Πώς η AstraZeneca «εγκλώβισε» την ΕΕ – Στη δημοσιότητα το πλήρες συμβόλαιο για το εμβόλιο

To φως της δημοσιότητας βλέπει η περιβόητη σύμβαση της φαρμακευτικής AstraZeneca για την προμήθεια εμβολίων κατά της Covid-19 στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Μετά τη «λογοκριμένη» σύμβαση που η Κομισιόν έδωσε στη δημοσιότητα τον προηγούμενο μήνα, το ιταλικό ραδιοτηλεοπτικό RAI δημοσίευσε την πλήρη σύμβαση, στην οποία αποκαλύπτονται βασικές πτυχές της συμφωνίας.

Όπως προκύπτει, η Κομισιόν και τα κράτη – μέλη της ΕΕ αποποιήθηκαν του δικαιώματος να μηνύσουν την εταιρεία για τυχόν καθυστερήσεις στην παράδοση εμβολίων, μια διάταξη που αφαιρεί τη δυνατότητα υποβολής αγωγής λόγω αποτυχίας της τήρησης του χρονοδιαγράμματος.

Πρόκειται για ένα από τα βασικά αναπάντητα ερωτήματα μετά τη διαμάχη του Ιανουαρίου μεταξύ της Επιτροπής και της αγγλο-σουηδικής φαρμακοβιομηχανίας σχετικά με ζητήματα εφοδιασμού, αφού η εταιρεία ανακοίνωσε πως οι παραδόσεις της θα μειωθούν κατά τουλάχιστον 75 εκατομμύρια δόσεις μέχρι το τέλος του πρώτου τριμήνου. Στη συνέχεια, η Επιτροπή δημοσίευσε μια έκδοση της σύμβασης, αλλά με βασικά μέρη της να απουσιάζουν.

Όπως αναφέρει το Politico, μια ερευνητική ομάδα του ιταλικού ραδιοτηλεοπτικού οργανισμού RAI δημοσίευσε τώρα το πλήρες συμβόλαιο. Σύμφωνα με ανάλυσή του, το μεγαλύτερο μέρος της σύμβασης είναι καλό για την ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της διατύπωσης που δεσμεύει την εταιρεία να παραδώσει 300 εκατομμύρια δόσεις έως το τέλος Ιουνίου 2021, ενώ διευκρινίζεται ότι τα βρετανικά εργοστάσια αποτελούν μέρος της αλυσίδας εφοδιασμού της ΕΕ.

Δείχνει, επίσης, ότι η ΕΕ πλήρωσε πραγματικά 2,90 ευρώ ανά δόση, αν και κάθε κράτος μέλος έχει πληρώσει λιγότερα μέχρι τώρα. 

Δικαίωμα νομικής αγωγής

Η σύμβαση καθιστά σαφές ότι η Επιτροπή και οι χώρες της ΕΕ δεν μπορούν να μηνύσουν τη φαρμακευτική εταιρεία για πολλά ζητήματα, ιδίως εάν υπάρχουν «καθυστερήσεις στην παράδοση των εμβολίων βάσει της παρούσας συμφωνίας».

Η σύμβαση της ΕΕ αναφέρει, επίσης, ότι η Επιτροπή δεν μπορεί να προβεί σε μήνυση εάν υπάρχουν απρόβλεπτα ζητήματα σχετικά με την ασφάλεια ή την αποτελεσματικότητα του εμβολίου ή εάν υπάρχουν προβλήματα με την αποθήκευση, τη μεταφορά ή τη χορήγηση του εμβολίου.

Η μόνη εξαίρεση είναι εάν η AstraZeneca δεν συμμορφωθεί με τις «καλές πρακτικές παρασκευής». 

Χρονοδιάγραμμα παράδοσης

Παρόλο που η σύμβαση δεν παρέχει στην Επιτροπή μεγάλη κάλυψη για αγωγές, επιβεβαιώνει ότι η AstraZeneca δεσμεύεται αυστηρά στην ποσότητα δόσεων που οφείλεθι να παράσχει στην ΕΕ.

Η εταιρεία δεσμεύτηκε να παράσχει 30 εκατομμύρια έως 40 εκατομμύρια δόσεις στην ΕΕ στα τέλη του 2020, 80 έως 100 εκατομμύρια δόσεις έως το τέλος του πρώτου τριμήνου του 2021 και συνολικά 300 εκατομμύρια δόσεις έως το τέλος Ιουνίου.

