«Ράλι» τιμών σε βασικά καταναλωτικά προϊόντα έχει προκαλέσει ανησυχία τόσο στους πολίτες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, όσο και στην κυβέρνηση, που ψάχνει τρόπους, αν όχι να «φρενάρει» την ακρίβεια, τουλάχιστον να λάβει ορισμένα μέτρα που να αντισταθμίζουν - όσο γίνεται - τις επιπτώσεις αυτού του κύματος ανατιμήσεων
Νέος «πονοκέφαλος» για την κυβέρνηση από το κύμα ανατιμήσεων σε προϊόντα ευρείας κατανάλωσης, που βρίσκεται προ των πυλών.
Μετά από ενάμιση χρόνο πανδημίας και περιοριστικών μέτρων και παρότι δεν έχουμε ξεμπερδέψει με τον κοροναϊό και τις συνέπειές του στην οικονομία, ο «εφιάλτης» της ακρίβειας, σε συνδυασμό με την ανεργία, αποτελεί ένα εκρηκτικό «κοκτέιλ» που η κυβέρνηση δεν θέλει με τίποτα να δοκιμάσει.
Ωστόσο, από την κυβέρνηση προεξοφλούν ως αναπόφευκτο το κύμα ακρίβειας στην αγορά, ενώ αναγνωρίζουν το πρόβλημα και τις αρνητικές επιπτώσεις που θα έχει στο εισόδημα των νοικοκυριών.
Οι πολίτες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, από την άλλη πλευρά, που θα πληγούν περισσότερο απ’ όλους, έχουν ήδη βάλει το χέρι βαθιά στη τσέπη, εξαιτίας των αυξήσεων στους λογαριασμούς του ρεύματος, ενώ και μόνο στη σκέψη ότι θα χρειάζονται ακόμη και τα διπλάσια χρήματα, για να γεμίσουν το καλάθι με τα απαραίτητα είδη διατροφής, «παγώνουν».
Ανατιμήσεις σε βασικές κατηγορίες τροφίμων
Στο πλαίσιο αυτό, μέχρι στιγμής, τα κυβερνητικά στελέχη δείχνουν προς την κατεύθυνση αναζήτησης αντισταθμιστικών μέτρων, που επεξεργάζεται το οικονομικό επιτελείο, με στόχο να μετριάσει τις επιπτώσεις στην τσέπη του καταναλωτή. Αυτή τη δέσμη μέτρων αναμένεται να ανακοινώσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης την άλλη εβδομάδα στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης.
Τα παραπάνω επιβεβαίωσε και ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνις Γεωργιάδης.
Όπως είπε, «η κυβέρνηση επεξεργάζεται ένα ολοκληρωμένο σχέδιο και στη ΔΕΘ θα έχουμε από τον πρωθυπουργό ανακοινώσεις για τα μέτρα που θα ληφθούν, ώστε να ελέγξουμε αυτό το κύμα στο μέτρο του εφικτού».
Εκφράζοντας την αισιοδοξία του για την εν γένει οικονομική κατάσταση της χώρας, πρόσθεσε ότι «η οικονομία, αν και πηγαίνει πάρα πολύ καλά και πιστεύουμε ότι μεθαύριο που η ΕΛΣΤΑΤ θα ανακοινώσει τους αριθμούς, θα διαπιστώσετε ότι είναι εξαιρετικά καλά τα αποτελέσματα, εν τούτοις, πράγματι υπάρχει παγκοσμίως μία πολύ μεγάλη αύξηση των τιμών και στην ενέργεια, και στις πρώτες ύλες και στα ναύλα».
Ήδη, εξάλλου, έχουν αρχίσει να καταγράφονται σημαντικές ανατιμήσεις στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος καθώς ενεργοποιήθηκαν οι ρήτρες που προβλέπουν μετακύλιση στον καταναλωτή του κόστους από την αύξηση της τιμής χονδρικής, ενώ στην ίδια κατεύθυνση κινούνται και οι τιμές σε πολλές κατηγορίες βασικών τροφίμων όπως σε κρέατα, ψάρια, έλαια, νωπά λαχανικά και φρούτα.
Χαρακτηριστικό της κατάστασης είναι ότι ο καφές ενδέχεται να φτάσει τα πέντε ευρώ και η τιμή του ψωμιού να αυξηθεί κατά 25%, ενώ οι λογαριασμοί του ρεύματος ενδέχεται να αυξηθούν έως και 50% λόγω των αυξήσεων στην χονδρεμπορική αγορά ενέργειας.
Ανάμενεται αύξηση τιμών ίσως και σε… 500 προϊόντα!
Αυξήσεις-«δηλητήριο» αναμένονται σε δεκάδες προϊόντα, με τις πληροφορίες της Real News να κάνουν λόγο για αυξήσεις σε 500 προϊόντα, οι οποίες θα κάνουν την εμφάνισή τους έως το τέλος Οκτωβρίου.
