Μητσοτάκης – Ερντογάν: Αυτά που τους ενώνουν και αυτά που τους χωρίζουν – Ο οδικός χάρτης του επόμενου εξαμήνου

Με θέα το Βόσπορο και μακριά από το αυστηρό πρωτόκολλο γι’ αυτού του επιπέδου τις συναντήσεις Κυριάκος Μητσοτάκης και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έσπασαν τον πάγο στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και συμφώνησαν να πέσουν οι τόνοι, στο φόντο του νέου ψυχρού πολέμου Δύσης και Ανατολής, ΝΑΤΟ και Ρωσίας.

Συζήτησαν ως σύμμαχοι

Χωρίς να υπάρχει αυτή τη στιγμή κάτι χειροπιαστό από αυτή τη συνάντηση -την τέταρτη των δύο ηγετών τα τελευταία περίπου 3 χρόνια- εντούτοις είναι σαφές ότι τόσο ο Έλληνας πρωθυπουργός όσο και ο Τούρκος πρόεδρος θέλησαν να εμφυσήσουν ένα διαφορετικό κλίμα για την από εδώ και στο εξής πορεία των ελληνοτουρκικών σχέσεων.

Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι τόσο οι δηλώσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη όσο και το ανακοινωθέν της Τουρκικής προεδρίας περιείχε πανομοιότυπες εκφράσεις που απέδιδαν ένα πολύ καλό κλίμα συνομιλιών μεταξύ των δύο πλευρών. Και είναι κάτι παραπάνω από σαφές ότι είχε υπάρξει συμφωνία για το περιεχόμενο των ανακοινώσεων.

Πολύ δε περισσότερο που η ανακοίνωση της τουρκικής πλευράς ουδεμία σχέση είχε με την ρητορική που μας έχει συνηθίσει η Άγκυρα.

Η τουρκική πλευρά μίλησε για πρόοδο και βελτίωση των διμερών σχέσεων ενώ και ο κ. Μητσοτάκης στις δηλώσεις του ανέφερε με τη σειρά του ότι μαζί με τον κ. Ερντογάν έβαλαν τα θεμέλια για τη βελτίωση των σχέσεων Ελλάδας και Τουρκίας.

Το μήνυμα που θέλησαν να εκπέμψουν οι δύο πλευρές είναι σαφές: Συζήτησαν ως σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ και εστίασαν σε αυτά που τους ενώνουν και όχι σε αυτά που τους χωρίζουν.

Οι διαφορές δεν γεφυρώνονται από τη μια στιγμή στην άλλη

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές στα διμερή κυρίως ζητήματα όπου οι διαφωνίες είναι δεδομένες και μεγάλες, κάθε πλευρά είπε τις θέσεις της.

Ο ίδιος ο πρωθυπουργός άλλωστε δεν παρέλειψε να τονίσει «είμαι προσεκτικός στις διατυπώσεις μου γιατί όπως καταλαβαίνετε έχουμε μεγάλες διαφορές οι οποίες δεν γεφυρώνονται από τη μία στιγμή στην άλλη.

»Πιστεύω ότι βάλαμε τα θεμέλια για τη βελτίωση των σχέσεών μας και κυρίως για να συνεργαστούμε στα μεγάλα ζητήματα τα οποία αυτή τη στιγμή αντιμετωπίζουμε τεράστιες προκλήσεις».

Τα ΜΟΕ του Απριλίου, το ήσυχο καλοκαίρι και το Ανώτατο Συμβούλιο το φθινόπωρο

Στη συνάντηση αυτή των κ.κ. Ερντογάν και Μητσοτάκη ουσιαστικά έγινε επισκόπηση της διεθνούς κατάστασης με αιχμή τα νέα δεδομένα που δημιουργεί ο πόλεμος στην Ουκρανία με άμεση συνέπεια στα ενεργειακά.

Όπως φαίνεται οι δύο πλευρές κινούνται ως προς αυτά σε μια πορεία σύγκλισης, τουλάχιστον αυτό το μήνυμα θέλησαν να εκπέμψουν. Στο πλαίσιο αυτό οι κ.κ. Μητσοτάκης και Ερντογάν δεν θέλησαν δημοσίως να αναφερθούν στις διαφωνίες τους για τα διμερή ζητήματα που χωρίζουν τις δύο χώρες, αντίθετα θέλησαν να εστιάσουν σε μια θετική ατζέντα για συνεργασία των δύο χωρών σε οικονομικά κλπ θέματα με την προσδοκία αυτή η ατζέντα να συμπαρασύρει στην κατεύθυνση της εξομάλυνσης και τα ανοιχτά εθνικά θέματα που κατά καιρούς ανεβάζουν επικίνδυνα την ένταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Μάλιστα στους επιδιωκόμενους στόχους είναι να αναπτυχθεί το διμερές εμπόριο στα επίπεδα των 10 δισ. δολαρίων, σύμφωνα με την τουρκική πλευρά.

