AUKUS – Βαθαίνει η κρίση – Κλιμακώνει την αντεπίθεσή της η Γαλλία «εμπλέκοντας» και το ΝΑΤΟ

Βαθαίνει η κρίση μεταξύ της Γαλλίας και των χωρών του AUKUS, μετά την συμφωνία που ανακοίνωσαν οι ΗΠΑ, η Βρετανία και η Αυστραλία, για το νέο σύμφωνο ασφαλείας στον Ινδο-Ειρηνικό, που προβλέπει την κοινή χρήση προηγμένων τεχνολογιών, συμπεριλαμβανομένης της πυρηνικής τεχνολογίας υποβρυχίων, για να ανακοπεί η συνεχώς αυξανόμενη δυναμική της Κίνας στον παγκόσμιο τεχνολογικό και στρατιωτικό χάρτη.

Η συμφωνία αυτή, όμως, είχε ως αποτέλεσμα να ακυρώσει η Καμπέρα την κολοσσιαία σύμβαση με το Παρίσι για την προμήθεια γαλλικών υποβρυχίων, ύψους πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ.

Ο ίδιος ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας, Σκοτ Μόρισον, επιβεβαίωσε στις 16 Σεπτεμβρίου την ακύρωση της σύμβασης που σύναψε η χώρα του το 2016 με τη Γαλλία, για την προμήθεια συμβατικών υποβρυχίων, προτιμώντας την κατασκευή πυρηνικών υποβρυχίων με αμερικανική και βρετανική τεχνολογία.

Πλήγμα για τον Μακρόν

Ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, από την πλευρά του, είχε επιβεβαιώσει την «πλήρη δέσμευση» της Γαλλίας στην τήρηση του δικού της μέρους της σύμβασης με την Αυστραλία για την κατασκευή των υποβρυχίων, αξίας περίπου 31 δισ. ευρώ.

Η ακύρωση της σύμβασης αποτελεί πλήγμα για τον Μακρόν, που είχε επενδύσει πολλά στη συγκεκριμένη συμφωνία και τώρα πλήττεται η εικόνα του στο γαλλικό ακροατήριο, ειδικά σε αυτό που τάσσεται με την γαλλική αντιπολίτευση. 

«Εμπλέκει» και το ΝΑΤΟ η Γαλλία

Η Γαλλία θεωρεί ότι βρίσκεται σε «κρίση» με τις ΗΠΑ και την Αυστραλία, αφού η Καμπέρα ακύρωσε τη σύμβαση για την προμήθεια γαλλικών υποβρυχίων, ύψους πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ, δήλωσε ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο τηλεοπτικό κανάλι France 2 το βράδυ του Σαββάτου.

Ο επικεφαλής της γαλλικής διπλωματίας έκανε λόγο για «σοβαρή κρίση» που προκλήθηκε από τον τορπιλισμό αυτής της συμφωνίας, καταγγέλλοντας «τα ψέματα (…) τη διπλοπροσωπία (…) μια σοβαρή διάρρηξη εμπιστοσύνης» και την «περιφρόνηση» εκ μέρους των συμμάχων της Γαλλίας.

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως ο Γάλλος ΥΠΕΞ έκρινε ότι «αυτό που συνέβη» θα έχει επιπτώσεις στον καθορισμό της νέας στρατηγικής αντίληψης του ΝΑΤΟ, χωρίς πάντως να φτάσει στο σημείο να μιλήσει για αποχώρηση της Γαλλίας από το Βορειοατλαντικό Σύμφωνο.

Όταν ρωτήθηκε για την ανάκληση των Γάλλων πρεσβευτών από την Ουάσινγκτον και την Καμπέρα, ο Λε Ντριάν δικαιολόγησε την απόφαση, λέγοντας ότι «υπάρχει μια σοβαρή κρίση μεταξύ μας».

«Το γεγονός ότι, για πρώτη φορά στην ιστορία των σχέσεων των ΗΠΑ με τη Γαλλία, ανακαλούμε για διαβουλεύσεις τον πρεσβευτή μας, είναι μια σοβαρή πολιτική πράξη που δείχνει την ένταση της σημερινής κρίσης μεταξύ των δύο χωρών μας και επίσης με την Αυστραλία», είπε.

