία, η ανάπτυξη λευκορωσικών δυνάμεων θα μπορούσε να είναι χρήσιμη για το Κρεμλίνο, δήλωσε ο Φρανσουά Χάισμπουργκ, Γάλλος αμυντικός αναλυτής.
«Οι Ρώσοι χρειάζονται στρατιώτες. Είχαν ήδη μερικές χιλιάδες Τσετσένους και τώρα μιλούν για τους Σύρους», είπε. «Για τη φάση των μαχών στις πόλεις ειδικά χρειάζεται πραγματικά πολύ ανθρώπινο δυναμικό και αυτό ακριβώς δεν έχουν οι Ρώσοι αυτήν τη στιγμή. Έτσι, η ιδέα της συμπλήρωσης με Λευκορώσους», θα είχε πραγματικά πολύ νόημα».
Άλλοι αναλυτές είναι πιο σκεπτικοί σε σχέση με την συγκεκριμένη εξέλιξη αφού σημειώνουν ότι οι Λευκορώσοι μπορεί να μην έχουν καθόλου κίνητρο να επιτεθούν στους γείτονές τους Ουκρανούς.
Μαριονέτα ή όχι;
Ο Μίχαλ Μπαρανόφσκι από το γερμανικό Marshall Fund στη Βαρσοβία της Πολωνίας κάνει μια ενδιαφέρουσα επισήμανση για το εάν τελικά θα μπει η Λευκορωσία στον πόλεμο. «Το μεγαλύτερο ερώτημα δεν είναι πόση δημόσια υποστήριξη υπάρχει (σ.σ. για τη συμμετοχή της Λευκορωσίας), αλλά πόσα περιθώρια ελιγμών έχει ο Λουκασένκο έναντι του Πούτιν και αν είναι εντελώς μαριονέτα», είπε.
«Εάν είναι, αυτό θα ήταν το σενάριο όπου θα μπορούσαμε να δούμε τις λευκορωσικές δυνάμεις ως μέρος του ρωσικού στρατού».