Καθώς φαίνεται επίσης συμφωνήθηκε ένα χρονοδιάγραμμα βημάτων προς την κατεύθυνση αυτή. Τον Απρίλη συμφωνήθηκε να γίνει στην Άγκυρα μια ελληνοτουρκική συνάντηση για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και από εκεί και πέρα στο βαθμό που θα υπάρξει ένα ακόμα «ήσυχο καλοκαίρι», να συνεδριάζει στη Θεσσαλονίκη το 5ο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας και Τουρκίας.

Θετική αποτίμηση

Στην Αθήνα αποτιμούν θετικά τα αποτελέσματα της συνάντησης Μητσοτάκη – Ερντογάν ενώ και από την πλευρά της αντιπολίτευσης φαίνεται να υπάρχει μια επί της ουσίας συναίνεση για έναν ελληνοτουρκικό διάλογο σε αυτό το επίπεδο.

Ο ΣΥΡΙΖΑ άλλωστε θέλει έναν διάλογο με την Τουρκία σε επίπεδο ηγεσιών πριν η Τουρκία αναβαθμίσει τη θέση της στο νέο γεωπολιτικό σκηνικό πόλωσης ανάμεσα σε Δύση και Ρωσία. Μάλιστα ο Νάσος Ηλιόπουλος επανέλαβε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ τάσσεται υπέρ ενός διαλόγου που θα καταλήξει στη Χάγη για την ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα.

Ο ΣΥΡΙΖΑ μάλιστα χαρακτήρισε θετικό γεγονός ότι ανοίγουν δίαυλοι επικοινωνίας σε ανώτατο επίπεδο μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας και ουσιαστικά η μόνη κριτική που ασκεί στον κ. Μητσοτάκη είναι ότι καθυστέρησε δίνοντας έτσι χρόνο στην Τουρκία να αναβαθμίσει τη θέση της στην περιοχή. Στο πλαίσιο αυτό ζητάει επίσημη ενημέρωση από τον πρωθυπουργό για το τετ α τετ με τον Τούρκο πρόεδρο.

Ο πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ Νίκος Ανδρουλάκης από τη Ρόδο όπου περιόδευσε κάλεσε την Τουρκία να σεβαστεί το διεθνές δίκαιο και να αποποιηθεί των αφηγημάτων περί «Γαλάζιας Πατρίδας».

Το μενού και το επιδόρπιο της συνάντησης

Σε αντίθεση με την στάση αυτών των κομμάτων, το ΚΚΕ προχώρησε σε ένα αιχμηρό σχόλιο, αποδίδοντας ουσιαστικά την πραγματοποίηση της συνάντησης του Έλληνα πρωθυπουργού και του Τούρκου προέδρου σε αμερικανική παρέμβαση.

«Αν το «κύριο πιάτο» της συνάντησης Μητσοτάκη – Ερντογάν είναι οι ενεργειακοί σχεδιασμοί στην Ανατολική Μεσόγειο και η συνοχή της Νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ, στο πλαίσιο του ανταγωνισμού με τη Ρωσία, τότε είναι πολύ πιθανό το «επιδόρπιο» να αφορά τα σχέδια συνεκμετάλλευσης με αμερικανοΝΑΤΟΪκή εποπτεία, που προωθούνται σε βάρος των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας και του Κυπριακού, ανεξάρτητα από το πότε και το πως αυτά θα «σερβιριστούν» επεσήμανε το ΚΚΕ.

«’Αλλωστε, τόσο το «μενού» όσο και ο τρόπος που κλείστηκε η συγκεκριμένη συνάντηση – προφανώς με ευρωατλαντική παρέμβαση – παραπέμπουν σε ένα «παζάρι» με την τουρκική ηγεσία, προκειμένου να αποσπαστεί από τη ρωσική επιρροή και να διασφαλιστεί η «συνεργασία» δύο ΝΑΤΟϊκών κρατών σε συνθήκες όξυνσης των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών και συγκρούσεων» πρόσθεσε και κατέληξε κάνοντας δυσοίωνες προβλέψεις για την πορεία των ελληνοτουρκικών σχέσεων λέγοντας χαρακτηριστικά:

MUST READ

Γκος στο «10»: «Τώρα βλέπετε τις πραγματικές δυνατότητές μας»

«Αυτή είναι η μοναδική «χρησιμότητα» της συνάντησης, η οποία όχι μόνο δεν αμβλύνει, αλλά στην πορεία του χρόνου θα ανοίξει ακόμη περισσότερο την όρεξη  στις διεκδικήσεις της τουρκικής άρχουσας τάξης, καταρρίπτοντας την προπαγάνδα της κυβέρνησης ότι η εμπλοκή στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο στην Ουκρανία δήθεν θωρακίζει τη χώρα έναντι του «τουρκικού αναθεωρητισμού».