Ο ιός με τα «1.000» πρόσωπα και η αγωνία επιστημόνων : «Θα μας σώσει ένα γενικό lockdown;»

Η δραματική τροπή που λαμβάνει τις τελευταίες ώρες η πανδημία στη χώρα μας, οδηγεί στην ανακοίνωση αυστηρότερων περιοριστικών μέτρων, ίσως και μέχρι την Παρασκευή. Για κάποιους ειδικούς επιστήμονες το ερώτημα που προβάλλει πλέον δεν είναι αν το λιανεμπόριο κλείσει ξανά και η απαγόρευση κυκλοφορίας αρχίζει από τις 6 ή τις 7 το βράδυ. Είναι αν τα μέτρα αυτά θα είναι αρκετά για να φράξουν το τρίτο πανδημικό κύμα που αλλιώς ξεκίνησε από τις ακτές της βορειοδυτικής Ευρώπης και αλλιώς καταλήγει στις νοτιοανατολικές ακτές της.

Εξελιγμένοι απόγονοι

Ο ιός που ξέραμε μέχρι σήμερα και ο οποίος είχε εξακοντίσει το πρώτο και δεύτερο κύμα τρόμου στον πλανήτη, αρχίζει και εξαχνώνεται δίνοντας τη θέση του σε πιο εξελιγμένους απογόνους που μετέρχονται με θαυμαστή ταχύτητα τρόπους για να υπερπολλαπλασιάζουν τη θανατηφόρα μετάδοσή τους. Οι μεταλλάξεις εδώ και αρκετές μέρες έχουν εκτοξεύσει σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες τα κρούσματα και θεωρείται βέβαιο ότι το ίδιο έχουν κάνει και στηνΕλλάδα.

Τα κρούσματα έφθασαν την Τρίτη σε τετραψήφιο νούμερο, στα 1261, σε μία χρονική συγκυρία όπου όχι μόνο ο εμβολιασμός του πληθυσμού δεν έχει υπερκαλύψει τον ρυθμό δημιουργίας μεταλλάξεων του ιού αλλά και που τα εμβόλια αυτά καθεαυτά παρουσιάζουν – κατά τις απόψεις πολλών – υποτιθέμενες αδυναμίες στην ικανότητα εκμηδένισης των μεταλλαγμένων στελεχών. Τις τελευταίες ώρες επιστήμονες φαίνεται να διαπιστώνουν μεταλλάξεις επί των μεταλλάξεων οι οποίες προδίδουν έναν ιδιόμορφο και πολύ «διαβασμένο» ιό που ενσαρκώνει τη μυθοπλασία του Φοίνικα από την αντίστροφη πλευρά.

Ξανά απροστάτευτοι

Η καλοκαιρία και ο ήλιος που θα έπρεπε να εξασθενούν τη δράση των δομικών του στοιχείων δρουν ενισχυτικά και ευνοούν την εξάπλωση του όταν ο ίδιος ο πληθυσμός δείχνει ταυτόχρονα τάσεις εξάπλωσης σε δρόμους, πλατείες, εξοχές, παραλίες. Στο πρώτο και στο δεύτερο κύμα τα πρώτα θύματα ήταν κυρίως οι ηλικιωμένοι άνθρωποι που το ανοσοποιητικό τους και οι ασθένειες που είχαν συσσωρεύσει δεν τους επέτρεψαν να εξαντλήσουν όλο το προσδόκιμο του βίου τους. 

Η ίδια αυτή πληθυσμιακή ομάδα, σε όλα τα μήκη και πλάτη της Γης, μαζί με εκείνους που έχουν αγιάτρευτες ασθένειες και ένα σωρό χάπια χωμένα στις τσέπες καθημερινά και τοποθετημένα στο κομοδίνο, βρίσκονται ακόμη μία φορά απροστάτευτοι στη νέα φονική επέλαση. Πλέον επιστήμονες από διάφορες χώρες με τελευταία τη Γαλλία, διαπιστώνουν ότι κάποια εμβόλια που έλαβαν έγκριση κυκλοφορίας, δεν έχουν τις ιδιότητες εκείνες για να αφανίσουν τα χίλια πρόσωπα του ιού.

