Jonathan Galindo : Τι πραγματικά συμβαίνει με τον «Γκούφυ» που παρασύρει παιδιά – Μεγάλος κίνδυνος ή fake news;

Τρόμο στους γονείς είχαν προκαλέσει τις τελευταίες ημέρες οι πληροφορίες για ένα νέο διαδικτυακό παιχνίδι αυτοτραυματισμού, το οποίο στοχοποιεί παιδιά, μέσα από τα social media.

Σύμφωνα με όσα είχαν γίνει γνωστά, λογαριασμοί στα social media με το όνομα «Jonathan Galindo» και αποκρουστικές εικόνες του χαρακτήρα κινουμένων σχεδίων της Disney, «Γκούφυ», προσέγγιζαν παιδιά ηλικίας 8 έως 12 ετών θέτοντάς τους προκλήσεις, οι οποίες σταδιακά γίνονται επικίνδυνες για την σωματική ακεραιότητα του παιδιού. Μάλιστα, σύμφωνα με τις πληροφορίες, η τελευταία «αποστολή» ζητούσε από τα παιδιά να ανέβουν σε ένα πολύ ψηλό κτίριο και να πέσουν από εκεί, ενώ οι προκλήσεις ενδιάμεσα περιλάμβαναν αυτοτραυματισμούς με ξυράφια και μαχαίρια.

Πολλοί μάλιστα, έσπευσαν να το συνδέσουν με παρόμοια τέτοιου είδους παιχνίδια που είχαν γίνει viral, όπως η «Μπλε Φάλαινα» και το «Momo».

Φυσικά στο άκουσμα της είδησης τόσο οι αρχές της χώρας μας, όσο και οι αρχές άλλων χωρών, όπως της Κύπρου, έπεσαν με τα μούτρα στη διερεύνηση της εν λόγω υπόθεσης, αφού πρόκειται για ένα πολύ ευαίσθητο ζήτημα που αφορά παιδιά.

Πώς έγινε viral στην Ελλάδα

Σύμφωνα με όσα αναφέρουν τα Ellinika Hoaxes, το θέμα αρχικά αναδείχθηκε από το CSI Institute, στο λογαριασμό που διατηρεί στην πλατφόρμα του Facebook, και στη συνέχεια μέσω του διευθυντή του οργανισμού Εμμανουήλ Σφακιανάκη στο Star.

Λίγες ημέρες αργότερα έγινε και τηλεοπτική καταγγελία δημοσιογράφου, κατά την οποία δύο φίλοι του οκτάχρονου γιου της τον μύησαν στο παιχνίδι «Jonathan Galindo».

Μέχρι εκείνη τη χρονική στιγμή δεν υπήρχε κανένα διαδικτυακό ενδιαφέρον για τους συγκεκριμένους όρους αναζήτησης (“Jonathan Galindo”) στην Ελλάδα. Όμως, όπως φαίνεται και στο παρακάτω διάγραμμα, ο αριθμός αναζητήσεων των λέξεων αυξήθηκε με αλματώδεις ρυθμούς μετά τις τηλεοπτικές αναφορές. Αυτό μας οδηγεί στο συμπέρασμα πως το φαινόμενο έγινε “απειλητικό” για τους γονείς μετά από την ακραία αναπαραγωγή του από ειδησεογραφικές ιστοσελίδες και άλλα μέσα ενημέρωσης. Όπως ακριβώς είχε γίνει και τον Ιούλιο του 2020 όταν είχε πρωτοεμφανιστεί η υπόθεση σε Ευρωπαϊκό επίπεδο.

Κίνδυνος για τα παιδιά ή φάρσα;

Ωστόσο, σύμφωνα με τις πληροφορίες που συλλέγονται από επίσημους φορείς, μέχρι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει καμία έγκυρη καταγγελία σχετικά με συνομιλίες ή περίπτωση προσέγγισης κάποιου παιδιού από προφίλ με το συγκεκριμένο όνομα και φωτογραφία.

Για παράδειγμα το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου στην ανακοίνωση που εξέδωσε, καθησυχάζει τους γονείς ότι η ύπαρξη του «Jonathan Galindo» δεν φαίνεται να υφίσταται και πως ως οργανισμός δεν έχει δεχθεί καμία σχετική καταγγελία.

Μάλιστα, όπως σημειώνεται ξεκάθαρα στην ανακοίνωση, το κέντρο, σε επικοινωνία που είχε με τους υπόλοιπους επίσημους οργανισμούς για την ασφάλεια του διαδικτύου ανά την Ευρώπη, διαπίστωσε πως κανένας από αυτούς δεν δέχθηκε σχετικές καταγγελίες. 

