Στα «κόκκινα» η Ελλάδα από θνησιμότητα λόγω πανδημίας – Δεύτερη στην ΕΕ

Ιδιαίτερα αυξημένη είναι η θνησιμότητα στην Ελλάδα εξαιτίας του κορωνοϊού, ξεπερνώντας και τον αντίστοιχο μέσο όρο της Ευρώπης από τα μέσα του περασμένου Φεβρουαρίου ως τον Ιούνιο.

Η επιπλέον θνησιμότητα στη χώρα μας έφτασε το 28% τον Νοέμβριο ακολουθώντας μια πτωτική πορεία ως τον Φεβρουάριο, όμως από τον Μάρτιο ξεκίνησε και πάλι ανοδική πορεία, που την έφερε τον Ιούνιο στη δεύτερη θέση σε ολόκληρη την Ευρώπη, μετά τη Λετονία.

Τα σχετικά στοιχεία για την υπερβάλλουσα θνησιμότητα που έχει προκαλέσει η πανδημία, έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα η Eurostat, δείχνοντας πως τον Ιούνιο οι επιπλέον θάνατοι σε σχέση με τη συνηθισμένη θνησιμότητα πριν από τον κορωνοϊό, ήταν αυξημένοι κατά 6%.

Εμφάνισαν δηλαδή μείωση από το επιπλέον 20% που είχε καταγραφεί τον Απρίλιο ή το επιπλέον 40% που είχε καταγραφεί τον Νοέμβριο του 2020.

Τα ποσοστά διαφέρουν από κράτος σε κράτος, με την Σουηδία να έχει λιγότερους θανάτους απ΄ ότι συνήθως σε ποσοστό 2%, σε αντίθεση με τη Λετονία, της οποίας τα ποσοστά θνησιμότητας ήταν τον Ιούνιο αυξημένα κατά 20% σε σχέση με τους συνήθεις ρυθμούς θνησιμότητας. 

Η αρχή της πανδημίας

Κατά την αρχική φάση της πανδημίας, ορισμένα από τα υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας στην Ε.Ε. καταγράφηκαν στην Ιταλία και Ισπανία.

Τον Απρίλιο του 2020, τρεις χώρες είχαν περισσότερο από 50% θνησιμότητα: η Ισπανία (80,5%), το Βέλγιο (73,1%) και η Ολλανδία (53,8%).

Τέσσερις ακόμη χώρες εμφάνισαν αυξημένη θνησιμότητα πάνω από 35% τον Απρίλιο, συγκεκριμένα η Ιταλία (41,7%, αν και η μεγαλύτερη αύξηση είχε ήδη σημειωθεί τον Μάρτιο στο 49,6%), η Σουηδία (38,2%), η Ιρλανδία (37,1%) και η Γαλλία (36,4%).

Τον Απρίλιο του 2020, το Λουξεμβούργο παρουσίασε πλεονάζουσα θνησιμότητα 18,5%, η Αυστρία 11% και η Γερμανία 9%. Αρκετές χώρες, ωστόσο, παρουσίασαν αυξημένη θνησιμότητα στη διάρκεια του 2020 και συγκεκριμένα: Μάλτα (16,7%) τον Μάρτιο, Κύπρος (25%) τον Μάιο, Λιθουανία (8,2%) και Σλοβενία (9,5%) τον Ιούνιο και Πορτογαλία (25,8%) ) τον Ιούλιο.

Σε όλες αυτές τις χώρες, μια σχετικά πρώιμη καλοκαιρινή περίοδος (σε σύγκριση με την περίοδο βάσης 2016-2019) σταθεροποίησε τη θνησιμότητα, η οποία είχε αυξηθεί σημαντικά την άνοιξη. Στη συνέχεια όμως, ακολούθησε μια δεύτερη απότομη αύξηση στα περισσότερα κράτη μέλη, ακόμη και σε εκείνα που δεν είχαν μεγάλες επιπτώσεις την προηγούμενη άνοιξη.

Αύξηση πάνω από 10% σε σύγκριση με την περίοδο βάσης, καταγράφηκε για πρώτη φορά στη Ρουμανία τον Ιούλιο, στην Πολωνία τον Αύγουστο και στην Τσεχία και την Ελλάδα τον Σεπτέμβριο του 2020.