Συγκεκριμένα, οι αυξήσεις αφορούν τουλάχιστον 31 κατηγορίες προϊόντων και θα γίνουν αντιληπτές από τους καταναλωτές σταδιακά, τις αμέσως επόμενες ημέρες και ανάλογα με τα αποθέματα των προϊόντων που έχουν στις αποθήκες τους τα μεγάλα καταστήματα τροφίμων.
Ενδεικτικά, στη λίστα της ακρίβειας περιλαμβάνονται βασικά αγαθά, όπως:
- Βρεφικό γάλα 3%.
- Γάλα εβαπορέ 3%.
- Ζημαρικά 7%-23%.
- Φέτα 9%.
- Ελληνικός καφές 4,5%.
- Αλάτι 5%.
- Αλεύρι 4,5%.
- Χαρτί υγείας 3%.
- Δημητριακά 2,5%.
- Τοματοειδή 2,5%.
- Ροφήματα 2,5%.
- Χυμοί 5%-15,5%).
- Αφρόλουτρα 7%.
- κατεψυγμένα λαχανικά 6%.
Χαριστική βολή για τους μικρομεσαίους οι αυξήσεις στο ρεύμα
Την ίδια στιγμή η ΓΣΕΒΕΕ χτυπά καμπανάκι για την επιβάρυνση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, εκ των οποίων μία στις τέσσερις έχει απλήρωτους λογαριασμούς ρεύματος. Σημειωτέον ότι ήδη τον Αύγουστο η Ελλάδα είχε την αρνητική πανευρωπαϊκή πρωτιά με την ακριβότερη τιμή ηλεκτρικού ρεύματος στην ΕΕ.
Με αγωνία αναμένονται και τα στοιχεία για την πορεία του πληθωρισμού τον Αύγουστο. Σύμφωνα με εκτιμήσεις ο δείκτης τιμών καταναλωτή και τον Αύγουστο θα συνεχίσει την ανοδική του πορεία, αφού ο εισαγόμενος πληθωρισμός από τις τιμές των τροφίμων, των ενεργειακών προϊόντων και των πρώτων υλών έχει πλέον μετρήσιμες αυξήσεις και στην ελληνική αγορά.
Οι ανατιμήσεις είναι μεγάλες στα καύσιμα, στις πρώτες ύλες αλλά και στα μεταφορικά με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένα «κοκτέιλ» ικανό να επηρεάσει τις τιμές καταναλωτικών προϊόντων με μεγάλο συντελεστή βαρύτητας στο καλάθι του καταναλωτή.
Συγκεκριμένα, η τιμή της αμόλυβδης καταγράφει άνοδο κατά 30% από τον Μάϊο μέχρι και τον Αύγουστο. Η τιμή του πετρελαίου κίνησης αυξήθηκε κατά 20% ενώ και το τιμολόγιο του φυσικού αερίου κατέγραψε αύξηση-ρεκόρ κατά 73%. Οι τιμές των καυσίμων έχουν πυροδοτήσει ένα σπιράλ ανατιμήσεων σε μια σειρά από προϊόντα και υπηρεσίες καθημερινής χρήσης.
«Ράλι» στις τιμές παραγωγού
Παράλληλα, αύξηση 13% σημείωσε ο γενικός δείκτης τιμών παραγωγού στη βιομηχανία (σύνολο εγχώριας και εξωτερικής αγοράς) τον φετινό Ιούλιο, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Ιουλίου 2020, έναντι μείωσης 7,9% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση των δεικτών το 2020 με το 2019, κάτι που δημιουργεί ανατιμήσεις σε δεύτερο χρόνο, ενώ πιέζει τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, αυτή η μεγάλη άνοδος στο κόστος παραγωγής των εγχώριων βιομηχανιών οφείλεται, μεταξύ άλλων, στην αύξηση του δείκτη τιμών παραγωγού εξωτερικής αγοράς κατά 22%., καθώς και της εγχώριας αγοράς κατά 10,3%.
Χαμηλές προσδοκίες για την επιτυχία των μέτρων ανάσχεσης των ανατιμήσεων
Για το επερχόμενο κύμα ανατιμήσεων σε βασικά καταναλωτικά αγαθά και στα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος η κυβέρνηση ετοιμάζει παρεμβάσεις προκειμένου να μην επιβαρυνθεί το «καλάθι της νοικοκυράς», ωστόσο οι προσδοκίες επιτυχίας των μέτρων ανάσχεσης της ακρίβειας είναι ήδη ψαλιδισμένες από τα λεγόμενα των ίδιων των κυβερνητικών στελεχών, καθώς οι τάσεις αυτές της αγοράς δείχνουν να υπερβαίνουν τις δυνάμεις και τις δυνατότητες παρέμβασης της κυβέρνησης στην αγορά.
Το ενδεχόμενο ενός κύματος ανατιμήσεων απασχόλησε την πρόσφατη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου. Αρμόδιοι υπουργοί κατέστησαν απολύτως σαφές ότι το διεθνές ράλι αυξήσεων θα επηρεάσει σύντομα και την ελληνική αγορά.