Πολλές χώρες, όπως και η Ελλάδα όπως θα δούμε, παρήγγειλαν και θα λάβουν χιλιάδες δόσεις τέτοιων εμβολίων. Πώς όμως θα αξιοποιηθούν αν δεν μπορούν να θωρακίσουν την υγεία των ανθρώπων που αρχίζουν να ξεμακραίνουν από τη ζωή;

Καραντίνα

To ερώτημα των επιστημόνων για το αν θα είναι αρκετά τα μέτρα, θα απαντηθεί σε κάποιες εβδομάδες από σήμερα. Οι ειδικοί θα παρακολουθήσουν τα δεδομένα τις επόμενες δύο ημέρες και, σε περίπτωση που αυτά είναι συνεχώς ανοδικά, τότε τα νέα μέτρα πρέπει να θεωρούνται δεδομένα και αυτό που θα κριθεί ουσιαστικά θα είναι ο βαθμός αυστηρότητάς τους. «Ακούμε τις εισηγήσεις των ειδικών, αν χρειαστεί θα πάρουμε μέτρα, ζούμε σε έκτακτες καταστάσεις», ανέφερε ο υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας.

Σύμφωνα με πληροφορίες του MEGA, τα στοιχεία στην Αττική δεν αφήνουν άλλο περιθώριο από την επιβολή πολύ πιο αυστηρών μέτρων, τα οποία αυτή τη στιγμή είναι κοντά ακόμη και σε γενικευμένο lockdown δύο εβδομάδων ούτως ώστε να μπορέσουν να μειωθούν οι σκληροί δείκτες.

Το παράδειγμα της Θεσσαλονίκης του Οκτωβρίου, όπου υπήρξε εκτεταμένη διασπορά με συνεπακόλουθο την εκατόμβη νεκρών, είναι τέτοιο που δεν αφήνει περιθώριο για άλλες σκέψεις.

Φεβρουάριος – Μάρτιος

Όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, στο επόμενο δίμηνο -δηλαδή Φεβρουάριο και Μάρτιο- δεν πρέπει να περιμένουμε κάποια εικόνα διαφορετική από ένα σκληρό lockdown, με ίσως κάποια μικρή χαλάρωση των μέτρων ανάλογα με τα επιδημιολογικά δεδομένα.

Στην πορεία της πανδημίας αναφέρθηκε μεταξύ άλλων ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης Κρίσεων, Νίκος Χαρδαλιάς, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο νέου γενικευμένου lockdown στη χώρα. «Από την αρχή της πανδημίας υπάρχει συγκεκριμένο σχέδιο και συγκεκριμένη στρατηγική. Το γενικό lockdown είναι ένα εργαλείο που υπάρχει στο τραπέζι, ωστόσο κάθε μέρα αξιολογούνται τα δεδομένα».

Η μαύρη τρύπα

Τα μάτια όλων στρέφονται στην Αθήνα. Στα νοσοκομεία που δεν πρόλαβαν να πάρουν ανάσα, στις ΜΕΘ που αρχίζουν να γεμίζουν. Στις συνοικίες που κοχλάζουν. Ακόμη μία μέρα τα μισά κρούσματα της χώρας έρρεαν στην πρωτεύουσα. Ερρεαν και αυξάνονταν. Υπάρχει μία μαύρη τρύπα στην πρωτεύουσα που όπως συμβαίνει και στο μακρινό μας Διάστημα, δεν ανιχνεύεται απευθείας παρά μόνο από τις έμμεσες επιπτώσεις της. Χώρος και χρόνος παραμορφώνονται. Τι έχει συμβεί στην Αττιική; 