Από τον Σεπτέμβριο του 2020, η αύξηση έγινε ισχυρότερη και πιο διαδεδομένη, φτάνοντας σε νέες έντονες κορυφώσεις τον Νοέμβριο, με σημαντικά ποσοστά στην Πολωνία (97%), τη Βουλγαρία (94%), τη Σλοβενία (91,3%), την Τσεχία (75,8%), τη Ρουμανία (62,6%) και την Ουγγαρία (59,2%). Οι χώρες που είχαν ήδη πληγεί έντονα την άνοιξη του 2020 κατέγραψαν υψηλά ποσοστά θνησιμότητας και πάλι τον Νοέμβριο: Βέλγιο (58,8%), Ιταλία (51,6%), Αυστρία (47,8%), Μάλτα (38,3%), Γαλλία (31,3%) και Ισπανία (24,2%). 

Το 2021

Τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο του 2021, παρατηρήθηκε ελαφρά μείωση της καμπύλης πλεονάζουσας θνησιμότητας για τις περισσότερες χώρες, συνεχίζοντας την τάση που είχε ξεκινήσει στο τέλος του 2020. Ακολούθησε νέα μικρότερη άνοδος τον Μάρτιο και τον Απρίλιο του 2021, φτάνοντας το 20% της υπερβολικής θνησιμότητας σε σύγκριση με την θνησιμότητα κατά την περίοδο βάσης 2016-2019. Σε αυτήν την τρίτη άνοδο, ορισμένες χώρες είχαν πολύ υψηλά ποσοστά, με υπερβολικά ποσοστά θνησιμότητας άνω του 50%στη Βουλγαρία (75,7%), την Πολωνία (65,2%), την Τσεχία (61,3%), τη Σλοβακία (54,4%) και την Ουγγαρία (50,3%), ενώ άλλες (π.χ. Πορτογαλία, Δανία, Σουηδία και Φινλανδία) δεν είχαν καθόλου αυξημένη θνησιμότητα σε σχέση με τα συνήθη ποσοστά.

Στα τέλη Απριλίου και τον Μάιο του 2021, η γενική τάση έδειχνε γενικά μια πτώση, με τον αριθμό των θανάτων να πλησιάζει τις τιμές βάσης. Τον Ιούνιο του 2021, ο συνολικός αριθμός των θανάτων μειώθηκε ακόμη περισσότερο συνολικό ποσοστό 5,8 %, περίπου το ίδιο με το Φεβρουάριο. Λαμβάνοντας υπόψη τα ποσοστά σε κάθε χώρα, διαπιστώνουμε σημαντική διαφοροποίηση ανάμεσα στα κράτη, με την Εσθονία, την Ελλάδα, την Κροατία, τη Λετονία, τη Λιθουανία, την Αυστρία, την Πολωνία και τη Σλοβενία ​​να εξακολουθούν να καταγράφουν υπερβολικά ποσοστά θνησιμότητας που κυμάνθηκαν μεταξύ 12% και 20%. 

Στην Ελλάδα

Συγκεκριμένα, σε ότι αφορά τη χώρα μας, ήδη από τον περασμένο Σεπτέμβριο, η πλεονάζουσα θνησιμότητα είχε φθάσει το 10%, όταν στην υπόλοιπη Ευρώπη ο μέσος όρος ήταν 8%.

Την ανοδική πορεία που συνεχίστηκε στην Ευρώπη, ακολούθησε και η Ελλάδα τους επόμενους μήνες, παρότι τα ποσοστά ήταν χαμηλότερα έναντι των λοιπών ευρωπαϊκών κρατών, αφού στην Ελλάδα πλεονάζουσα θνησιμότητα έφτασε από 4% τον Οκτώβριο σε 28% το Νοέμβριο και 20% τον Δεκέμβριο, όταν αντίστοιχα στην Ευρώπη τα ποσοστά ήταν 17,5%, 40% και 29%.

Στους πρώτους δύο μήνες του 2021, η θνησιμότητα ήταν χαμηλότερη ακόμη κι από τα αναμενόμενα, για να πάρει ανοδική τροχιά η πανδημία και να τρέχει με υψηλότερους ρυθμούς στην Ελλάδα, απ΄ότι στην υπόλοιπη Ευρώπη.

Συγκεκριμένα, τα ποσοστά θνησιμότητας τον Μάρτιο ήταν 16% στην Ελλάδα, έναντι 10% στην Ε.Ε., τον Απρίλιο ανέβηκε σε 24% έναντι 20% στην Ε.Ε., τον Μάιο μειώθηκε στο 22% και έφτασε την 4^η θέση στην Ε.Ε. με τον μέσο κοινοτικό όρο να φτάνει το 9,5%, για να καταλήξει στο 17,5% τον Ιούνιο, καταλαμβάνοντας την 2^η θέση στην Ε.Ε., της οποίας ο μέσος όρος μειώθηκε στο 6% περίπου.