Η ανακοίνωση:

«Το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου καθησυχάζει τους γονείς ότι η ύπαρξη του Jonathan Galindo δεν φαίνεται να υφίσταται. Όπως προκύπτει από έρευνα των Kέντρων Aσφαλούς Διαδικτύου ανά την Ευρώπη πρόκειται για Fake News το οποίο στο παρελθόν είχε κυκλοφορήσει και σε άλλες χώρες του εξωτερικού. Το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου μέχρι σήμερα δεν έχει δεχτεί καμία σχετική καταγγελία. Σε κάθε περίπτωση απαιτείται προσοχή καθώς δεν αποκλείεται η εμφάνιση ατόμων που υποδύονται ανήλικους ή ενήλικες οι οποίοι μπορεί να επιχειρήσουν να δράσουν στο πλαίσιο μιας κακόγουστης φάρσας.

Συστήνεται οι γονείς να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, να κρατούν τις γέφυρες επικοινωνίας  με τα παιδιά τους ανοιχτές και να τα ενημερώσουν για την επικινδυνότητα τέτοιων ‘παιχνιδιών’ προσέχοντας να μην εξάρουν την αυξημένη λόγω ηλικίας περιέργειά τους». 

Ανακοίνωση για το εν λόγω θέμα εξέδωσε και το Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου Κύπρου, στην σχετική ανακοίνωση του, αναφέρεται στο φαινόμενο με τη λέξη φάρσα.

Αναλυτικά η ανακοίνωση:

Το Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου Κύπρου – CYberSafety, το οποίο συντονίζει το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρο, του Υπουργείου Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας, ενημερώνει ότι, το τελευταίο χρονικό διάστημα, εντοπίζεται συζήτηση για μια νέα διαδικτυακή πρόκληση, με την ονομασία JonathanGalindo. Η συγκεκριμένη πρόκληση πρωτοεμφανίστηκε το περασμένο καλοκαίρι και, όπως έχει διαπιστωθεί μέσα από διερεύνηση του Ευρωπαϊκού Δικτύου Κέντρων Ασφαλούς Διαδικτύου (Insafe), πρόκειται για μια φάρσα. Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση, είναι σημαντικό να είμαστε προσεκτικοί, εφόσον είναι δυνατόν, στο Διαδίκτυο, επιτήδειοι, στο πλαίσιο μιας κακόγουστης φάρσας, να προσκαλέσουν παιδιά και εφήβους σε διαδικτυακές προκλήσεις/«παιχνίδια», που μπορεί να περιλαμβάνουν ενοχλητικό ή επιβλαβές περιεχόμενο, θέτοντας σε κίνδυνο τη σωματική και τη συναισθηματική τους ευημερία.

Σημειώνεται ότι το Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου Κύπρου – CYberSafety αντιμετωπίζει, διαχρονικά, περιστατικά στα οποία παιδιά και έφηβοι δέχονται μηνύματα από άγνωστα διαδικτυακά προφίλ, για συμμετοχή σε διαδικτυακές προκλήσεις/«παιχνίδια». Ειδικότερα, το Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου Κύπρου – CYberSafety, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Κέντρων Ασφαλούς (Insafe), και τα κοινωνικά δίκτυα Instagram και Facebook, προώθησε μεγάλο αριθμό προφίλ, σχετικά και με τη φάρσα JonathanGalindo, πετυχαίνοντας τη διαγραφή αυτών, εφόσον εντοπίστηκε ότι παραβιάζουν τους όρους της κοινότητας των σχετικών μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

Το Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου Κύπρου – CYberSafety υπογραμμίζει τη σημαντικότητα της ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης σε σχετικές προκλήσεις και κινδύνους ωστόσο, συμβουλεύει ότι χρειάζεται να αποφεύγεται η ονομασία μιας πρόκλησης/«παιχνιδιού», η παρουσίαση και η συντήρηση σχετικού ενοχλητικού ή και τρομακτικού περιεχομένου στη δημόσια σφαίρα (π.χ., Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης). Η προώθηση και συντήρηση των φαινομένων αυτών συμβάλει στην περαιτέρω διάδοσή τους και είναι πιθανόν να ενοχλήσει και να αναστατώσει παιδιά και εφήβους, αλλά ακόμα και να διεγείρει την περιέργειά τους, λαμβάνοντας υπόψη και το ευάλωτο των ηλικιών αυτών.