Και για όσους πίστευαν ότι το Παρίσι αντιμετωπίζει πιο… χαλαρά το Λονδίνο, ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών έδωσε μία απρόσμενη όσο και χαρακτηριστική απάντηση:

«Η ανάκληση του πρεσβευτή από το Λονδίνο κρίθηκε άσκοπη, γνωρίζουμε τον μόνιμο καιροσκοπισμό» των Βρετανών, ειρωνεύτηκε ο Λε Ντριάν, χαρακτηρίζοντας το Ηνωμένο Βασίλειο ως «ρεζέρβα» της τριμερούς πρωτοβουλίας!

Τόνισε, πάντως, πως ο Εμανουέλ Μακρόν δεν έχει συζητήσει με τον Αμερικανό ομόλογό του, Τζο Μπάιντεν, για το θέμα των υποβρυχίων. 

Η γαλλική αντεπίθεση

Η ανάκληση των πρέσβεων, είναι προφανές ότι αποτελεί μόνο το πρώτο βήμα, σε μία σειρά κινήσεων της γαλλικής κυβέρνησης, η οποία πέρασε στην αντεπίθεση και, μάλιστα, ορμητικά.

Έτσι, μετά την ανάκληση των πρεσβευτών της από ΗΠΑ και Αυστραλία, έκανε δύο ακόμη κινήσεις: Συμφωνία με την Ινδία και πρωτοβουλία για «στρατηγική αυτονομία και άμυνα» της ΕΕ, με ευρωστρατό.

Συγκεκριμένα, ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας συμφώνησε με τον Ινδό ομόλογό του να συνεργαστούν οι δύο χώρες, σε ένα πρόγραμμα για την προώθηση «μιας πραγματικά πολυμερούς διεθνούς τάξης», ανακοίνωσε το γαλλικό υπουργείο Εξωτερικών.

Ο Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν και ο Σουμπραχμανιάν Τζαϊσανκάρ συμφώνησαν, επίσης, στην τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν, να εμβαθύνουν τη στρατηγική συνεργασία τους, που βασίζεται «σε μια σχέση πολιτικής εμπιστοσύνης μεταξύ δύο μεγάλων κυρίαρχων κρατών του Ινδοειρηνικού», προστίθεται στην ανακοίνωση.

Το σοκ από την απώλεια του γιγαντιαίου συμβολαίου με την Αυστραλία προκάλεσε, ωστόσο, κι άλλες κινήσεις εκ μέρους της Γαλλίας. Ο Κλεμέντε Μπον, υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων του Εμμανουέλ Μακρόν, αναρωτήθηκε σήμερα γιατί θα πρέπει να εξασφαλίζουν την άμυνα της Ευρώπης οι ΗΠΑ.

«Είναι στο χέρι μας να το κάνουμε, έχουμε την τεχνογνωσία, τα οικονομικά μέσα και την ικανότητα», τόνισε σε συνέντευξή του στον τηλεοπτικό σταθμό France24.

Ο Μπον άφησε να φανεί και η πικρία του για τη στάση του Λονδίνου, λέγοντας ότι, μετά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ, επέστρεψε στη σχέση εξάρτησης με την Ουάσινγκτον.

Αιχμηρός ήταν και απέναντι στους Αυστραλούς: «Δεν ξέρω πώς μπορούμε να εμπιστευτούμε τους Αυστραλούς εταίρους μας τώρα. Δεν ήταν μια κίνηση εναντίον της Γαλλίας, υπονομεύει την εμπιστοσύνη της Ευρώπης».

Ενδεικτικό του παγκόσμιου παιχνιδιού που έχει ξεκινήσει είναι ότι, σε ελάχιστο χρόνο, τα λεγόμενά του πέρασαν στα ρωσικά ΜΜΕ, με το Sputnic να του προσφέρει την πρώτη θέση για αρκετές ώρες.

Τι προέβλεπε η ακυρωθείσα συμφωνία Γαλλίας-Αυστραλίας

Η Καμπέρα και το Παρίσι είχαν υπογράψει επίσημα, τον Φεβρουάριο του 2019, έγγραφο για τη διμερή «στρατηγική εταιρική σχέση» τους, το οποίο συμπεριελάμβανε κολοσσιαία σύμβαση, αξίας 50 δισεκατομμυρίων αυστραλιανών δολαρίων (31 δισ. ευρώ), για την κατασκευή 12 προηγμένων υποβρυχίων, που προορίζονταν για το Πολεμικό Ναυτικό της Αυστραλίας, σχεδιασμένων από τα γαλλικά υποβρύχια κατηγορίας Barracuda.

