Ο «προφήτης» Τσιόδρας και η πανδημία που μετατρέπει την Ελλάδα σε καιόμενη βάτο

Προσπαθώντας να αναλύσουν τα περίπλοκα μαθηματικά που ορίζουν την πανδημική εξάπλωση, οι ειδικοί επιστήμονες ανίχνευσαν δεδομένα που τους επέτρεψαν την Τετάρτη να διαβλέψουν μεσοπρόθεσμη εξομάλυνση της κατάστασης.

Ομως επειδή η εξέλιξη της πανδημίας είναι τόσο δύσκολο να προβλεφθεί όσο και ο καιρός ύστερα από ένα μήνα, οι βασικοί δείκτες της πανδημίας όπως οι θάνατοι και οι διασωληνωμένοι, εκτινάχτηκαν μέσα σε λίγες ώρες κάνοντας πολλούς να αναρωτηθούν αν πράγματι αυτό που αχνοφέγγει μπροστά μας είναι η έξοδος του τούνελ.

Η εκτόξευση του αριθμού των νεκρών στους 104 και των διασωληνωμένων στους 819 την Πέμπτη, φαίνεται με μια πρώτη ματιά να μην συμβαδίζει με την εικόνα σταθεροποίησης που μετέδωσαν χθες επιστήμονες αλλά αντιθέτως να υπακούει σε μία πιο χαοτική λογική απόλυτα εναρμονισμένη με το χειρότερο σενάριο που είχε διατυπώσει πριν από λίγες μέρες ο καθηγητής Σωτήρης Τσιόδρας.

Ο εντοπισμός 1.100 μεταλλαγμένων κρουσμάτων μέχρι τις 3 Απριλίου, ανάμεσα στα οποία κυρίαρχη θέση κατέχει η λεγόμενη βρετανική μετάλλαξη, που ξεχωρίζει για την μολυσματική της ικανότητα και το εύρος διασποράς της σε διάφορα γεωγραφικά διαμερίσματα της χώρας, προκαλούν έντονη ανησυχία.

Αυτή η αρνητική δυναμική αποτυπώθηκε το βράδυ της Πέμπτης στον χάρτη του ECDC που αναπαριστά την Ελλάδα στο κόκκινο, και δύο περιοχές στο βαθύ κόκκινο. Πρόκειται για την Αττική και τη Δυτική Μακεδονία.

Ο υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας, είπε χθες ότι ο  μέσος όρος ηλικίας των νέων κρουσμάτων είναι τα 44 έτη και πρόσθεσε ότι ήδη υπάρχει υποχώρηση και στον αριθμό των ενεργών κρουσμάτων σε όλη τη χώρα, ο οποίος έπεσε από τις 30.000 στις 27.426.

Πρόσθεσε επίσης ότι υπάρχουν και περιφερειακές ενότητες που εξακολουθούν να προβληματίζουν: Αυτές της Καλύμνου, Θάσου, Λευκάδας, Έβρου, Ροδόπης, Πιερίας, Φωκίδας, Καβάλας, Αρκαδίας και Πρέβεζας. Είναι περιοχές που συνέβαλαν λιγότερο ή περισσότερο, στα δύο σημερινά μαύρα ρεκόρ. Των νεκρών για το 2021 και των διασωληνωμένων από την αρχή της πανδημίας.

Η αιχμή της πανδημίας βρίσκει την Ελλάδα να έχει χάσει πάνω από 9.200 ανθρώπους ενώ εκείνοι που επιμολύνθηκαν από την αρχή του εφιάλτη, να ξεπερνούν τις 310.000. Πριν από μερικές μέρες, όταν τα ασθενοφόρα συνέχιζαν να σχηματίζουν ουρές στα εφημερεύοντα νοσοκομεία και οι εισαγωγές ασθενών να ξεπερνούν τις 500 κατά μέσο όρο, ο καθηγητής Τσιόδρας «διέβαινε το κατώφλι της Ακαδημίας Αθηνών». 

Εκείνη την ημέρα, χωρίς προσποιητή αισιοδοξία ή απαισιοδοξία – άλλωστε η ομιλία του εστίαζε στις επιστημονικές αβεβαιότητες και στην αναζήτηση της αλήθειας – και με πυξίδα τα σκληρά δεδομένα, έμεινε πιστός σε εκείνο που γνωρίζει να κάνει καλύτερα: να προσεγγίζει επιστημονικά ένα πολυσύνθετο (όπως έχει εξελιχθεί) ζήτημα, όπως αυτό της τρέχουσας πανδημίας.

Στο πλαίσιο αυτό ξεδίπλωσε το καλό και το κακό επιδημιολογικό σενάριο. Προειδοποίησε συγκεκριμένα για 1.000 διασωληνωμένους ασθενείς έως τον Μάιο. Ανέλυσε ότι η αρνητική αυτή εξέλιξη προϋποθέτει ότι ο δείκτης Rt θα αυξηθεί στο 1,1, από το 0,96 που υπολογιζόταν τότε.  Τον ίδιο προβληματισμό μοιράστηκε και με τα υπόλοιπα μέλη της Επιτροπής κατά την εισήγησή του σε συνεδρίαση. Δεν έκρυψε την ανησυχία του για την αύξηση της κινητικότητας που θα συνοδεύσει το άνοιγμα των λυκείων της χώρας, εκτιμώντας ότι το νέο… κύμα επαφών πιθανόν να διαταράξει τις ήδη εύθραυστες ισορροπίες.