Το Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου Κύπρου συστήνει στους γονείς να βρίσκονται σε διαρκή επικοινωνία με τα παιδιά τους, αναφορικά με την όλη τους δράση στο Διαδίκτυο και να τα ενημερώνουν για τους κινδύνους στο Διαδίκτυο, χωρίς, ωστόσο, να υπερβάλλουν για τη φύση του κινδύνου και τον βαθμό στον οποίο το Διαδίκτυο μπορεί να αποτελέσει ένα επικίνδυνο περιβάλλον. 

Ανταποκρινόμενη με σοβαρότητα στον πανικό που έχει προκαλέσει το εν λόγω θέμα η Υποδιεύθυνση Ηλεκτρονικού Εγκλήματος της Κύπρου εξέδωσε και αυτή με τη σειρά της ανακοίνωση σχετικά με το «επικίνδυνο» παιχνίδι «Jonathan Galindo».

Στην ανακοίνωση της αναφέρει πως πρόκειται για fake news και πως δεν έχει δεχθεί καμία σχετική καταγγελία.

Η ανακοίνωση:

Η Υποδιεύθυνση Ηλεκτρονικού Εγκλήματος καθησυχάζει τους γονείς ότι η ύπαρξη του Jonathan Galindo δεν φαίνεται να υφίσταται.  Όπως προκύπτει από έρευνα των Kέντρων Aσφαλούς Διαδικτύου ανά την Ευρώπη πρόκειται για Fake News το οποίο στο παρελθόν είχε κυκλοφορήσει και σε άλλες χώρες του εξωτερικού. Η Υποδιεύθυνση Ηλεκτρονικού Εγκλήματος μέχρι σήμερα δεν έχει δεχτεί καμία σχετική καταγγελία. Σε κάθε περίπτωση απαιτείται προσοχή καθώς δεν αποκλείεται η εμφάνιση ατόμων που υποδύονται ανήλικους ή ενήλικες οι οποίοι μπορεί να επιχειρήσουν να δράσουν στο πλαίσιο μιας κακόγουστης φάρσας.

Συστήνεται οι γονείς να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, να κρατούν τις γέφυρες επικοινωνίας  με τα παιδιά τους ανοιχτές και να τα ενημερώσουν για την επικινδυνότητα τέτοιων «παιχνιδιών»  προσέχοντας να μην εξάρουν την αυξημένη λόγω ηλικίας περιέργειά τους.

Είχε εμφανιστεί και τον Ιούλιο του 2020

Μάλιστα, σύμφωνα με τα Ellinika Hoaxes το φαινόμενο αυτό είχε κάνει την εμφάνισή του σε άλλες χώρες της Ευρώπης τον Ιούλιο του 2020.

Λόγω του πανικού που είχε προκληθεί τότε, τα Ευρωπαϊκά Κέντρα Ασφαλούς Διαδικτύου στις χώρες των οποίων έλαβε μεγάλες διαστάσεις, προχώρησαν σε ανακοινώσεις ώστε να καθησυχάσουν τους γονείς.

To Γερμανικό κέντρο ασφαλούς Διαδικτύου klicksafe.de, το οποίο μέσω του προγράμματος «Ασφαλές Διαδίκτυο» της Ευρωπαϊκής Ένωσης εστιάζει στην καταπολέμηση παράνομου, ανεπιθύμητου ή επιβλαβούς περιεχομένου, στην σχετική ανακοίνωση του, με ημερομηνία 21/07/2020, αναφέρει: «Όπως τα προηγούμενα χρόνια, έτσι και σήμερα υπάρχουν αναφορές στον τύπο για μια επικίνδυνη πρόκληση στο Διαδίκτυο. Υποτίθεται ότι υπάρχει ένα άτομο με το όνομα Jonathan Galindo που επικοινωνεί με παιδιά και εφήβους και τους ενθαρρύνει να αυτοτραυματιστούν. Όπως και με παρόμοιες αναφορές στο παρελθόν, έγινε γρήγορα εμφανές ότι πρόκειται για φάρσα. Ωστόσο, αξίζει να μιλήσουμε με παιδιά και τους νέους για αυτό το φαινόμενο στο Διαδίκτυο.