Η υπογραφή του εγγράφου είχε εκληφθεί από πολλούς αναλυτές ως ένδειξη των μεγάλων φιλοδοξιών της χώρας στον Ειρηνικό Ωκεανό.

Ο Αυστραλός πρωθυπουργός, Σκοτ Μόρισον, χαιρέτισε με ικανοποίηση το «πολύ φιλόδοξο σχέδιο» στη διάρκεια της τελετής υπογραφής στην Καμπέρα, όπου τη γαλλική κυβέρνηση εκπροσώπησε η Φλοράνς Παρλί, η υπουργός Άμυνας της κυβέρνησης Μακρόν.

Ο Μόρισον υπογράμμισε, μάλιστα, ότι πρόκειται για «τη μεγαλύτερη επένδυση στο πεδίο της άμυνας, που έχει εγκριθεί ποτέ σε καιρό ειρήνης στην Αυστραλία».

Η Naval Group (η πρώην DCNS, το μεγαλύτερο μέρος του μετοχικού κεφαλαίου της οποίας διακρατεί το γαλλικό δημόσιο) επελέγη το 2016 για την προμήθεια 12 υποβρυχίων επόμενης γενιάς, εξέλιξη που σήμανε την ολοκλήρωση των πολυετών διαπραγματεύσεων γι’ αυτή την «αγορά του αιώνα», ακρογωνιαίο λίθο της γαλλοαυστραλιανής συμφωνίας.

Γαλλική επιχείρηση «τορπιλισμού» διαπραγματεύσεων ΕΕ-Αυστραλίας;

Η απόφαση των ΗΠΑ να παραμερίσουν τη Γαλλία από μια συμφωνία που είχε συνάψει με την Αυστραλία για την προμήθεια υποβρυχίων «δείχνει έλλειψη συνοχής, σε μια στιγμή που οι δύο σύμμαχοι αντιμετωπίζουν κοινές προκλήσεις στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού», ανακοίνωσε το Παρίσι.

Και αν για την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, το Παρίσι χρησιμοποίησε διπλωματική γλώσσα, δεν έγινε το ίδιο και με την περίπτωση της Αυστραλίας, απέναντι στην οποία εμφανίζεται ακόμη πιο επιθετική η Γαλλία, φθάνοντας στο σημείο να υπονοήσει ότι οι επικείμενες εμπορικές διαπραγματεύσεις της Καμπέρα με την Ευρωπαϊκή Ένωση ενδέχεται να «πέσουν» σε γαλλικό… τοίχο.

Η Γαλλία δεν βλέπει πώς μπορεί να εμπιστευτεί την Καμπέρα στις εμπορικές διαπραγματεύσεις μεταξύ της ΕΕ και της Αυστραλίας, μετά την απόφαση της τελευταίας να αθετήσει τη δέσμευσή της να αγοράσει γαλλικά υποβρύχια, δήλωσε ο υφυπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Κλεμάν Μπον, την Παρασκευή.

«Βρισκόμαστε σε εμπορικές διαπραγματεύσεις με την Αυστραλία, δεν βλέπω πώς μπορούμε να εμπιστευτούμε τον Αυστραλό εταίρο», είπε ο Μπον, κατά τη διάρκεια μιας εκπομπής στο ραδιοφωνικό δίκτυο RFI και στα τηλεοπτικά δίκτυα France24 και Public Sénat, την επομένη της ανακοίνωσης της συμφωνίας των χωρών του AUKUS.

«Πρόκειται για μια μεγάλη διάρρηξη της εμπιστοσύνης εκ μέρους της Αυστραλίας», τόνισε ο γάλλος υφυπουργός, προσθέοντας πως «οι διεθνείς σχέσεις δεν έχουν να κάνουν με την αφέλεια, τις καλές προθέσεις, όμως, ο λόγος, η υπογραφή μιας σύμβασης μετράνε. Εάν δεν υπάρχει εμπιστοσύνη, δεν μπορούμε πλέον να προχωρήσουμε».

Σημειώνεται ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αναλάβει από το 2018 να διαπραγματευτεί συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου με την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία.