Αντισταθμιστικά με φόρους και εισφορές
Σύμφωνα με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, ο πρωθυπουργός θα κάνει ανακοινώσεις στην ΔΕΘ σε ό,τι αφορά τους φόρους και τις ασφαλιστικές εισφορές. Στόχος της κυβέρνησης από αυτές τις αντισταθμιστικές πολιτικές είναι υπάρξει το μικρότερο δυνατό αποτύπωμα στην τσέπη και τη ζωή των ανθρώπων για όσο καιρό κρατήσει η τάση αλλαγής των τιμών και υπάρχουν ανατιμήσεις.
Στο τραπέζι βρίσκεται η περαιτέρω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, οι στοχευμένες μειώσεις σε συντελεστές ΦΠΑ και φόρους κατανάλωσης, αλλά και η τρίμηνη παράταση του προγράμματος «ΓΕΦΥΡΑ» για την επιδότηση των στεγαστικών δανείων.
Ειδικό πακέτο σχεδιάζεται για την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας, με τη διεύρυνση του επιδόματος θέρμανσης και του κοινωνικού τιμολογίου ηλεκτρικού ρεύματος να είναι μεταξύ των σεναρίων.
Παράλληλα, ο Γιάννης Οικονόμου υποστήριξε ότι παράμετρος διαμόρφωσης των τιμών είναι και η ίδια η αγορά. «Μην έχετε αμφιβολία, ότι αν υπάρξουν πεδία που η κυβέρνηση μπορεί να κάνει κάτι, θα κάνει, σε βαθμό που δε θα στρεβλώνουμε την αγορά. Εκείνες οι παρεμβάσεις που μπορούν να γίνουν προφανώς και θα γίνουν, κυρίως εκεί που αφορούν τον πολύ κόσμο και κυρίως εκεί που θα υπάρχει σοβαρό πρόβλημα».
Σύμφωνα με πληροφορίες του Σκάι, το σχέδιο της κυβέρνησης για να αντιμετωπίσει το κύμα έκρηξης των τιμών σε βασικά αγαθά κινείται σε δύο άξονες:
Ο πρώτος είναι να «σβήσουν» οι επιβαρύνσεις στις τσέπες των νοικοκυριών, ειδικά στα τιμολόγια του ρεύματος. Το κόστος των ρύπων έχει υπερδιπλασιαστεί κι αυτό σημαίνει ότι τα έσοδα του προϋπολογισμού από 400-500 εκατ. ευρώ πέρυσι μπορεί να προσεγγίσουν το 1 δισ. ευρώ φέτος. Αυτούς του έξτρα πόρους η κυβέρνηση εξετάζει να τους αξιοποιήσει ώστε να ελαφρύνει τα τιμολόγια των ευάλωτων νοικοκυριών και της μεσαίας τάξης.
Την ίδια ώρα, δεδομένου ότι η ανάπτυξη κινείται σε υψηλότερα επίπεδα από το προσδοκώμενο, δημοσιονομικά περιθώρια για ένα «μέρισμα ανάπτυξης», το οποίο αφορά στην επιτάχυνση της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών και κατ’ επέκταση στην αύξηση του μισθού των εργαζομένων.
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 5% που αναμένεται για το 2023 σχεδιάζεται να πραγματοποιηθεί μέσα στο 2022. Τέλος, στο τραπέζι βρίσκονται και οι έμμεσοι φόροι, το τέλος επιτηδεύματος, αλλά και η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης.
«Πυρά» από την αντιπολίτευση
Πυρά κατά της κυβέρνησης για ολιγωρία εξαπέλυσε ο τομεάρχης Ανάπτυξης του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Χαρίτσης σημειώνοντας ότι από τις 16 Ιουλίου ο ΣΥΡΙΖΑ έχει καταθέσει επίκαιρη επερώτηση για τις πρωτοβουλίες που πρέπει να αναλάβει η κυβέρνηση, ώστε να αντιμετωπιστεί το κύμα ακρίβειας και ακόμα δεν έχει καν συζητηθεί στην Βουλή. «Η εξωραϊσμένη εικόνα που περιμένουμε να παρουσιάσει ο πρωθυπουργός στην ΔΕΘ, δεν έχει καμία σχέση με ό,τι βιώνουν οι πολίτες» υπογράμμισε ο κ. Χαρίτσης.
Από την πλευρά του το ΚΙΝΑΛ ζήτησε την παρέμβαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού και με αφορμή τις δηλώσεις Γεωργιάδη η Χαριλάου Τρικούπη εξαπέλυσε μύδρους κατά της κυβέρνησης ότι καλύπτει και πυροδοτεί το κύμα ανατιμήσεων σε βασικά αγαθά λαϊκής κατανάλωσης με τη στάση της.
Για πρόκληση και κοροϊδία της κυβέρνησης με τα αντισταθμιστικά μέτρα έκανε λόγο το ΚΚΕ υπογραμμίζοντας ότι η ακρίβεια είναι το αντίτιμο της επιστροφής στην «καπιταλιστική ανάπτυξη» με τσακισμένους μισθούς και συνεχιζόμενη φοροληστεία των εργαζομένων.