Το έντυπο παραγγελίας -το οποίο συμπλήρωσε κάθε χώρα της ΕΕ- περιλαμβάνει μάλιστα αναλυτική κατανομή των δόσεων ανά μήνα: 30 εκατομμύρια έως το τέλος του 2020, 40 εκατομμύρια τον Ιανουάριο του 2021, 30 εκατομμύρια τον Φεβρουάριο, 20 εκατομμύρια τον Μάρτιο, 80 εκατομμύρια τον Απρίλιο, 40 εκατομμύρια τον Μάιο και 60 εκατομμύρια τον Ιούνιο.

Η εταιρεία δεσμεύτηκε να καταβάλει «τη μέγιστη προσπάθεια» για αύξηση της παραγωγής για την παράδοση αυτών των 300 εκατομμυρίων δόσεων. Ωστόσο για κάτι τέτοιο τη δεσμεύει και το συμβόλαιο, καθώς αναφέρει ότι οι παραδόσεις πρέπει να γίνονται βάσει της αρχικής πρόβλεψης που έδωσε η εταιρεία χωρίς το περιθώριο καθυστέρησης.

Η AstraZeneca ισχυρίζεται τώρα ότι μπορεί να παραδώσει μόνο 41 εκατομμύρια δόσεις έως τα τέλη Μαρτίου – τουλάχιστον 20 εκατομμύρια λιγότερες από αυτές που υποσχέθηκε στα τέλη Ιανουαρίου.

Η σύμβαση επιτρέπει στις χώρες της ΕΕ να παραγγείλουν επιπλέον 100 εκατομμύρια δόσεις, αλλά αναγνωρίζει ότι «ενδέχεται να μην είναι δυνατό» να λάβουν τις επιπλέον αυτές δόσεις πριν από το τέλος του δεύτερου εξαμήνου του 2021. 

Κόστος και τιμή

Παράλληλα, η σύμβαση επιβεβαιώνει προηγούμενες αναφορές σχετικά με την τιμή του εμβολίου, με την AstraZeneca να εκτιμά ότι θα κοστίσει 870 εκατομμύρια ευρώ για στην ΕΕ.

Η Κομισιόν ανακοίνωσε ότι θα πληρώσει αρχικά 336 εκατομμύρια ευρώ για την αύξηση της παραγωγικότητας, τα οποία θα καταβληθούν σε τρεις δόσεις. Η Επιτροπή έχει πληρώσει μέχρι τώρα τα δύο τρίτα.

Ωστόσο, εάν δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι η εταιρεία σημειώνει πρόοδο στην παραγωγή περισσότερων δόσεων, «η Επιτροπή δεν θα έχει καμία υποχρέωση να πληρώσει τη δεύτερη δόση και μπορεί να επιδιώξει να ανακτήσει την πρώτη δόση ή μέρος αυτής» αναφέρει το συμβόλαιο.

Η πλήρης τιμή ανά δόση είναι 2,90 ευρώ, αλλά μειώθηκε ουσιαστικά στα 1,12 ευρώ ανά δόση μετά την προκαταβολή της ΕΕ, με τις χώρες να πληρώνουν τελικά 1,78 ευρώ ανά δόση, όπως αποκαλύφθηκε τον Δεκέμβριο σε πίνακα τιμών που διέρρευσε. 

Ωστόσο, εάν η ΕΕ επιλέξει να αγοράσει επιπλέον 100 εκατομμύρια δόσεις, όπως επιτρέπεται από τη σύμβαση, οι χώρες της ΕΕ θα πληρώσουν το πλήρες ποσό των 2,90 ευρώ ανά δόση.

Η σύμβαση αναφέρει, επίσης, ότι η εταιρεία θα παράγει το εμβόλιο χωρίς κέρδος ή ζημία, με την προϋπόθεση ότι η τιμή των 2,90 ευρώ θα παραμείνει σταθερή μέχρι το τέλος της πανδημίας, η οποία θα μπορούσε να είναι ήδη από τον Ιούλιο του 2021.

MUST READ

Γκος στο «10»: «Τώρα βλέπετε τις πραγματικές δυνατότητές μας»

Επιπλέον, επιτρέπεται στην εταιρεία να υποβάλει αίτημα για περισσότερα χρήματα εάν το κόστος του εμβολίου είναι υψηλότερο από το προβλεπόμενο, έως και 20%.