«Μασάζ» στη Γαλλία μετά τα αντίποινα

Να μετριάσουν την ένταση της γαλλικής οργής επιχειρούν το τελευταίο εικοσιτετράωρο Αυστραλία, ΗΠΑ και Μεγάλη Βρετανία.

Η οργισμένη πρώτη αντίδραση του Παρισιού, αλλά και η απόσυρση των διπλωματικών του αποστολών από την Αυστραλία και τις ΗΠΑ, προκάλεσε αναστάτωση στις χώρες της AUKUS.

Σε μια προσπάθεια να μείνουν ανοιχτές οι γέφυρες επικοινωνίας, εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ επανέλαβε ότι η Ουάσινγκτον θεωρεί τη Γαλλία «σύμμαχο ζωτικής σημασίας», εμμένοντας στη διαχρονική διμερή τους σχέση.

«Η Γαλλία είναι εταίρος ζωτικής σημασίας και ο παλαιότερος σύμμαχός μας», ανέφερε η ίδια πηγή, ενώ ξεκαθάρισε πως «αποδίδουμε τη μέγιστη αξία στη σχέση μας». Μάλιστα, η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, την επόμενη εβδομάδα, αποτελεί για την αμερικανική πλευρά μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για να υπάρξει επαναπροσέγγιση μεταξύ ΗΠΑ και Γαλλίας.

Η ανάκληση των Γάλλων πρεσβευτών στην Καμπέρα είχε ως αποτέλεσμα τη γραπτή αντίδραση της αυστραλιανής κυβέρνησης, η οποία εκφράζει δημόσια τη «λύπη» της, σε μία προσπάθεια να περισώσει την εικόνα της στη γαλλική κοινή γνωμη.

«Καταγράφουμε με λύπη την απόφαση της Γαλλίας να ανακαλέσει τον πρεσβευτή της στην Αυστραλία», τόνισε εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Αυστραλίας, σε σχετική ανακοίνωση. «Η Αυστραλία θεωρεί πολύτιμη τη σχέση της με τη Γαλλία (…). Θα επιδιώξουμε να διεξαγάγουμε διάλογο με τη Γαλλία και πάλι, για πολλά ζητήματα αμοιβαίου συμφέροντος, βάσει αξιών που μοιραζόμαστε», αναφέρεται σχετικά στην ανακοίνωση, με την Καμπέρα να επιχειρεί να διασκεδάσει τις εντυπώσεις. 

Είχα ενημερώσει τον Μακρόν για τα υποβρύχια, λέει ο Αυστραλός πρωθυπουργός

Ο Αυστραλός πρωθυπουργός, Σκοτ Μόρισον, απέκρουσε τις επικρίσεις της Γαλλίας για την απόφαση της Καμπέρας να ακυρώσει συμφωνία για την αγορά υποβρυχίων από γαλλική εταιρεία, εξηγώντας ότι είχε ξεκαθαρίσει από τον Ιούνιο στον Γάλλο πρόεδρο ότι αυτό ενδέχεται να συμβεί.

Ο Μόρισον παραδέχθηκε τη ζημιά που επέφερε η απόφαση αυτή στις σχέσεις της χώρας του με τη Γαλλία, όμως, επέμεινε ότι είχε ενημερώσει τον Γάλλο πρόεδρο, Εμανουέλ Μακρόν, τον Ιούνιο, ότι η Καμπέρα επανεξέταζε τη συμφωνία και ότι ενδεχομένως να άλλαζε γνώμη.

«Το κατέστησα απολύτως σαφές, είχαμε ένα μακρύ δείπνο στο Παρίσι, στη διάρκεια του οποίου συζητήσαμε για τις ικανότητες των συμβατικών υποβρυχίων να αντιμετωπίσουν το νέο στρατηγικό περιβάλλον», επεσήμανε ο Μόρισον στον ραδιοφωνικό σταθμό 5aa.

MUST READ

Γκος στο «10»: «Τώρα βλέπετε τις πραγματικές δυνατότητές μας»

«Ξεκαθάρισα ότι αυτό είναι ένα ζήτημα, για το οποίο η Αυστραλία θα λάβει απόφαση βάσει των εθνικών της συμφερόντων», προσέθεσε χαρακτηριστικά.