Όπως κάθε ημέρα, έτσι και την Τρίτη η Αττική κατακτά τη «μαύρη» πρωτιά , ενώ ακολουθεί η Θεσσαλονίκη με τριψήφιο αριθμό κρουσμάτων για πρώτη φορά μετά από αρκετό καιρό. Την Πέμπτη Χρυσοχοΐδης και Χαρδαλιάς ανεβαίνουν στη Θεσσαλονίκη για να σταθμίσουν εκ νέου την κατάσταση που μόνο ευοίωνη δεν προοιωνίζεται. Στο Λεκανοπέδιο εντοπίζονται 649 νέες μολύνσεις (σχεδόν οι μισές από το συνολικό αριθμό), ενώ στη Θεσσαλονίκη 126 κρούσματα. Συναγερμός έχει σημάνει και στην Αχαΐα με 64 κρούσματα, 39 και 38 καταγράφονται σε Λάρισα και Χαλκιδική αντίστοιχα, ενώ 43 νέες λοιμώξεις υπάρχουν στην Εύβοια. Ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής στο ΑΠΘ, Δημοσθένης Σαρηγιάννης, αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο να φτάσουμε στα 2.000 κρούσματα κοροναϊού την ημέρα περί τα μέσα Μαρτίου, με το σύστημα Υγείας να πιέζεται σε αυτό το χρονικό σημείο σημαντικά λόγω του πλήθους ασθενών.

Τα νοσοκομεία

Από τη μεριά του Διευθυντής ΜΕΘ νοσοκομείου «Παπανικολάου» Νίκος Καπραβέλος, μιλώντας για την ετοιμότητα του ΕΣΥ δήλωσε ότι «αυτό που προσπαθούμε να αποτρέψουμε είναι η νοσηρότητα του ιού και τις μεταλλάξεις του που αυξάνει την πίεση στο Εθνικό σύστημα Υγείας και ειδικά να αποτρέψουμε την έκρηξη κρουσμάτων. Είναι αδύνατον να προετοιμαστούμε περισσότερο. Ήδη οι ΜΕΘ έχουν φτάσει στα όρια τους. Ο ιός τρέχει με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Οι μεταλλάξεις μπορεί να μην αυξάνουν τη νοσηρότητά του, αυξάνουν όμως τη δύναμη του να διαδοθεί. Δεν συμφέρει τον ιό να πεθάνουμε, τον συμφέρει όμως να διαδοθεί, πράγμα που αυξάνει την πίεση στο ΕΣΥ».

Εμείς και το εμβόλιο

Επιστήμονες και στελέχη του υπουργείου Υγείας υποστηρίζουν ότι το εμβόλιο της AstraZeneca παραμένει ένα ισχυρό όπλο έναντι της πανδημίας, αφενός εξαιτίας της υψηλής  αποτελεσματικότητάς του – που φτάνει το 82% μετά τη δεύτερη δόση – και αφετέρου της ευκολίας στην αποθήκευση και διαχείρισή του. Το ερώτημα, όμως, που αίφνης τίθεται είναι ποιοι πολίτες θα εμβολιαστούν με τις 952.000 δόσεις που αναμένονται να περάσουν τα σύνορα της χώρας τμηματικά έως τα τέλη Μαρτίου. Και παρότι η προφανής απάντηση θα ήταν η αμέσως επόμενη κατηγορία με βάση τη σχετική προτεραιοποίηση, δηλαδή άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες (π.χ. ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη ή καρδιαγγειακά νοσήματα), στην πράξη το πρόβλημα είναι πιο περίπλοκο.

Και αυτό διότι, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, από τα δεδομένα των κλινικών μελετών δεν προκύπτουν σαφείς αποδείξεις για τη δράση του εμβολίου σε ασθενείς με χρόνια νοσήματα. Συνεπώς, εξετάζεται το ενδεχόμενο το εμβόλιο της AstraZeneca να χρησιμοποιηθεί (τουλάχιστον σε πρώτη φάση) ως ασπίδα για τον γενικό πληθυσμό, γεγονός που ανατρέπει την ιεράρχηση των ομάδων που θα εμβολιάζονταν. Ετσι, για παράδειγμα, τις κρίσιμες επόμενες εβδομάδες οι δόσεις της AstraZeneca πιθανόν να κατευθυνθούν για τον εμβολιασμό των Σωμάτων Ασφαλείας, των εργαζόμενων στον τουρισμό ή σε νεότερους χωρίς υποκείμενα νοσήματα.