Ακόμα κι αν αυτή η φερόμενη πρόκληση δεν αποτελεί πραγματικό κίνδυνο, ο φόβος των παιδιών και των εφήβων είναι πραγματικός. Είναι σημαντικό να διδάξουμε στα παιδιά και τους νέους ότι δεν υπάρχει λόγος να φοβούνται. Οι λογαριασμοί με το όνομα Jonathan Galindo και η ανατριχιαστική εικόνα προφίλ, η οποία βασίζεται στον χαρακτήρα κινουμένων σχεδίων Goofy, είναι ψεύτικα προφίλ. Αυτά δημιουργούνται από άτομα που θέλουν να διασκεδάσουν ή να φοβίσουν άλλους ανθρώπους. Εάν επικοινωνήσετε με κάποιο από αυτά τα προφίλ, συνιστάται να αναφέρετε αμέσως τον λογαριασμό στον διαχειριστή της πλατφόρμας ή να το αποκλείσετε. Γενικά, τα παιδιά και οι έφηβοι δεν πρέπει να ανταποκρίνονται σε απόπειρες επαφής με ξένους».

Με αντίστοιχη ανακοίνωση του, το Κέντρο για Ασφαλές Διαδίκτυο στη Σλοβενία (Safer Internet Center) χρηματοδοτούμενο από τον Οργανισμό INEA της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και το Υπουργείο Δημόσιας Διοίκησης, Διοίκηση της Δημοκρατίας της Σλοβενίας για την Ασφάλεια των Πληροφοριών, ξεκαθαρίζει πως: « Το «Jonathan Galindo Challenge» ή το «Jonathan Galindo Challenge» εμφανίστηκε στα τέλη Ιουνίου 2020. Πρόκειται για άλλη μία διαδικτυακή φάρσα που στοχεύει να τρομάξει άτομα, ειδικά παιδιά και τους εφήβους». 

Σε σύμπνοια με όλους τους οργανισμούς και το Αυστριακό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου Saferinternet.at, που υποστηρίζεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο του προγράμματος CEF Telecom / Safer Internet, σε σχετική ανακοίνωση του αναφέρει πως πρόκειται για «ψευδή προειδοποίηση και πως όποιο και αν είναι το όνομα αυτών των τάσεων – Theresa Figaldo, Momo, Killer Clown ή Blue Whale – είναι πάντα ψευδείς ειδήσεις που μπορούμε να αγνοήσουμε με ασφάλεια!».

Ανάλογη ανακοίνωση έχει εκδώσει και το κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου της Ολλανδίας Veiliginternetten.nl, στην οποία η φήμη έλαβε ανησυχητικές διαστάσεις. Στην ανακοίνωση αναφέρεται: «Μιλήστε για αυτό με τα παιδιά. Πρέπει να τους καταστήσετε σαφές ότι δεν είναι πραγματικό. Οι άνθρωποι πίσω από ένα τέτοιο προφίλ το κάνουν μόνο για να σας τρομάξουν. Εάν ένας τέτοιος λογαριασμός θέλει να σας ακολουθήσει, αποκλείστε τον και αναφέρετέ τον».

Eνδιαφέρον παρουσιάζει και η ανακοίνωση της Βαυαρικής Αστυνομίας στον λογαριασμό που διατηρεί στο Facebook. Στην ανακοίνωση της, στην οποία προειδοποιεί για την ψευδή φύση της απειλής, κατευθύνει τους αναγνώστες στο άρθρο του Αυστριακού οργανισμού ελέγχου γεγονότων Μimikama όπου ξεκαθαρίζεται πως δεν υπάρχει λόγος για πανικό, καθώς το φαινόμενο του «Jonathan Galindo» είναι φάρσα.

Αξίζει να σημειωθεί πως σε ένα σημείο το άρθρο αναφέρει ότι η εμφάνιση του φαινομένου ενδεχομένως να αφορά την πλήξη των νέων κατά τις καλοκαιρινές τους διακοπές. Από τον ίδιο οργανισμό εντοπίζεται και ένα δημοσίευμα τον Αύγουστο του 2020 στο οποίο αναφέρεται πως «Δεν υπάρχουν επιβεβαιωμένες περιπτώσεις τραυματισμών ή ατυχημάτων που οφείλονται σε μια τέτοια ‘πρόκληση’ σε εθνικό επίπεδο».

Βέβαια είτε ο σατανικός «Γκούφυ» είναι αληθινός, είτε μια κακόγουστη φάρσα, οι γονείς θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, αφού είναι γνωστό ότι στο διαδίκτυο κυκλοφορούν πολλοί επιτήδειοι, οι οποίοι στοχοποιούν τα παιδιά. Γι’ αυτό οι γονείς θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, να κρατούν τις γέφυρες επικοινωνίας με τα παιδιά τους ανοιχτές και να τα ενημερώσουν για την επικινδυνότητα τέτοιων «παιχνιδιών» προσέχοντας να μην εξάρουν την αυξημένη λόγω ηλικίας περιέργειά τους.