Και υπό τα δεδομένα αυτά έθεσε ως εναλλακτική πρόταση την καθυστέρηση της επιστροφής των μαθητών στα θρανία κατά μία εβδομάδα. Ομως, κατά την ίδια συνεδρίαση, ουδέποτε τέθηκαν στο τραπέζι δεύτερες σκέψεις σχετικά με τις προϋποθέσεις για το άνοιγμα των σχολείων σε ασφαλείς συνθήκες. Το κρίσιμο αυτό θέμα βρήκε σύμφωνους όλους τους επιστήμονες, επενδύοντας μεταξύ άλλων στα self tests. 

Ο ίδιος προέβλεψε ότι τα μέτρα θα παραμείνουν στην καθημερινότητά μας, έως ότου ολοκληρωθεί το πρόγραμμα «Ελευθερία» και έστειλε ηχηρό και αισιόδοξο μήνυμα σε ό,τι αφορά την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια των εμβολίων.

Δεν παρέλειψε, όμως, να αναφερθεί και στο καλό σενάριο: Εάν διατηρηθεί στη μονάδα τότε θα υπάρξει σταθεροποίηση περίπου στους 700 διασωληνωμένους, ενώ εάν μειωθεί στο 0.9, τότε ο ίδιος δείκτης μπορεί να πέσει στους 200 ασθενείς.

Κατά την ίδια ομιλία του με τίτλο «Πανδημία SARS-CoV-2: Η επιστήμη συνοδοιπόρος με την αβεβαιότητα στην αναζήτηση της αλήθειας», ο καθηγητής έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στα όσα συμβαίνουν στη μακρινή  Χιλή, υπογραμμίζοντας με τον τρόπο αυτό τη σημασία της τήρησης των μέτρων και τη θετική επίπτωση των εμβολιασμών.  

«Το αντιπαράδειγμα είναι η Χιλή. Μπορεί αύριο να είμαστε εμείς. Το 30% των ανθρώπων εμβολιάστηκαν με τουλάχιστον μία δόση. Η τοπική κυβέρνηση αγόρασε πολλά εμβόλια και εμβολίασε τον πληθυσμό. Τι έγινε όμως; Επικοινωνιακά δεν στήριξαν το μήνυμα. Υπήρξε τεράστια πτώση της συμμόρφωσης, έγινε άρση των μέτρων και, δυστυχώς, η Χιλή ζει ένα τεράστιο επιδημικό κύμα με πολλαπλές εισαγωγές στα νοσοκομεία και θανάτους», περιέγραψε γλαφυρά, τονίζοντας τις… λεπτές ισορροπίες εν μέσω της εξελισσόμενης υγειονομικής κρίσης.

Επί του παρόντος οι αριθμοί, που στην Επιστήμη της Οικονομίας ευημερούν ενώ οι άνθρωποι… πένονται, κινούνται σύμφωνα με τις προβλέψεις – εκτιμήσεις του καθηγητή. Τα αεροπλάνα καταφθάνουν αποβιβάζοντες εκατοντάδες χιλιάδες στρατιώτες – εμβόλια για να ριχτούν σε μία μάχη που ο χρόνος είναι πάντα υπέρ του αντιπάλου. Ομως πολλές φορές και αυτά τα όπλα παθαίνουν εμπλοκή και τα οχυρωματικά τείχη, ανοσία, δεν υψώνονται.

Στο υπουργείο Υγείας τηρούν στάση αναμονής σχετικά με το εμβόλιο της Johnson & Johnson, με τις πρώτες 33.600 δόσεις να βρίσκονται ήδη αποθηκευμένες από χθες στην Αθήνα. Παρότι ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε ότι θα ενσωματωθούν και αυτές από την ερχόμενη εβδομάδα στην εθνική προσπάθεια δημιουργίας «τείχους ανοσίας», προς το παρόν επικρατεί αβεβαιότητα.

«Αυτή τη στιγμή ο σχεδιασμός δεν αλλάζει. Τηρούμε στάση αναμονής» ήταν η χθεσινή τοποθέτηση του γενικού γραμματέα Πρωτοβάθμιας Υγείας Μάριου Θεμιστοκλέους σε τηλεοπτική του συνέντευξη (ΕΡΤ). Η κυβέρνηση και οι ειδικοί αναμένουν τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων αλλά και του Αμερικανικού Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων σε σχέση με τις πιθανές παρενέργειες του εμβολίου.

Εν τω μεταξύ με 1,2 εκατομμύρια επιπλέον δόσεις του εμβολίου της Pfizer θα τροφοδοτηθεί η χώρα μας έως τον Ιούνιο, όπως αποκάλυψε ο υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας, στο πλαίσιο της συμφωνίας της ΕΕ που ανακοίνωσε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Τον Μάιο η χώρα αναμένει ακόμα 1,5 εκατομμύριο δόσεις της συγκεκριμένης εταιρείας και τον Ιούνιο 1,7 εκατομμύρια δόσεις. Εξάλλου, όπως επισήμανε ο υπουργός Υγείας, για τους Ελληνες έχουν δεσμευθεί συνολικά 30 εκατομμύρια δόσεις εμβολίων, υπερκαλύπτοντας το σύνολο των εγχώριων αναγκών.

MUST READ

Γκος στο «10»: «Τώρα βλέπετε τις πραγματικές δυνατότητές μας»

Η πανδημία καταπίνει τα νοσοκομεία, τα τελευταία καταφύγια ζωής. Σχολεία και οικονομικές δραστηριότητες είναι μονόδρομος να ανοίξουν. Τις επόμενες πολλές μέρες θα καταδειχτεί πιο από τα δύο σενάρια θα επικρατήσει. Με ζέστη και ήλιο η μάχη, δεν θα είναι μάχη χαρακωμάτων.