Οι ειδικοί δυσκολεύονται να συμφωνήσουν για το εάν η πανδημία υποχωρεί ή ακόμα βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη.
Λιγότερα κρούσματα κορωνοϊού καταγράφονται σήμερα σε σύγκριση με την κορύφωση του Ιανουαρίου. Την ίδια ώρα όμως νέες πιο μεταδοτικές και θανατηφόρες μεταλλάξεις του ιού εξαπλώνονται. Οι ειδικοί δυσκολεύονται να συμφωνήσουν για το εάν η πανδημία υποχωρεί ή ακόμα βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Ο Πολ Οφιτ, διευθυντής του Εμβολιαστικού Εκπαιδευτικού Κέντρου των ΗΠΑ και καθηγητής Παιδιατρικής στο τμήμα Λοιμωξιολογίας στο νοσοκομείο Παίδων της Φιλαδέλφεια και ο Μάικλ Οστερχολμ, διευθυντής του Κέντρου Ερευνας Λοιμωδών Νόσων στο πανεπιστήμιο της Μινεσότα και μέλος της ιατρικής επιτροπής για την Covid-19 που συμβουλεύει τον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, έχουν εντελώς διαφορετικές απόψεις για το τι μέλλει γενέσθαι.
Η απειλή των μεταλλάξεων
Ο Πολ Οφιτ θεωρεί ότι έναν χρόνο αργότερα η κοινωνία είναι πιο προστατευμένη: «Σίγουρα οι μεταλλάξεις είναι πιο μεταδοτικές, όμως γιατί μειώνονται τα κρούσματα; Επισήμως στις ΗΠΑ έχουν καταγραφεί 28 εκατομμύρια κρούσματα. Ας υποθέσουμε ότι στην πραγματικότητα αγγίζουν τα 80 εκατομμύρια, δηλαδή το ¼ του πληθυσμού. Πληρώσαμε ένα τεράστιο τίμημα: Πέθαναν 500.000 άτομα για να φθάσουμε στο 25% του πληθυσμού να έχει κολλήσει τον ιό. Αν λάβουμε υπόψη και τα εμβόλια, μπορούμε να υποθέσουμε ότι σχεδόν ένας στους τρεις έχει κάποιου είδους ανοσία. Δεν είναι πολύ. Η ανοσία χρειάζεται να φθάσει στο 70% με 80% του πληθυσμού προκειμένου να σταματήσει η μετάδοση του ιού. Ισως όμως η σημερινή κατάσταση συμβάλλει στην επιβράδυνση».
Ομως ο Μάικλ Οστερχολμ διαφωνεί ριζικά: «Το Κέντρο Πρόληψης και Αντιμετώπισης Ασθενειών προέβλεψε ότι η βρετανική μετάλλαξη Β117 θα μας απασχολήσει ιδιαίτερα στα τέλη Φεβρουαρίου και όλο τον Μάρτιο. Αυτό ακριβώς παρατηρούμε ότι γίνεται στις ευρωπαϊκές χώρες. Και στις ΗΠΑ ακολουθούμε τον ίδιο δρόμο. Τα κρούσματα της μετάλλαξης Β117 διπλασιάζονται κάθε δέκα ημέρες. Οι προοπτικές είναι ζοφερές. Κάποιοι θα πουν πως είμαστε προστατευμένοι επειδή περίπου 80 εκατομμύρια άνθρωποι είναι οι φορείς μέχρι τώρα. Ομως μέχρι τα 330 εκατομμύρια είναι μακρύς ο δρόμος. Εάν συνεχίσουμε στις ΗΠΑ τον εμβολιασμό με τον σημερινό ρυθμό έως το τέλος Μαρτίου 30 από τα 53 εκατομμύρια ατόμων άνω των 65 ετών δεν θα έχουν κάνει ακόμα εμβόλιο. Αυτά τα 30 εκατομμύρια αποτελούν μια πυριτιδαποθήκη έτοιμη να εκραγεί».
Η εποχικότητα της Covid-19
Οι δύο επιστήμονες διαφωνούν και για εάν επηρεάζει ο καιρός την εξάπλωση. Ο Οφιτ τονίζει ότι «εάν κοιτάξεις τις καμπύλες, η μετάδοση είναι σαφώς μειωμένη τους καλοκαιρινούς μήνες, επειδή τα σταγονίδια δεν μπορούν να μεταδοθούν τόσο πολύ σε υγρά κλίμακα. Ο ζεστός καιρός λειτουργεί υπέρ μας». Ο Οστερχολμ δεν συμφωνεί. «Οταν ο κόσμος μιλά για εποχικότητα, δεν ξέρουν ακριβώς τι εννοούν. Τον περασμένο χρόνο, στον πιο ζεστό μήνα, τον Ιούλιο, υπήρχε έκρηξη κρουσμάτων στις νότιες πολιτείες. Είναι φυσικό κύμα. Δεν καθοδηγούμε εμείς την τίγρη. Εκείνη μας πάει όπου θέλει».
Ο Οφιτ είναι αισιόδοξος: «Οσοι άνθρωποι ήταν πιο επιρρεπείς λόγω κατάστασης ή συνθηκών να μολυνθούν, έχουν μολυνθεί, όπως εκείνοι που εργάζονται σε επαφή με άλλο κόσμο. Πιθανώς και εκείνοι που ήταν πιο επιρρεπείς να πεθάνουν από τον κορωνοϊό, πέθαναν», εξηγεί ο Οφιτ. Ποιοι μένουν; «Εκείνοι που φορούν πάντα μάσκα και κρατούν τις απαραίτητες κοινωνικές αποστάσεις. Και εκείνοι που εργάζονται χωρίς να έρχονται σε επαφή με πολύ κόσμο».
Από την άλλη, ο Οστερχολμ δεν αισιοδοξεί καθόλου για την κατάσταση στις ΗΠΑ: «Κοιτάχτε τι κάνουμε τώρα. Ανοίγουμε εντελώς τη χώρα. Οι μάσκες δεν είναι υποχρεωτικές, ανοίγουν και πάλι εστιατόρια και μπαρ. Γίνονται κανονικά γάμοι και κηδείες. Στις αργίες περισσότερα από 4 εκατομμύρια άτομα ταξιδεύουν με αεροπλάνο. Αυτή τη στιγμή κάνουμε ό,τι μπορούμε για να βοηθήσουμε στη μετάδοση του ιού».
Το τέταρτο κύμα
Οι απόψεις των δύο επιστημόνων διαφέρουν και στο εάν θα υπάρξει ένα τέταρτο κύμα. «Νομίζω ότι θα υπάρξει», λέει ο Οστερχολμ. «Δείτε την πρόβλεψή μου τον περασμένο Μάρτιο. Είχα πει ότι μέσα σε έναν χρόνο πρέπει να περιμένουμε περίπου 480.000 θανάτους στη χώρα – και δυστυχώς μόλις αγγίξαμε τους 500.000. Δυστυχώς είχα δίκιο. Φοβάμαι ότι θα έχω και τώρα». Ο Οφιτ προσφέρει τον αντίλογο: «Λόγω της ανοσίας που αυξάνεται στον πληθυσμό, μπορεί να υπάρξει κάποια μικρή αύξηση των κρουσμάτων, όμως προβλέπω πως δεν θα σημειωθεί ένα τέταρτο μεγάλο κύμα. Προβλέπω ότι ο Μάικλ Οστερχολμ κάνει λάθος. Είτε εκείνος είναι λάθος, είτε εγώ».