«Ο ιός Nipah θα μπορούσε να 'χτυπήσει' οποιαδήποτε στιγμή. Η επόμενη πανδημία θα μπορούσε να είναι μια ανθεκτική στα φάρμακα λοίμωξη».
Οι μεγαλύτερες φαρμακευτικές εταιρείες στον κόσμο δεν είναι κατάλληλα προετοιμασμένες για την επόμενη πανδημία παρά την ανταπόκρισή τους στο ξέσπασμα της Covid-19, προειδοποιεί ανεξάρτητη έκθεση.
Ο Jayasree K Iyer, εκτελεστικός διευθυντής του Ιδρύματος που έκανε την έρευνα, με έδρα την Ολλανδία -μη κερδοσκοπικός οργανισμός χρηματοδοτούμενος από τις κυβερνήσεις του Ηνωμένου Βασιλείου και των Κάτω Χωρών- υποστήριξε πως έξαρση του ιού Nipah στην Κίνα, με ποσοστό θνησιμότητας έως και 75%, είναι πιθανώς ο επόμενος μεγάλος κίνδυνος πανδημίας.
«Πρόκειται για αναδυόμενη ασθένεια που προκαλεί μεγάλη ανησυχία» είπε. «Ο ιός Nipah θα μπορούσε να ‘χτυπήσει’ οποιαδήποτε στιγμή. Η επόμενη πανδημία θα μπορούσε να είναι μια ανθεκτική στα φάρμακα λοίμωξη».
Τι είναι ο ιός Nipah
Ο ιός απομονώθηκε και ταυτοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1999 στη Μαλαισία και τη Σιγκαπούρη, κατά τη διάρκεια ενός ξεσπάσματος εγκεφαλίτιδας και λοίμωξης του αναπνευστικού σε εκτροφείς χοίρων και άλλα άτομα που έρχονταν σε επαφή με χοίρους. Το όνομά του το έλαβε από το χωριό Sungai Nipah στη Μαλαισιανή χερσόνησο όπου αρκετά άτομα εμφάνισαν εγκεφαλίτιδα.
Πρόκειται για έναν ιό της οικογένειας Paramyxoviridae του γένους Henipavirus, ο οποίος συγγενεύει στενά με τον ιό Hendra που πρωτοαπομονώθηκε πέντε χρόνια νωρίτερα από τον Nipah στο προάστιο Hendra του Μπρίσμπεϊν της Αυστραλίας σε άλογα (στην Αυστραλία έχουν καταγραφεί και ελάχιστοι θάνατοι εξαιτίας του Hendra σε ανθρώπους που έρχονταν σε επαφή με μολυσμένα άλογα). Ακριβώς λόγω της στενής συγγένειάς του με τον Hendra, ο οποίος είχε αποδειχθεί ότι έχει ως ξενιστή νυχτερίδες του γένους Pteropus, οι ειδικοί στράφηκαν αμέσως σε αυτές τις νυχτερίδες για να βρουν τον «ένοχο» για τη μετάδοση του Nipah. Και τον βρήκαν.
Στο πρώτο ξέσπασμα του 1999, ο Nipah φάνηκε να προκαλεί ήπια νόσο σε χοίρους που είχαν προφανώς μολυνθεί από νυχτερίδες, οι οποίοι τον μετέδιδαν μεταξύ τους μέσω σταγονιδίων που εκλύονταν με τον βήχα – ωστόσο κατεγράφησαν περί τα 300 κρούσματα σε ανθρώπους και περισσότεροι από 100 θάνατοι.
Δύο χρόνια αργότερα, το 2001, ο Nipah αποδείχθηκε ότι ήταν ο υπαίτιος για ξέσπασμα εγκεφαλίτιδας και αναπνευστικής νόσου στο Μπανγκλαντές. Η γενετική αλληλούχιση του ιού επιβεβαίωσε ότι επρόκειτο για διαφορετικό στέλεχος από εκείνο που είχε εμφανιστεί το 1999. Την ίδια χρονιά, κατεγράφη ξέσπασμα του Nipah στο Σιλιγκούρι της Βορειοανατολικής Ινδίας, όπου για πρώτη φορά αναφέρθηκε μετάδοση του ιού μεταξύ ανθρώπων εντός νοσοκομείων.
Στη Μαλαισία και τη Σιγκαπούρη δεν έχουν καταγραφεί άλλα ξεσπάσματα του ιού από το 1999 ως σήμερα. Αντιθέτως στο Μπανγκλαντές καταγράφονται κρούσματα σχεδόν κάθε χρόνο, ενώ και στην Ινδία έχουν αναφερθεί κατά καιρούς κάποια ξεσπάσματα.
Απροετοίμαστες οι φαρμακευτικές;
Όπως επισημαίνει ο Guardian, πρόκειται για μία από τις 16 μολυσματικές ασθένειες που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας χαρακτηρίζει ως τον μεγαλύτερο κίνδυνο για τη δημόσια υγεία, ενώ υπάρχει μηδενική προετοιμασία στις φαρμακευτικές εταιρείες.
Η έκθεση αναφέρει επίσης ότι, παρά τις χρόνιες προειδοποιήσεις πως οι νέοι κοροναϊοί ήταν πιθανό να θέσουν τον πλανήτη σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, η φαρμακευτική βιομηχανία και η κοινωνία δεν ήταν προετοιμασμένες για την πανδημία της Covid-19.
Δεν υπήρχαν σχέδια για την αντιμετώπιση τέτοιων ασθενειών πριν από την εμφάνιση της Covid-19, αλλά καθώς μετατράπηκε σε πανδημία, η βιομηχανία ανέπτυξε μέσα σε λίγους μήνες αρκετά εμβόλια. Συνολικά 63 εμβόλια και φάρμακα κατά της Covid-19 έχουν εγκριθεί ή βρίσκονται σε εξέλιξη.